Ιράκ: Το ολίσθημα του Τσώρτσιλ

Η συμπλήρωση 11 χρόνων από την εισβολή στο Ιράκ (20 Μαρτίου 2003) είναι μια πρώτης τάξεως ευκαιρία για να διαβάσει κανείς βιβλία σαν αυτό του Christopher Catherwood, που εξηγεί πως η δημιουργία του Ιράκ από τον Ουίνστον Τσώρτσιλ οδήγησε στον Σαντάμ Χουσεΐν.

Τίτλος: Ιράκ -Το ολίσθημα του Τσώρτσιλ

Συγγραφέας: Christopher Catherwood

Μετάφραση: Φωτεινή Λεβεντάκου

ΣΕΛΙΔΕΣ: 320 • ΣXHMA: 15×23 cm • ISBN 978-960-446-071-7

Εκδόσεις: Γκοβόστη

 Ο Ουίνστον Τσώρτσιλ είναι μια από τις σπουδαιότερες πολιτικές φυσιογνωμίες του εικοστού αιώνα, παρόλα αυτά ως Υπουργός Αποικιών της Βρετανίας τη δεκαετία του 1920, διέπραξε ένα ολίσθημα με ολέθριες συνέπειες και σημαντικές επιπτώσεις στον εικοστό πρώτο αιώνα. Ο πολυμαθής και σύμβουλος της κυβέρνησης Τόνι Μπλερ, Christopher Catherwood, εξετάζει και αναλύει τη δημιουργία της τεχνητής μοναρχίας του Ιράκ από τον Ουίνστον Τσώρτσιλ μετά τον Α’ Παγκόσμιο Πόλεμο που εξανάγκασε σε συμβίωση παραδοσιακά εχθρικά λαούς –Σουνίτες μουσουλμάνους Κούρδους, Σουνίτες Μουσουλμάνους Άραβες και Σιίτες Μουσουλμάνους–κάτω από μία ηγεσία.

Ο χάρτης της Μέσης Ανατολής που δημιούργησε ο Τσώρτσιλ το 1921 οδήγησε τελικά στην άνοδο του Κόμματος Μπάαθ και του Σαντάμ Χουσεΐν και στους πολέμους, στους οποίους ενεπλάκησαν και τα αμερικανικά στρατεύματα, κατά τα έτη 1991 και 2003-2004.

Αψηφώντας ένα παγκόσμιο κύμα εθνικιστικού αισθήματος και την επιθυμία των υποταγμένων λαών για αυτοκυριαρχία, ο Ουίνστον Τσώρτσιλ συνέδεσε τα κομμάτια της Οθωμανικής Αυτοκρατορίας και άθελά του μετέτρεψε τη Μέση Ανατολή σε μια βόμβα έτοιμη να εκραγεί. Εξωθώντας τους Άραβες υπό τον έλεγχο των Οθωμανών Τούρκων να εξεγερθούν εναντίον της κυριαρχίας της Κωνσταντινούπολης –υποβοηθούμενοι από τον Τ. Ε. Λώρενς – οι Βρετανοί κατά τη διάρκεια του Α‘ Παγκοσμίου Πολέμου έπεισαν τη φατρία των Χασεμιτών ότι θα κυριαρχούσαν στη Συρία. Στην πραγματικότητα, ωστόσο, η Βρετανία είχε ήδη υποσχεθεί την περιοχή στους Γάλλους. Προκειμένου να δείξει έμπρακτη μεταμέλεια μετά το πέρας του Α΄ Παγκοσμίου Πολέμου, ο Τσώρτσιλ δημιούργησε στη Μεσοποταμία το έθνος που ονομάζεται Ιράκ και έκανε τον Χασεμίτη ηγέτη Feisal βασιλιά ενός τόπου με τον οποίο δεν είχε κανένα σύνδεσμο.

Ο Catherwood εξετάζει την απόφαση του Τσώρτσιλ – που αργότερα, το 1958, κατέληξε σε στρατιωτικό πραξικόπημα εναντίον της ιρακινής Χασεμιτικής κυβέρνησης και μετέπειτα σε μια σειρά όλο και πιο αιμοδιψών καθεστώτων μέχρι τον τελικό εφιάλτη της ηγεσίας του κόμματος Μπάαθ υπό τον Σαντάμ Χουσεΐν – και προσφέρει μια βάση προς την κατανόηση της φοβερής κληρονομιάς που άφησε πίσω της η κατάρρευση της Οθωμανικής Αυτοκρατορίας.

Ένα βασικό βιβλίο για αναγνώστες που επιθυμούν να μάθουν την ιστορία πίσω από τη δημιουργία του Ιράκ και να κατανοήσουν πώς οι αποφάσεις ενός άνδρα μπορούν να απειλούν την παγκόσμια ειρήνη δεκαετίες αργότερα.

Ο Christopher Catherwood διδάσκει Ιστορία στο Πανεπιστήμιο του Κέιμπριτζ και στο Πανεπιστήμιο του Ρίτσμοντ, στη Βιρτζίνια. Είναι υφηγητής στη  Royal Historical Society και έχει υπηρετήσει ως σύμβουλος στο Κλιμάκιο Στρατηγικής του Υπουργικού Συμβουλίου του Τόνι Μπλερ, εργαζόμενος στο Κτίριο του Ναυαρχείου, όπου ο Ουίνστον Τσώρτσιλ είχε την έδρα του ως Πρώτος Λόρδος του Ναυαρχείου.