Πεμπτουσία· Ορθοδοξία-Πολιτισμός-Επιστήμες

Ο συνθέτης των πουλιών

11 Μαΐου 2017

Ο συνθέτης των πουλιών

1_Synthetis_poulionΤου άρεσε ν΄ ακούει τα πουλιά. Πολλές φορές, ξυπνούσε από τα άγρια χαράματα και περπατούσε στο δάσος ελπίζοντας να ακούσει το πρωινό τιτίβισμα των πουλιών. Τον συνάρπαζαν αυτοί οι ήχοι που έβγαζαν τα μικρά αυτά πλασματάκια και το πώς συνδέονταν με τους υπόλοιπους ήχους της φύσης.  Ήθελε πάρα πολύ να μπορούσε να μιμηθεί αυτούς τους ήχους, να μπορούσε να 3_kokinolaimisτους αποτυπώσει έστω, με κάποιον τρόπο, σε ένα χαρτί. Γι΄ αυτό και από τόσο μικρή ηλικία τριγυρνούσε ανάμεσα στα δέντρα χαμογελαστός. Οι ήχοι αυτοί του κινούσαν την περιέργεια και το ενδιαφέρον και ταυτόχρονα τον έκαναν να νιώθει ασφάλεια. Πολλές φορές μάλιστα, αν τύχαινε κι είχε μαζί του χαρτί και μολύβι, τα ζωγράφιζε και μ΄ αυτόν τον τρόπο σιγά-σιγά μάζεψε πολλά μικρά σκίτσα πουλιών.

Άκουσε το κομμάτι «Κοκκινολαίμης» από τη μουσική συλλογή του Ολιβιέ Μεσιάν «Μικρά σκίτσα πουλιών»

%kokkinolaimis%

 Βρισκόμαστε στη Γαλλία του 1918 και ο Πρώτος Παγκόσμιος Πόλεμος έχει μόλις τελειώσει. Ο μικρός Ολιβιέ επιστρέφει με τους γονείς του στη γενέτειρά του, την πόλη Αβινιόν. Του αρέσει να ακούει τα πουλιά και συχνά κάνει μεγάλους περιπάτους, για να τα παρατηρήσει καλύτερα. Οι γονείς του, βλέποντας αυτή τη συμπεριφορά, αποφασίζουν να τον στείλουν να παρακολουθήσει κάποια αρχικά μαθήματα μουσικής.

4_pianistasΚαι να που ο εντεκάχρονος Ολιβιέ δείχνει να έχει εξαιρετική κλίση προς αυτή την τέχνη. Ενθουσιασμένοι οι γονείς του αποφασίζουν να τον στείλουν στο Ωδείο των Παρισίων. Μαθαίνει πιάνο και θεωρία της μουσικής. Η αγάπη του για τη μουσική ολοένα και μεγαλώνει. Όμως ποτέ δεν ξέχασε την αγάπη του για τα πουλιά. Στον ελεύθερο χρόνο του τριγυρνάει στην εξοχή και αφουγκράζεται τους ήχους των αγαπημένων του πτηνών.

Ένας από τους δασκάλους του Ολιβιέ λεγόταν Πολ Ντικάς. Μια μέρα, ο μικρός, πάνω στη συζήτηση, 7_keliadimaεξομολογήθηκε στον δάσκαλό του την αγάπη του αυτή για τα πουλιά. Ο Ντικάς του χαμογέλασε.  Έπειτα, άνοιξε το συρτάρι του και έβγαλε κάποιες παρτιτούρες γεμάτες νότες. «Τις βλέπεις αυτές τις νότες, Ολιβιέ; Είναι το κελάηδημα κάποιων πουλιών που κατέγραψα σ΄ αυτά εδώ τα χαρτιά. Τα πουλιά τραγουδούν. Και το τραγούδι των πουλιών είναι μουσική. Αν σου αρέσει αυτή η μουσική, γράψ΄ την στο χαρτί. Σημείωσε τις νότες των πουλιών. Και θα σου πω και κάτι που λέω σε όλους μου τους μαθητές. Να ακούτε το τραγούδι των πουλιών – μπορεί να σας προσφέρουν τρομερή έμπνευση

Τα λόγια αυτά ενθάρρυναν πολύ το παιδί. Μεγαλώνοντας όλο και μελετούσε περισσότερα πουλιά. Ταυτόχρονα γινόταν και καλύτερος στις μουσικές του σπουδές. Στα 18 του χρόνια μάλιστα κέρδισε βραβείο για τα θεωρητικά μαθήματα της μουσικής και για το πιάνο και στα 20 του για τις γνώσεις του πάνω στην ιστορία της μουσικής.

Έτσι, ο Ολιβιέ άρχισε να γράφει τη δική του μουσική. Και για να αντλήσει έμπνευση για τις δημιουργίες του ταξίδεψε σ΄ όλον τον κόσμο. Έμαθε τα μυστικά της παραδοσιακής μουσικής της Ιαπωνίας, περπάτησε τα φαράγγια της Αμερικής, πειραματίστηκε με τα παραδοσιακά όργανα της Ινδονησίας. Αλλά αυτό το διάστημα, κατά την περίοδο των ταξιδιών του αυτών, μελέτησε πάρα πολύ τα χαρακτηριστικά των πουλιών ανά τον κόσμο, τις συνήθειές τους και φυσικά, το χαρακτηριστικό κελάηδημα του καθενός. Στα ταξίδια 9_Korydallos1του δεν παρέλειπε να καταγράψει τα διάφορα τιτιβίσματα των πτηνών κάθε περιοχής, σε όποιο μέρος του πλανήτη κι αν βρισκότανε.  Έτσι, με το πέρασμα του χρόνου δημιούργησε ολόκληρη συλλογή από αυτά, μια συλλογή που θα τον βοηθούσε αργότερα να δημιουργήσει μια σειρά επτά βιβλίων για πιάνο με τις γνωστότερες συνθέσεις του. Στη σειρά αυτή έδωσε τον τίτλο «Κατάλογος πουλιών», και περιείχε πολλά κομμάτια που αναφέρονται ή και μιμούνται το τιτίβισμα των πουλιών.

Άκουσε το κομμάτι «Κορυδαλλός» από τη μουσική συλλογή του Ολιβιέ Μεσιάν «Κατάλογος πουλιών».

%korydallos%

Το κελάηδημα των πουλιών ήταν κάτι συναρπαστικό για τον Ολιβιέ. Πολλές φορές ανέφερε και στους δικούς του μαθητές ότι τα πουλιά είναι οι μεγαλύτεροι μουσικοί. Έγινε πολύ γνωστός συνθέτης και έγραψε πολλά έργα. Όλοι έλεγαν ότι η έμπνευσή του δε θα στερέψει ποτέ.

10_OlivierΟ Ολιβιέ Μεσιάν ήταν Γάλλος συνθέτης και ορνιθολόγος. Θεωρείται ένας από τους σημαντικότερους συνθέτες του 20ου αιώνα. Πέθανε στις 27 Απριλίου 1992 αφήνοντας πίσω του ως κληρονομιά, ένα τεράστιο μουσικό έργο.

Δες την φιλαρμονική του Βερολίνου να εκτελεί ένα απόσπασμα από το ορχηστρικό έργο «Εξωτικά πουλιά» του Ολιβιέ Μεσιάν και παρατήρησε πως η μουσική των οργάνων μοιάζει με τιτιβίσματα πουλιών.
[youtube https://www.youtube.com/watch?v=dttUzAlDsRg?rel=0]