Από το Μουσείο Φυσικής Ιστορίας του Λονδίνου στον “Ελληνικό Κόσμο”

«Eξαφάνιση των ειδών. Έρχεται το τέλος του κόσμου;» ο τίτλος της έκθεσης που ξεκινά στον “Ελληνικό Κόσμο” αλλά και το ερώτημα που θα απασχολήσει τους επισκέπτες που θα την επισκεφθούν. Τι σημαίνει η εξαφάνιση των ειδών για την εξέλιξη της ζωής; Ποια η προέλευση και  ποιο το μέλλον της ζωής στη Γη;

Mετά την μεγάλη επιτυχία των εκθέσεων «Μύθοι και Τέρατα» και «Αποστολή: παγωμένη Ανταρκτική», ο «Ελληνικός Κόσμος» συνεργάζεται για τρίτη φορά με το Μουσείο Φυσικής Ιστορίας του Λονδίνου με αυτή την έκθεση. Αληθινά εκθέματα, βίντεο και διαδραστικά παιχνίδια, έρχονται για να ταξιδέψουν τους επισκέπτες πίσω στο χρόνο, για να ανακαλύψουν είδη που εξαφανίστηκαν αλλά και είδη που δεν θα κατάφερναν να επιβιώσουν αν άλλα δεν είχαν εξαφανιστεί.
Τα πουλιά Ντόντο, οι δεινόσαυροι, παράξενα έντομα αλλά και υπερμεγέθη πτηνά είναι μερικά από τα 60 εκθέματα που θα έχουν οι επισκέπτες την δυνατότητα να εξετάσουν από κοντά. Παράλληλα, θα έρθουν σε επαφή με είδη που επέζησαν από προηγούμενες μαζικές εξαφανίσεις καθώς και μορφές ζωής που επανεμφανίστηκαν. Η έκθεση εξετάζει επίσης είδη που εξαφανίστηκαν πρόσφατα, ενώ τίθεται το ζήτημα της επιβίωσης ειδών που θεωρούνται σήμερα υπό εξαφάνιση, όπως η τίγρη και ο ουρακοτάγκος. Μπορούμε να τα σώσουμε ή βρισκόμαστε ένα βήμα πριν από την επόμενη μαζική εξαφάνιση ειδών;
Μεταξύ άλλων οι επισκέπτες θα έχουν την ευκαιρία να δουν ένα αντίγραφο κρανίου χασμόσαυρου σε πραγματική διάσταση- από τους τελευταίους δεινοσαύρους που έζησαν στη Γη- αλλά και το τεράστιο αβγό ενός πουλιού ελέφαντα. Επίσης θα γνωρίσουν τα τεσσάρων μέτρων κέρατα μιας ιρλανδικής άλκης (ή μεγαλόκερος), το μεγαλύτερο ελάφι στην ιστορία που κάποτε περιπλανιόταν στα λιβάδια από την Ιρλανδία έως της Σιβηρία και έπαψε να υπάρχει περίπου 10000 χρόνια πριν.

Στο πλαίσιο της έκθεσης ο «Ελληνικός Κόσμος» συνεργάζεται επίσης με το Μουσείο Γουλανδρή Φυσικής Ιστορίας και παρουσιάζουν, σε ειδικό τμήμα, είδη που εξαφανίστηκαν ή που απειλούνται με εξαφάνιση στον ελλαδικό χώρο.

Οι κυριότερες ενότητες της έκθεσης είναι οι εξής:

Γιατί η εξαφάνιση είναι τόσο σημαντική;

Πάνω από το 99% των ειδών που κάποτε περιπλανούνταν στον πλανήτη μας έχει πλέον εκλείψει, παρόλο που ένα ευρύ φάσμα φυτών και ζώων κατάφεραν να επιζήσουν. Οι δεινόσαυροι είναι ένα μόνο από τα πολλά είδη που εξαφανίστηκαν. Η διαδικασία της εξαφάνισης είναι τόσο παλιά όσο και η ίδια ζωή πάνω στη γη και συνδέεται άρρηκτα με τη δική μας προέλευση και επιβίωση. Μαζί με την εξέλιξη, η εξαφάνιση βοήθησε στο να διαμορφωθεί η ζωή στον πλανήτη μας, συμβάλλοντας στη δημουργία της τεράστιας ποικιλίας των φυτών και ζώων που βλέπουμε σήμερα.

