Μοναστικό Κτίσμα «Η Παναγία του Βράχου Ταρσού»

 

Το χωριό Ταρσός βρίσκεται στο λεκανοπέδιο του Φενεού της της ορεινής Κορινθίας ανάμεσα στα όρη του Χελμού και της Ζήρειας. Στη σχισμή δυο βράχων του “κάστρου των σφυρών” είναι χτισμένος ο Ιερός Ναός της Κοιμήσεως της Θεοτόκου. Ο λαός ονομάζει το ναό “Παναγία του Βράχου” και βρίσκεται 2χιλιόμετρα Ν.Δ. του χωριού Κάτω Ταρσός. Πρόκειται για ένα μνημείο της βυζαντινής εποχής, αξιολογότατο και διατηρητέο.

Κατά την παράδοση ο ναός της Παναγίας ιδρύθηκε από κάποια ταρσινή γυναίκα, η οποία σώθηκε από θαύμα κατά την άλωση της Βυζαντινής Ταρσού από τον Μωάμεθ Β’ τον 1458. Επίσης λέγεται ότι λειτουργούσε και κρυφό Σχολείο.Σαφή ιστορικά στοιχεία δεν σώζονται για το μνημείο. Πιθανότατα η Βυζαντινή Ταρσός ιδρύθηκε τον 8ο αιώνα και τότε οι κάτοικοι κατέφευγαν σε σπήλαια ή οχυρά για να σωθούν από τις επιδρομές των Σλάβων και αργότερα των Τούρκων.

Έτσι πιθανώς χρησιμοποιήθηκε πρώτη φορά και το σπήλαιο του βρά­χου ως τόπος διαφυγής ή ως αποθήκη ή ως ναός ανάλογα με τις ανάγκες.

Το κτίσμα βρίσκεται στη βάση των δύο βράχων και ανεβαίνουμε σε αυτό από μια πέτρινη σκάλα με 34 σκαλοπάτια. Η σκάλα καταλήγει σε πέτρινο πρόπυλο που είναι συγχρόνως και καμπαναριό.

Στο προαύλιο είναι τοποθετημένη η φορητή εικόνα της Παναγίας Βρεφοκρατούσας, έργο λαϊκής τέχνης του 18ου-19ου αιώνα, Πελοποννησιακής προέλευσης, αγνώστου όμως καλλιτέχνη. Η εικόνα, λόγω παλαιότητας και της τεχνοτροπίας της αποτελεί το πολυτιμότερο κειμήλιο του ναού.

Η σκάλα και το πρόπυλο καμπαναριό ανακατασκευάσθηκαν το 2000. Μετά το πρόπυλο ακολουθούν δύο θάλαμοι και έπειτα ο ναός και το Ιερό που είναι χωρισμένο μβ ξύλινο τέμπλο, το οποίο έχει δύο θύρες και όχι τρεις, λόγω έλλειψης χώρου. Μέσα στο Ιερό, στη ΒΔ γωνιά, τρέχει συνεχώς, με σταθερή ροή, Αγιασμα που πηγάζει μέσα από το βράχο.

Θαυματουργή Εικόνα Η Παναγία του Βράχου Ταρσού

Ο ναός είναι αφιερωμένος στην Κοίμηση της Θεοτόκου και πανηγυρίζει στις 23 Αυγούστου. Οι εικρνές της Κοιμήσεως της Θεοτόκου, του Χριστού και της Παναγίας που κοσμούν το τέμπλο έχουν μεγάλη καλλιτεχνική αξία λόγω της παλαιότητας τους, ενώ θαυμάσια είναι και η εικόνα του Παντοκράτορα στο παραπέτασμα της Ωραίας Πύλης.

Άξια ιδιαίτερης προσοχής είναι και η μεγάλη φορητή εικόνα του ναού της Παναγίας της Τριχερούσας, σπάνια στην ορθόδοξη αγιο­γραφία. Η Παναγία μας εικονίζεται τριχερούσα και δεξιοκρατούσα.

Τέλος, δυτικά του κυρίως ναού υπάρχει ένα μικρό άνοιγμα στα ενδότερα του σπηλαίου όπου βρίσκεται λειψανοθήκη. Το σπήλαιο δεν έχει εξερευνηθεί. Από το 1993 και μετά το μοναστικό κτίσμα δεν κατοικείται.