Άγ. Ιωάννης Χρυσόστομος

Υπάρχουν για όλους κέρδη!

4 Ιουνίου 2020

Υπάρχουν για όλους κέρδη!

Πονηροί και καλοί ζουν μαζί. Γιατί ; 

 «… Ο Θεός άφησε τους πονηρούς να είναι αναμεμειγμένοι με τους αγαθούς, και δεν έδωσε άλλη γη στους πονηρούς ούτε εγκατέστησε τους αγαθούς σε άλλη οικουμένη, αλλ’ ανέμειξε τους μεν με τους δε ενεργώντας κατά τρόπο πολύ ωφέλιμο.

Γιατί οι αγαθοί φαίνονται γενναιότεροι όταν ζουν  ανάμεσα σε  αυτούς που τους εμποδίζουν και τους προκαλούν στην κακία και όμως μένουν προσηλωμένοι στην αρετή, «γιατί πρέπει», λέγει, «πρέπει να υπάρχουν μεταξύ σας και αιρέσεις, για να γίνουν γνωστοί οι ενάρετοι» (Α’ Κορ.11, 19).

Γι’ αυτό λοιπόν άφησε τους πονηρούς να ζουν με τους ενάρετους, για να λάμπουν περισσότερο οι αγαθοί. Βλέπεις πόσο μεγάλο είναι το κέρδος;

Όμως αυτό δεν προέρχεται απ’ τους πονηρούς, αλλά απ’ την ανδρεία των αγαθών. Γι’ αυτό θαυμάζουμε και το Νώε, όχι γιατί ήταν δίκαιος, ούτε επειδή ήταν τέλειος μόνο, αλλ’ επειδή μέσα σ’ εκείνη τη διεφθαρμένη και πονηρή γενιά διέσωσε την αρετή, τότε που δεν υπήρχε παράδειγμα αρετής, τότε που όλοι τον προκαλούσαν προς την πονηριά, και βάδισε δρόμο αντίθετο προς εκείνους, σαν ένας οδοιπόρος που βαδίζει αντίθετα προς το ρεύμα μεγάλου πλήθους που κινείται στο ίδιο δρόμο.

Γι’ αυτό δεν είπε απλώς «ο Νώε είναι δίκαιος και τέλειος» (Γέν. 6, 9), αλλά προσέθεσε και το «στη γενιά του», τη διεστραμμένη, την απελπισμένη, τότε που δεν υπήρχε καμιά προσφορά αρετής.

Αυτό το κέρδος λοιπόν υπάρχει στους αγαθούς απ’ τους πονηρούς. Έτσι λοιπόν και τα δέντρα που τα δέρνουν οι άνεμοι γίνονται πιο δυνατά. Υπάρχει όμως και στους πονηρούς κέρδος προερχόμενο απ’ την συναναστροφή με τους αγαθούς. Σέβονται, ντρέπονται, κοκκινίζουν μπροστά σ’ εκείνους, κι αν δεν απομακρυνθούν απ’ την κακία, όμως εκείνα που κάνουν τα κάνουν κατά τέτοιο τρόπο που να μη γίνονται αντιληπτοί. Και αυτό δεν είναι λίγο, το να μην είναι θρασείς στις παρανομίες τους. Γιατί η ζωή των άλλων γίνεται κατήγορος της κακίας τους.

Άκουσε λοιπόν τί λέγουν για το δίκαιο. «Είναι επαχθής σ’ εμάς και μόνο που τον βλέπουμε» (Σοφ. Σολ. 2,14).

Και δεν είναι αυτό ασήμαντη αιτία που οδηγεί στη διόρθωσή τους, το ότι δηλαδή τους κοστίζει η παρουσία τους. Γιατί αν δεν τους πείραζε η παρουσία του δίκαιου δεν θα έλεγαν αυτά τα λόγια. Το γεγονός δε ότι θίγεται και δοκιμάζεται η συνείδησή τους απ’ την παρουσία εκείνου, δεν αποτελεί μικρό κώλυμα, ώστε να μην εκδηλώνει την κακία του ελεύθερα.

Είδες πόσο κέρδος έχουν και οι αγαθοί απ’ τους πονηρούς και οι πονηροί απ’ τους αγαθούς; Γι’ αυτό και δεν τους διαχώρισε ο Θεός, αλλά τους άφησε να ζουν μαζί.

Το ίδιο μπορούμε να πούμε και για το διάβολο. Γι’ αυτό τον άφησε και αυτόν εδώ να υπάρχει για να σε κάνει ισχυρότερο, για να σε αναδείξει λαμπρότερο αθλητή, για να είναι οι αγώνες σημαντικότεροι.

Όταν λοιπόν λέει κάποιος, γιατί άφησε ο Θεός το διάβολο; Αυτά τα λόγια να λες σ’ εκείνον. Ότι τους νηφάλιους και τους προσεκτικούς, όχι μόνο δεν τους έβλαψε καθόλου, αλλά και τους ωφέλησε όχι με τη δική του θέληση γιατί αυτή είναι πονηρή, αλλά χάρη στην ανδρεία εκείνων, οι οποίοι χρησιμοποίησαν δεόντως την πονηρία του.

Γιατί και με τον Ιώβ συγκρούστηκε μεν, όχι για να τον κάνει λαμπρότερο, αλλά για να τον υποσκελίσει. Για το λόγο αυτό είναι πονηρός γιατί πονηρή είναι η πρόθεση και η θέλησή του. Κι όμως δεν έβλαψε καθόλου τον δίκαιο εκείνο, αλλ’ απεναντίας και ωφελήθηκε εκείνος απ’ τη μάχη, πράγμα το οποίο αποδείξαμε, και φανέρωσε ο μεν δαίμονας την πονηρία του, ο δε δίκαιος την ανδρεία του.

Αλλά πολλούς τους νικά, λέγεις. Τους νικά βέβαια, αλλά απ’ τη δική τους αδυναμία κι όχι από τη δική του δύναμη. Και τούτο αποδείχθηκε ήδη με πολλούς τρόπους. Βάδιζε λοιπόν την οδό της αρετής και κανείς ποτέ δεν θα σε βλάψει, αλλά και πάρα πολύ θα ωφεληθείς, κι όχι μόνον απ’ τους αγαθούς, αλλά κι απ’ τους πονηρούς.

Γι’ αυτό λοιπόν, όπως είπα και προηγουμένως, ο Θεός άφησε τους ανθρώπους να ζουν μαζί, και μάλιστα τους καλούς με τους κακούς, για να επαναφέρουν κι αυτούς στην δική τους αρετή

( Αγ. Ιωάννη του Χρυσοστόμου, «Ότι εκ ραθυμίας η κακία…» -απόσπασμα)