Ενέργεια και μεταφορές: οι πολιτικές της Ευρωπαϊκής Ένωσης και η Ελλάδα

Στα πορίσματα της ημερίδας «Ενέργεια και μεταφορές στην Ελλάδα: Προϋποθέσεις και μέτρα για καθαρή και βιώσιμη ενέργεια στις μεταφορές» που διοργάνωσε η Επιτροπή Ενέργειας της Ακαδημίας Αθηνών γίνονται σοβαρές διαπιστώσεις για το οικολογικό προφίλ των μετακινήσεων στη χώρα μας, στο σύνολό τους, και προτείνονται μια σειρά μέτρα στην κατεύθυνση της προστασίας του περιβάλλοντος, αλλά και της αναπτυξιακής προοπτικής της χώρας.*

Η διακηρυγμένη ενεργειακή στρατηγική της ΕΕ που αφορά και τον τομέα των μεταφορών, περιλαμβάνει βασικούς και ποσοτικά προσδιορισμένους στόχους, όπως:

Α) Για το 2020:

• Μείωση των εκπομπών αερίων του θερμοκηπίου κατά 20% το 2020 σε σχέση με το 1990.
• Εξασφάλιση 20% της ενέργειας από ΑΠΕ.
• Αύξηση κατά 20% της ενεργειακής απόδοσης των οχημάτων.

Β) Για το 2030 και το 2050:

• Μείωση των εκπομπών αερίων του θερμοκηπίου κατά 40% το 2030 σε σχέση με το 1990 που επιμερίζεται αναλογικά στα κράτη-μέλη. Για την Ελλάδα αντιστοιχεί σε υποχρέωση μείωσης των αερίων θερμοκηπίου κατά 4% μέχρι το 2020 σε σχέση με το 2005.
• Μείωση των εκπομπών αερίων του θερμοκηπίου μέχρι και 95% το έτος 2050 σε σχέση με το 1990 που για τον τομέα των μεταφορών σημαίνει μείωση των εκπομπών αερίων του θερμοκηπίου από τις μεταφορές για το έτος 2050 κατά 67% σε σχέση με το 1990.

H πολιτική που έχει χαράξει η Ευρωπαϊκή Ένωση σχετικά με τα θέματα των μεταφορών συνοψίζεται ως εξής:

• Αύξηση της αποτελεσματικότητας στις μεταφορές με την αξιοποίηση των ψηφιακών τεχνολογιών, έξυπνη τιμολόγηση και περαιτέρω ενθάρρυνση της χρήσης μέσων μεταφοράς με χαμηλότερες εκπομπές καυσαερίων. Ζωτικής σημασίας είναι τα έξυπνα συστήματα μεταφορών (ITS) και τα συνεργαζόμενα έξυπνα συστήματα μεταφορών (C-ITS) που επιτρέπουν την on-line επικοινωνία μεταξύ των φορέων ολόκληρης της μεταφορικής “αλυσίδας”.
• Προώθηση των εναλλακτικών πηγών ενέργειας που χαρακτηρίζονται από χαμηλές εκπομπές καυσαερίων για την κάλυψη των αναγκών στις μεταφορές, όπως τα προηγμένα βιοκαύσιμα, η ανανεώσιμη ηλεκτρική ενέργεια και τα ανανεώσιμα συνθετικά καύσιμα. Η Οδηγία 2014/94/EU για την ανάπτυξη υποδομών εναλλακτικών καυσίμων αποτελεί το κανονιστικό πλαίσιο για την ανάπτυξη αυτών των καυσίμων.
• Προώθηση του υδρογόνου ως καυσίμου (σε κινητήρες ή κυψέλες καυσίμου).
• Προώθηση της χρήσης οχημάτων χαμηλών ή και μηδενικών εκπομπών με παράλληλες περαιτέρω βελτιώσεις στον κινητήρα εσωτερικής καύσης. Στα πλαίσια αυτά η Επιτροπή εργάζεται για (α) την ανάπτυξη προτάσεων για την πιστοποίηση, παρακολούθηση και υποβολή πληροφοριών σχετικά με την κατανάλωση καυσίμων των εν λόγω οχημάτων και (β) την καθιέρωση προτύπων σχετικών με τις εκπομπές CO₂ για φορτηγά, λεωφορεία και πούλμαν.

Οι νομοθετικές προτάσεις της Ευρωπαϊκής Ένωσης σχετικά με τον επιμερισμό της προσπάθειας για τη μείωση των εκπομπών αερίων θερμοκηπίου στους τομείς που δεν περιλαμβάνονται στο σύστημα εμπορίας εκπομπών της ΕΕ (κατασκευές, γεωργία, διαχείριση απορριμμάτων, και μεταφορές) θέτουν ετήσιους στόχους για κάθε κράτος-μέλος για την περίοδο 2021-2030. Ο στόχος για την Ελλάδα είναι 16% μείωση. Όσον αφορά τους υπόλοιπους ενεργειακούς στόχους, η Ελλάδα πρέπει μέχρι το 2020 να επιτύχει μείωση 24,7 εκατομμύρια τόνους ισοδύναμου πετρελαίου στην πρωτογενή κατανάλωση και 18,4 εκατομμύρια τόνους ισοδύναμου πετρελαίου σε τελική κατανάλωση. Παράλληλα, οι ΑΠΕ μέχρι το 2020 πρέπει να καλύπτουν το 18% του συνόλου. Ειδικότερα για τις μεταφορές, κάθε κράτος-μέλος πρέπει να φροντίσει ώστε το ποσοστό της ενέργειας που προέρχεται από ανανεώσιμες πηγές να αντιστοιχεί τουλάχιστον στο 10% της τελικής κατανάλωσης ενέργειας στις μεταφορές.

---

* Τα πορίσματα αυτής της ημερίδας παρουσιάζει, σε συνέχειες, η ΠΕΜΠΤΟΥΣΙΑ. Σήμερα δημοσιεύουμε το δεύτερο μέρος. Διαβάστε το πρώτο μέρος εδώ

Παρατήρηση: Την Παρασκευή, 7 Οκτωβρίου 2016, η Επιτροπή Ενέργειας της Ακαδημίας Αθηνών, διοργάνωσε στο Ίδρυμα Ιατροβιολογικών Ερευνών της Ακαδημίας Αθηνών, Ημερίδα με θέμα: «Ενέργεια και μεταφορές στην Ελλάδα: Προϋποθέσεις και μέτρα για καθαρή και βιώσιμη ενέργεια στις μεταφορές». Στην Ημερίδα μετείχαν Ακαδημαϊκοί, Καθηγητές Ελληνικών και ξένων Πανεπιστημίων, Επιστήμονες από ερευνητικούς Οργανισμούς, υψηλόβαθμα στελέχη από τις Διοικήσεις και Διευθύνσεις Μεταφορών της Ευρωπαϊκής Ένωσης και της Ελλάδος, εκπρόσωποι επιχειρήσεων δραστηριοποιούμενων στις μεταφορές, καθώς και άλλοι ειδικοί σε τομείς ενεργειακών πολιτικών, θεσμικών και ρυθμιστικών πλαισίων. Έμφαση δόθηκε στις οδικές, θαλάσσιες και σιδηροδρομικές μεταφορές και στις αντίστοιχες πολιτικές που πρέπει να ακολουθηθούν.