Η Κύπρος στον ενεργειακό χάρτη της ΕΕ

Έντονες διπλωματικές προσπάθειες με στόχο την προώθηση της Κύπρου στους ευρωπαϊκούς ενεργειακούς σχεδιασμούς, καταβάλει η Κυβέρνηση Αναστασιάδη. Το θέμα βρέθηκε ψηλά στην ατζέντα του  Προέδρου της Κυπριακής  Δημοκρατίας στη Σύνοδο Κορυφής των αρχηγών κρατών και κυβερνήσεων της Ευρωπαϊκής Ένωσης στις Βρυξέλλες, όπου στο μικροσκόπιο τέθηκαν τα βασικά ενεργειακά θέματα.

Σύμφωνα με πληροφορίες που είδαν το φώς της δημοσιότητας, ο Πρόεδρος της Κύπρου επικεντρώνεται  σε δύο σχέδια της Κύπρου που έχουν ήδη ενταχθεί στον ενεργειακό σχεδιασμό της Ευρώπης και αυτά είναι η αποθήκευση του υγροποιημένου φυσικού αερίου –που θα υγροποιείται στην Κύπρο- αλλά και ο αγωγός ηλεκτρισμού που θα συνδέει την Κύπρο νότια με το Ισραήλ και βορειοδυτικά με την Ευρώπη. Ιδιαίτερη έμφαση δίνεται στις προοπτικές της Κύπρου ως παραγωγού και ευρωπαϊκού εξαγωγέα φυσικού αερίου, με συνεργάτες μάλιστα δύο από τις μεγαλύτερες ευρωπαϊκές εταιρείες στον τομέα της ενέργειας, της ιταλικής Eni και της γαλλικής Total.

Ακόμα, θα σταθεί στις ιδιαιτερότητες της Κύπρου στον τομέα της ενέργειας, ως απομονωμένου συστήματος με περιορισμένο μέγεθος, χαρακτηριστικά που δημιουργούν αρνητικά δεδομένα που μπορούν να ανατραπούν με την ενεργειακή σύνδεση της Κύπρου.

Στη Σύνοδο Κορυφής που πραγματοποίείται σήμερ και αύριο στις Βρυξέλλες (22-23 Μαίου) προβλέπεται ότι θα συζητηθούν έντονα τρία θέματα σε σχέση με το φυσικό αέριο, με κυριότερο την ασφάλεια εφοδιασμού της Ε.Ε. με φυσικό αέριο. Επίσης θα τεθεί επί τάπητος το κόστος του φυσικού αερίου, ιδιαίτερα ενόψει των δύσκολων διαπραγματεύσεων για συμφωνίες μελλοντικών ποσοτήτων με την Gasprom. Τρίτο και ιδιαίτερα σημαντικό και για την Κύπρο θέμα, είναι η ανάπτυξη ενεργειακών έργων παραγωγής και δικτύων, έτσι ώστε να δώσουν και ώθηση στην ανάκαμψη από την κρίση, με περισσότερη εμπλοκή και της Ευρωπαϊκής Τράπεζας Επενδύσεων.

Σύμφωνα με διάφορες αναφορές στον ευρωπαϊκό Τύπο, μια από τις εκδοχές για υιοθέτηση έργων ανάπτυξης στον τομέα της ενέργειας, είναι να γίνει αποδεκτός ο κατάλογος έργων που υιοθέτησε η Ευρωπαϊκή Ρυθμιστική Αρχή για θέματα φυσικού αερίου.

Αυτό επίσης ευνοεί την Κύπρο αφού στα έργα του καταλόγου δεκαετούς ανάπτυξης υποδομών της Ευρωπαϊκής Αρχής, έχουν περιληφθεί και τρία έργα που αφορούν την Κύπρο, δηλαδή το δίκτυο εσωτερικών αγωγών φυσικού αερίου, το τερματικό αποθήκευσης και αγωγός προς την Ευρώπη.

Η τάση που ολοένα και περισσότερο προωθείται εντός Ε.Ε. είναι η μείωση της χρήσης υγρών καυσίμων και πυρηνικής ενέργειας, με αντίστοιχη αύξηση της χρήσης φυσικού αερίου και ανανεώσιμων πηγών.

Να σημειωθεί ότι στην Ευρωπαϊκή Ένωση η κατανάλωση φυσικού αερίου έχει μειωθεί το τελευταίο διάστημα εξ αιτίας της οικονομικής κρίσης, ανάλογα με την -πολύ μεγαλύτερη- μείωση κατανάλωσης ηλεκτρικής ενέργειας στην Κύπρο μετά το Μαρί.

Ιδιαίτερα σημαντικό για την Κύπρο, είναι επίσης το γεγονός ότι στους ευρωπαϊκούς σχεδιασμούς, περιλαμβάνεται η κατασκευή περίπου 30 σταθμών αποϋγροποίησης σε όλη την Ευρώπη, με στόχο να μπορεί η Ευρώπη να εκμεταλλευτεί τις νέες πηγές αερίου που εισέρχονται στην αγορά από τη Δυτική και Ανατολική Αφρική και βέβαια την Ανατολική Μεσόγειο, δηλαδή την Κύπρο και το Ισραήλ. Παράλληλα ωστόσο θα συζητηθούν και οι αγωγοί όπως ο Νότιος Αγωγός, ο Nabucco και ο Διανδριατικός.

Ακόμα, έστω και περιθωριακά, αναμένεται να συζητηθούν τρόποι προώθησης της πρόσφατης πρότασης της Επιτροπής, για αύξηση της χρήσης φυσικού αερίου ως καύσιμο θαλάσσιων και οδικών μεταφορών, που επιτρέπει τη σημαντική μείωση εκπομπών ρύπων, αλλά και εξοικονόμησης δαπανών για καύσιμα.

Πρόσθετη ασφάλεια για γεωτρήσεις

Οι εταιρείες θα πρέπει να αποδεικνύουν ότι διαθέτουν την οικονομική δυνατότητα να καλύψουν όποια ενδεχόμενη ζημιά προκύψει στο περιβάλλον από τις δραστηριότητές τους. Θα πρέπει επίσης να υποβάλουν, πριν από την έναρξη οποιασδήποτε δραστηριότητας, στις αρμόδιες εθνικές Αρχές «έκθεση περί μεγάλων κινδύνων» και σχέδια έκτακτης ανάγκης για την αντιμετώπιση ατυχημάτων. Αυτό προβλέπει νέα ευρωπαϊκή οδηγία, που τίθεται ενώπιον της Ευρωβουλής και η οποία αναμένεται να επηρεάσει μελλοντικές δραστηριότητες γεωτρήσεων και εκμετάλλευσης στην Κυπριακή ΑΟΖ.

Η νέα ευρωπαϊκή οδηγία θα θέσει ελάχιστα πρότυπα ασφαλείας σε όλη την ΕΕ. Οι χώρες που δεν έχουν θάλασσα και οι χώρες που δεν δραστηριοποιούνται στον τομέα της υπεράκτιας εκμετάλλευσης κοιτασμάτων πετρελαίου και φυσικού αερίου, θα εφαρμόσουν μόνο ορισμένες από τις διατάξεις της νέας οδηγίας .