ქართულ ენაზე

ვაგრძელებთ ვატოპედის წმიდა და დიდი სავანის წინამძღვრის არქიმანდრიტი ეფრემის საუბარს, რომელიც განხორციელდა 2018 წლის 10 ოქტომბერს წმ. დიმიტრის მუნიციპალიტეტში მდებარე წმიდა დიმიტრის სახელობის ტაძარში გამართულ „დიმიტრია 2018“-ის საზეიმო ღონისძიების ფარგლებში. წინამდებარე სტატია იხილეთ აქ. მონაზვნები უარყოფენ ამქვეყნიურ ცხოვრებას, თუმცა ისინი არ უარყოფენ ადამიანურ ბუნებას. ეს ძალიან მნიშვნელოვანია. ამიტომაცაა, რომ ჩვენ მივდივართ მონასტრებში, რათა სარგებელი ვნახოთ, რაიმე შევიძინოთ, მივდივართ, რათა მოვისმინოთ, რათა რაიმე ვისწავლოთ. ორი თვის წინ ერთი ახალგაზრდა შემხვდა, რომელმაც მითხრა, რომ შვიდი წელიწადია, რაც ათონის წმიდა მთაზე ეკონომიკური მიზეზების გამო მოდის. მაგრამ ერთხელ აქ შევხვდი ერთ მონაზონს, რომელმაც ჩემზე დიდი შთაბეჭდილება მოახდინა და რაღაც ისეთი მითხრა, რაც დღესაც კი მახსოვსო. ძალიან მნიშვნელოვანია, რომ გვახსოვდეს მონაზვნის, ბერის, ღერონდას, სულიერი მოძღვრის, ჩვენი წმიდანების სიტყვები. რატომ ვკითხულობთ დღესაც წმიდანების სიტყვებს? იმისათვის, რომ აღენთოს ...

მართლმადიდებელი ეკლესია 4/17 დეკემბერს აღნიშნავს წმიდა დიდმოწამე ბარბარეს ხსენების დღეს. ქალწულებითა გამშვენებულო და წამებითა გაბრწყინვებულო, სასწაულთა მოქმედო, სენთა და ბუგრთა მკურნალო, დიდო ქალწულმოწამეო ბარბარე, მეოხ გვეყავ ჩუენ ცოდვილთა. ბარბარესა წმიდასა პატივს ვსცემდეთ, რამეთუ მტერისა საფრხენი შემუსრნა, და ვითარცა სირი განერა მახისაგან შეწევნითა და საჭურველითა პატიოსნისა ჯუარისათა. სამებასა წმიდასა სარწმუნოებით თაყვანისეც და შეუდეგ შენ მსგავსად ბრძანებისა მისისა პატიოსანო მოწამეო, და კერპთა საზორველი დაამხვენ, და შორის მათსა იღვაწე წმიდაო ბარბარე, მძლავრთა სიცბილნი და შინებანი შეურაცხჰყუენ, და ხმა მაღლად ღაღადებდ: სამებასა წმიდასა ვესავ, და ერთ ღმრთაებით ვადიდებ.  

მართლმადიდებელი ეკლესია 6/19 დეკემბერს აღნიშნავს წმიდა ნიკოლოზის, მირონ-ლუკიის მთავარეპისკოპოსისა და საკვირველთმოქმედის ხსენების დღეს. კანონად სარწმუნოებისა და ხატად სიმშვიდისა, და მოძღვრად მარხვისა გყო შენ ქრისტემან, სამწყსოსა შენისათვის ჭეშმარიტებით, ამისთვისცა მოიგე სიმდაბლითა სიმაღლე და სიგლახაკითა სიმდიდრე, წმიდაო მღვდელთმთავარო ნიკოლოზ, ევედრე ქრისტესა ღმერთსა შეწყალებად სულთა ჩვენთათვის. მირონით გამო წმიდაო, მსხვერპლის შემწირველად გამოსჩნდი, რამეთუ შენ ქრისტეს სახიერებაჲ აღასრულე, და დასდევ სული შენი ერისა მისთვის შენისა, და იხსნენ უბრალონი სიკუდილისაგან, ამისთვისცა წმიდა იქმენ შენ, დიდი მესაიდუმლე მადლისა ღმრთისა.

