Η ΒΙΑ ΣΤΗΝ ΣΤΕΝΗ ΚΑΙ ΤΕΘΛΙΜΜΕΝΗ ΟΔΟ ΤΗΣ ΑΓΙΟΤΗΤΑΣ

Είπε Γέρων· «Το εις πάντα βιάζεσθαι, αύτη εστίν η οδός του Θεού» (Ευεργετινός)

Ο κυριακός λόγος, ο οποίος καθορίζει το βασικό όρο θεοφιλούς εν Χριστώ πνευματικής ζωής, είναι λόγος βίας! «Όστις θέλει οπίσω μου ακολουθείν απαρνησάσθω εαυτόν και αράτω τον σταυρόν αυτού και ακολουθείτω μοι» (Μάρκ. 8, 34).

*

Το μέγεθος, το βάθος και η έκταση της διαβρώσεως του αδαμικού ανθρώπου, από την πτώση του στην αμαρτία, δείχνει ότι η ανακαίνιση και η αποκατάσταση του πεσόντος ανθρώπου στην προπτωτική κατάσταση του «κατ’ εικόνα» δεν ήταν πράγματι δυνατή χωρίς τη σωτήρια επέμβαση του Θεού!

Η σάρκωση του Θεού Λόγου, με την πρόσληψη της ανθρωπινής φύσεως, ηταν η μόνη δυνατή θεραπεία της τραγικής υπαρξιακής αποσαθρώσεως, διά της πτώσεως, των θεουργών στοιχείων του «κατ’ εικόνα»! Έτσι με το μυστήριο του Ιερού Βαπτίσματος, ο βαπτιζόμενος ενδύεται τον Χριστό, τον σαρκωμένο Υιό και Λόγο του Θεού, καθαίρεται και απολούεται από τους ρύπους της πτώσεως, αναγεννάται και ενισχύεται εν Αγίω Πνεύματι, προκειμένου να ακολουθήσει τα ίχνη της ζωής του Χριστού! Αλλά τα ίχνη της ζωής του Χριστού επισημαίνονται από τον αποστολικό λόγο ως βήματα σταυρώσιμης πορείας, δηλ. σταυρικού πάθους· «Χριστός υπέρ υμών έπαθεν υμίν υπολιμπάνων υπογραμμόν ίνα επακολουθήσητε τοις ίχνεσιν αυτού» (Α’ Πέτρ. β’ 21).

Για τον χριστιανό λοιπόν άνθρωπο, «απαρνησάσθω εαυτόν», σημαίνει βίο σταυρώσιμο με γνώμονα τα ίχνη της σταυρικής πορείας του Χριστού προς τον Γολγοθά! Κατά την πορεία του σταυρώσιμου αυτού βίου, η έννοια του σταυρού, είναι μεταγλώττιση της λέξεως βία! Έτσι δεν υπάρχει σταυρώσιμη βιοτή χωρίς βία αλλά ούτε βία, χωρίς σταυρώσιμη εμπειρία!

*

Η βία στην πνευματική εν Χριστώ ζωή είναι αναπόδραστο στοιχείο γνησιότητος πνευματοφόρου βιοτής, επειδή ο χριστιανός άνθρωπος πρέπει, κατά την πορεία του προς τη βασιλεία του Θεού, να σηκώνει το σταυρό της συνεχούς απελευθερώσεως, του βαπτισθέντος εν Χριστώ εαυτού του, από τις εξαρτήσεις και φθοροποιές προκλήσεις του παλαιού εαυτού του, ο οποίος ενώ συνεσταυρώθηκε, κατά το μυστήριο του Ιερού Βαπτίσματος, με το σταυρό του Χριστού, αποκαθηλώνεται εν τούτοις από τις προσωπικές μας αμαρτίες και ενεργοποιείται κατά της εν Χριστώ ζωής μας!

Στην προσπάθεια αυτή, της συνεχούς απελευθερώσεως του από τις προκλήσεις του παλαιού ανθρώπου, απαιτείται, εκ μέρους του χριστιανού αγωνιστού, βία, η οποία φαίνεται συχνά περισσότερο σκληρή, από οποιαδήποτε άλλη βία που πρέπει να ασκήσει, στο πλαίσιο του ευρύτερου υπαρξιακού διαλόγου του με τους προβληματισμούς της καθημερινότητος, επειδή, ο σιαμαίος πλέον εαυτός του, ο παλαιός άνθρωπος, έχει σύμμαχο στο έργο του «τας αρχάς και τας εξουσίας… του σκότους του αιώνος τούτου» (Εφεσ. ς’ 12).

Βαδίζοντας επομένως ο Χριστιανός άνθρωπος θεοφιλώς την στενή και τεθλιμμένη οδό της αγιότητας, αντιλαμβάνεται ότι είναι συνεχώς υπό την βία οχι μόνο του παλαιού εαυτού του αλλά και των συμμάχων του σκοτεινών δαιμονικών δυνάμεων. Μια τέτοια αμφίπλευρη βία μόνο με τη δύναμη της Χάριτος του Χριστού μπορεί να αντιμετωπισθεί, δηλαδή με τη βία που ενισχύεται από τον ίδιο το Χριστό, κατά τον αψευδή του λόγο· «χωρίς εμού ου δύνασθε ποιείν ουδέν»!

Αυτό ασφαλώς εννοεί ο πατερικός άνθρωπος, όταν αγωνιζόμενος, ομολογεί· «ημείς τη βία την βίαν καταγωνισώμεθα». Για την αντιμετώπιση λ.χ. της ραθυμίας θα συστήσει· «Θέλησον τη βία της φιλόθεου σπουδής εκνικήσαι και λύσαι την βίαν της αμελείας και της αφάτου χαυνώσεως» (Όσιος Νείλος ο Ασκητής).

Τελικώς ο βιωματικός – χαρισματικός πυρήνας της πνευματικής ζωής του Χριστιανού είναι διάλογος βίας! Της βίας της Χάριτος του Χρίστου με τη βία του εντός και εκτός του ανθρώπου ενεργούντος κοσμοκράτορος του αιώνος τούτου! Για τον λόγο αυτό ο αποστολικός λόγος παραγγέλει· «ενδύσαθε την πανοπλίαν του Θεού προς το δύνασθαι υμάς στήναι προς τας μεθοδείας του διαβόλου… επί πάσιν αναλαβόντες τον θυρεόν της πίστεως, εν ω δυνήσησθε πάντα τα βέλη του πονηρού τα πεπυρώμενα σβέσαι»! (Εφεσ. ς’ 11, 16).

ΙΩΑΝΝΗΣ ΚΟΡΝΑΡΑΚΗΣ, Ομότ. Καθηγητής του Παν/μίου Αθηνών.