Μνημείο για την Ποντιακή Γενοκτονία στον Πειραιά (Κατερίνα Χουζούρη)

Το Κεντρικό Αρχαιολογικό Συμβούλιο (ΚΑΣ), έκανε δεκτή την πρόταση για την ανάπλαση της πλατείας Αλεξάνδρας στον Πειραιά. Είναι η πλατεία, που βρίσκεται στο ανατολικό άκρο του φυσικού ακρωτηρίου του λιμανιού της Ζέας, η ανάπλαση της οποίας θα περιλαμβάνει ένα Μνημείο που θα είναι αφιερωμένο στη Γενοκτονία των Ποντίων, καθώς και φύτευση δέντρων και θάμνων.

Εκεί θα τοποθετηθεί ένα γλυπτό, έργο του εικαστικού Παναγιώτη Τανιμανίδη.  Μια μεγάλη κυκλική ζώνη από ενιαίο υλικό, θα ορίζει περιμετρικά το γλυπτό, που θα έχει ύψος 7,5 μ. και χορδή τόξου 14 μ. Πρόκειται για ένα έργο που προσφέρει διαφορετικές εικόνες, ανάλογα με τη γωνία που θα το παρατηρεί κανείς. Είναι ουσιαστικά ένα γλυπτό μέσα στο γλυπτό. Φτιαγμένο από κυλίνδρους INOX και αλληλοσυνδεόμενα ελατήρια, εξωτερικά είναι σαν ένα μεγάλο κύμα που ξεκινά από τη μία πατρίδα για να φτάσει στην άλλη, με τα ελατήρια να δημιουργούν 353.000 μικρότερα κύματα, όσοι και οι νεκροί της γενοκτονίας. Κύματα ήρθαν οι πρόσφυγες από τις αλησμόνητες πατρίδες, ταξιδεύοντας πάνω στα κύματα.

Στο εσωτερικό του, ένα προσφυγοπούλι μεταφέρει διάφορα αντικείμενα αλλά και έννοιες, συνθέτοντας 17 παραστάσεις. Μεταξύ αυτών είναι οι κλειδαριές από τα λουκέτα που έκλεισαν τα σπίτια πίσω στον Πόντο, η λύρα, ο αργαλειός, αλλά και τα κιάλια, μια σύνθεση που υπενθυμίζει ότι η ζώσα μνήμη δεν πρέπει να παρατηρείται από μακριά. Στον πυρήνα του γλυπτού, με λέιζερ θα είναι χαραγμένες οι πόλεις του Πόντου και η αφιερωματική επιγραφή.

Τη θετική και ομόφωνη απόφαση του Κεντρικού Αρχαιολογικού Συμβουλίου, επηρέασε το γεγονός ότι στην περιοχή δεν διασώζονται ίχνη του Κονώνειου Τείχους του Πειραιά, δηλαδή δεν υπάρχουν ορατές αρχαιότητες ούτε λαξεύματα στον βράχο.

Εν τω μεταξύ, η πρόταση για την ανέγερση του Μνημείου Γενοκτονίας στην πλατεία Αλεξάνδρας, είχε ήδη εγκριθεί από το Δημοτικό Συμβούλιο του Δήμου Πειραιά, στη συνεδρίασή του της Πέμπτης 16 Ιουνίου 2016, ενώ την πρωτοβουλία για την τοποθέτηση του Μνημείου, είχε αναλάβει ο Πανελλήνιος Σύνδεσμος Ποντίων Εκπαιδευτικών, ήδη από το 2015,

Τα μέλη του Συνδέσμου απευθύνθηκαν στις δημοτικές αρχές της Θεσσαλονίκης, του Βόλου και του Πειραιά, περιοχές δηλαδή στις οποίες είχαν αποβιβαστεί οι πρώτοι πρόσφυγες και τελικά κατέληξαν στον Πειραιά.  Αξίζει επίσης να σημειωθεί ότι, Πόντιοι εκπαιδευτικοί έχουν ζητήσει με επιστολή τους προς το Δήμο Πειραιά, η πλατεία να μετονομαστεί σε πλατεία 19ης Μαΐου, ή έστω να πάρει κάποιο όνομα σχετικό με το Μνημείο.

 

Κατερίνα Χουζούρη