Πεμπτουσία· Ορθοδοξία-Πολιτισμός-Επιστήμες

Αυτόχειρες Άγιοι: Η περίπτωση των Παιδομαρτύρων της Νάουσας

20 Αυγούστου 2015

Αυτόχειρες Άγιοι: Η περίπτωση των Παιδομαρτύρων της Νάουσας

ΟΙ ΑΓΙΟΙ ΠΑΙΔΟΜΑΡΤΥΡΕΣ ΤΗΣ ΝΑΟΥΣΑΣ*

Ο ομιλητής της μαρτυρολογικής αυτής βραδυάς, ήταν ο Σεβασμιώτατος Μητροπολίτης Σισανίου και Σιατίστης κ. Παύλος, το χρυσούν στόμα. Δηλώνω θερμός ακροατής των ομιλιών του από τον ραδιοφωνικό σταθμό της Πειραικής Εκκλησίας, με τις οποίες ομιλίες τρέφονται παγκοσμίως χιλιάδες ψυχές, κυρίως πάνω σε θέματα της οικογένειας. Αυτός ο θαυμασμός μου στο θείο χάρισμά του με κάνει να νοιώθω άβολα. Όμως από υπακοή στον Ποιμενάρχη μας και για πολύ συγκεκριμένο λόγο, ανέβηκα σ᾿ αυτό το βήμα.

Το θέμα της αναγνωρίσεως των Αγίων από τη συνείδηση της Εκκλησίας, είναι ένα μυστήριο που τελεσιουργείται στις καρδιές του εκκλησιαστικού πληρώματος από το Άγιο Πνεύμα, με τρόπο ακατάλυπτο. Αυτή την αναγνώριση επισφραγίζει επίσημα η Μητέρα Εκκλησία Κων/πόλεως και αφού έχουν τηρηθεί οι της κανονικής οδού ενέργειες. Ο χρόνος δεν είναι καθορισμένος. Μπορεί να είναι λίγες δεκαετίες, μπορεί και αιώνες. Ο Θεός είναι Εκείνος που δημιουργεί τις συνθήκες, για να δοξασθούν οι Άγιοί Του εκκλησιαστικώς.

paidomnaus2Οι Νεομάρτυρες της Νάουσας, μέχρι προ τινος, ετιμώντο μόνο ως Εθνομάρτυρες και η πόλη χαρακτηριζόταν ηρωική. Όμως είχε έλθει ΄΄το πλήρωμα του χρόνου΄΄, για να τιμηθούν και ως Άγιοι Νεομάρτυρες. Καί η πόλη να μην χαρακτηρίζεται μόνο ηρωική, αλλά και αγιοτόκος και αγιοτρόφος και μαρτυρούπολις. Πληρούσαν όλες τις προϋποθέσεις της αγιοκατατάξεώς των στον χορό των Αγίων Νεομαρτύρων.
Καί ναί μεν, η πλειονότης των Ναουσαίων Νεομαρτύρων, προτίμησε το θάνατο κατόπιν ομολογίας της πίστεως. Όμως υπήρξε και το μαρτυρικό κεφάλαιο της Αράπιτσας.
Από πλευράς εθνικής, το μαρτύριο των γυναικών εκείνων και των παιδιών τους, είναι θαυμαστό ως αυτοθυσία ιδιαίτερα ηρωική. Πως όμως θα μπορούσαν να συντιμώνται με τους λοιπούς Νεομάρτυρες, αφού η θυσία τους είχε τα εξωτερικά γνωρίσματα της αυτοχειρίας;

