Μόνο μια κίνηση προς τον Χριστό μπορεί να σώσει τον κόσμο. (Κυριακή ΣΤ΄ Λουκά)
23 Οκτωβρίου 2011
Η περίπτωση του δαιμονισμένου και των κατοίκων της περιοχής
Όλοι γνώριζαν, ότι ο δαιμονισμένος, λόγω της πάθησής του, βρισκόταν σε οικτρή κατάσταση. Και τώρα που θεραπεύτηκε κυριολεκτικά μεταμορφώθηκε. Ενώ πρώτα ήταν επιθετικός, τον κατείχε μια καταστροφική μανία προς τον εαυτό του και προς τους άλλους, όλα σ’ αυτόν ήταν διεστραμμένα και αλλοτριωμένα, τώρα όλα άλλαξαν, έγινε τύπος συνετού και σοβαρού ανθρώπου, με θέληση και βούληση μάλιστα να γίνει ακόμη και ακόλουθος του Ιησού, θα περιμέναμε από όλους τους κατοίκους της περιοχής των Γεργεσηνών να χαρούν το γεγονός και να σπεύσουν να ευχαριστήσουν με ευγνωμοσύνη τον Ιησού για τα θαυμαστά έργα του και για την ευεργεσία που παρείχε στον άρρωστό τους αλλά και την κοινωνία τους. Και αντί αυτού απαιτούν από τον Ιησού την άμεση απομάκρυνσή του. Και τούτο αιτιολογείται από την καταστροφή της αγέλης των χοίρων, την οποία απέδωσαν στην ενέργεια του Κυρίου και όχι στην καταστροφική μανία των δαιμονίων. Άρα η παρουσία του Χριστού γι’ αυτούς είναι ασύμφορη οικονομικά.
Πολλοί άνθρωποι βλέπουν ένα γεγονός, προσπαθούν να βγάλουν μερικά συμπεράσματα γι’ αυτό, χωρίς όμως να αναζητούν τα αίτια, να διεισδύσουν και να ερμηνεύσουν το φαινόμενο και καταλήγουν στο τέλος σε ερμηνείες, κατά τη γνώμη τους, συμφέρουσες προς αυτούς. Εδώ βέβαια δεν υπάρχει αντικειμενική προσέγγιση αλλά συμφεροντολογική ερμηνεία. Οι κάτοικοι των Γεργεσηνών, φαίνεται, ότι δεν αντιμετώπισαν την περίπτωση του δαιμονισμένου με σοβαρότητα και δεν αισθάνθηκαν χαρά για τη θεραπεία του. Όλα τα έβλεπαν κάτω από το οικονομικό πρίσμα και γι’ αυτό τους κατέλαβε «φόβος μέγας», αναζητώντας τις επιπτώσεις της παρουσίας και της ενέργειας του Ιησού όχι στον κατά φύση πνευματικό χώρο, αλλά σε αλλότριους σκοπούς που δεν αφορούσαν τον Κύριο.
Το οικονομικό και κοινωνικό συμφέρον τυφλώνει τους ανθρώπους. Προς χάριν του συμφέροντος αυτού δεν βλέπουν ούτε τις πνευματικές ανάγκες τους ούτε και την πνευματική ελευθερία που χάνουν. Τυφλοί στον πόνο και στην αγωνία των άλλων, αλλά τυφλοί και στην προοπτική της δικής τους ζωής. Ο Χριστός έρχεται, κάνει το θαύμα, σώζει τον άρρωστο και οι άλλοι μέσα σ’ αυτή τη συσκότισή τους διώχνουν τον Σωτήρα. Όσο παράδοξο και τρελό και αν φαίνεται, αυτό δείχνει η ιστορία των ανθρώπων. Η ευαγγελική περικοπή δεν αφορά μόνο κάποιο δαιμονισμένο του παρελθόντος και κάποιους ανθρώπους που έκαναν τις δικές τους λανθασμένες επιλογές, αφορά τον καθένα από εμάς και τη δική μας αντίληψη για τα πνευματικά θέματα.
