8 Απριλίου 2017

Η πορεία του Χριστού προς το εκούσιον πάθος θα μπορούσε να θεωρηθεί πως έχει χαρακτηριστικά τραγωδίας; Υπάρχουν στην εθελούσια πορεία του Χριστού διά των Παθών στη Σταύρωση, στην Ταφή και στην Ανάσταση όλα αυτά τα οποία συνθέτουν αυτό το αρχαιοελληνικό θεατρικό είδος; Το ίδιο δεν θα μπορούσε να ισχυριστεί κανείς και για τις ακολουθίες της Μεγάλης Εβδομάδας με την κορύφωσή τους το βράδυ της Ανάστασης; Θα έλεγα πως η πρωτότυπη τραγωδία που έγραψε με την ίδια του τη ζωή ο Χριστός και ιδιαίτερα οι λατρευτικές συνάξεις της Μεγάλης Εβδομάδας πληρούν όλα τα στοιχεία του αριστοτελικού ορισμού της τραγωδίας. Υπογραμμίζουμε την περίπτωση των λατρευτικών συνάξεων, γιατί εδώ πράγματι λειτουργεί και η μίμηση: “Έστιν ουν τραγωδία μίμησις πράξεως σπουδαίας και τελείας...”. Κατά τα λοιπά ...

Από τη χρονική στιγμή που ο άνθρωπος απομακρύνθηκε από το Θεό μεθυσμένος από τη θανατηφόρα ηδονή της εωσφορικής αυτοθεώσεως, και από τότε που ο Κάιν εφόνευσε τον αδελφό του Άβελ υποκινούμενος από το φθόνο και τη ζήλεια, μέχρι σήμερα, και μέχρι τη συντέλεια του αιώνος τούτου, «η κακία ακολουθεί την ανθρώπινη φύση όπως η σκουριά το χαλκό και η ακαθαρσία το σώμα», μας διδάσκει ο καθηγητής της ερήμου, Μέγας Αντώνιος. Η ανθρώπινη φύση παραμένει η ίδια. Αν και έχουμε επιτύχει μεγάλα τεχνολογικά επιτεύγματα όμως «το σκότος της κολάσεως αποτελεί αναπόσπαστο μέρος της όλης υπάρξεως του ανθρώπου», καθώς «η γήινη ατμόσφαιρα αποπνέει οσμή αίματος. Όλος ο κόσμος τρέφεται καθημερινά με ειδήσεις για φόνους ή βασανιστήρια των ηττημένων σε αδελφοκτόνες συγκρούσεις. Τα σκοτεινά ...

Τὴν ψυχωφελῆ, πληρώσαντες Τεσσαρακοστήν, καὶ τὴν ἁγίαν Ἑβδομάδα τοῦ Πάθους σου, αἰτοῦμεν κατιδεῖν Φιλάνθρωπε, τοῦ δοξᾶσαι ἐν αὐτῇ τὰ μεγαλεία σου, καὶ τήν ἄφατον δι' ἡμᾶς οἰκονομίαν σου, ὁμοφρόνως μελωδοῦντες, Κύριε δόξα σοί. Η μεγάλη Τεσσαρακοστή βαίνει προς το τέλος της. Το γεγονός αυτό είναι αδύνατον να αφήσει αδιάφορο κάθε συνειδητά αγωνιζόμενο χριστιανό, ανεξάρτητα από το επίπεδο της πνευματικής ζωής στο οποίο κινείται. Ακόμη και εκείνος που πιέστηκε από τη νηστεία και αναμένει εναγωνίως την κατάλυση ή κάποιος που κουράστηκε από τις συχνές ακολουθίες, βίωσε τουλάχιστον ως ένα βαθμό την ασκητική ατμόσφαιρα της Εκκλησίας. Η λειτουργική και εορτολογική σειρά των εβδομάδων της Σαρακοστής εξ άλλου καλλιεργεί από μόνη της μία κλιμακούμενη προσδοκία. Ασκούμαστε για να φτάσουμε σε ένα τέλος, έναν σκοπό. ...

Η εγκύκλιος του 1920 και το μήνυμα του 2008 είναι δύο κείμενα με απόσταση περίπου ενός αιώνα μεταξύ τους, παρόλα αυτά έχουν κοινά σημεία, έκφραση της διαχρονικής «αγωνίας» και αγάπης της Ορθοδοξίας για τον άνθρωπο. Αυτά είναι:  η κοινή τους διαπίστωση ότι η Εκκλησία του Χριστού είναι διασπασμένη και υπάρχει κοινή επιθυμία για την άρση αυτής της πραγματικότητας,  ο διαχριστιανικός διάλογος ως μέσο για την επίλυση των προβλημάτων, ο οποίος αποτελεί και «συστατικό» στοιχείο του χριστιανισμού,  η διάδοση του λόγου του Θεού, η Ιεραποστολή, και η προσπάθεια να θέσουν το πλαίσιο για την σωστή «διακονία» της,  η ευρύτατη κοινωνική, πολιτική/οικονομική και ηθική προσέγγιση της κάθε εποχής, (αφού οι «αδυναμίες» της υπήρξαν και η αφόρμηση για τη σύνταξή τους,  οι προτάσεις ...

Είναι γνωστά τα μηνύματα που στέλνει στους πιστούς η σημερινή εορτή. Ο Κύριος ανιστά εκ νεκρών το φίλο του Λάζαρο που είχε πεθάνει τέσσερις μέρες πριν. Μεγάλο θαύμα, το οποίο δίκαια προκάλεσε την απορία και το θαυμασμό των κατοίκων της Ιουδαίας, αλλά και το φθόνο των θρησκευτικών αρχόντων - οι οποίοι από τότε έβαλαν σε λειτουργία τα άνομα σχέδιά τους για την εξόντωση του Ιησού. Ο Ιησούς είχε κάνει ήδη πολλά θαύματα. Ποικίλες θεραπείες, πολλαπλασιασμό άρτων και ιχθύων, ακόμα και αναστάσεις νεκρών. Αυτό όμως υπερέβαινε κάθε προηγούμενο. Νεκρός "τεταρταίος", ο οποίος "ήδη όζει", κατά τα λεγόμενα της αδερφής του, δεν είχε ακουστεί ποτέ να ανασταίνεται. Φανερώνεται, λοιπόν, έτσι η θεία δύναμη του Διδασκάλου, προτυπώνεται το υπέρλογο γεγονός της δικής του Ανάστασης, ...