Η Κλίμακα

Auf Deutsch

π. Μαρτίνος Πέτζολτ 

Ακόμη και σήμερα μπορεί ο προσκυνητής του Θεοβαδίστου Όρους Σινά να κατεβεί από την Ιερά Μονή της Αγίας Αικατερίνης στην κοιλάδα, όπου ανάμεσα σε βράχους βρίσκεται το σπήλαιο, στο οποίο ο ηγούμενος της μονής, ο Άγιος Ιωάννης κατά τον έκτο αιώνα έγραψε το βιβλίο «Κλίμαξ» δηλαδή «η σκάλα προς τον παράδεισο».

Μέσα στη βραχώδη έρημο με τους εξέχοντες βράχους, ο άγιος Ιωάννης πέρασε πολλές εβδομάδες προσευχόμενος, για να μαζέψει πνευματικές εμπειρίες, να τις διαρθρώσει και να τις καταγράψει. Κατά τη μοναχική του ζωή στη μονή της αγίας Βάτου, στους πόδας του όρους του Μωϋσέως, δοκιμάστηκε και προχώρησε στην άσκηση, στην καταπολέμηση των παθών, και κυρίως στην προσευχή. Ως ηγούμενος και πνευματικός πατέρας πολλών νεαρών μοναχών και πνευματικών παιδιών, ήταν καλός γνώστης της ανθρώπινης ψυχής, των αδυναμιών της, των κινδύνων και αγώνων της.

Μ΄αυτό το βιβλίο ήθελε να εκπληρώσει την επιθυμία του πνευματικού του αδελφού, τού ηγουμένου Ιωάννου της Ραïθού, χαρίζοντάς μας μ΄αυτόν τον τρόπο έναν πολύτιμο θυσαυρό, ένα εγχειρίδιο της πνευματικής ζωής, έναν οδηγό για τη θεïκή ανάβαση, την ουράνια κλίμακα.

30 κεφάλαια τού βιβλίου αυτού συμβολίζουν τα σκαλιά μίας κλίμακας: Απότομα κι άβoλα, όμως διακρώς τείνοντας προς τα πάνω, αρχίζοντας από την υπέρβαση των παθών, συνεχίζοντας με την απόκτηση των αρετών, και καταλήγοντας στην αγάπη, την ελπίδα και την πίστη. Σ’αυτήν την πνευματική οδό οφείλουν να βαδίζουν όλοι οι χριστιανοί.

Στη σημερινή εποχή πολύ συχνἀ λέμε μέν, πως το τάδε βιβλίο αφορά μόνο τους μοναχούς. Κι εξίσου συχνά ακούγονται γνώμες κατά τις οποίες η νηστεία κι η ακολουθίες είναι τάχα μόνο για μοναχούς. Αυτό όμως δεν είναι αλήθεια. Οι μοναχοί δεν διαφέρουν από τους άλλους χριστιανούς, κι ως άνθρωποι όλοι μοιάζουμε. Ο άγιος Ιωάννης ο Χρυσόστομος λέει, πως μόνο το ράσο διαφέρει στους μοναχούς. Όλοι επί της γής έχουν την ίδια πνευματική οδό προς τον παράδεισο.

Όλοι έχουν έναν παρόμοιο αγώνα εναντίων των ίδιων παθών, με τους ανάλγους κόπους, πειρασμούς, αμαρτίες. Κι ο ίδιος ο Χριστός μας οδηγεί, συνοδεύει και μας παρηγορεί. Εκείνος θα μας πάρει στην αγκαλιά του στον παράδεισο. Έτσι η Κλίμακα του Αγίου Ιωάννου μπορεί να οφελήσει όλους τους ανθρώπους, επειδή εξηγεί την ανθρώπινη ψυχή, περιγράφει τους κινδύνους της πνευματικής ζωής, δείχνει τις ταλαιπωρίες του πνευματικού αγώνα, και παρηγορεί σ΄όλες τις δοκιμασίες, εκφράζει την γλυκύτητα και την ησυχία εν Θεώ και εν τέλει ενθαρρύνει όλους μας να βαδίσουμε κι οι ίδιοι αυτήν την πνευματική οδό, παρ όλο που γράφτηκε αρχικά για μοναχούς, και συγκεκριμένα μάλιστα γι έναν πνευματικό πατέρα κι ηγούμενο ως βοήθεια κι εγχειρίδιο.

Για την εξατομικευμένη εφαρμογή της Κλίμακος στην ιδιωτική μας ζωή βεβαίως χρειάζεται το χάρισμα της διακρίσεως των διαφορών: η Διάκριση. Αλλά ως προς αυτό μας βοηθούν οι ιερείς μας κι οι πνευματικοί πα τέρες.

π. Μαρτίνος Πέτζολτ (ΙΕΡΟΣ ΝΑΟΣ ΠΡΟΦΗΤΟΥ ΗΛΙΟΥ ΦΡΑΓΚΦΟΥΡΤΗΣ, Γερμανία, ιστολόγιο της ενορίας: http://propheteliaskirchefrankfurt.wordpress.com/)