Η έκτη μαζική εξαφάνιση

Οι επιστήμονες συχνά κάνουν λόγο για πέντε μαζικές εξαφανίσεις- περιόδους κατά τις οποίες μια τεράστια περιβαλλοντική αλλαγή οδήγησε σχεδόν στην εξάλειψη της ζωής πάνω στον πλανήτη. Κάποιοι ερευνητές μάλιστα πιστεύουν ότι τώρα ξεκινά μια έκτη περίοδος μαζικής εξαφάνισης. Οι επισκέπτες έχουν τη δυνατότητα να δερευνήσουν τα σχετικά αποδεικτικά στοιχεία και να αποφασίσουν οι ίδιοι αν κάτι τέτοιο ισχύει η όχι.

Τελευταίοι επιζώντες

Στην ενότητα αυτή οι επισκέπτες ανακαλύπτουν πώς νέα είδη εξελίσσονται μετά την εξαφάνιση κάποιων άλλων. Παρακολουθούν πόσος χρόνος χρειάζεται για να αποκατασταθεί η ζωή στη γη μετά από περιόδους μεγάλων εξαφανίσεων. Παράλληλα διερωτώνται ποια είδη θα επιβιώσουν και ποια όχι από τη σημερινή κλιματική αλλαγή, αν συνεχίσουμε να εκμεταλλευόμαστε ενεξέλεγκτα τους φυσικούς πόρους.

Σώζουμε ή θυσιάζουμε είδη;

Η ανθρώπινη δραστηριότητα προκαλεί την απειλή και την εξαφάνιση των ειδών. Οι επιστήμονες αγωνίζονται γι αυτό που άλλοι θεωρούν «χαμένη υπόθεση» όπως το να σώσουν ζώα σαν τον ερυθρό τόνο. Οι επισκέπτες παίρνουν μέρος στην αμφιλεγόμενη συζήτηση για το θέμα αυτό. Αναρωτιούνται αν πρέπει να παρεμβαίνουμε στην εξαφάνιση ή απλώς να αφήνουμε τη φύση να ακολουθεί την πορεία της. Τέλος, ψηφίζουν για το είδος που θα θυσίαζαν ή θα έσωζαν.

 Ένας κόσμος χωρίς ανθρώπους;

Στο τελευταίο τμήμα της έκθεσης οι επισκέπτες γνωρίζουν τις συνέπειες της εξαφάνισης των ειδών για τους ανθρώπους. Μόνο 1 από τα 9 ανθρώπινα είδη που έχουν περάσει από τον πλανήτη έχει επιβιώσει. Τί επιφυλάσσε το μέλλον για τους ανθρώπους; Eίμαστε στα πρόθυρα της επόμενης μαζικής εξαφάνισης ή θα ακολουθήσουμε το δρόμο των Νεάντερταλ και θα εξαφανιστούμε και εμείς; Κάτι τέτοιο θα οφελούσε τον πλανήτη; Οι επισκέπτες έρχονται σε επαφή με ένα ευρύ φάσμα απόψεων σχετικά με το ποιο θα πρέπει να είναι το μέλλον της ζωής πάνω στη γη.

Στο τέλος της έκθεσης οι επισκέπτες καλούνται να γράψουν τις απαντήσεις τους σε χαρτί και να το τοποθετήσουν στο δέντρο των ευχών για τους επόμενους επισκέπτες. Yπάρχουν είδη ζωής που χωρίς αυτά δε θα μπορούσαμε ούτε εμείς να ζήσουμε; Ποιές είναι οι ελπίδες μας και οι ευχές μας για τη ζωή στη Γη;