Επιστήμες, Τέχνες & Πολιτισμός

Άνοιξαν φωλιά με χελωνάκια ενώπιον δημάρχου

30 Αυγούστου 2019

Άνοιξαν φωλιά με χελωνάκια ενώπιον δημάρχου

Άνοιξαν φωλιά και απελευθέρωσαν 20 χελωνάκια caretta-caretta οι εμπειρογνώμονες του Προγράμματος Προστασίας Θαλάσσιων Χελωνών στην παραλία της Λίμνης στην Πόλη Χρυσοχούς, στην παρουσία του δημάρχου Πόλεως Χρυσοχούς, του κοινοτάρχη Γιαλιάς, αλλά και της διευθύντριας και λειτουργών του Τμήματος Αλιείας και Θαλασσίων Ερευνών (ΤΑΘΕ).

Η χθεσινή διαδικασία ήταν αποτέλεσμα σύσκεψης στο υπουργείο Γεωργίας, Αγροτικής Ανάπτυξης και Περιβάλλοντος, όπου συμφωνήθηκε, για σκοπούς πλήρους διαφάνειας, μεταξύ της διευθύντριας του ΤΑΘΕ και του δημάρχου Πόλεως Χρυσοχούς, όπως πραγματοποιηθούν από κοινού επισκέψεις στην περιοχή, ώστε να παρουσιαστούν και εξηγηθούν αναλυτικά οι διαδικασίες του προγράμματος.

Σημειώνεται, επίσης, ότι κατά το άνοιγμα των φωλιών μετά την επώαση των αβγών για τη συλλογή στατιστικών στοιχείων, το κοινό πολλές φορές παρατηρεί την όλη διαδικασία και γίνεται μέρος αυτής, αφού παράλληλα γίνεται και επιστημονική ενημέρωσή του.

Σε χθεσινή ανακοίνωση-απάντηση του ΤΑΘΕ, σε σχέση με δηλώσεις του κοινοτάρχη Αργάκας Σπύρου Πελοπίδα, αναφέρεται ότι η παρουσία του κοινού, κατά την υλοποίηση του προγράμματος από τους εμπειρογνώμονες, δεν αντιμετωπίστηκε ποτέ αρνητικά ούτε από το ΤΑΘΕ αλλά ούτε και από τους εμπειρογνώμονες. «Η οποιαδήποτε όμως συμπεριφορά ή ενέργεια παρεμποδίζει τη διαδικασία και επεμβαίνει στο έργο της προστασίας των θαλασσίων χελωνών είναι ανεπίτρεπτη και καταδικαστέα» αναφέρει χαρακτηριστικά δίνοντας ουσιαστικά απάντηση στις ενέργειες του κοινοτάρχη Αργάκας την περασμένη εβδομάδα στην παραλία Santa Barbara, όπου στην παρουσία ξένων εμπειρογνωμόνων παρεμπόδισε τη λειτουργία του προγράμματος.

Το ΤΑΘΕ εκφράζει τη λύπη του για τις δηλώσεις του κοινοτάρχη Αργάκας, καθώς και για την αντιμετώπιση που έτυχαν από την τοπική κοινότητα οι εμπειρογνώμονες που υλοποιούν εκ μέρους του ΤΑΘΕ το Πρόγραμμα Προστασίας των Θαλάσσιων Χελωνών.

Προς αποκατάσταση της αλήθειας, το ΤΑΘΕ διευκρινίζει πως το Πρόγραμμα Προστασίας Θαλάσσιων Χελωνών υλοποιείται από το 2010, μετά από ανοιχτή διαδικασία προσφορών και χρηματοδοτείται από τον κρατικό προϋπολογισμό, μέσω του ΤΑΘΕ. Δικαίωμα υποβολής προσφοράς έχουν φυσικά ή νομικά πρόσωπα, δημοσίου ή ιδιωτικού δικαίου, εφόσον πληρούν τις σχετικές προδιαγραφές. Τα έγγραφα του διαγωνισμού και οι τεχνικές προδιαγραφές της εν λόγω προσφοράς βρίσκονται αναρτημένα στην ιστοσελίδα του Ηλεκτρονικού Συστήματος Σύναψης Συμβάσεων του Γενικού Λογιστηρίου.

