Ο Όσιος Γρηγόριος ο εν τω Ακρίτα ( 5 Ιανουαρίου)

Ο Όσιος Γρηγόριος καταγόταν από τη νήσο Κρήτη και γεννήθηκε περί το 755 μ.Χ. Ο πατέρας του ονομαζόταν Θεοφάνης και η μητέρα του Ιουλιανή. Ήταν και οι δυο γονείς του πολύ ευσεβείς άνθρωποι.

Ο Γρηγόριος πέρασε αρκετά χρόνια της ζωής του μαθαίνοντας γράμματα. Κάποτε όμως η ψυχή του θερμάνθηκε από θείο ζήλο, που τον έκανε να σηκωθεί και να φύγει, από την πατρίδα του και να πάει στη Σελεύκεια. Εκεί έμεινε αρκετό χρόνο και τρεφόταν με πολύ λίγο ψωμί και νερό. Στο εικοστό έκτο έτος της ηλικίας του, όταν απέθανε ο αυτοκράτορας Λέων Δ’ ο Χάζαρος (775-780 μ.Χ.) και εθριάμβευσε η Ορθοδοξία, πήγε στα Ιεροσόλυμα, επειδή είχε τον πόθο να προσκυνήσει τους  Αγίους Τόπους. Εκεί επί δώδεκα ολόκληρα χρόνια υπέστη πλείστα δεινοπαθήματα από τους Αγαρηνούς και τους Εβραίους.

Από τους Αγίους Τόπους πήγε στη Ρώμη. Εκεί, είχε την ευτυχία να λάβει και το αγγελικό σχήμα, δηλαδή να γίνει μοναχός. Όταν μετά το θάνατο του Σταυρακίου έγινε αυτοκράτορας ο Μιχαήλ Α’ ο Ραγκαβές (811-813 μ.Χ.) και το πηδάλιο της Εκκλησίας είχε στα χέρια του ο Άγιος Νικηφόρος (806-815 μ.Χ.), απεστάλη στον Πάπα Ρώμης αντιπροσωπεία. Η τριμελής αντιπροσωπεία, την οποία αποτέλεσαν ο πατρίκιος Θεόγνωστος, ο Αρσάφιος και ο Επίσκοπος Συνάδουν Μιχαήλ, εστάλη στο Ακυΐσγρανο προς τον Κάρολο τον Μέγα, μετά του οποίου συνέγραψε συμφωνία, κατά την οποία ο Κάρολος παραχωρούσε στο Βυζάντιο τη Βενετία και τα παράλια της Αδριατικής, σε αντάλλαγμα δε αναγνωριζόταν σε αυτόν ο τίτλος του αυτοκράτορα.

Ο Επίσκοπος Συνάδων Μιχαήλ συνάντησε εκεί τυχαία τον μακάριο Γρηγόριο, τον οποίο και πήρε μαζί του επιστρέφοντας στην Κωνσταντινούπολη. Μόλις έφθασαν στην Κωνσταντινούπολη, ο Επίσκοπος Μιχαήλ παρέδωσε τον Γρηγόριο στην περίφημη μονή που βρισκόταν στην περιοχή του Ακρίτα και τον συγκαταρίθμησε μεταξύ των μοναχών αυτής. Ήταν το έτος 812 μ.Χ. Ίσως η μονή να ήταν αφιερωμένη στη Θεοτόκο και ήταν πατριαρχική και σταυροπηγιακή. Εκεί, λοιπόν, ο Άγιος περνούσε τη ζωή του πολύ ασκητικά. Αλλά και σε άλλες σκληρές δοκιμασίες έβαλε ο ίδιος τον εαυτό του. Για αρκετό χρονικό διάστημα ξέμεινε σε ένα πολύ βαθύ λάκκο, όπου έκλαψε πολύ για την ταραχή που είχε παρουσιασθεί στην Εκκλησία. Έζησε το νέο σάλο τον οποίο δημιούργησε η εγκαινιασθείσα δεύτερη εικονομαχική περίοδος υπό του αυτοκράτορος Λέοντος Ε’ του Αρμενίου. Όταν βγήκε από το λάκκο, κλείσθηκε σε ένα πάρα πολύ μικρό κελλί και κάλυπτε το σώμα του με ένα μόνο δερμάτινο χιτώνα. Στον κήπο υπήρχε ένα μεγάλο πιθάρι. Αυτό το πιθάρι το γέμιζε με νερό και μόλις βράδιαζε, αφού έβγαζε το χιτώνα του, έμπαινε μέσα και διάβαζε το Ψαλτήριο. Όταν τελείωνε την ανάγνωση του Ψαλτηρίου, έβγαινε πάλι έξω από το πιθάρι. Και έτσι έπραττε όλες τις ημέρες της ζωής του ο Όσιος Γρηγόριος.

Κατ’ αυτό τον τρόπο, λοιπόν, αφού καλώς αγωνίσθηκε, εναπέθεσε την αγία ψυχή του στά χέρια του Κυρίου.

 (Επισκόπου Φαναρίου Αγαθαγγέλου. Συναξαριστής της Ορθ. Εκκλησίας- Ιανουάριος. Εκδ. Αποστολικής Διακονίας.)