Για τη Χάλκη, το Πατριαρχείο και την Ρωμαίϊκη Ομογένεια στην Αμερική μιλά ο Μητροπολίτης Προύσης Ελπιδοφόρος

ΒΟΣΤΩΝΗ

Η Θεολογική Σχολή της Χάλκης του Οικουμενικού Πατριαρχείου είναι έτοιμη να ανοίξει τις θύρες της μόλις οι τουρκικές Αρχές δώσουν το πράσινο φως, τόνισε σε συνέντευξή του στον «Εθνικό Κήρυκα» ο Μητροπολίτης Προύσης Ελπιδοφόρος, ηγούμενος της Μονής της Αγίας Τριάδος στην οποία στεγάζεται η Θεολογική Σχολή.

Ο Μητροπολίτης Ελπιδοφόρος επισκέφθηκε τη Βοστώνη ευρισκόμενος στις Ηνωμένες Πολιτείες «για ημι-ιδιωτικούς λόγους», όπως είπε.

Μας μίλησε για το Πατριαρχείο, τον Πατριάρχη Βαρθολομαίο, το έγγαμο των Επισκόπων, την Ομογένεια.

Τόνισε ότι «αισθανόμαστε πως είμαστε πολύ κοντά στην ημέρα της επαναλειτουργίας της Σχολής γι’ αυτό και πιστεύομε στην καλή πίστη της τουρκικής κυβέρνησης και γενικά του πολιτικού τουρκικού κόσμου σ’ αυτό το θέμα. Οπως γνωρίζετε, υπάρχει και μία στροφή της αντιπολίτευσης 180 μοιρών στο θέμα της Χάλκης κι έχει δηλώσει ανοιχτά ότι είναι έτοιμη να στηρίξει την κυβέρνηση εάν και όταν αποφασίσει να εκδώσει την άδεια επαναλειτουργίας» και συμπλήρωσε «γι’ αυτό και κάνουμε προετοιμασίες για την επόμενη μέρα».

Ανέφερε πως «είναι έτοιμη η Σχολή να δεχθεί τους 25 φοιτητές του πρώτου έτους, να ξεκινήσουμε» και τόνισε πως «οι επίσημες γλώσσες στη Σχολή θα είναι δύο, η Ελληνική και η Αγγλική, και θα είναι υποχρεωτικές για οποιονδήποτε φοιτητή».

Για την προέλευση των φοιτητών, είπε «όπως γινόταν πάντοτε οι φοιτητές στη Χάλκη έρχονταν από όλο τον κόσμο, δεν ήταν ούτε μόνο από την Κωνσταντινούπολη, ούτε μόνο από τη δικαιοδοσία του Οικουμενικού Πατριαρχείου ανά τον Κόσμο, αλλά και από άλλες Ορθόδοξες Εκκλησίες, όπως κι από άλλες Χριστιανικές Εκκλησίες. Είχαμε πάντοτε Αγγλικανούς, Ρωμαιοκαθολικούς, Αιθίοπες».

Για τη φοίτηση, είπε ότι «παραδοσιακά ανέκαθεν η φοίτηση ήταν δωρεάν. Η Εκκλησία αναλάμβανε να εξασφαλίζει δωρεές και διάφορα εισοδήματα για να μπορέσει να παράσχει δωρεάν εκπαίδευση, διαμονή και διατροφή σε όλους τους φοιτητές, διότι όπως ξέρετε οι φοιτητές μας πάντοτε ήταν εσωκατάκοιλοι, δηλαδή έμεναν μέσα ως αδελφοί της Μονής, είχε δηλαδή πάντοτε έναν Μοναστηριακό χαρακτήρα η Σχολή».

Για το κόστος της λειτουργίας της, επεσήμανε ότι «δεν υπάρχει προϋπολογισμός και δεν μπορεί να γίνει τώρα έπειτα από 40 χρόνια παύσης της λειτουργίας της διότι δεν έχουμε κάποια εικόνα και μέτρο σύγκρισης. Πάντως, δεν πιστεύουμε ότι θα είναι ένα κόστος το οποίο δεν θα μπορέσει η Εκκλησία να το αντιμετωπίσει διότι πιστεύομε ότι και η Ομογένεια και οι Επαρχίες του Εξωτερικού και πολλοί δωρητές θα συνδράμουν».

Στην επισήμανση ότι η Σχολή της Βοστώνης χρειάζεται άνω των 10 εκατομμυρίων, είπε: «αυτό είναι για μας ένα αστρονομικό ποσό».