Το κόστος του εν λόγω προγράμματος ανέρχεται γύρω στις €20.000 ετησίως με τη διαδικασία προσφορών, ενώ έχει εκτιμηθεί πως εάν γινόταν με προσωπικό και πόρους του ΤΑΘΕ, το κόστος θα ήταν πολλαπλάσιο. Σημειώνεται ότι σε καμία περίπτωση δεν γίνονται πληρωμές στη βάση του αριθμού φωλιών που εντοπίζονται, όπως ανυπόστατα λέχθηκε πρόσφατα από τον κοινοτάρχη Αργάκας.

Ανάδοχος του έργου είναι ο μη κυβερνητικός οργανισμός Cyprus Wildlife Society. Η σύμβαση διαρκεί από Μάιο μέχρι Δεκέμβριο εκάστου έτους και η περιοχή εφαρμογής της είναι όλη η παραλιακή περιοχή από τη Λεμεσό μέχρι τον Πύργο Τηλλυρίας, αναλόγως της σημασίας της παραλίας, με επίκεντρο τη συστηματική κάλυψη των προστατευομένων περιοχών Λάρας – Τοξεύτρας (Χερσόνησος Ακάμα) και Πόλης – Γιαλιάς. Επισημαίνεται ότι ο χαμηλός προϋπολογισμός και η μεγάλη περίοδος στο πεδίο με μεγάλο όγκο εργασίας και επιστημονικής αξιολόγησης των δεδομένων, αποθαρρύνουν αρκετούς εμπειρογνώμονες θαλάσσιων χελωνών να υποβάλουν προσφορά.

Τονίζεται ότι για την εκπόνηση του Προγράμματος Προστασίας των Θαλάσσιων Χελωνών, απαραίτητη προϋπόθεση είναι όπως αυτό υλοποιείται από άτομα ή/και οργανισμούς που έχουν σχετική πείρα και επιστημονική κατάρτιση στο αντικείμενο. Η πείρα που απαιτείται είναι οκτώ χρόνια για τον επικεφαλής εμπειρογνώμονα και τρία για τους λοιπούς επιστήμονες, και όχι 20 χρόνια όπως έχει πρόσφατα αναφερθεί από τον κοινοτάρχη Αργάκας, ενώ τα προσόντα που απαιτούνται είναι τα ελάχιστα δυνατά. Ως εκ τούτου, το ΤΑΘΕ αρνείται κατηγορηματικά τις ανυπόστατες δηλώσεις περί σκοπιμοτήτων για ανάθεση της σύμβασης σε συγκεκριμένα άτομα.

Το ΤΑΘΕ εκφράζει την επιθυμία και την ετοιμότητά του για συνεργασία με την τοπική κοινωνία, με στόχο την προστασία και διατήρηση των θαλάσσιων χελωνών, που αποτελούν πολύτιμο συστατικό της φυσικής κληρονομιάς της περιοχής.

1.542 ΦΩΛΙΕΣ ΚΑΡΕΤΤΑΣ ΚΑΙ 256 ΠΡΑΣΙΝΗΣ ΧΕΛΩΝΑΣ ΤΟ 2018
Όλα τα επιστημονικά δεδομένα που συλλέγονται στα πλαίσια του προγράμματος αναρτώνται στην ιστοσελίδα του Τμήματος. Το 2017 υπήρξε χαμηλή ωοτοκία στην καρέττα µόνο, µε 857 φωλιές, ενώ στην πράσινη χελώνα η ωοτοκία ήταν ψηλή µε 253 φωλιές, η ψηλότερη στα χρονικά του προγράμματος, μετά την ωοτοκία του 2016, µε 289 φωλιές. Το 2018 υπήρξε υψηλή ωοτοκία και στα δύο είδη χελώνας µε 1.542 φωλιές καρέττας και µε 256 φωλιές πράσινης χελώνας.