სინანულისათვის 1. სინანული იმედის ასული და სასოწარკვეთის დაძლევის ნაყოფია. 2. მონანული შეურცხვენელი მსჯავრდებულია. 3. სინანული უფალთან შერიგებაა, იმ კეთილ საქმეთა აღსრულების საშუალებით, რომლებიც ჩვენს წარსულ ცოდვებს უპირისპირდება. 4. სინანული სინდისის განწმენდაა. 5. სინანული ნუგეშისცემის კარია – პირადი ნების დამარცხებითა და უარყოფით. 6. სინანული ყოველგვარი ტანჯვის ნებით დათმენაა. 7. მონანული ისაა, ვინც საკუთარ სასჯელს თვითონვე მოიპოვებს. 8. სინანული სტომაქის მკაცრი მოზღუდვაა და სულის ღრმა გრძნობით დაწყლულება. 9. სინანული ღმერთთან დამაახლოვებელი და ცოდვათაგან განმაშორებელია. 10. შეიკრიბეთ, უფლის განმარისხებელნო, და მოდექით, მოდით და ისმინეთ, რასაც გადმოგცემთ: ერთად შეიყარენით და იხილეთ, რაც უფალმა ჩემი სულის განსასწავლად მიჩვენა. პატივი მივაგოთ და მოვათავსოთ ამ სიტყვაში პირველ რიგში დამცირებული, მაგრამ პატივსაცემი მოღვაწეების ამბები. ყველა, ვინც რაიმე მოულოდნელი ცოდვით ვართ დაცემული, ვისმინოთ, დავიმარხოთ და აღვასრულოთ ის, რასაც შევიტყობთ. წამოდექით და განმტკიცდით, დაცემით მოანანულნო. ყურად იღეთ, ძმანო ჩემნო, ეს ...

ფრიად საინტერესოა კონსტანტინოპოლის მთავარეპისკოპოსის წმიდა იოანე ოქროპირის სიტვა ახალი წლის აღნიშვნასთან დაკავშირებით. ეშმაკურმა გამხიარულებამ, სიცილ-ხარხარმა, ბილწსიტყვაობამ, ცეკვა-თამაშმა და სასაცილო მასხარაობამ, რომელიც მთელი ღამე გრძელდებოდა, დაატყვევა ჩვენი ქალაქი… ყველაზე მეტ წყენას მაყენებენ თამაშობები, რომელნიც სასტუმროებში იმართება, აღსავსენი თავშეუკავებლობითა და დიდი უღირსებით; – უღირსებით, რამეთუ მით თავშექცეულნი ყურადღებას აქცევენ დღეს, მკითხაობენ და ფიქრობენ, რომ თუ ამ თვის პირველ დღეს მხიარულებასა და სიამოვნებაში გაატარებენ, მაშინ მთელი წელიწადი მათთვის ასევე ჩაივლის. თავშეუკავებლობით კი იმიტომაა აღსავსე, რომ ქალნი და კაცნი გათენებისას პირთამდე ავსებენ ჭიქებს ღვინით და უზომოდ თვრებიან (ნეტარი ავგუსტინე მოგვითხრობს, რომ ამ დღეს დათრობა მათთვისაც აუცილებელი იყო, ვინც ღვინოს საერთოდ არ სვამდა). თუკი შენ გსურს, ამ თვის პირველი დღიდანაც სარგებლობა მიიღო, მაშინ ასე მოიქეცი: როდესაც წლის ბოლოს მიაწევ, მადლობა შესწირე უფალს, რომ მიგაწია წელიწადების ამგვარ წრებრუნვას, ...

