Γενικά Θέματα

Μυθικα Πλασματα – Οι Δράκοι στις Μυθολογίες των Λαών

11 Αυγούστου 2010

Μυθικα Πλασματα – Οι Δράκοι στις Μυθολογίες των Λαών

Ο άγιος Γεώργιος σκοτώνει τον δράκο, έργο του Hans Von Aachen (1552, Cologne - March 4, 1615, Prague)

Κάποτε οι δράκοι και τα άλλα μυθικά τέρατα (καλά και κακά) αποτελούσαν βασικό συστατικό στοιχείο της καθημερινής ζωής των ανθρώπων περασμένων εποχών. Άλλα απ’ αυτά ήταν ανθρώπινα κατασκευάσματα, για να κρατούν οι λίγοι καθηλωμένους τους πολλούς με το φόβο του ανώτερου, του ανεξήγητου, του υπερφυσικού και του ανίκητου (Διγενής Ακρίτας, Τάλως κ.ά.), και άλλα ήταν δημιουργήματα της φύσης που η αδυναμία προσέγγισης και εξήγησής τους – μια και η επιστήμη ήταν ακόμη στα σπάργανα ή ανύπαρκτη – οδηγούσε στη μυθοποίησή τους. Γιατί οι άνθρωποι (ακόμα και σήμερα) τις περισσότερες φορές ενδιαφέρονται για μια εξήγηση, χωρίς να νοιάζονται ιδιαίτερα για το αν η εξήγηση αυτή είναι και η σωστή. Μια εξήγηση που να καλύπτει τις ανησυχίες και τις ανασφάλειες των ανθρώπων και να βολέψει έτσι – όσο μπορεί – το νου και την καρδιά τους. Μια και για όλα ο λαός, ιδιαίτερα δε ο δικός μας, ο ελληνικός, με την τόσο πλούσια μυθολογία του, δε μπορεί να δεχτεί τον παράγοντα τύχη. Δε μπορεί να δεχτεί ότι κάτι έγινε από μόνο του, αλλά για όλα πρέπει να βρει μια αιτία, μια εξήγηση, ας είναι και υπερφυσική. Και δε μπορεί να περιμένει την επιστήμη, που περασμένες εποχές ήταν ιδιαίτερα αργή, να δώσει απάντηση. Και απ’ όπου απουσιάζει η επιστήμη και η αντικειμενικότητα, οργιάζει η μυθοπλαστική φαντασία, η δεισιδαιμονία και η θρησκοληψία, κατασκευάζοντας έτσι μύθους, θρύλους και ιστορίες, που από στόμα σε στόμα έφτασαν και στις μέρες μας.

Η λέξη Δράκος, σημαίνει αυτός με το δυνατό, διαπεραστικό και επιβλητικό βλέμμα.

Ο Δράκος είναι ένα ένα ον που συναντάται στην παγκόσμια Μυθολογία και παίρνει διαφορετικές υπερφυσικές μορφές, όπως, ανθρωπόμορφοι γίγαντες, ακόμη και φτερωτά φίδια. Οι Δράκοι κατέχουν μεγάλες δυνάμεις, τόσο φυσικές όσο και πιο λεπτές και Πνευματικές. Είναι φύλακες πολλές φορές μεγάλων θησαυρών και των μυστικών της ζωής, του θανάτου, αλλά και της αθανασίας. Επίσης σαν μεγάλοι Δράκοι αναφέρονται και πολλοί Σοφοί της Ανθρωπότητας.

Οι Δράκοι ως μυθικά πλάσματα με σάρκα και οστά, εμφανίζονται κυριολεκτικά σε όλες τις μυθολογίες του κόσμου, ακόμα και σε εκείνες που χρονολογούμε να ξεκίνησαν όταν ακόμα η ανθρωπότητα ήταν νεότατη. Αν και οι εμφανίσεις, ο χαρακτήρας και οι ιδιότητές τους παραλλάσσονται από τόπο σε τόπο, μας είναι πάντα σαφές ότι μιλάμε για το ίδιο πλάσμα.

