Ορθόδοξη πίστη

“Το Πανάγιον Πνεύμα”

4 Ιουνίου 2023

“Το Πανάγιον Πνεύμα”

Η Αγία Τριάδα. Βημόθυρο ζωγραφισμένο από τον Θεόφιλο Χατζημιχαήλ.

Λίγες ώρες προ του επιγείου τέλους ο Κύριος απευθύνεται στους μαθητές του. Μιλά, νουθετεί, εμψυχώνει, υπόσχεται και προσεύχεται. Προσεύχεται και κουβεντιάζει με τον Πατέρα.

Αυτές ακριβώς τις στιγμές πόθος του είναι να κατανοήσουν οι μαθητές του και μετέπειτα Απόστολοι, να καταλάβουν ότι ό,τι είδαν και ό,τι θα δουν, ό,τι συνέβη και ό,τι θα συμβεί δεν είναι απλά και τυχαία γεγονότα. Είναι η εκπλήρωση της αγάπης του Θεού προς τον άνθρωπο.

Βέβαια οι μαθητές δεν μπόρεσαν να καταλάβουν. Την ίδια μέρα θ’ αρχίσουν να διασκορπίζονται. Άλλος προδίδει, άλλος απαρνείται, όλοι επιστρέφουν εις τα ίδια.

Θα χρειαστεί να εμφανιστεί μπροστά τους, θα χρειαστεί να βάλουν την χείρα «εις τον τύπον των ήλων», για να πειστούν ότι ο δάσκαλος με τον οποίο γύριζαν 3 ολόκληρα χρόνια μαζί είναι ο αναμενόμενος Μεσσίας ο Κύριος τους και ο Θεός τους.

Σαράντα μέρες ο εκ νεκρών αναστάς Κύριος διαβεβαίωνε με την παρουσία Του ότι είναι αδύνατο ένας τάφος να κρατήσει μέσα του το Θεό.

Και την ημέρα την τεσσαρακοστή, την ημέρα της εν δόξη Αναλήψεως Του εις τους ουρανούς, οι μαθητές χαροποιούνται παίρνοντας τη μεγάλη υπόσχεση.

Φεύγει, σωματικά και μόνο ο Κύριος από κοντά τους, φεύγει για να καθίσει εκ δεξιών του Πατρός αλλά δεν θα μείνουν μόνοι τους. Δεν θα μείνουν ορφανοί. «εγώ ερωτήσω τον Πατέρα και άλλον Παράκλητον δώσει υμίν, ίνα μένη μεθ’ υμών εις τον αιώνα, το Πνεύμα της αληθείας» (Ιωάν. ιδ’ 16). Το Πνεύμα είναι ο Παράκλητος, που υποσχέθηκε ο Κύριος να αποστείλει στους Μαθητές του, για να μη αφήσει αυτούς ορφανούς• Και σε άλλο σημείο και πάλι υπόσχεται: «όταν έλθη ο παράκλητος όν εγώ πέμψω υμίν παρά του Πατρός, το Πνεύμα της αληθείας… οδηγήσει υμάς εις πάσαν την αλήθειαν» (ιωάν. ιε’ 26, ιστ’ 13). της οικουμένης.

Και έρχεται η Πεντηκοστή ημέρα από της Αναστάσεως Του. Όλοι οι μαθητές βρίσκονται συγκεντρωμένοι στο ίδιο μέρος έζησαν συγκλονιστικές στιγμές. Τότε έγινε το μεγάλο θαύμα. Μια βοή ακούστηκε που γέμισε όλο το σπίτι και συντάραξε τους Αποστόλους. Πύρινες γλώσσες εμφανίσθηκαν και κάθισαν πάνω στον καθένα από τους δώδεκα – τη 12η θέση του Ιούδα είχε πάρει ο Ματθίας-. Με το γεγονός αυτό που έγινε με την επενέργειαν του Αγίου Πνεύματος, από τη στιγμήν εκείνην, οι σχεδόν αγράμματοι μαθητές, γέμισαν από Πνεύμα Αγιον, πήραν δύναμη και άρχισαν να διδάσκουν ανά τον κόσμο Κύριον Ιησούν τον Εσταυρωμένον και Αναστάντα. Μιλούσαν εκεί σ’ όλο το συγκεντρωμένο κόσμο, ήταν γιορτή για τους Ιουδαίους εκείνη η ημέρα και μάλιστα στη γλώσσα του καθενός.

