Επιστήμες, Τέχνες & Πολιτισμός

Για τους δυνάστες, ο ιός είναι ευκαιρία για περισσότερη εξουσία

2 Απριλίου 2020

Για τους δυνάστες, ο ιός είναι ευκαιρία για περισσότερη εξουσία

O πρωθυπουργός της Ουγγαρίας Βίκτωρ Ορμπαν στη Βουλή της χώρας, στη Βουδαπέστη στις 30 Μαρτίου, ενώ απαντάει στον Πίτερ Τζάκαμπ, ηγέτη της αντιπολιτευόμενου κόμματος Jobbik.(Zoltan Mathe/MTI via AP)

Οι ηγέτες σε όλο τον Κόσμο έχουν εγκρίνει διατάγματα έκτακτης ανάγκης και νομοθεσία που επεκτείνει την εμβέλειά τους κατά τη διάρκεια της πανδημίας. Θα τα εγκαταλείψουν ποτέ;

Στην Ουγγαρία, ο Πρωθυπουργός μπορεί τώρα να κυβερνάει με διατάγματα. Στη Βρετανία, οι υπουργοί έχουν αυτό που ένας κριτικός ονόμασε «eye-watering» την εξουσία να κρατούν ανθρώπους και να κλείνουν σύνορα. Ο Πρωθυπουργός του Ισραήλ έχει κλείσει τα δικαστήρια και έχει αρχίσει μια επιθετική παρακολούθηση των πολιτών. Η Χιλή έστειλε τον στρατό σε δημόσιες πλατείες που κάποτε είχαν καταλάβει οι διαδηλωτές. Η Βολιβία έχει αναβάλει τις εκλογές.

Καθώς η πανδημία του κορωνοϊού φέρνει τον κόσμο σε αδιέξοδο και οι αγχωμένοι πολίτες απαιτούν δράση, οι ηγέτες σε ολόκληρο τον Κόσμο επικαλούνται εκτελεστικές εξουσίες και αναλαμβάνουν ουσιαστικά δικτατορική εξουσία με ελάχιστη αντίσταση.

Οι κυβερνήσεις και οι ομάδες δικαιωμάτων συμφωνούν ότι αυτές οι έκτακτες περίοδοι απαιτούν έκτακτα μέτρα. Τα κράτη χρειάζονται νέες εξουσίες για να κλείσουν τα σύνορά τους, να επιβάλουν καραντίνα και να ιχνηλατήσουν τους μολυσμένους ανθρώπους. Πολλές από αυτές τις ενέργειες προστατεύονται βάσει διεθνών κανόνων, λένε οι συνταγματικοί δικηγόροι.

Στην Τουρκία, όπου ο πρόεδρος Ερντογάν ελέγχει τα ΜΜΕ, ανοίγουν τάφους για τα θύματα, χωρίς να δημοσιοποιούνται τα ακριβή νούμερα των απωλειών. (AP Photo/Emrah Gurel)

Αλλά οι επικριτές λένε ότι κάποιες κυβερνήσεις χρησιμοποιούν την κρίση της δημόσιας υγείας ως κάλυψη για να αναλάβουν νέες εξουσίες που δεν έχουν να κάνουν με το ξέσπασμα του ιού, με λίγες διασφαλίσεις για να μην κακοποιηθεί η νέα τους εξουσία.

Οι νόμοι υιοθετούνται γρήγορα από ένα ευρύ φάσμα πολιτικών συστημάτων – σε αυταρχικά κράτη όπως η Ιορδανία, παραπαίουσες δημοκρατίες όπως η Ουγγαρία και παραδοσιακές δημοκρατίες όπως η Βρετανία. Και υπάρχουν λίγες προσωρινές διατάξεις για να διασφαλιστεί ότι οι εξουσίες θα ακυρωθούν μόλις περάσει η απειλή.

«Θα μπορούσαμε να έχουμε μια παράλληλη επιδημία αυταρχικών και κατασταλτικών μέτρων μετά από τη στενή παρακολούθηση της επιδημίας» δήλωσε η Fionnuala Ni Aolain, ειδική εισηγήτρια των Ηνωμένων Εθνών για την καταπολέμηση της τρομοκρατίας και τα ανθρώπινα δικαιώματα.

Καθώς οι νέοι νόμοι διευρύνουν την κρατική επιτήρηση, επιτρέπουν στις κυβερνήσεις να κρατούν επ ‘αόριστον ανθρώπους και να παραβιάζουν τις ελευθερίες συναθροίσεως και έκφρασης, θα μπορούσαν επίσης να διαμορφώσουν τη ζωή του πολίτη, την πολιτική και τις οικονομίες για τις επόμενες δεκαετίες.