Παρατηρώντας το φαινόμενο των Δράκων από επιστημονικό πρίσμα, ίσως θα μπορούσαμε να καταλήξουμε στο συμπέρασμα ότι οι Δράκοι ως υπαρκτά πλάσματα, πιθανότατα ήταν οι τελευταίοι εναπομείναντες των δεινοσαύρων που πρόλαβαν να δουν και την γέννηση του ανθρώπου προτού εξαφανιστούν. Η εμφάνισή τους παραπέμπει σε αρκετά ήδη κυρίως ιπτάμενων προϊστορικών πλασμάτων, αλλά όχι μόνο ιπτάμενων. Μια πιθανή βιολογική εξέλιξη των Δράκων που επιβιώνει μέχρι σήμερα, είναι κυρίως οι Χαμαιλέοντες που θυμίζουν καταπληκτικά μικρογραφία Δράκου, αλλά και άλλα ήδη σαυρών, μικρότερων ή μεγαλύτερων.

Οι πρωτόγονοι άνθρωποι εντυπωσιασμένοι από το παρουσιαστικό τους, τους πέρασε από γενιά σε γενιά με χαρακτηριστικά που δεν τους άνηκαν (ανθρώπινη ομιλία, φωτιά να βγαίνει από το στόμα κλπ. Είναι γνωστή η υπερβολή που χαρακτηρίζει τις διάφορες λαϊκές δοξασίες) κι έτσι ήταν λογικό να αρχίσουν λατρεύονται ως Θεοί. Μετά την εξαφάνισή τους, οι Δράκοι έγιναν κάτι το ακόμα πιο μυστήριο, μαγευτικό και Θεϊκό για τους ανθρώπους. Η ύπαρξή τους εισέβαλε σε άλλη διάσταση και εντάχθηκε στο Πάνθεον του κάθε λαού.

Ολ’ αυτά όμως αφορούν τους Δράκους ως υπαρκτά πλάσματα.

Μυθολογία

Στην αρχαιότερη γνωστή σε μας μορφή των Δράκων, εμφανίζεται η συμφωνία των λαών να τους σχετίζουν με την Μητέρα Γη και τον Πατέρα Ουρανό. Με αυτήν τους την ιδιότητα, είχαν την δύναμη όχι μόνο της δημιουργίας και προστασίας, αλλά και της καταστροφής.

Τα πρώτα τους χαρακτηριστικά υπήρξαν από την μια οι θηλυκοί επίγειοι Δράκοι που φύλαγαν τους θησαυρούς της γης, δημιουργούσαν τους σεισμούς, εξουσίαζαν την θάλασσα, προστάτευαν τους ευσεβείς ανθρώπους (όπου τους αποκάλυπταν και τους θησαυρούς) αλλά και κατέστρεφαν τους ασεβείς. Από την άλλη, ήταν οι αρσενικοί Δράκοι που κυβερνούσαν τον καιρό, δημιουργούσαν τους κεραυνούς και τις αστραπές με την ανάσα τους και τις βροντές με τις κραυγές τους, εξουσίαζαν τον ήλιο και το φεγγάρι και όταν ήθελαν να δείξουν την μέγιστη δυσαρέσκειά τους, απαγόρευαν στον ήλιο να λάμψει (εκλείψεις). Βοηθούσαν τους ευσεβείς να ευημερήσουν με το να προκαλούν βροχή πάνω από τα σπαρτά τους και κατέστρεφαν τους ασεβείς με το να πλημμυρίζουν τα χωράφια τους, ή ακόμα χειρότερα, καίγοντάς τα.

Αργότερα, ο κάθε λαός λάτρεψε τους Δράκους με διαφορετικό τρόπο:

Ο Θεϊκός Κινέζικος Δράκος, θεωρείται εφάμιλλος με το σύμβολο της Κινέζικης φυλής.

Στην Αίγυπτο έλαβαν την απόκρυφη μορφή των Θεών Σετ και Όσιρι.

