Κλεισθένης

Στο βάθος του ορίζοντα ξεχώριζε πια η Αθήνα. Τα είχαν καταφέρει. Είχαν επιστρέψει στην πατρίδα τους. Για χρόνια ήταν εξόριστοι. Για χρόνια τους απαγορευόταν η επιστροφή στη γενέτειρά τους. Ο τύραννος της Αθήνας Πεισίστρατος ήταν αυτός που τους είχε διώξει. Και αυτό γιατί δεν μπορούσαν με τίποτα να ανεχτούν την εξάπλωση της τυραννίας στην αγαπημένη τους πόλη.

Να που όμως σε λίγο θα έφταναν στην είσοδο της Αθήνας. Ο Πεισίστρατος είχε επιτρέψει λίγο πριν τον θάνατό του να επιστρέψουν όλοι οι πολιτικοί του αντίπαλοι από την εξορία. Ανάμεσα σε αυτούς και ο Κλεισθένης, γιος του Μεγακλή, ο οποίος θα έπαιζε μεγάλο ρόλο στην πολιτική ζωή της πόλης. Τα μεγάλα του σχέδια και οι υψηλοί του στόχοι γρήγορα θα γίνονταν γνωστοί. Γιατί ο Κλεισθένης είχε καταφτάσει με έναν κυρίαρχο σκοπό: να φέρει τη δημοκρατία στην Αθήνα. Έπρεπε μόνο να περιμένει την κατάλληλη στιγμή, για να αρπάξει την ευκαιρία.

Η ευκαιρία αυτή δεν άργησε να έρθει. Οι Αθηναίοι έδιωξαν σε μικρό χρονικό διάστημα τον Ιππία, τον γιο και διάδοχο του Πεισίστρατου, από την Αθήνα και ο Κλεισθένης ανέλαβε την εξουσία. Όμως έπρεπε να πάρει γρήγορα κάποιες αποφάσεις. Οι εμφύλιες διαμάχες είχαν γίνει καθημερινές στην πόλη. Ο λαός διχασμένος, έψαχνε απεγνωσμένα μια λύση. Και αυτή τη λύση την έδωσε ο Κλεισθένης. Σταμάτησε τις διαμάχες χωρίζοντας τους πολίτες σε 10 φυλές. Δεν έκανε καμιά διάκριση ανάμεσα σε πλούσιους και φτωχούς. Τα μέλη και των 10 φυλών προέρχονταν από όλες τις τάξεις της κοινωνίας και από όλα τα κοινωνικά στρώματα. Το εισόδημά τους δεν έπαιζε κανένα ρόλο. Για πρώτη φορά, όλοι οι πολίτες είχαν ίσα δικαιώματα. Μάλιστα, κάθε φυλή είχε τον στρατηγό της.

Ένα ακόμα από τα πιο σημαντικά έργα του Κλεισθένη, ήταν η θέσπιση της βουλής των πεντακοσίων. Σ΄ αυτή συμμετείχαν πενήντα άτομα από κάθε φυλή, τα οποία εκλέγονταν μετά από κλήρωση. Οι βουλευτές αυτοί προετοίμαζαν τα θέματα που θα συζητούνταν αργότερα στην Εκκλησία του Δήμου. Και εκεί ήταν που μπορούσαν να συμμετέχουν όλοι οι Αθηναίοι πολίτες. Γιατί εκεί κρινόταν το μέλλον της πόλης τους, εκεί ψηφίζονταν οι νόμοι, εκεί παίρνονται οι αποφάσεις για όλα τα σοβαρά θέματα. Όλοι μπορούσαν να πάρουν τον λόγο και να πουν τη γνώμη τους διότι, και αυτό είναι ίσως το πιο σημαντικό, όλοι είχαν στο μυαλό τους ένα κοινό συμφέρον και ένα κοινό πιστεύω: το ευοίωνο μέλλον και την ανάπτυξη της Αθήνας.

Οι διαμάχες σταμάτησαν. Παρόλο που ο πληθυσμός της Αθήνας είχε αυξηθεί, παρόλο που πολλοί ξένοι, κυρίως έμποροι, είχαν εγκατασταθεί στην πόλη, επικρατούσε ηρεμία. Ο Κλεισθένης είχε πετύχει τον στόχο του. Οι πολίτες τον εκτιμούσαν και τον σέβονταν και το όνομα του έμεινε στην ιστορία. Χάρη σ΄ αυτόν, η θεμελίωση της δημοκρατίας στην Αθήνα ήταν γεγονός.

 Αλ. Σαββόπουλος