Οι απειλές και η προστασία της Caretta Caretta στη Ζάκυνθο
3 Νοεμβρίου 2017
[Προηγούμενη δημοσίευση: http://www.pemptousia.gr/?p=16310]
Το 1994 διοργάνωσε πανευρωπαϊκή εκστρατεία όπου με την οικονομική βοήθεια χιλιάδων μελών, καθώς και της Ευρωπαϊκής Ένωσης, συγκεντρώθηκε το ποσό των 600.000.000 δραχμών (1.760.000 ευρώ), με το οποίο αγοράστηκε έκταση 327 στρεμμάτων, που περιβάλλει την παραλία των Σεκανίων. Το ερώτημα που τίθεται είναι γιατί αγοράστηκε αυτή η έκταση. Κύριος στόχος ήταν και είναι η προστασία της περιοχής από την οικιστική και τουριστική ανάπτυξη και παράλληλα η εξασφάλιση ιδανικών συνθηκών για την ωοτοκία των χελωνών, ώστε να παραμείνουν τα Σεκάνια η μοναδική παραλία που ν’ ανήκει μόνο στις χελώνες. Ο στόχος αυτός επιτεύχθηκε σε μεγάλο βαθμό, καθώς με την ίδρυση του Εθνικού Θαλάσσιου Πάρκου Ζακύνθου η περιοχή των Σεκανίων χαρακτηρίζεται ως περιοχή απολύτου προστασίας στην οποία επιτρέπεται μόνο η επιστημονική έρευνα.
Η παραλία των Σεκανίων αποτελεί τη σημαντικότερη παραλία ωοτοκίας για την Caretta caretta στη Μεσόγειο.
Το WWF Ελλάς, μετά την αγορά της έκτασης συνέταξε σχέδιο προστασίας για την περιοχή, το οποίο εφαρμόζει, για να προσεγγίσει ολοκληρωμένα την προστασία του οικοσυστήματος της περιοχής. Αξιοσημείωτο είναι ότι στα πλαίσια συνεργασίας με το ΕΘΠΖ συνεχίζεται η εφαρμογή του και μετά την ίδρυση του Πάρκου.
Οι κίνδυνοι για την παραλία των Σεκανίων είναι πολλοί και διαφορετικοί. Σημαντικότερος κίνδυνος είναι η διάβρωση του εδάφους των πλαγιών, που έχει σαν αποτέλεσμα την μεταφορά φερτών υλικών και λάσπης στην αμμώδη περιοχή. Η επικάλυψη της παραλίας με κρούστα λάσπης υποβαθμίζει την ποιότητα της άμμου καθώς και τα χαρακτηριστικά της, με αποτέλεσμα να μειώνεται το ποσοστό επιτυχίας της φωλεοποίησης. Επίσης, προκαλεί την επέκταση της βλάστησης στην περιοχή της παραλίας. Αλλος σημαντικός κίνδυνος είναι η πιθανότητα πυρκαγιάς, η οποία θα κατέστρεφε την υπάρχουσα δασική κάλυψη και σε συνδυασμό με παράνομη βόσκηση θα μείωνε την αναβλάστηση της περιοχής.
Τον Οκτώβριο του 2001 μεγάλη πυρκαγιά, που σύμφωνα με την έκθεση της πυροσβεστικής οφείλετο σε εμπρησμό, αποτέφρωσε συνολικά 1800 στρέμματα στην περιοχή του Πάρκου, καθώς και ολόκληρη την περιοχή που περιβάλλει την παραλία των Σεκανίων. Το WWF Ελλάς σε συνεργασία με το Γεωπονικό Πανεπιστήμιο Αθηνών συνέταξε άμεσα μελέτη αποκατάστασης της καμμένης έκτασης, την οποία εφάρμοσε αρχικά με την βοήθεια εθελοντών και αργότερα με ειδικευμένο συνεργείο κατασκεύασε φράγματα στα ρέματα της περιοχής, με οικονομική ενίσχυση από το ΥΠΕΧΩΔΕ.
Ένας ακόμα κίνδυνος για την παραλία είναι αυτός των σκουπιδιών. Τα σκουπίδια, που συλλέγονται από εθελοντές κάθε άνοιξη από την παραλία των Σεκανίων, υπολογίζονται περίπου σε ένα τόνο, ποσότητα μεγάλη για το μήκος της παραλίας και σε συνδυασμό με το γεγονός ότι η πρόσβαση σε αυτή δεν επιτρέπεται. Η παραμονή των σκουπιδιών στην παραλία και η αποσύνθεσή τους θα προκαλούσε την υποβάθμισή της.
Συμβολή του WWF Ελλάς στην προστασία της θαλάσσιας χελώνας Caretta caretta
Σύμφωνα με το σχέδιο προστασίας, η τοπική ομάδα του WWF Ελλάς:
α. παρακολουθεί την κατάσταση και λειτουργία του συστήματος των Σεκανίων, με τακτικές εργασίες πεδίου.
β. πραγματοποιεί έργα για την αντιμετώπιση του φαινομένου της διάβρωσης.
γ. εγκαθιστά υδατοδεξαμενές για την αποφυγή πιθανής μελλοντικής πυρκαγιάς.
δ. συνεργάζεται με πανεπιστήμια για έρευνα και επιστημονική παρακολούθηση.
ε. συνεργάζεται με το ΕΘΠΖ, συμμετέχοντας στο διοικητικό του συμβούλιο.
στ. πραγματοποιεί δράσεις με εθελοντές (καλοκαιρινή κατασκήνωση, καθαρισμοί παραλιών, ενημερωτικές εκδηλώσεις, περιβαλλοντική εκπαίδευση, φυτεύσεις πλαγιών για μείωση της διάβρωσης).
Χάρτης με τις ζώνες του Εθνικού Θαλάσσιου Πάρκου Ζακύνθου στον κόλπο του Λαγανά, που προστατεύει τους βιότοπους αναπαραγωγής της θαλάσσιας χελώνας.
Τα προβλήματα αντιπαλότητας προς τις ΜΚΟ και το ΦΔ του ΕΘΠΖ, που ήταν έντονα παλαιότερα εξαιτίας κάποιων μεμονωμένων ομάδων κατοίκων του νησιού, έχουν μειωθεί και η ομαλή συνεργασία με τους τοπικούς φορείς θεωρείται σημαντική επιτυχία. Παράλληλα ο χαρακτηρισμός της περιοχής των Σεκανίων ως ζώνη απολύτου προστασίας εξασφαλίζει την μακροπρόθεσμη παρακολούθηση και διαχείριση της περιοχής.
Η ορθή λειτουργία του ΕΘΠΖ εγγυάται την εφαρμογή των ρυθμίσεων και περιορισμών για ολόκληρη την περιοχή του Πάρκου, ώστε να παραμείνει ο Κόλπος του Λαγανά σημαντικός πυρήνας αναπαραγωγής και ωοτοκίας για την θαλάσσια χελώνα Caretta caretta.
Παρατήρηση: Το παρόν άρθρο δημοσιεύθηκε στο τεύχος Νο 14 του περιοδικού «ΠΕΜΠΤΟΥΣΙΑ» (Απρίλιος – Ιούλιος 2004)
