ΑΝΑΛΕΚΤΑ τ. 31: Βιοηθική θεώρηση της Προληπτικής Ιατρικής

Στον πατέρα της επιστημονικής Ιατρικής, Ιπποκράτη τον Κώο (460-370 π.χ.)  αποδίδεται το θέσφατο «Κάλλιον το προλαμβάνειν ή το θεραπεύειν». Ο μέγας αυτός μελετητής της ανθρώπινης υγείας, ο οποίος από την επιστημονική παρατήρηση έφθασε στις θεραπευτικές προτάσεις, τονίζει την αξία της πρόληψης για την υγιεινή ζωή.

Η πρόληψη αφ’ εαυτής συμπεριλαμβάνει την ενεργοποίηση πολλών δυνάμεων του ανθρώπου. Επιστρατεύονται ο νους ο οποίος πρέπει να κατευθύνει τις πράξεις, η βούληση μέσω της οποίας πρέπει να ληφθεί μία απόφαση, η επιθυμία που πρέπει να χαλιναγωγηθεί, και όλα αυτά να υπαχθούν σε ένα πρόγραμμα αγωγής το οποίο καταρτίζεται από τον θεράποντα ιατρό. Με αυτόν τον τρόπο ο άνθρωπος μπορεί να προλάβει δυσάρεστες ή ακόμη και μοιραίες καταστάσεις για την υγεία του. Ο καθένας μας γνωρίζει από τον εαυτό του και από τον περίγυρό του περιπτώσεις όπου η αμέλεια σε βασικές αρχές πρόληψης αναφορικά με την υγεία οδήγησε σε «περιπέτειες».

Αυτή η ενεργοποίηση των εσωτερικών ανθρώπινων δυνάμεων, η χαλιναγώγηση των ορμών και η ελεύθερη αποδοχή της ιατρικής καθοδήγησης στην προληπτική ιατρική, όπως αποτυπώθηκε από τον Ιπποκράτη και τους συνεχιστές του, οδήγησαν τον Μέγα ιατρό Πατέρα της Εκκλησίας Βασίλειο να αναγνωρίσει την αξία της ιατρικής επιστήμης για την πνευματική ζωή των χριστιανών. Όταν η ιατρική δεν απολυτοποιείται και δεν ειδωλοποιείται, οι συμβουλές των ιατρών προάγουν το ασκητικό φρόνημα και συνάδουν με το ευαγγελικό πνεύμα.

Στις μέρες μας η προληπτική ιατρική κάνοντας χρήση των νέων μεθόδων της βιο-ιατρικής τεχνολογίας έκανε σημαντικά βήματα προόδου, αλλά ταυτόχρονα δημιούργησε μέγιστα ηθικά ζητήματα τα οποία παραμένουν φλέγοντα και ζητούν εναγωνίως λύσεις και απαντήσεις.

Η μελέτη της αγαπητής συνεργάτιδας της Πεμπτουσίας κ. Δήμητρας Μπότσαρη, η οποία κατατέθηκε σε αρχική μορφή ως διπλωματική εργασία για τον τίτλο Μάστερ της Θεολογικής Σχολής του Α.Π.Θ., εξετάζει σε βάθος και πλάτος την ηθική προβληματική της προληπτικής ιατρική υπό το φως των αρχών της βιοηθικής και της ορθόδοξης ηθικής. Πρόκειται για μία από τις πρώτες προσπάθειες στον ορθόδοξο χώρο για συστηματική μελέτη της ηθικής αποτίμησης της προληπτικής ιατρικής. Η Πεμπτουσία αφού δημοσίευσε την εργασία σε μορφή άρθρων σε συνέχειες, έχει την χαρά να παραδώσει στους αναγνώστες της το σύνολο του κειμένου σε ηλεκτρονική έκδοση στην σειρά ανάλεκτα. Επιθυμία μας είναι με αυτό τον τρόπο να συμβάλλουμε στην κατά το δυνατόν πληρέστερη ενημέρωση κάθε ενδιαφερόμενου για τα φλέγοντα ζητήματα της βιοηθικής.

Νίκος Κόϊος

Διευθυντής Σύνταξης