Τα μέσα και τα στάδια μεταβίβασης του μηνύματος στην ποιμαντική (Πρωτοπρεσβύτερος Χρήστος Αιγίδης)

[Προηγούμενη δημοσίευση: http://bit.ly/2dSrMLT]

Τα κανάλια ή δίκτυα μεταβίβασης / Transmission
Τα κανάλια είναι τα μέσα που χρησιμοποιούνται για τη μεταφορά του μηνύματος από τον πομπό στον δέκτη όπως η φωνή, τα αντικείμενα, τα μέσα τηλεπικοινωνιών, τα γραπτά κείμενα και η διαπροσωπική επαφή( Κέφης 2005 )
Τα κανάλια μεταβίβασης στη διαδικασία της επικοινωνίας του Κληρικού είναι όλα αυτά που αναφέρθηκαν παραπάνω. Εδώ απλά να τονίσουμε ιδιαίτερα πως το πιο συνηθισμένο κανάλι επικοινωνίας του Ιερέα είναι αυτό της Προσευχής.

Ο δέκτης
Ο δέκτης μπορεί να είναι ένα άτομο, μια ομάδα, ένας οργανισμός ή ένα άτομο που δρα ως αντιπρόσωπος μιας ομάδας. Αυτός αποφασίζει πότε θα αποκωδικοποιήσει το μήνυμα, πότε θα κάνει προσπάθεια να το κατανοήσει και πότε θα ανταποκριθεί σε αυτό ή όχι. ( Κοτζαϊβαζογλου Ι & Πασχαλούδης 2002 )
Το ρόλο του δέκτη στην επικοινωνία που έχει ο Ιερέας μπορεί να είναι ένα πρόσωπο, μια οικογένεια, ένα ολόκληρο χωριό ή πόλη που είναι η Ενορία που διακονεί ο Ιερέας. Μάλλον θα πρέπει να σημειώσουμε πως δέκτες των μηνυμάτων των Κληρικών είναι όλος ο κόσμος, όλη η ανθρωπότητα και η κτίση ολόκληρη. Ακόμα μεγαλύτερη έκπληξη προκαλεί το γεγονός πως ουσιαστικά δέκτες των μηνυμάτων των Ιερέων, δεν είναι μόνον όσοι είναι στη ζωή αυτή και αποτελούν την στρατευομένη Εκκλησία, αλλά και όλοι εκείνοι που έχουν περάσει στην αιωνιότητα και αποτελούν την Θριαμβέυουσα Εκκλησία, μιας και οι Ιερείς προσεύχονται και επικοινωνούν μαζί τους μέσω της Προσευχής.

Αποκωδικοποίηση / Decoding
Είναι η διαδικασία κατά την οποία ο δέκτης με τον δικό του τρόπο, κώδικα και διανοητική διεργασία, αποκωδικοποιεί το μήνυμα που του έστειλε ο πομπός και το μετατρέπει τελικά σε νόημα ( Σαρμανιώτης 2005 )
Η αποκωδικοποίηση του δέκτη στην επικοινωνία του Ιερέα είναι ο τρόπος με τον οποίο αντιλαμβάνονται οι πιστοί τα μηνύματα, τα κηρύγματα, τις Ακολουθίες και τις Προσευχές που ο Ιερέας τελεί και αποτελούν το περιεχόμενο των μηνυμάτων που επιθυμεί να μεταφέρει. Στην διαδικασία της αποκωδικοποίησης έχουμε έντονο το στοιχείο της προσωπικότητας των δεκτών μιας και σε πολλές περιπτώσεις ο κάθε ένας αντιλαμβάνεται διαφορετικά το ίδιο μήνυμα που έστειλε ο Ιερέας. Δηλαδή η αποκωδικοποίηση έχει υποκειμενικό χαρακτήρα.

Κατανόηση του μηνύματος – αποτέλεσμα
Η κατανόηση του μηνύματος είναι ουσιαστικά το αποτέλεσμα της επικοινωνίας. Είναι η συνέχεια και η ολοκλήρωση της αποκωδικοποίησης του μηνύματος και τελικά ο τρόπος με τον οποίο ο δέκτης πληροφορείται, κατανοεί, αισθάνεται, αλλάζει ιδέες κ.λ.π. ( Κέφης 2005 )
Η κατανόηση του μηνύματος στην Ποιμαντική επικοινωνία είναι πολλές φορές δύσκολο να εντοπισθεί. Σίγουρα υπάρχουν περιπτώσεις που φαίνεται καθαρά το αποτέλεσμα της επικοινωνίας και η κατανόηση του μηνύματος που επιθυμεί ο Κληρικός να μεταφέρει. Για παράδειγμα αναφέρουμε την περίπτωση της Εξομολόγησης και την προσωπική σχέση που ο Πνευματικός αναπτύσσει με τον Εξομολογούμενο. Όμως επειδή αρκετοί άνθρωποι προσέρχονται στην Εκκλησία τυπικά και όχι ουσιαστικά, είναι δύσκολο να εντοπισθεί εάν το μήνυμα που επιθυμεί να στείλει ο Ιερέας έγινε αντιληπτό και κατανοητό από τους ανθρώπους. Τέλος, σημειώνουμε πως και εδώ βασικό χαρακτηριστικό της κατανόησης στην επικοινωνία μέσα στο χώρο της Εκκλησίας, είναι η διάθεση και η προαίρεση των πιστών. Το μήνυμα τις περισσότερες φορές είναι κοινό για όλους τους πιστούς όμως η κατανόηση έχει υποκειμενικό χαρακτήρα και άρα διαφορετική αποδοχή.

Έλεγχος-ανατροφοδότηση/Feed-back
Τέλος, το αποτέλεσμα που έχει επιφέρει το μήνυμα στον δέκτη με την επανάληψη της διαδικασίας, μεταφέρεται στον πομπό με τον μηχανισμό ελέγχου και της επαναπληροφόρησης και εδώ τελειώνει η διαδικασία της επικοινωνίας. ( Μπουραντάς, 1992 )
Στην επικοινωνία του Κληρικού, η διαδικασία της επαναπληροφόρησης και του ελέγχου είναι και πολύ σπάνια και πολύ δύσκολη. Αυτό οφείλεται στο γεγονός πως ο Ιερέας επικοινωνεί με πολλούς αποδέκτες πολλών αντιλήψεων και με διαφορετικό κοινωνικό, οικονομικό, πολιτισμικό επίπεδο. Για το λόγο αυτό είναι αρκετά δύσκολο να γνωρίζει το αποτέλεσμα της επικοινωνίας. Στις περιπτώσεις βέβαια της προσωπικής σχέσης είναι ευκολότερο να αντιληφθεί ο Κληρικός εάν και κατά πόσο το αποτέλεσμα της επικοινωνίας είχε το επιθυμητό αποτέλεσμα.
Τέλος, για να είμαστε ειλικρινείς υπάρχει δυστυχώς το φαινόμενο ( κυρίως σε υψηλό επίπεδο ) που δεν επιθυμούν οι αρμόδιοι τη διαδικασία της επαναπληροφόρησης και του ελέγχου. Ή ακόμα και εάν υπάρχει, να μην μεταφέρονται τα πραγματικά δεδομένα αλλά μόνον εκείνα που επιθυμούν να ακούσουν οι Προϊστάμενοι. Βέβαια με τον τρόπο αυτό αγνοούν πως η επικοινωνία αυτή δεν είναι υγιής γιατί στερείται θεμελιακών αρχών που θα δούμε παρακάτω.

(συνεχίζεται)