«Απομνημονεύματα Στρατηγού Μακρυγιάννη»

«Εγώ την αλήθεια θα την ειπώ γυμνή», έλεγε ο Μακρυγιάννης, ήρωας του σπαθιού και της πένας, που έδωσε συγκλονιστικό μάθημα ιστορίας με την «απελέκητη γραφή» του.

Με αφορμή τα 150 χρόνια από το θάνατό του στρατηγού Μακρυγιάννη, ο ηθοποιός και σκηνοθέτης Θανάσης Σαράντος,  παρουσιάζει στο  Ίδρυμα Μιχάλης Κακογιάννης, την Κυριακή 23 Νοεμβρίου, στις 20.30 μ.μ., την παράσταση που ανέβηκε τον περασμένο Αύγουστο στη γενέτειρα του ήρωα, στο Κροκύλειο Δωρίδας.

 

Μέσα σε ένα χωμάτινο αλωνάκι και συνοδεία ενός ταμπουρά, θα ακουστεί ο λόγος του Μακρυγιάννη, για πρώτη φορά σε θεατρική μορφή, έτσι όπως ο Θανάσης Σαράντος εμπνεύστηκε, σκηνοθέτησε και παρουσιάζει τα «Απομνημονεύματα του Στρατηγού Μακρυγιάννη», για μια και μοναδική παράσταση.

Δείγμα της δημώδους γλώσσας στη νεοελληνική γραμματεία, τα «Απομνημονεύματα», είναι η συγκλονιστική αλήθεια της ζωής του ίδιου του ήρωα, που θα θελήσει να την ιστορήσει πάνω στο χαρτί. Με τα ελάχιστα κολλυβογράμματα που ξέρει, νιώθει επιτακτική την ανάγκη να μεταδώσει το ζωντανό κομμάτι της Ιστορίας στις γενιές που έρχονται.

Ο ηθοποιός και σκηνοθέτης Θανάσης Σαράντος, απάντησε στις ερωτήσεις της Πεμπτουσίας, για την παράσταση.

Πεμπτουσία: Τι σας οδήγησε στη συγκεκριμένη επιλογή του έργου;

Θ. Σαράντος: Μετά τον Παπαδιαμάντη διάβασα ξανά τα απομνημονεύματα του Μακρυγιάννη. Θεώρησα ότι είναι ένα στοίχημα στην εποχή που διανύουμε, για μένα ήταν ζωτική ανάγκη, θα έλεγα, να ασχοληθώ με τον λόγο του Μακρυγιάννη, που είναι επαναστατικός, πέρα από το ότι ο ίδιος ήταν ένας αγωνιστής της Επανάστασης. Ήταν μια μεγάλη προσωπικότητα, ο οποίος νομίζω ότι αντιπροσωπεύει το μέσο Έλληνα σ’ αυτήν την εποχή, που τελικά δεν έχει αλλάξει και πολύ από τότε. Εκεί εστιάζει και η παράσταση. Θυμηθείτε π.χ. ποια ήταν η πολιτική κατάσταση στα χρόνια του Μακρυγιάννη και τις συνθήκες κάτω από τις οποίες αναγκάστηκε η Ελλάδα να ζητήσει δάνεια από τις Μεγάλες Δυνάμεις…Είναι για μένα μια ανάγκη πνευματική, να μιλήσω ως καλλιτέχνης γι’ αυτά που συμβαίνουν στον τόπο μας. Ο λόγος του Μακρυγιάννη είναι θα έλεγα ιδανικός για μένα. Είναι οξύς, τολμηρός, κριτικός πολλές φορές, γι’ αυτό υπήρξαν και δολοφονικές απόπειρες εναντίον του. Θα μπορούσε να έχει εφησυχάσει και να έχει γίνει ένα με το πολιτικό γίγνεσθαι, αλλά διεκδικούσε συνέχεια πράγματα για την πατρίδα του.

Πεμπτουσία: Πιστεύετε ότι η γλώσσα του Μακρυγιάννη, είναι κατανοητή από ένα ευρύ κοινό;

Θ. Σαράντος: Η γλώσσα είναι πραγματικά υπέροχη να την μιλάει κάποιος και δεν νομίζω ότι χρειάζεται και πολλά πράγματα. Ένα βιβλίο, κι ένα αναλόγιο. Σαν ψαλτήρι είναι το αναλόγιο. Η γλώσσα του Μακρυγιάννη είναι απόλυτα κατανοητή. Υπάρχει, ξέρετε και ο λόγος ο απλός του λαού…

Πεμπτουσία: Ποιες δυσκολίες αντιμετωπίσατε στη σκηνοθεσία του έργου;

Θ. Σαράντος: Ήταν πολύ δύσκολη η δραματουργική επεξεργασία, γιατί είναι πολλά τα κεφάλαια και οι τόμοι του έργου και έπρεπε να γίνει μια προσεκτική επιλογή των αποσπασμάτων που θα δημιουργήσουν δραματουργικά και μία ενότητα χρόνου, πέρα από το ύφος. Ξεκίνησε το έργο του το 1829 και το τελείωσε το 1850… Απαιτούσε πολύ δουλειά η σκηνοθεσία της παράστασης και πολύ «σκάψιμο» το κείμενο, ώστε να μην κουράσει τον θεατή.

Σημειώνει ο Θανάσης Σαράντος: «Καταπέλτης ο λόγος του Μακρυγιάννη για τη σύγχρονη διανοουμενίστικη «ελίτ», που ανερυθρίαστα βαφτίζει «παρωχημένες εμμονές», τα όσια και τα ιερά του. Που, μεθυσμένη από τα υποσχόμενα κέρδη του εθνικού ξεπουλήματος, απαξιώνει την αγάπη και την αγωνία του σημερινού Έλληνα για το τι θα απογίνουν όλα αυτά, που «γι’ αυτά πολεμήσαμε». Καταπέλτης και για την αδικία που βλέπει να γίνεται σ’ όλους τους παλιούς ήρωες, τους επιζήσαντες του Αγώνα -μαζί και στον ίδιο- από το νέο κράτος της βαυαροκρατούμενης, πλέον, Ελλάδας. Με μένος απέναντι στους δουλοπρεπείς Έλληνες, που ξεπουλάνε όσα κέρδισαν με αίμα οι παλιοί αγωνιστές. Έζησε την άκρα αχαριστία και είχε τέλος πικρό, με τα μόνα παράσημα που θα του απονείμει η αγαπημένη του πατρίδα να είναι μια καταδίκη «εις θάνατον» και μερικές αγιάτρευτες πληγές, που θα τον στείλουν στον τάφο στα 67 του χρόνια. Ο αγράμματος γιος βοσκών της Ρούμελης δίνει ένα συγκλονιστικό μάθημα ιστορίας».

Οι Συντελεστές της παράστασης είναι:
Σκηνοθεσία-διασκευή-ερμηνεία: ΘανάσηςΣαράντος

Μουσική σύνθεση: Τζιχάν Τούρκογλου
Μουσικοί επί σκηνής:  Τζιχάν Τούρκογλου (ταμπουράς, λύρα) Σόλης Μπαρκή (κρουστά)
Σχεδιασμός φωτισμών: Κατερίνα Μαραγκουδάκη
Σκηνική επιμέλεια: Σάββας Σουρμελίδης
Επεξεργασία video: Γιώργος Φουκαράκης
Φωτογραφίες: Ορφέας Εμιρζάς, Θωμάς Αρσένης
Οργάνωση Παραγωγής Ηθικόν Ακμαιότατον: Παρασκευή Κουτούμπα

Κατερίνα Χουζούρη