მართლმადიდებელი ეკლესია 25 დეკემბერს/7 იანვარს დიდებით დღესასწაულობს ხორციელად შობას უფალი ღმრთისა და მაცხოვრისა ჩუენისა იესო ქრისტესი. შობამან შენმან ქრისტე ღმერთო, აღმოუბრწყინვა სოფელსა ნათელი მეცნიერებისა, რამეთუ, რომელნი ვარსკულავსა მსახურებენ, ვარსკულავისაგან ისწავეს თაყუანისცემაჲ შენი, მზეო სიმართლისაო, რომელი აღმობრწყინდი მაღლით აღმოსავალთად, უფალო დიდება შენდა. ქალწული დღეს არსებად უზესთაესსა შობს ჩვენთვის, და ქუეყანა ქვაბსა შეუხებელსა შესწირვენ, ანგელოსნი მწყემსთა თანა დიდების მეტყუელებენ, ხოლო მოგვნი ვარკულავისა თანა მოზაურობენ, რამეთუ ჩუენთვის იშვა ყრმა ახალი, პირველ საუკუნეთა ღმერთი.

მართლმადიდებელი ეკლესია 2/15 იანვარს აღნიშნავს ღირსი სერაფიმეს, საროველი სასწაულთმოქმედის ხსენების დღეს. სიყრმითგან შეიყვარე ქრისტე, ნეტარო, და მას მხოლოსა ჰმსახურე გულისთქმითა მხურვალითა, დაუცადე­ბე­ლითა ლოცვითა და მარხვითა უდაბნოჲ მოიმუშაკე, ლმობიერითა გულითა სიყვარული ქრისტესი მოიპოვე, დედისა ღმრთისა საყვარელ რჩეულად გამოსჩნდი. ამის­თვისცა ვხმობთ შენდამო: გვიხსენ ჩუენ ლოცვათა შენთა მიერ, ჰოჲ ღირსო მამაო ჩუენო, სერაფიმე.

მართლმადიდებელი ეკლესია 6/19 იანვარს დიდებით დღესასწაულობს განცხადებას უფლისა ღმრთისა და მაცხოვრისა ჩუენისა იესო ქრისტესი – ნათლისღებას. რაჟამს იორდანეს ნათელიღე შენ, უფალო, მაშინ სამებისა თავყანისცემა გამოსჩნდა, რამეთუ მამისა ხმა გეწამებოდა, და საყუარელად ძედ სახელ გვდა შენ, და სულიწმიდა სახითა ტრედისათა დაამტკიცებდა სიტყვისა მის უცდომელობასა, რომელი განსცხადენ, ქრისტე ღმერთო, და ყოველი სოფელი განანათლე, დიდება შენდა. განეცხადე დღეს ყოველსა სოფელსა და ნათელი შენი უფალო აწ მოისახა ჩუენ ზედა, მეცნიერებით მცნობთა მათ შენთა და განსცხადენ ნათელო შეუხებელო.

საკუთარ თავს ხშირად ნუ მიატოვებ  მიზნის გარეშე. ყოველ საათს ზედამხედველობა გაუწიე, გამოიკვლიე და აკონტროლე იგი. და მუდამ კითხულობდე: ეხლა როგორ ვარ? ბერი ეფრემ კატუნაკელი

