Το καινούριο Whitney Museum του Ρέντζο Πιάνο
6 Μαΐου 2015
Το αγαπημένο μουσείο των νεοϋορκέζων μετακομίζει από τη Madison Avenue στη Meatpacking District από την 1η του Μάη.
Τα μουσεία-εμβλήματα της Νέας Υόρκης είναι τρία: το Metropolitan, το MoMA και το Whitney. Το καθένα από αυτά κατέχει εξέχουσα θέση στην καρδιά των κατοίκων της πόλης, που δίνουν εκεί τα ραντεβού τους για ένα υγιεινό μεσημεριανό γεύμα και μια περατζάδα από την τελευταία έκθεση. Και τα τρία μουσεία, παρά τη γενναιόδωρη προίκα των ιδρυτών τους -ή ίσως και εξαιτίας αυτής-, αντιμετώπισαν τις τελευταίες δεκαετίες πρόβλημα χώρου: πού να αποθηκεύσουν τις συλλογές τους που πλουτίζονται κάθε χρόνο και πού να στεγάσουν τις εκθέσεις-υπερπαραγωγές που έχουν γίνει της μόδας; Το μεν Metropolitan επιμένει στην ιστορική βάση του, το MoMA πήρε δραστικά μέτρα –οι νέες εγκαταστάσεις του εγκαινιάστηκαν το 2004- και το Whitney ετοιμάζεται σε ελάχιστες ημέρες να εγκαινιάσει το νέο ολόλαμπρο κτίριο όπου θα στεγάσει τη δραστηριότητά του.
Το νέο κτίριο που ανοίγει τις πόρτες του την Παρασκευή 1η Μαΐου αποτελεί σημείο καμπής για την ιστορία του μουσείου. Πρώτον, λόγω θέσης. Η μετακόμιση από τη Madison Avenue στη Meatpacking District, εκτός της αναγκαιότητας που την υπαγόρευσε, φανερώνει και την πρόθεση των διοικούντων το μουσείο να ανανεώσουν το φλερτ τους με το πιο hip κοινό. Διότι, όπως είναι πασίγνωστο, πιο μοδάτη συνοικία από τη Meatpacking District, όπου την οσμή του αίματος από τις παλιές αποθήκες κρεάτων έχει αντικαταστήσει η οσμή του χρήματος, δεν υπάρχει. Επιπλέον, η χωροθέτηση του νέου μουσείου στη αφετηρία του High Line, του πεζοπορικού μονοπατιού που ακολουθεί τις ράγες του παλιού υπερυψωμένου σιδηρόδρομου ο οποίος συνέδεε τις γειτονιές του Μανχάταν περνώντας ξυστά δίπλα από τα παράθυρα των πολυώροφων εργατικών πολυκατοικιών, δίπλα στο ποτάμι, καθιστά το μουσείο μέρος της σαββατοκυριακάτικης βόλτας των νεοϋορκέζων.
Δεύτερον, λόγω έκτασης. Αφού, 4.650 τ.μ. θα καλύπτουν οι διάφορες γκαλερί, 1.200 τ.μ. θα είναι υπαίθριοι εκθεσιακοί χώροι, 1.700 τ.μ., χωρίς οικοδομικές κολώνες, θα είναι η αίθουσα των περιοδικών εκθέσεων. Όλα αυτά χωρίς να υπολογίσουμε τη συνεδριακή αίθουσα, την αίθουσα προβολών, το εστιατόριο και το κατάστημα του ισογείου και το καφέ στο υψηλότερο επίπεδο του κτιρίου.
Τρίτον, λόγω του βάρους που κουβαλάει το όνομα του Ρέντζο Πιάνο, του ιταλού αρχιτέκτονα ο οποίος υπογράφει τη μελέτη και το σχεδιασμό του νέου οικοδομήματος. Ο Πιάνο, συνδημιουργός του Κέντρου Πομπιντού στο Παρίσι επέλεξε, αντί για ένα αρχιτεκτονικό πυροτέχνημα, μια λύση πιο «βατή», σε συμφωνία με τον βιομηχανικό χαρακτήρα της περιοχής. Οι άξονες πάνω στους οποίους εργάστηκε ήταν οι εξής: 1. Η δημιουργία ενός ισόγειου χώρου που θα επικοινωνεί με τον περιβάλλοντα χώρο, ο οποίος θα εξυπηρετεί ταυτόχρονα εμπορικές δραστηριότητες και δραστηριότητες εστίασης, προσκαλώντας έτσι τον περαστικό να διαβεί τις πόρτες του μουσείου. 2. Η διαμόρφωση των εκθεσιακών χώρων με τρόπο που να επιτρέπει στους επιμελητές του μουσείου να τους αναδιαμορφώνουν ανάλογα με τις ανάγκες των εκθέσεων. 3. Η δημιουργία ενός σύγχρονου μνημείου που δεν θα «καπελώνει» το τοπίο αλλά θα λειτουργεί συμπληρωματικά προς αυτό και θα επιτρέπει στον επισκέπτη της περιοχής να το ανακαλύψει σταδιακά.
Το νέο Whitney Museum ξεκινάει τη δραστηριότητά του με μια έκθεση αφιερωμένη στα θέματα που απασχόλησαν του αμερικάνους καλλιτέχνες από το 1900 έως σήμερα, η οποία θα επιτρέψει στους επιμελητές να εκμεταλλευτούν τα συγκριτικά πλεονεκτήματα του νέου κτιρίου, φέρνοντας στην επιφάνεια έργα από τις συλλογές του μουσείου που σπάνια βλέπουν το φως. Η έκθεση που τιτλοφορείται «America is Hard to See» θα διαρθρώνεται σε 23 θεματικές ενότητες –σεξουαλική ταυτότητα, φυλετικές διακρίσεις, πόλεμος, AIDS κ.ά.- και θα περιλαμβάνει 600 έργα 400 καλλιτεχνών. Για τα εγκαίνια της έκθεσης και του μουσείου, το Empire State Building θα φωταγωγηθεί από την Παρασκευή 1/5 στις 8 μ.μ. έως το Σάββατο 2/5 στις 2 π.μ. με προβολές δώδεκα από τα πιο γνωστά έργα της συλλογής του Whitney.
«America is Hard to See», Whitney Museum, http://whitney.org/, Νέα Υόρκη, από 1ης Μαΐου έως 27 Σεπτεμβρίου.