Είναι αντιληπτό πως τα αποτελέσματα τού εν λόγω προγράμματος αποδεικνύουν την επιτυχία της διατήρησης των δύο αυτών ειδών για την Κύπρο. Σε αντίθετη περίπτωση, δηλαδή σε περίπτωση που τα αποτελέσματα του προγράμματος παρουσίαζαν αρνητικά αποτελέσματα, μειωμένη φωλεοποίηση κ.λπ., τότε θα ήταν απαραίτητη η λήψη περαιτέρω μέτρων.

Στα πιο επιτυχημένα προγράμματα προστασίας της ΕΕ

Όσον αφορά στην έκθεση του Γενικού Ελεγκτή του 2012 για το ΤΑΘΕ, καθώς και στην έκθεση «Διαχείριση παραλιών της Κύπρου» του 2014, σε αυτές αναφέρεται, ανάμεσα σε άλλα, ότι το Πρόγραμμα Προστασίας Θαλάσσιων Χελωνών υλοποιείται από εμπειρογνώμονες και θα πρέπει να διασφαλιστεί πως η εμπειρογνωμοσύνη στον τομέα αυτό θα πρέπει να μεταφερθεί σταδιακά στο κράτος. Το ΤΑΘΕ έχει ήδη υιοθετήσει τις συστάσεις του Γενικού Ελεγκτή και, ως προς τον σκοπό αυτό, κάθε χρόνο γίνονται εκπαιδεύσεις του προσωπικού του ΤΑΘΕ, το οποίο και λαμβάνει μέρος στο πόγραμμα.

Στην έκθεση του Γενικού Ελεγκτή για το 2014 γίνεται και αναφορά στην προειδοποιητική επιστολή της ΕΕ ημερ. 11/7/2014, σε σχέση με τις υποχρεώσεις της Κυπριακής Δημοκρατίας με βάση την Οδηγία 92/43/ΕΟΚ, αναφορικά με την έλλειψη λήψης των αναγκαίων μέτρων ώστε να θεσπιστεί και να τεθεί σε εφαρμογή ένα αποτελεσματικό σύστημα αυστηρής προστασίας των δύο ειδών θαλάσσιας χελώνας στην περιοχή του κόλπου της Χρυσοχούς.

Το Πρόγραμμα Προστασίας των Θαλασσίων Χελωνών στην Κύπρο αναγνωρίζεται σε ευρωπαϊκό αλλά και διεθνές επίπεδο ως ένα από τα πιο επιτυχημένα προγράμματα προστασίας βιοποικιλότητας. Έχει μάλιστα περιληφθεί και στο τεύχος Φεβρουαρίου 2019 του Natura 2000 Newsletter της Ευρωπαϊκής Ένωσης ως ένα από τα πιο επιτυχημένα προγράμματα προστασίας της Ευρώπης. Όπως αναφέρεται στο κείμενο, στην Κύπρο μετά από 40 χρόνια υλοποίησης μέτρων διατήρησης για τις θαλάσσιες χελώνες, έχουν παρατηρηθεί σταθερές βελτιώσεις στον πληθυσμό τους. Η μακροχρόνια αυτή προσπάθεια και υλοποίηση του προγράμματος προστασίας ήταν το κλειδί για αυτά τα αποτελέσματα, αφού οι χελώνες χρειάζονται τουλάχιστον 20 χρόνια για να ωριμάσουν. Μάλιστα, η κατάσταση διατήρησής τους σε μεσογειακό επίπεδο χαρακτηρίζεται ως «Δυσμενής – Κακή» (Unfavourable – Bad), ενώ στην Κύπρο ως «Ευνοϊκή» (Favourable).

 

Πηγή: philenews.com