სავანის კათოლიკონში (მონასტრის მთავარი, საკრებულო ტაძარი) წმინდა მთისათვის დამახასიათებელი და ერთადერთი ცოცხლად შემორჩენილი კედლის მოზაიკებია. ისინი ერთიანობაში ოთხ სიუჟეტს ქმნიან. ეს კონკრეტული რიცხვი სავარაუდოდ მოზაიკის შექმნის ძვირად ღირებულ ტექნიკას და იმ მასალის თვისებებს უნდა უკავშირდებოდეს, რომელსაც მის შესაქმნელად იყენებდნენ. ამ მოზაიკებით გამოსახულია: 1. ტაძრის მთავარი ნაწილში, გუმბათის ქვეშა თაღებზე, ხარების სცენა, რომელიც თარიღდება XI საუკუნის დასაწყისიდან XII საუკუნის დასაწყისამდე პერიოდით. გამოსახულება განთავსებულია თვალსაჩინო ადგილას, რათა ხაზი გაესვას კათოლიკონის (მონასტრის მთავარი, საკრებულო ტაძარი) ყოვლადწმინდა ღმრთისმშობლის ხარების სახელზე აგების ფაქტს. ხარება ყოვლადწმინდა ღმრთისმშობელისა, ტაძრის მთავარი ნაწილის გამოსახულება ხარება ყოვლადწმინდა ღმრთისმშობელისა, ტაძრის მთავარი ნაწილის გამოსახულება 2. გარე სტოაში, შესასვლელის თავზე, რომელსაც შიდა სტოაში შევყავართ, დომინირებს ვედრების – დეისუსის ფრესკა, რომელიც დაახლოებით იმავე პერიოდის ნამუშევარი უნდა იყოს. ზემოთ ხსენებული ორი კომპოზიციის შესრულების უნაკლო ტექნიკა და მათ შესაქმნელად დიდი ...

პარასკევს შუადღეს გულის შეტევის დიაგნოზით კიევის საავადმყოფოში მოათავსეს ვატოპედის წმიდა და დიდი სავანის წინამძღვარი არქიმანდრიტი ეფრემი. ბერი ეფრემი უკრაინაში იმყოფება მსოფლიო საპატრიარქოს მისიით, რომლის წევრადაც დაინიშნა უწმიდესი მსოფლიო პატრიარქის მიერ, რათა ესწრებოდეს კიევის მიტროპოლიტის ეპიფანეს აღსაყდრების ცერემონიალს. კონსტანტინოპოლიდან კიევში ჩაფრენისას ღერონდამ იგრძნო ძლიერი სისუსტე და თვითმფრინავის დაჯდომისთანავე გადაყვანილ იქნა კიევის კლინიკურ საავადმყოფოში, სადაც ექიმების მიერ მისი მდგომარეობა შეაფასეს, რომ გადაიტანილი ქონდა ინფაქტი. სასწრაფოდ გაეწია პირველი დახმარება. იმის გათვალისწინებით, რომ ღერონდას აქვს საკმაოდ მძიმე გულსისხლძარღვთა დაავადების ისტორია და არის შაქრიანი დიაბეტის მატარებელი, ექიმთა კონსილიუმის შეშფოთება გახლდათ უფრო მაღალი, საჭიროდ მიიჩნიეს მათი მეთვალყურეობის ქვეშ დარჩენა. ამ დრომდე რჩება კიევის საავადმყოფოში ექიმთა კონტროლის ქვეშ. წყარო:  www.orthodoxianewsagency.gr  

ვაგრძელებთ ლიმასოლის მიტრიპოლიტის მაღალყოვლადუსამღვდელოესი ათანასეს  საუბრების ციკლს. საუბრები არის აუდიო ფორმატის, გთავაზოვთ მის ბეჭდურ ვარიანტს. ლიმასოლის მიტროპოლიტი,მეუფე ათანასე, აანალიზებს რა ბასილი დიდის წირვის ლოცვებს, საუბრობს სამყაროსა და ყოველივე შექმნილის მიმართ განცდილ პირობით სიყვარულზე და მას ადარებს შემოქმედის მიმართ არსებულ აბსოლუტურ სიყვარულსა და ნდობას.  ეხება ასევე ჩვენს პირადსა და ეთნიკურ თემებს, ხოლო ქორწინების დალოცვილ საიდუმლოზე საუბრისას აღნიშნავს, რომ გვმართებს ჩვენი ეკლესიის წიაღში უმწიკვლოდ და მოკრძალებით ცხოვრება, რის მაგალითსაც ჩვენ ქრისტეს სიყვარული გვაძლევს. „ჩვენ გვქონდა საუბარი იმაზე, თუ რა მნიშვნელობა აქვს ღმრთაებრივ მსახურებას ჩვენი გარდაცვლილი ძმებისათვის და რომ ყველაზე დიდი საჩუქარი, რაც კი შეგვიძლია მივუძღვნათ გარდაცვლილებს, არის ღმრთაებრივი მსახურებისას აღვლენილი ლოცვა მათი სულების საცხონებლად. როდესაც ვამბობთ, რომ ვასრულებთ საღმრთო მსახურებას გარდაცვალებულთათვის და არა მარტო მათთვის, არამედ ცოცხალთათვისაც, ნიშნავს რომ ჩვენ უნდა გავიღოთ ის, რაც გაგვაჩნია, ...