Έτσι ξεκινά η Εκκλησία μας με την κάθοδον του Αγ. Πνεύματος επί των Αποστόλων την ημέρα της Πεντηκοστής. Ακούνε και πείθονται και πιστεύουν οι πρώτοι ανά τον κόσμον άνθρωποι, 3000 πίστεψαν κείνει υη μέρα και συγκροτείται ο πρώτος πυρήνας, η πρώτη μαγιά του Χριστιανισμού, που με το χρόνο φούσκωσε και ξεχείλισε και κατέκλεισε όλο το κόσμο.

Το Πνεύμα το Άγιο λοιπόν συγκρότησε την Εκκλησία του Χριστού. Διότι ναι μεν την Εκκλησία την ίδρυσε ο Κύριος αλλά η Εκκλησία σαν θείο καθίδρυμα σωτηρίας συνεστήθη υπό του Αγίου Πνεύματος κατά την ημέρα της Πεντηκοστής, αφού «πάντα χορηγεί το Πνεύμα το Άγιον, βρύει προφητείας, ιερέας τελειοί, αγραμμάτους σοφίαν εδίδαξεν, αλιείς θεολόγους ανέδειξεν, όλον συγκροτεί τον θεσμόν της Εκκλησίας». Και μένει στην Εκκλησία και την καθοδηγεί σε όλη την αλήθεια, τελεσιουργεί και αγιάζει τα θεία μυστήρια και μέσω αυτών αγιάζει τους πιστούς, καθοδηγεί στην ορθή πίστη για των αγίων Οικουμενικών Συνόδων, κατευθύνει τον κάθε ένα από εμάς στην οδό της σωτηρίας.

«Από τα χαρακτηριστικά «Άγιον, Κύριον, Ζωοποιόν», με τα οποία μας παρουσιάζει το Πνεύμα το Σύμβολο της Πίστεως, φαίνεται καθαρά πως η πίστη μας στο Άγιο Πνεύμα είναι πίστη σε Θεό. Όπως δηλαδή πιστεύουμε, ότι ο Πατήρ είναι Θεός, όπως πιστεύουμε, ότι ο Υιός είναι Θεός, ομοίως πιστεύουμε και ομολογούμε, ότι και το Πνεύμα είναι Θεός. Άγιο λέμε τον Πατέρα, Άγιο και τον Υιό, Άγιο και το Πνεύμα. Κύριο αναγνωρίζουμε τον Πατέρα, Κύριο και τον Υιό, Κύριο και το Πνεύμα. Πηγή ζωής δεχόμαστε τον Πατέρα, Ζωοδότη τον Υιό, Ζωοποιό και το Άγιο Πνεύμα. Επομένως, όπως είναι Θεός ο Πατήρ, Θεός και ο Υιός, έτσι Θεός είναι και το Άγιο Πνεύμα. Λέμε και στην Εκκλησία μας• «Άγιος ο Θεός, ο άναρχος, Άγιος Ισχυρός ο Υιός ο συνάναρχος, Άγιος Αθάνατος το Πνεύμα το Άγιον». Την ίδια επομένως θέση έχει το Πνεύμα με τον Πατέρα και τον Υιό, την ίδια ουσία, την ίδια εξουσία, την ίδια δόξα. Και εκ μέρους μας την ίδια προσκύνηση και λατρεία. Και το διακηρύττουμε κατά τη θεία Λειτουργία: «Προσκυνούμεν Πατέρα, Υιόν και Άγιον Πνεύμα• Τριάδα ομοούσιον και αχώριστον». Την τρίτη θέση στη Θεότητα κατέχει το Πνεύμα το Άγιο, αλλά στην ίδια γραμμή με τα άλλα θεία πρόσωπα. Πρώτος ο Πατήρ ως αρχή της θεότητας και αρχή πάντων των δημιουργημάτων. Δεύτερος ο Υιός, διότι εκείνος είναι «η δημιουργική και συνεκτική των απάντων Θεού σοφία και δύναμις». Τρίτο το Άγιο Πνεύμα, το οποίο τελειοί, δηλαδή τελειοποιεί και αγιάζει τα πάντα. Και όπως το λέει ο μεγάλος Πατέρας της Εκκλησίας, ο άγιος Βασίλειος• «Αρχή γαρ των όντων μία, δι’ Υιού δημιουργούσα και τελειούσα εν Πνεύματι».

π. Γεωργίου Αλεντά