Στο χάνι της Γραβιάς

Όπως ίσως θα θυμάσαι στις 23 Απριλίου του 1821 έγινε η ηρωική μάχη στην Αλαμάνα, που τελείωσε με τον μαρτυρικό θάνατο του Αθανάσιου Διάκου.

Μετά τη μάχη της Αλαμάνας ο Ομέρ Βριώνης, αφού αναδιοργάνωσε τον στρατό του, ξεκίνησε με 9000 άνδρες από τη Λαμία για την Άμφισσα, με σκοπό να φτάσει στο Γαλαξίδι κι από κει να περάσει στην Πελοπόννησο.

Τον δρόμο αυτόν όμως του τον ανέκοψε ο Οδυσσέας Ανδρούτσος. Αυτός συνεννοήθηκε με τον Πανουργιά και τον Δυοβουνιώτη κι αποφάσισαν οι δύο με τους άντρες  τους να πιάσουν τα υψώματα δεξιά κι αριστερά από μια κοιλάδα, στην τοποθεσία Γραβιά, όπου υπήρχε χτισμένο ένα χάνι. Το χάνι αυτό ανέλαβε να υπερασπίσει ο Οδυσσέας Ανδρούτσος.

Η θέση αυτή ήταν η πιο επικίνδυνη και, καθώς το χάνι ήταν πλινθόκτιστο, οι άντρες του δίστασαν. Από τα 1300 παλικάρια του μόνο 118 τον ακολούθησαν. Αφού μπήκαν στο χάνι, έκλεισαν με πέτρες την πόρτα και τα παράθυρα, άνοιξαν πολεμίστρες και περίμεναν τον εχθρό.

Την άλλη μέρα, στις 8 Μαΐου 1821, φάνηκε ο εχθρός. Διασκόρπισε τους άντρες του Πανουργιά και του Δυοβουνιώτη και προχώρησε προς το χάνι. Εκεί συνάντησε πραγματική αντίσταση από τον Οδυσσέα και τα παλικάρια του. Οι Τούρκοι επιτέθηκαν με αληθινή μανία, αλλά οι Έλληνες μέσα από το χάνι τους χτύπησαν αλύπητα και τους ανάγκασαν να υποχωρήσουν. Οι επιθέσεις των Τούρκων κράτησαν όλη τη μέρα, αλλά όλες αποκρούστηκαν.

Όταν νύχτωσε, η μάχη σταμάτησε. Ο Ομέρ Βριώνης έστειλε να του φέρουν κανόνια από τη Λαμία, για να γκρεμίσει το χάνι. Ο Ανδρούτσος όμως, που πρόβλεψε το σχέδιο του Ομέρ Βριώνη, βγήκε από το χάνι με τα παλικάρια του κι ανέβηκαν στα βουνά.

Στη μάχη αυτή οι Έλληνες έχασαν μόνο 6 από τα παλικάρια τους, ενώ οι Τούρκοι είχαν 300 νεκρούς και διπλάσιους τραυματίες.

Η μάχη στο χάνι της Γραβιάς σταμάτησε την προέλαση των Τούρκων προς την Πελοπόννησο, καθώς δεν τόλμησαν να προχωρήσουν νοτιότερα.