ღირსი შიო მღვიმელი ერთ-ერთი იყო იმ  ცამეტ ასურელ მამათაგან – ღირსი იოანე ზედაზნელი, აბიბოს ნეკრესელი, ანტონ მარტყოფელი, დავით გარეჯელი, ზენონ იყალთოელი, თადეოზ სტეფანწმიდელი, ისე წილკნელი, იოსებ ალავერდელი, ისიდორე (ეზდრიოს) სამთავნელი, მიქაელ ულუმბოელი, პიროს ბრეთელი, სტეფანე ხირსელი, რომლებიც უფლის განგებულებით და ღირსი იოანე ზედაზნელის წინამძღოლობით   VI საუკუნეში დიდებით შემოვიდნენ საქართველოში. გააძლიერეს, განამტკიცეს და შემოიკრიბეს ერი და ბერი, დააარსეს მრავალი მონასტერი და მათი მტკიცე, დაუღალავი, უანგარო მუშაკობით მრავალი ახალნერგი აღძრეს უფლის ერთგულებასა და სიყვარულში. მართლმადიდებელი ეკლესია ყველიერი კვირის ხუთშაბათს აღნიშნავს ღირსი შიო მღვიმელის ხსენების დღეს! ღირსი მამის წმიდა საფლავი მისი მიერ დაარსებულ შიომღვიმის მონასტერში  მდებარეობს. ”მისი წმიდა ლოცვით, უფალო, იესო ქრისტე შეგვიწყალენ და გვაცხოვნენ ჩვენ. ამინ!”  

წმიდა და დიდი მარხვის პერიოდი სავსეა სიხარულით, რადგან საღმრთო ეკლესია,  დედამიწის მთელ ზურგზე, სულიერი განახლებისთვის მნიშვნელოვანი ბრძოლის განხორციელებას იწყებს. უფალს მადლობა უნდა ვუთხრათ იმისათვის, რომ ჩვენც, როგორც ქრისტეს დიდი ეკლესიის მორჩილი წევრები, ვუერთდებით ამ საყოველთაო მადლს, რომელიც მის ეკლესიაშია გამეფებული. მხოლოდ უფლის მადლის შემწეობით  არის შესაძლებელი ჩვენი განახლების განხორციელება, ჩვენი სულიერი აღორძინება. „რამეთუ თჳნიერ ჩემსა არარაჲ ძალ-გიც ყოფად არცა ერთი“ (იოვანე, 15, 5), ამბობს უფალი. ჩვენ გვესაჭიროება ღმრთიური მადლი, რომლითაც აღსავსეა ეს პერიოდი, რათა ვიპოვოთ ჩვენი გული, რომ მან კვლავ განაგრძოს სიცოცხლე და იგრძნოს ჩვენი მხსნელის – იესო ქრისტეს დიდი სიყვარული. ჩვენი მიახლოება ქრისტესთან და ჩვენი სიცოცხლის განახლება, რაც ჩვენს გულებში უფლის ყოფნის შეგრძნებითაა გამოწვეული, ჩვენთვის მარადიული აღდგომაა. უფალი ჩვენს სიცოცხლეს მხოლოდ ერთ პირობას უდებს, ყოველი იმ მნიშვნელოვანი საქმისათვის, რისი ქმნაც ჩვენთან ...