Η δική μας ανελευθερία
Η ιστορία του ανθρώπου, του ευρισκομένου υπό την επίδραση σκοτεινών δυνάμεων και της αρνητικής πνευματικής καταστάσεως των κατοίκων της περιοχής των Γεργεσηνών, οι οποίοι αντιμετώπισαν την παρουσία του Χριστού με ένα καθαρά υλιστικό φρόνημα, επαναλαμβάνεται συνεχώς ανά τους αιώνες και αισθανόμαστε ότι εκφράζει και τη δική μας εποχή. Συμβαίνει συχνά πολλοί από εμάς να μη βλέπουμε τα πράγματα καθαρά. Να εγκλωβιζόμαστε σε μικροσυμφέροντα και να χάνουμε την ουσία των γεγονότων. Αναζητούμε κάποια προσωρινή ανακούφιση και κάποια συγκαιριακή αντιμετώπιση των προβλημάτων και χάνουμε την προοπτική της σωτηρίας. Οι κάτοικοι των Γεργεσηνών, με την αρνητική συμπεριφορά τους έναντι των πνευματικών προκλήσεων, μας εκφράζουν απόλυτα.
Η κραυγαλέα περίπτωση του δαιμονισμένου ανθρώπου με τις παράλογες εκφράσεις και ενέργειες, με τις καταστροφικές του διαθέσεις και συμπεριφορές, με την άρνηση και απόρριψη των πάντων, εκφράζει και τον σύγχρονο άνθρωπο μας, χωρίς αξίες και ιδανικά. Έχουμε
πολλές φορές την αίσθηση πως και ο δικός μας κόσμος δαιμονοκρατείται. Ο πολιτισμός μας, η παιδεία μας και οι κοινωνικές συμπεριφορές των ανθρώπων μας εκφράζουν έναν υλόφρονα κόσμο, χωρίς πνεύμα και χωρίς Χριστό. Όπως ο κόσμος τότε αρνήθηκε τον Χριστό και τον έδιωξε από τη ζωή του και την ιστορία του, έτσι και ο δικός μας κόσμος σταδιακά αλλά σταθερά αποχριστιανοποιείται. Οι κοινωνίες μας γίνονται απρόσωπες, οι σχέσεις μας ακοινώνητες, οι πνευματικές μας ανησυχίες χωρίς πνεύμα Θεού. Θρησκείες χωρίς Θεό, κοινωνίες χωρίς άνθρωπο, παιδεία χωρίς πνεύμα. Πλανάται γύρω μας μάλλον το πνεύμα του κακού παρά το πνεύμα του αγαθού και του καλού.
Αυτή δεν είναι μια αρνητική και απαισιόδοξη θεώρηση, μάλλον είναι μια ρεαλιστική προσέγγιση. Η ευαγγελική περικοπή μας δίνει αφορμή για μια αυτοεξέταση. Ανάγκη είναι να γνωρίσουμε τον άνθρωπο της εποχής μας, το πνεύμα των χρόνων μας, τις αξίες του πολιτισμού μας, τις προσωπικές μας επιδιώξεις. Απ’ αυτή την αυτογνωσία, ίσως ξεπηδήσει η συνειδητοποίηση της γυμνότητάς μας, της ανελευθερίας του πνεύματός μας, της δούλωσής μας στις σκοτεινές δυνάμεις του παρόντος και μετά απ’ αυτή την αυτοσυνειδησία να σπεύσουμε κραυγάζοντες και ικετεύοντες τον Κύριο για το έλεος του. Μόνο μια κίνηση προς τον Χριστό μπορεί να σώσει τον κόσμο, την ιστορία μας και τους εαυτούς μας.
(Γ. Π. Πατρώνου, Ομοτ. Καθηγητού Παν/μίου Αθηνών, «Κήρυγμα και Θεολόγία», τ. Α΄- αποσπάσματα.)