Η Εκκλησία γνωρίζει να εμβαθύνει στα πράγματα, διότι και δισχιλιετή ιστορία έχει και κυρίως εν Αγίω Πνεύματι πορεύεται. Γι᾿ αυτό και στην εκκλησιαστική τιμή και μνήμη, συμπεριέλαβε και τον χορό των Νεομαρτύρων της Αράπιτσας.
Η ακοίμητη μέριμνα του φιλαγίου Επισκόπου μας, θέλησε να προσθέσει στην αίδιο μνήμη των τιμωμένων Νεομαρτύρων και το παρουσιαζόμενο απόψε τόμο, μέσα στον οποίο υπάρχει όλο το σχετικό υλικό.
Από την ευτέλειά μου ζήτησε να ασχοληθώ με το ιδιαίτερο αυτό θέμα των Νεομαρτύρων της Αράπιτσας, ώστε και οι φιλομάρτυρες ευσεβώς να χαρούν, αλλά και των εχόντων ΄΄ζάλην λογισμών αμφιβόλων΄΄ να αναπαυθεί ο λογισμός. Η μελέτη φέρει τον τίτλο, ΄΄Το εθελούσιο μαρτύριο΄΄ με υπότιτλο ΄΄Αυτόχειρες μάρτυρες της Εκκλησίας΄΄. Μετά από μία σύντομη εισαγωγή, αναφέρονται τα εξής στοιχεία, από αρχαία εκκλησιαστικά κείμενα:
1) Από την Εκκλησιαστική Ιστορία του Ευσεβίου Καισαρείας (275-339 μ. X) αναφορά σε τέτοιους μάρτυρες των μεγάλων διωγμών.
2) Σύντομα συναξάρια συγκεκριμένων μαρτύρων. Δηλαδή της Αγίας Δομνίνης και των θυγατέρων της Βερνίκης και Προσδόκης (303 μ.Χ.) από την Αντιόχεια των οποίων η μνήμη τιμάται στις 4 Οκτωβρίου. Της παρθενομάρτυρος Πελαγίας, επίσης από την Αντιόχεια (3ος αι.) της οποίας η μνήμη τιμάται στις 8 Οκτωβρίου. Της μάρτυρος Ευφρασίας της εν Νικομηδεία (303 μ. Χ.) που τιμάται στις 19 Ιανουαρίου και του Ιερομάρτυρος Φιλονείδους Επισκόπου Κουρίου της Κύπρου (303-305 μ.Χ.) που τιμάται 17 Ιουνίου.
Αυτούς τους γνωστούς (διότι υπάρχει ασφαλώς και αριθμός αγνώστων) μάρτυρες των μεγάλων διωγμών, τους τίμησε αμέσως η Εκκλησία, χωρίς αμφιβολία για το νόμιμο της αθλήσεώς των. Συνιστούμε την ανάγνωση των συγκινητικών συναξαρίων τους, διότι έχουν άμεση σχέση με τα ιερά πρόσωπα της Αράπιτσας τόσους αιώνες μετά. αλλ᾿ επίσης συνιστούμε τη μελέτη των δύο εγκωμιαστικών λόγων του Αγίου Ιωάννου του Χρυσοστόμου που παρατίθενται στον τόμο, και με μετάφραση, και οι οποίοι λόγοι αφορούν στις Αντιοχειανές μάρτυρες που προείπαμε. Μέσα σ᾿ αυτά τα χρυσοστομικά κείμενα, μπορεί να βρεί ο αναγνώστης όλα τα επιχειρήματα που αποτελούν απαντήσεις σε ερωτήματα. Η βαρύτητα του λόγου του Ιερού Πατρός, αποτελεί ιερά σφραγίδα της πίστεως της Εκκλησίας για την ιδιαίτερη αυτή κατηγορία Αγίων Μαρτύρων.
Καί τώρα επιτρέψτε μου να στρέψω το λόγο σε ένα θέμα που το χαρακτηρίζει μία ιδιαιτερότητα, αλλ᾿ όμως αναγκαία κατά την κρίση του Επισκόπου μας να λεχθεί.
Η ζωή της Εκκλησίας διαχρονικά, είναι πλήρης θείων σημείων. Δηλαδή θαύματα παντοειδή, αλλά και αποκαλύψεις αισθητώς και σε ενύπνια. Καί τούτο διότι πιστεύουμε σε Θεό ζώντα και Αγίους ζώντες.

[Συνεχίζεται]

* Ομιλία που εκφωνήθηκε σε σχετική μεγάλη εκδήλωση στην πόλη της Νάουσας στις 7-6-2015.