მართლმადიდებელი ეკლესია ყოველ წელიწადს, დიდი მარხვის პირველ კვირა დღეს დღესასაწულობს ხატთა თაყვანისცემის აღდგენას, ეს დღე გამოაცხადებულია მართლმადიდებლობის ზეიმის სახელით! ამ ფააქტს საფუძვლად დაედო, რომ 842 წელს დედოფალ თეოდორას თაოსნობით მოწვეულმა ადგილობრივმა საეკლესიო კრებამ დაგმო ხატმებრძოლთა ერესი და ხატთაყვანისცემა აღადგინა! უხრწნელსა ხატსა შენსა თაყვანის ვცემთ ქველისმოქმედ და ვითხოვთ შენდობასა ცოდვათა ჩვენთასა. ქრისტე ღმერთო, განზრახვით სათნო იყავ აღსვლა ხორცითა ჯვარსა ზედა, რათა იხსნე, რომელი შექმენ მონებისაგან მტერისა, ვინაცა მადლობით გიღაღადებთ: სიხარულით აღმავსენ ყოველნი, ვითარცა მაცხოვარმან ჩვენმან, მოსრულმან ცხოვრებად ყოვლისა სოფლისა. გარეშემოუწერებელი სიტყუა მამისა, ქალწულო, შენგან ხორცშესხმული გარეშეწერილ იქმნა და განხრწნილი ხატი თვისი განაახლა, და საღმრთო სიკეთე უსაზღვრო შემოსა, მას აღვიარებთ სიტყვით და საქმით, გამოვხატავთ და ვმონებთ, და ხატს შენსა წმიდასა თაყვანს ვსცემთ.

ყველას გილოცავთ საქართველოს სამოციქულო ეკლესიის ავტოკეფალიის აღდგენის 102 წლის იუბილეს! რომელიც მიიღეს სვეტიცხოვლის კრებაზე 1917 წლის 12(25) მარტს +ჩშიზ წელსა, მარტის იბ დღესა, მცხეთის წმიდათა ათორმეტთა მოციქულთა სრულიად საქართველოის საკათალიკოსო ტაძარსა შინა, დღესა კვირიკესა, შემოვკრბით ჩვენ, სრულიად საქართველოის ეკლესიის მწყემსთმთავარნი, სამღვდელონი კრებულნი და ერისაგან წარმომადგენელნი და, შემდგომად ლიტურღიისა და კეთილდღეობისათვის ახლისა მთავრობისა სავედრებელის პარაკლისის შესრულებისა, გულისხმა ვყავთ სახელმწიფოსა შინა რუსეთისასა მომხდარნი ძირითადნი ცვლილებანი და ახლისა მთავრობისა დაფუძნებაი, ეგრეთვე სახელმძღვანელონი დებულებანი ამა მთავრობისანი, საკუთრივ მის მიერ სინიდისისა და სარწმუნოების თავისუფლების აღსარებაი (მუხ. 3). ამასთანავე განვბჭეთ, ვითარმედ: ა) ეკლესიასა ქართველთასა აქუნდა, თანახმად მსოფლიო კრებათა კანონებისა, ავტოკეფალური არსებობაი, რომლისა მოსპობაი ანუ გაუქმებაი არავის ძალედვა, თვინიერ მსოფლიო კრებისა, გარნა მას შინა სრულიად არაკანონიერად შეწყვეტილ იქმნა ავტოკეფალური მართვა-გამგეობაი; ბ) რუსეთსა შინა დამყარდა ახალი სახე სახელმწიფოის მართვა-გამგეობისაი და ...