Στην ερώτηση γιατί να ανοίξει η Σχολή της Χάλκης τη στιγμή που υπάρχουν Σχολές στην Ελλάδα, εδώ στη Βοστώνη η δική μας, είπε ότι «είναι μία πολύ καλή ερώτηση» και εξήγησε: «πρώτον, διότι υπήρχε αυτή η Σχολή και έκλεισε με έναν άδικο και προσβλητικό τρόπο και για την Εκκλησία μας και για την Ομογένειά μας. Ηταν μια αδικία αυτό που έγινε. Η Σχολή αυτή υπήρχε, λειτουργούσε από το 1844 αδιαλείπτως, έδωσε Πατριάρχες, Προκαθημένους σ’ όλη την Ορθοδοξία, επομένως είναι μία από τις Σχολές οι οποίες αποτελούν για την Εκκλησία και για το Πατριαρχείο μας έναν θεσμό. Αλλά πέρα από αυτό υπάρχει και το θέμα του ανθρωπίνου δικαιώματος στην Παιδεία».

Μίλησε για το πνεύμα της Χάλκης και σε τι διαφέρουν οι απόφοιτοι της από τους αποφοίτους άλλων Σχολών, τονίζοντας ότι «το πρώτο χαρακτηριστικό είναι το ήθος και το πνεύμα τους. Το ήθος τους είναι εκκλησιαστικό, μοναστικό, αλλά όχι περιθωριακό και συντηρητικό με την έννοια των ακροτήτων. Στη Χάλκη μαθαίνει κανείς την Ορθόδοξη Παράδοση με τρόπο που δεν αποκλείει κανέναν ούτε στον διάλογο, ούτε στην επικοινωνία, ούτε στην επαφή, ανεξάρτητα από το ποιος είναι αυτός ο άλλος. Αυτός ο άλλος μπορεί να είναι ο αλλόδοξος, ο αλλόθρησκος, μπορεί να είναι ο αλλογενής δηλαδή μη Ελληνας, με λίγα λόγια ο απόφοιτος της Χάλκης είναι ένας οικουμενικός κληρικός. Εκείνος που θα μπορεί να πάει οπουδήποτε στον Κόσμο, να αναλάβει οποιαδήποτε ενορία, θα ομιλεί ξένες γλώσσες, θα μπορεί να έχει επικοινωνία με τον γείτονα του τον Ρωμαιοκαθολικό, τον Προτεστάντη, τον Εβραίο, τον Μουσουλμάνο και δεν θα γκετοποιεί την Ορθοδοξία». Πρόσθεσε ακόμα, πως «ο απόφοιτος της Χάλκης θα είναι ένας κληρικός σύγχρονος αλλά και παραδοσιακός γιατί δεν μπορείς να κάνεις διάλογο με τους άλλους εάν δεν γνωρίζεις εσύ ο ίδιος τη δική σου γλώσσα, τη δική σου κουλτούρα, τη δική σου Θεολογία και τη δική σου Παράδοση».

Για το αν αισθάνονται ασφαλείς, απάντησε πως «είμαστε πολύ ασφαλείς, δεν έχουμε πρόβλημα ασφάλειας στη Χάλκη και γενικά στην Κωνσταντινούπολη. Οπως γνωρίζετε, έχουν αλλάξει τα πράγματα στην Τουρκία, γενικά το κράτος και οι θεσμοί έχουν πάψει να είναι εχθρικοί και επιθετικοί προς την Ομογένεια και το Πατριαρχείο. Είναι πλέον φιλικοί και προσπαθούν με κάθε τρόπο να προστατέψουν και διασφαλίσουν την ασφαλή λειτουργία του Πατριαρχείου και όλων των θεσμών που συνδέονται με το Πατριαρχείο συμπεριλαμβανομένης και της Χάλκης».

Σημείωσε εξάλλου, ότι «στο Πατριαρχείο τα πράγματα πηγαίνουν καλά. Ο Πατριάρχης μας όπως γνωρίζετε είναι ένας αεικίνητος ηγέτης, ο οποίος είναι η πηγή της έμπνευσης και της δύναμης για όλους μας που προσπαθούμε να στηρίξουμε και τον διακονήσουμε και τον Πατριάρχη μας και τον θεσμό του Πατριαρχείου. Ερχονται νέα στελέχη, έχουμε νέους κληρικούς στην Πατριαρχική Αυλή και γενικότερα στην Κωνσταντινούπολη, αλλά και στο Μοναστήρι στο οποίο διακονώ. Υπάρχει μία κίνηση προς τα εμπρός, η οποία μας δίνει ελπίδα και θάρρος για το μέλλον».

Στην ερώτηση πώς είναι η υγεία του Πατριάρχη, είπε: «δόξα τω Θεώ ο Πατριάρχης μας είναι πάρα πολύ καλά στην υγεία του κι είναι η παρηγοριά και το στήριγμά μας».

