Η Πάρνηθα, το φυσικό περιβάλλον του Δήμου Αχαρνών (Φωτεινή Τζώρα, Πολιτικός Επιστήμων)
5 Ιουλίου 2016
Η Πάρνηθα, όπως φαίνεται από το Τατόι
«Αγαπούμε τη γη, τους ανθρώπους και τα ζώα. Τα ερπετά, τον ουρανό και τα έντομα. Είμαστε, είμαστε κι εμείς όλα μαζί. Μαζί κι ο ουρανός και η γη»
(Γιάννης Ρίτσος, Απόσπασμα από το έργο του, Εαρινή Συμφωνία)
Φυσικό περιβάλλον και άνθρωπος είναι έννοιες αλληλένδετες, αναπόσπαστα δεμένες μεταξύ τους. Επομένως η ανάγκη για την προστασία και τη διατήρησή του είναι πρωταρχικής σημασίας. Βασικό στοιχείο του αστικού περιβάλλοντος είναι οι ελεύθεροι και πράσινοι χώροι, οι οποίοι μπορεί να είναι, είτε φυσικοί σχηματισμοί (ρέματα, λίμνες, λόφοι, δάση, ορεινοί όγκοι κλπ.), είτε τεχνητά διαμορφωμένοι (άλση, πλατείες, νησίδες κλπ.). Οι πράσινοι και ελεύθεροι χώροι στην πόλη παίζουν σημαντικό ρόλο στη ποιότητα ζωής των κατοίκων, καθώς από την ύπαρξή τους προκύπτουν σημαντικά οφέλη όπως :
- βελτιώνουν την ποιότητα του αέρα
- συμβάλλουν στη μείωση της θερμοκρασίας
- απορροφούν τους θορύβους της πόλης
- είναι τα τελευταία καταφύγια βιοποικιλότητας στα αστικά κέντρα
- μειώνουν τον κίνδυνο πλημμύρων, καθώς απορροφούν το νερό της βροχής, εμπλουτίζοντας ταυτόχρονα τον υδροφόρο ορίζοντα.
- είναι χώροι αναψυχής, χαλάρωσης, άθλησης, περιπάτου, κοινωνικής συναναστροφής, πολιτισμού
- αναβαθμίζουν το αστικό περιβάλλον, βελτιώνουν την ελκυστικότητα και επισκεψιμότητα μιας περιοχής[1]
Για τους λόγους αυτούς, το φυσικό περιβάλλον δεν είναι μόνο πηγή ζωής, είναι πόρος ανάπτυξης, αναπόσπαστο μέρος του τουριστικού προϊόντος της χώρας, διαχρονική πηγή έμπνευσης για τον πολιτισμό, σημείο αναφοράς της εθνικής ταυτότητας, αλλά και της ιδιαίτερης τοπικής ταυτότητας κάθε περιοχής.
Η διατήρηση και η ανάγκη προστασίας επομένως του φυσικού περιβάλλοντος απαιτεί κατοίκους ευαισθητοποιημένους που θα συνδράμουν καταλυτικά στο έργο του Δήμου με την συμπεριφορά τους. Για παράδειγμα, η ρίψη των απορριμμάτων εντός των κάδων, η ενημέρωση του Δήμου για την περισυλλογή μπαζών, καθώς και η διαλογή των ανακυκλώσιμων απορριμμάτων και η ρίψη τους στους ειδικούς κάδους, συμβάλλει στην διατήρηση της καθαριότητας της πόλης και της ποιότητας ζωής, βελτιώνοντας έτσι την εικόνα του Δήμου.
Ο Δήμος Αχαρνών αποτελεί έναν από τους πλέον προικισμένους Δήμους της Αττικής, καθώς η μισή περίπου έκταση του Δήμου περιλαμβάνει τον Εθνικό Δρυμό της Πάρνηθας[2] και τα φυσικά οικοσυστήματα που αναπτύσσονται σε αυτόν.
Ιδιαίτερο ενδιαφέρον παρουσιάζει η πλούσια χλωρίδα της περιοχής. Ξεχωριστό ενδιαφέρον επίσης, παρουσιάζει το ελατόδασος που συντίθεται από Κεφαλληνιακή Ελάτη, είδος αποκλειστικά ενδημικό της Ελλάδας. Μια μεγάλη ποικιλία εμφανίζεται στην βλάστηση της περιοχής. Εντυπωσιακή όμως είναι και η πανίδα, αφού στον δρυμό ζουν είδη θηλαστικών, είδη ενδημικών πτηνών, είδη ερπετών, είδη αμφίβιων και ένας μεγάλος αριθμός ασπόνδυλων. Η Πάρνηθα έχει το προνόμιο να διατηρεί τον πιο ακμαίο πληθυσμό Κόκκινου Ελαφιού της χώρας που συμμετέχει ως φυσικός βοσκητής στο οικοσύστημά της. Εικόνα ασυνήθιστη για την σύγχρονη Ελλάδα, όπου απουσιάζουν οι φυσικοί βοσκητές από το μεγαλύτερο μέρος της. Το είδος μάλιστα περιλαμβάνεται στα «Κινδυνεύοντα» είδη της Ελλάδας σύμφωνα με το «Κόκκινο Βιβλίο»[3].
[1] Μπελαβίλας & Βαταβάλη, Πράσινο και ελεύθεροι χώροι στην πόλη, 2009.
[2] Προκειμένου να διαφυλαχθεί η φυσική αξία της περιοχής και να αποκλειστεί η πίεση της μεγαλούπολης, ήδη από το 1961 ιδρύεται ο Εθνικός Δρυμός Πάρνηθας, έχει ενταχθεί στο δίκτυο Natura 2000, αποτελεί σημαντική περιοχή για τα πουλιά (SPA) και έχει ανακηρυχθεί τοπίο ιδιαίτερου φυσικού κάλλους.
[3]http://www.wwf.gr/old/index.php?option=com_content&view=category&layout=blog&id=189&Itemid=199
Παρατήρηση: Το παρόν κείμενο αποτελεί τμήμα της Διπλωματικής Εργασίας “Τοπική Αυτοδιοίκηση και Πολυπολιτισμικότητα. H περίπτωση του Δήμου Αχαρνών” της φοιτήτριας του Ελληνικού Ανοικτού Πανεπιστήμιου (Μεταπτυχιακό Πρόγραμμα Σπουδών, ΔΙΟΙΚΗΣΗ ΠΟΛΙΤΙΣΜΙΚΩΝ ΜΟΝΑΔΩΝ) και πολιτικής επιστήμονος κ. Φωτεινής Τζώρα. Η εργασία εκπονήθηκε με α’ επιβλέπουσα καθηγήτρια την κ. Τριανταφυλλοπούλου Αθανασία, β’ επιβλέπουσα καθηγήτρια την κ. Συλαίου Στυλιανή και Ακαδημαϊκό υπεύθυνο τον κ. Μπαντιμαρούδη Φιλήμονα, δημοσιεύεται, δε, εμπλουτισμένη σε συνέχειες από την ΠΕΜΠΤΟΥΣΙΑ.