Η πανδημία ήδη επαναπροσδιορίζει τους κανόνες. Τα επεμβατικά συστήματα επιτήρησης στη Νότια Κορέα και τη Σιγκαπούρη, τα οποία θα είχαν προκαλέσει επικρίσεις υπό κανονικές συνθήκες, έχουν επαινεθεί για την επιβράδυνση των μολύνσεων. Κυβερνήσεις που αρχικά επέκριναν την Κίνα για το γεγονός ότι έθεσαν σε καραντίνα εκατομμύρια πολίτες της, την έχουν έκτοτε μιμηθεί.

Ο πρωθυπουργός του Ισραήλ, Μπέντζαμιν Νετανιάχου, έχει εξουσιοδοτήσει την υπηρεσία εσωτερικής ασφάλειας της χώρας του να παρακολουθεί τους πολίτες με τη χρήση μυστικών δεδομένων κινητής τηλεφωνίας που έχουν αναπτυχθεί για την καταπολέμηση της τρομοκρατίας. Με τον εντοπισμό των κινήσεων των ανθρώπων, η κυβέρνηση μπορεί να τιμωρήσει εκείνους που αψηφούν τις διαταγές απομόνωσης με φυλάκιση έως και έξι μήνες.

Και διατάζοντας το κλείσιμο των εθνικών δικαστηρίων, ο κ. Νετανιάχου καθυστέρησε την προγραμματισμένη του εμφάνιση στον εισαγγελέα για να αντιμετωπίσει κατηγορίες διαφθοράς.

Σε ορισμένα μέρη του Κόσμου, οι νέοι νόμοι έκτακτης ανάγκης έχουν αναβιώσει τους παλιούς φόβους του στρατιωτικού νόμου. Το Κογκρέσο των Φιλιππίνων ψήφισε την περασμένη εβδομάδα νομοθεσία που έδωσε στον πρόεδρο Rodrigo Duterte (Ροντρίγκο Ντουτέρτε) εξουσίες έκτακτης ανάγκης και 5,4 δισεκατομμύρια δολάρια για την αντιμετώπιση της πανδημίας. Οι νομοθέτες κατέστρεψαν ένα προηγούμενο νομοσχέδιο που θα επέτρεπε στον πρόεδρο να βάλει χέρι σε ιδιωτικές επιχειρήσεις.

«Αυτή η απεριόριστη χορήγηση έκτακτης εξουσίας ισοδυναμεί με τυραννία», δήλωσε σε ανακοίνωσή της μία ομάδα υπεράσπισης δικαιωμάτων των Φιλιππίνων, η «Concerned Lawyers for Civil Liberties». Οι δικηγόροι υπενθύμισαν ότι ο κ. Ντουτέρτε είχε κάποτε συγκρίνει το Σύνταγμα της χώρας με ένα «κομμάτι χαρτιού τουαλέτας».

Κάποια κράτη χρησιμοποιούν την πανδημία για να χτυπήσουν διαφωνούντες. Στην Ιορδανία, μετά από έναν «αμυντικό νόμο» έκτακτης ανάγκης που έδωσε ευρύ περιθώριο στο γραφείο του, ο πρωθυπουργός Omar Razzaz δήλωσε ότι η κυβέρνησή του θα «αντιμετωπίσει με σθένος» όποιον διαδίδει «φήμες, κατασκευές και ψευδείς ειδήσεις που σπέρνουν πανικό».

Ο πρωθυπουργός Prayuth Chan-ocha της Ταϊλάνδης έχει αναλάβει την εξουσία να επιβάλλει απαγορεύσεις κυκλοφορίας και να λογοκρίνει τα Μέσα Ενημέρωσης. Οι δημοσιογράφοι έχουν μηνυθεί και εκφοβιστεί επειδή ασκούν κριτική για την αντίδραση της κυβέρνησης στο ξέσπασμα.

Στη Χιλή που για μήνες είχε έρθει αντιμέτωπη με βίαιες διαδηλώσεις, η παρουσία στρατιωτικών στους δρόμους της πόλης έφερε την ηρεμία.

Στις Ηνωμένες Πολιτείες, το υπουργείο Δικαιοσύνης ζήτησε από το Κογκρέσο να εγκρίνει νέες εξουσίες, συμπεριλαμβανομένου ενός σχεδίου για την εξάλειψη των νομικών προστασιών για τους αιτούντες άσυλο και την κράτηση ανθρώπων επ’ αόριστον χωρίς δίκη. Αφού Ρεπουμπλικανοί και Δημοκράτες διαφώνησαν, το υπουργείο έκανε πίσω και υπέβαλε μια πιο μετριοπαθή πρόταση.

 

Πηγή: ekirikas.com