Στην ερώτηση αν του λένε να μην τρέχει τόσο πολύ διότι έχουν περάσει λίγο τα χρόνια και πρέπει να προσέχει, Μητροπολίτης Προύσης Ελπιδοφόρος είπε ότι «ο Πατριάρχης, καθώς ξέρετε, από χαρακτήρος του δεν τρέχει απλώς, είναι πολύ μπροστά από την εποχή του. Η κίνηση αυτή στην οποία αναφέρεστε δεν αφορά μόνο τη σωματική του κίνηση, αλλά είναι πρώτιστα κίνηση πνεύματος, βλέπει πολύ μακριά και βάσει αυτών των οραμάτων σχεδιάζει και την πορεία της Εκκλησίας».

«Πόσο σας αγγίζει στο Πατριαρχείο η οικονομική κρίση της Ελλάδας;», ρωτήθηκε, για να απαντήσει: «είναι δύσκολη η κατάσταση, η Ελλάδα είναι πολύ κοντά σε μας. Εχομε πάρα πολλές Μητροπόλεις οι οποίες υπάγονται απευθείας σε μας, επομένως η οικονομική κατάσταση των Επαρχιών μας στην Ελλάδα μας ανησυχεί, μας προβληματίζει, την παρακολουθούμε, αλλά την αισθανόμαστε και από την διακύμανση της κίνησης των προσκυνητών στην Κωνσταντινούπολη, η οποία σαφώς έχει μειωθεί, επομένως είναι κάτι το οποίο μας στενοχωρεί διότι είναι αδέλφια μας».

Στην ερώτηση «πώς μας βλέπετε εμάς εδώ την Ομογένεια από την Κωνσταντινούπολη, τι είμαστε εμείς για εσάς;», τόνισε «είσαστε η καρδιά μας, γνωρίζετε πόσο ο Πατριάρχης αγαπά και πόση σημασία δίνει στην Ομογένεια των Ηνωμένων Πολιτειών. Είναι μια Ομογένεια η οποία με πολύ κόπο έχει εργαστεί κι έχει προκόψει με μεγάλες θυσίες κι αυτό για μας αποτελεί πηγή καύχησης και ελπίδας και για το μέλλον».

Συνέχισε, λέγοντας: «αγαπώ την Αμερική σαν χώρα, μου αρέσει, θέλω να έρχομαι τουλάχιστον μία φορά τον χρόνο διότι έχω και πάρα πολλούς φίλους, αλλά αυτό που μου άρεσε πάρα πολύ είναι η αγάπη των ανθρώπων προς την Εκκλησία» και συμπλήρωσε «το πώς η Ομογένεια βλέπει την ύπαρξή της ταυτισμένη με τη ζωή και την ύπαρξη της Εκκλησίας, κι αυτό δεν είναι κάτι το οποίο το βλέπεις συχνά στον υπόλοιπο κόσμο». Πρόσθεσε ακόμα, πως «αγαπώ πολύ τους Ελληνοαερικανούς, έχομε καλό ποίμνιο, έχομε καλούς ανθρώπους στην Αμερική, με αγάπη στην Εκκλησία οι οποίοι αξίζουν μία καλή ποιμαντική προσέγγιση. Κι έχουν αποδείξει ότι όταν έχουν καλούς πνευματικούς ηγέτες οι οποίοι τους εμπνέουν, κάνουν θαύματα».

Στην ερώτηση «εάν θα σας επισημαίναμε ότι η Ομογένεια δεν εισπράττει αυτή την αγάπη και το ενδιαφέρον του Πατριάρχη έμπρακτα, τι θα λέγατε;», ο Μητροπολίτης Προύσης υπογράμμισε πως «δεν θα συμφωνούσα μαζί σας», ενώ στην ερώτηση πως δεν ζείτε εδώ βέβαια, είπε: «όπως και να το ερμηνεύσετε επιμένω να μην συμμερίζομαι αυτή την κρίση σας, νομίζω ότι το Πατριαρχείο κάνει ό,τι μπορεί για να εκφράσει την αγάπη και την εκτίμηση που έχει για την Ομογένεια.

»Ασφαλώς υπάρχουν και οι θεσμοί εδώ, το Πατριαρχείο δεν έχει άμεση επικοινωνία με την Αμερική, όπως θα είχε με μία κοινότητα στην Κωνσταντινούπολη, γιατί η Ομογένεια έχει τους εκκλησιαστικούς θεσμούς, την Αρχιεπισκοπή, τις Μητροπόλεις οι οποίες είναι η προέκταση του Πατριαρχείου, το άλλο πρόσωπο του Πατριαρχείου στις Ηνωμένες Πολιτείες».

