Πεμπτουσία· Ορθοδοξία-Πολιτισμός-Επιστήμες

Περίπατος στην Αθήνα των περιηγητών

3 Σεπτεμβρίου 2015

Περίπατος στην Αθήνα των περιηγητών

Την επέτειο των 150 χρόνων από τη θεμελίωσή του, γιορτάζει το 2016, το Εθνικό Αρχαιολογικό Μουσείο. Προάγγελο των εκδηλώσεων και εκθέσεων που θα γίνουν με αφορμή αυτήν την επέτειο, αποτελεί η έκθεση «Ένα όνειρο ανάμεσα σε υπέροχα ερείπια… Περίπατος στην Αθήνα των περιηγητών, 17ος- 19ος αιώνας», την οποία θα εγκαινιάσει την ερχόμενη Δευτέρα 7 Σεπτεμβρίου η Πρωθυπουργός Βασιλική Θάνου, παρουσία της αναπληρωτού Υπουργού Πολιτισμού Μαρίνας Λαμπράκη- Πλάκα

1 ERECTHEION

Φωτογραφική σύνθεση της ελαιογραφίας του Josef Theodor Hansen που απεικονίζει το Ερεχθείο, 1881 (Βιβλιοθήκη της Βουλής των Ελλήνων αρ.κατ.337) και του μαρμάρινου ανδρικού κορμού που αποδίδεται στη ζωφόρο του ίδιου μνημείου (αρ.κατ. ΕΑΜ Γ 15485).

Η έκθεση

Η νέα περιοδική έκθεση, σχεδιάστηκε για να προσφέρει ένα νοητό περίπατο στη μνημειακή Αθήνα, της περιόδου από τον 17ο μέχρι και τον 19ο αιώνα. Οι Ευρωπαίοι περιηγητές, είναι αυτοί που επιχειρούν το «μεγάλο ταξίδι» στην πρωτεύουσα πόλη του ελληνισμού και εμπνευσμένοι από το κίνημα του κλασικισμού, αποτυπώνουν τα «υπέροχα ερείπια» του ιστορικού της παρελθόντος.

2 DODWELL

Ο ναός του Ολυμπίου Διός και ο ποταμός Ιλισσός από το βιβλίο του Edward Dodwell, Views in Greece, London 1821 (Βιβλιοθήκη της Βουλής των Ελλήνων, αρ.κατ. ΣΒΞ (f)ΠΕΡ 1821 VIE)

Η έκθεση διοργανώθηκε με τη συνεργασία της Βιβλιοθήκης της Βουλής των Ελλήνων. Τα συνολικά 76 εκθέματα, περιλαμβάνουν έργα γλυπτικής και αρχειακά τεκμήρια από το Εθνικό Αρχαιολογικό Μουσείο, καθώς και χαρακτικά, ζωγραφικά έργα και εικονογραφημένες εκδόσεις από τη Συλλογή Έργων Τέχνης και τη Βιβλιοθήκη της Βουλής των Ελλήνων. Έργα έχουν δανείσει ακόμη το Μουσείο της Πόλεως των Αθηνών και τα Γενικά Αρχεία του Κράτους.

3 ZEUS

Κολοσσική κεφαλή Διός, εύρημα της περιοχής του Ολυμπιείου, α΄μισό 2ου αιώνα μ.Χ. (αρ.κατ. Θ 234)

Η έκθεση περιλαμβάνει επίσης ψηφιακές εφαρμογές, που επιτρέπουν στον επισκέπτη να προσανατολιστεί καλύτερα στο μνημειακό τοπίο της πόλης, να ξεφυλλίσει εικόνες από τα βιβλία που εκτίθενται, να ρίξει ματιές στην καθημερινή ζωή της πόλης, καθώς αυτή ζωντανεύει με τη βοήθεια της τεχνολογίας, και να αναστοχαστεί πάνω στη σχέση όσων διέμεναν τότε στην Αθήνα, μόνιμα ή προσωρινά, με τις αρχαιότητες, με τη βοήθεια εικόνων, φωτογραφιών και επιλεγμένων κειμένων από τους περιηγητές, αλλά και από τους θεσμικούς εκπροσώπους του νέου ελληνικού κράτους. Το μακρύ χρονικό της ίδρυσης, της φυσιογνωμίας, της πορείας και των δραστηριοτήτων του μουσείου που έχει συνδεθεί τόσο στενά με τη σύγχρονη ιστορία του τόπου, θα ξεδιπλωθεί με μια σειρά δράσεων. Η πρώτη, παρουσιάζεται ήδη σε ξεχωριστή αίθουσα στη συνέχεια της έκθεσης των Περιηγητών και περιλαμβάνει μια ιδιαίτερη εκθεσιακή εγκατάσταση, που φιλοδοξεί να μεταφέρει τους επισκέπτες στα πρώτα χρόνια της λειτουργίας του Μουσείου.

4 NAM_GR 1889

Άποψη του Εθνικού Αρχαιολογικού Μουσείου μετά την αποπεράτωσή του (Φωτογραφικό Αρχείο ΕΑΜ)

Το περιβάλλον στο οποίο δημιουργούνται τα αρχαιολογικά μουσεία

Το πολιτισμικό περιβάλλον στο οποίο άνθησε ο ευρωπαϊκός περιηγητισμός, συναρτάται άμεσα με την εντατικοποίηση της μελέτης της κλασικής αρχαιότητας και τη συστηματοποίηση της αρχαιολογικής έρευνας. Στο ίδιο πλαίσιο εντάσσεται η συγκρότηση των πρώτων ιδιωτικών αρχαιολογικών συλλογών και των αρχαιολογικών μουσείων της Ευρώπης, αλλά και η σκοτεινή πλευρά του περιηγητισμού, η αρχαιομανία και η αρχαιοσυλία, φαινόμενα που ευαισθητοποίησαν την νεοσύστατη ελληνική πολιτεία και οδήγησαν στη διαμόρφωση μιας εθνικής πολιτικής για την προστασία των αρχαιοτήτων και τη δημιουργία των αρχαιολογικών μουσείων. Η νέα έκθεση του Εθνικού Αρχαιολογικού Μουσείου παρουσιάζει το γενεσιουργό πολιτισμικό περιβάλλον στο οποίο το Μουσείο οφείλει την ίδρυσή του και ολοκληρώνεται με μια αναβίωση της πρώτης του εποχής.

Κατερίνα Χουζούρη