Πεμπτουσία· Ορθοδοξία-Πολιτισμός-Επιστήμες

Μια πνευματική ματιά στις εξαρτήσεις (Kyriaki Karidoyanes-Fitzgerald, Θεολόγος και Ψυχολόγος)

29 Απριλίου 2017

Μια πνευματική ματιά στις εξαρτήσεις (Kyriaki Karidoyanes-Fitzgerald, Θεολόγος και Ψυχολόγος)

Upset girl in hood

Το σημαντικότερο σημείο για τον ορισμό του εθισμού αφορά τους ανθρώπους που αναγνωρίζουν ότι οι ζωές τους είναι ολοκληρωτικά «μη διαχειρίσιμες» εξαιτίας της ασθένειας. Η κατανόηση και η παραδοχή αυτή, για εμένα τουλάχιστον, δείχνει να έχει μια στενή σχέση με το πώς αξιολογούν οι Πατέρες της Εκκλησίας την αμαρτία της λαιμαργίας, την «τρέλα του ουρανίσκου».

Ο όρος αυτός αναφέρεται στον βαθύτατο πόνο που προκαλούμε εμείς στους εαυτούς μας και που απορρέει από μια αντίδραση στην εσωτερική, ακόρεστη «μανία» ή «τρέλα» και τις αντίστοιχές της εξωτερικές συμπεριφορές. Η λαιμαργία αναφέρεται κυρίως στο φαγητό αλλά μπορεί να αναφερθεί και στην «όρεξη» για πολλά πράγματα. Από μια ακριβέστερη, Ορθόδοξη πνευματική θεώρηση, η λαιμαργία επικεντρώνεται πιο πολύ σε όσα «εξέρχονται από το στόμα» και λιγότερο σε όσα «εισέρχονται» στον άνθρωπο. Από το επίπεδο της «βαθειάς καρδιάς» ή του νου, ο όρος αυτός αναφέρεται σε μια εκτός ελέγχου επιθυμία του ανθρώπου να «λαμβάνει μέσα του» σε βιωματικό επίπεδο, χωρίς ποτέ όμως να βιώνει τον κορεσμό.

Η δική μας πλευρά, που αποτελείται από μια προσπάθεια για ίαση ή άσκηση, μας ωθεί να αντιμετωπίσουμε βήμα προς βήμα τη δική μας, ανεξερεύνητη, «απαίσια», εσωτερική άβυσσο καθώς ταυτόχρονα και απροϋπόθετα εμπιστευόμαστε ολόκληρο το είναι μας «εις χείρας Θεού ζώντος» (Εβρ. 10: 31). Τούτη είναι μια πείνα που μόνο ο Θεός μπορεί να κορέσει.

Τα τελευταία 25-30 χρόνια βλέπουμε ότι στον χώρο της αποτοξίνωσης, της αρωγής που δίνεται σε σχετικά προβλήματα και της μελέτης σχετικών ζητημάτων, το πεδίο των εθισμών έχει διευρυνθεί και περιλαμβάνει πολλά περισσότερα από την εξάρτηση στο αλκοόλ και τις ουσίες. Η συνεξάρτηση, η πορνογραφία, οι σχέσεις με εθισμό στο σεξ, οι διατροφικές και σωματικές δυσμορφικές διαταραχές, ο αυτοτραυματισμός, η τριχοτιλλομανία, και άλλες μορφές αυτο-ακρωτηριασμού – καθώς και τα τυχερά παιχνίδια, η αλόγιστη σπατάλη χρημάτων, η φιλαργυρία, η επιδίωξη επαγγελματικής επιτυχίας και διασημότητας, η εικόνα που έχουμε για τον εαυτό μας και η προβολή της, η «υπερβολική χαρά», το Διαδίκτυο, η «εκρηκτική διαταραχή» και όλα τα συναφή, εξετάζονται πια μέσα από το πρίσμα του εθισμού. Επιβάλλεται να εξετάζονται μέσα από το πρίσμα του εθισμού.

Πηγή: Kyriaki Karidoyanes-Fitzgerald, Περιοδικό ‘Ψυχής δρόμοι’, τεύχος 13