Στην επισήμανση «δεν νομίζετε πως γι’ αυτόν ακριβώς τον λόγο οφείλει το Πατριαρχείο και ο Πατριάρχης πρακτικά να ενδιαφέρονται τη στιγμή που εδώ διαλύονται ολόκληρες κοινότητες, Ελληνικά Σχολεία κλείνουν, η Σχολή της Βοστώνης, όπως εσείς επισημάνατε στην ομιλία σας πριν δύο χρόνια, είναι σε κατάσταση λιποθυμική», υπογράμμισε: «κάθε τοπική Εκκλησία και κάθε Επαρχία του Οικουμενικού Θρόνου δεν είναι σε κατάσταση ρόδινη, πάντοτε υπάρχουν προβλήματα, περιπτώσεις οι οποίες χρήζουν ιδιαιτέρας προσοχής και ενασχολήσεως». Τόνισε δε, πως «δεν πρέπει τα προβλήματα να αφήνονται να χρονίζουν αλλά να επιλαμβάνονται άμεσα οι επιτόπιες εκκλησιαστικές Αρχές των ζητημάτων».

Στην ερώτηση αν οι επιτόπιες εκκλησιαστικές Αρχές αδυνατούν να επιληφθούν των προβλημάτων, αυτή η Επαρχία του Οικουμενικού Πατριαρχείου ή η προέκταση όπως είπατε, θα πρέπει να αφεθεί να διαλυθεί, ανέφερε: «δεν νομίζω ότι είμαστε σε σημείο που φτάσαμε να διαλύεται αυτή η Επαρχία του Θρόνου, απλά εάν υπάρξουν τέτοια προβλήματα όπως τα είπατε, οι ίδιες οι αρχές, εάν αισθανθούν ότι έχει ξεφύγει ο έλεγχος για κάποιο ζήτημα, απευθύνονται στο Πατριαρχείο και δηλώνουν την αδυναμία τους και ζητούν την συνδρομή του Πατριαρχείου. Δεν νομίζω ότι υπάρχει τέτοιο θέμα τώρα και νομίζω ότι οι Αρχές είναι σε θέση να αντιμετωπίζουν κάθε αναφυόμενο ζήτημα».

Στην ερώτηση πόσο απασχολεί το Πατριαρχείο η διαδοχή του Αρχιεπισκόπου Δημητρίου, απάντησε: «αυτή τη στιγμή δεν υπάρχει θέμα διαδοχής του Αρχιεπισκόπου. Είναι καλά στην υγεία του, επομένως θεωρώ ότι αυτή η συζήτηση αυτή τη στιγμή τουλάχιστον παρέλκει».

Σχετικά με το ποιο είναι το μέλλον του Πατριαρχείου από απόψεως ποιμνίου, απάντησε πως «το Οικουμενικό Πατριαρχείο δεν εξαρτά την παρουσία του στην Κωνσταντινούπολη από τον αριθμό του ποιμνίου κι αυτό έχει αποδειχθεί από την ίδια την ιστορία. Το Πατριαρχείο επιτελούσε την αποστολή του και με εκατομμύρια της Μικράς Ασίας και με τις πέντε χιλιάδες που έχομε σήμερα στην Κωνσταντινούπολη. Φυσικά θα επιθυμούσαμε να έχομε το ποίμνιο που είχαμε, αλλά εφόσον τα έφερε έτσι ο Θεός και η ιστορία προσπαθούμε να ανταποκριθούμε στα καθήκοντα μας με τα υπάρχοντα δεδομένα χωρίς να μειώνουμε στο ελάχιστο την απόδοσή μας στο διεθνές επίπεδο της Εκκλησίας. Το ποίμνιο του Πατριαρχείου είναι σ’ όλο τον Κόσμο».

Για την υποχρεωτική αγαμία των επισκόπων και συγκεκριμένα γιατί να μην επιστρέψουμε στην πρωταρχική παράδοση της Εκκλησίας, δηλαδή στο έγγαμο των επισκόπων, ο Μητροπολίτης Προύσης Ελπιδοφόρος τόνισε πως «αυτή είναι μία συζήτηση η οποία θεολογικά δεν έχει δυσκολία στο να εφαρμοστεί, αλλά είναι θέμα εκκλησιαστικό κι αυτό που ισχύει σήμερα έχει καθιερωθεί εκκλησιαστικά. Δεν σημαίνει ότι απαγορεύεται ο έγγαμος βίος, όπως ξέρετε στην Ορθόδοξη Εκκλησία ο κληρικός μπορεί να είναι έγγαμος και άγαμος. Ομως, εφόσον εκκλησιαστικά έχει προκριθεί κι έχει διαμορφωθεί η σημερινή κατάσταση ώστε ο ανώτερος κλήρος να επιλέγεται μεταξύ των αγάμων κληρικών, αυτό ισχύει σήμερα. Εάν αύριο η Εκκλησία αποφασίσει ότι θα μπορούσαν να προκριθούν στο επίπεδο του ανώτερου κλήρου και έγγαμοι κληρικοί αυτό δεν έχει κανένα θεολογικό εμπόδιο στο να γίνει».

Πηγή: Εφημερίδα «Εθνικός Κήρυξ» Νέας Υόρκης