Στην κεντρική και βόρεια Ευρώπη, λατρεύτηκαν ως προστάτες και δάσκαλοι του ανθρώπου με διάφορα χαρακτηριστικά, άλλοι ως καλόβουλοι, άλλοι όχι (ειδικά η Κέλτικη μυθολογία τους τιμά ιδιαίτερα). Κατά τον Μεσαίωνα όμως, οι Δράκοι έλαβαν καθαρά εχθρικό χαρακτήρα απέναντι στον άνθρωπο και τον Θεό, κι έτσι οι δοξασίες ξεχείλισαν από μάχες ιπποτών με Δράκους (εδώ πιστεύω είναι φανερός ο παραλληλισμός της μάχης της νέας θρησκείας να κυριαρχήσει έναντι της παλαιάς). Μερικές ιστορίες Αγίων που νίκησαν Δράκο επιβιώνουν μέχρι σήμερα (θυμηθείτε τον Αγιο Γεώργιο). Στην μεσογειακή Ευρώπη (για την Ελλάδα κυρίως στην Μακεδονία) εμφανίζονται ως φύλακες θησαυρών και πυλών σε Θεϊκούς κόσμους. Στην Ελλάδα, συναντάμε τους Δράκους ως σύμμαχους των Τιτάνων έναντι των Ολύμπιων και ξανασυναντάμε αργότερα έναν Δράκο στον ενδέκατο άθλο του Ηρακλή καθώς και στον μύθο του Ιάσονα (ο φύλακας του χρυσόμαλλου δέρατος).

Για το λαό μας οι δράκοι ήταν μυθικά όντα, άλλοτε ανθρωπόμορφα, με υπερφυσικό ανάστημα και υπεράνθρωπες δυνάμεις. Πιστεύει δε, ότι κατοικούσαν στα βουνά μέσα σε πολυδαίδαλα παλάτια, ή σε σπηλιές, ή σε γεροφτιαγμένους πύργους. Για αυτό υπάρχουν στην πατρίδα μας πλήθος τοπωνύμια και ονομασίες που έχουν σαν πρώτο συνθετικό τους τη λέξη δράκος. Ακούμε ταχτικά Δρακοσπηλιά, Δρακονέρα, Δρακόπετρες, Δρακοπάτημα, κ.α.

Στην Εύβοια εκτός από τα πολλά τοπωνύμια με συνθετικό τη λέξη δράκος, υπάρχουν και πολλές διηγήσεις δυο από τις οποίες μάλιστα αναφέρονται και σε τρία από τα εξεταζόμενα δρακόσπιτα, της Όχης, των Ρουκλίων και της Δίρφυς, καθώς και σε ένα σημαντικό αρχαιολογικό χώρο και αξίζει να τις αναφέρουμε.

Μετά τα όσα πιστεύει ο λαός μας για τους δράκους, είναι φυσικό όταν είδε τα πε ρίεργα αυτά κτίσματα τα οποία είναι φτιαγμένα σε περιοχές δυσπρόσιτες και με τερά στιες πέτρες, να πιστέψει ότι είναι τα σπίτια των δράκων, γιατί μόνον αυτά τα υπερφυσικά όντα με τις υπεράνθρωπες δυνάμεις θα μπορούσαν να τα οικοδομήσουν με τον τρόπο και την αρχιτεκτονική που είναι φτιαγμένα, ώστε και σήμερα ν’ αφήνουν έκθαμβους όλους όσους φτάνουν ως αυτά και τα βλέπουν.

Σε κάποιες άλλες μεμονωμένες φυλές, πιστεύονταν ότι οι νεκροί ιερείς μεταμορφώνονταν σε Δράκους και συνέχιζαν το έργο τους με αυτήν την μορφή.

Στους ανατολικούς λαούς της Ασίας δημιουργήθηκε ένα πολυάριθμο δρακονικό πάνθεο. Εκεί εμφανίζονται Δράκοι κυριολεκτικά για τα πάντα. Εκεί επίσης εμφανίζεται για πρώτη φορά η πάλη μεταξύ καλού και κακού, με τον μαύρο (ή κόκκινο) και λευκό Δράκο, που αντιπροσωπεύουν όμως ταυτόχρονα μια πρωτόγονη έκφραση του Ταοϊστικού Γινγκ-Γιανγκ.