Πεμπτουσία· Ορθοδοξία-Πολιτισμός-Επιστήμες

Η αγάπη είναι το αποτέλεσμα της πίστεως και της υποταγής μας στο θείο θέλημα· είναι το «πλήρωμα του νόμου» και η «καθ’ υπερβολήν οδός» του Απ. Παύλου. Οι τρεις κορυφαίοι Απόστολοι, Πέτρος, Ιωάννης και Παύλος, λέγουν τα εξής χαρακτηριστικά γι’ αυτήν: ο μεν Πέτρος, «πάνω απ’ όλα να αγαπάτε ο ένας τον άλλο με όλη σας τη ψυχή»(Α' Πέτρ. δ' 8), τονίζοντας το «πάνω απ’ όλα», ενώ ο Ιωάννης που θεωρείται ως ο κατ’ εξοχήν απόστολος της αγάπης περιγράφει με δογματική ακρίβεια στο Ευαγγέλιο και τις Επιστολές του την προέλευσή της και τη θέση της στο χώρο των λογικών όντων. Εμείς όμως εδώ, για το σκοπό της ομιλίας μας, θα περιοριστούμε στην περιγραφή της αγάπης που επιχειρεί ο Παύλος στην ...

Μερική έκλειψη Ηλίου. Αθήνα, 12 Οκτωβρίου 1996. Μερικές ώρες πριν από την έλευση της Εαρινής Ισημερίας και την έναρξη της Άνοιξης (που θα συμβεί στις 00:45 της 21ης Μαρτίου), θα έχουμε την ευκαιρία να παρακολουθήσουμε ένα από τα πιο ενδιαφέροντα αστρονομικά φαινόμενα: μία μερική έκλειψη του Ήλιου τις πρωινές ώρες της Παρασκευής, 20ής Μαρτίου 2015. Την μερική έκλειψη Ηλίου θα έχουν την ευκαιρία να παρακολουθήσουν  -εφόσον ο καιρός το επιτρέψει- όλοι όσοι θα βρεθούν στην είσοδο του Νέου Ψηφιακού Πλανηταρίου του Ιδρύματος Ευγενίδου (Πεντέλης 11, Π. Φάληρο),  την Παρασκευή 20 Μαρτίου από τις 10.30 έως και τις 13:00 όπου θα βρίσκονται εγκατεστημένα τηλεσκόπια της Ένωσης Ερασιτεχνών Αστρονόμων. Eπίσης οι Αστρονόμοι Νίκος Ματσόπουλος και Αλέξης Δεληβοριάς, θα μοιράζονται με το κοινό τις ...

Με πολύ ενδιαφέρον αναμένεται η έκθεση με θέμα «Recto/Verso: Από το Βυζάντιο στον Μοντερνισμό», που θα λάβει χώρα από τις 20 Μαρτίου έως τις 8 Μαΐου 2015, στο Κέντρο Ευαγόρα Λανίτη. Την έκθεση διοργανώνουν η Εταιρεία Τουριστικής Ανάπτυξης Λεμεσού, το Ίδρυμα Ευαγόρα και Κάθλην Λανίτη και το Υπουργείο Παιδείας και Πολιτισμού σε συνεργασία με τον Δήμο Λεμεσού και την Ιερά Μητρόπολη Λεμεσού. Η έκθεση, που επιμελείται η Νάτια Αναξαγόρου, επικεντρώνεται στις αμφιπρόσωπες εικόνες (Recto/Verso), που φέρουν αναπαραστάσεις της Παναγίας Βρεφοκρατούσας στην πρόσθια τους όψη και της Σταύρωσης στην οπίσθια. Φιλοξενεί αγιογραφικούς θησαυρούς από εκκλησίες και μοναστήρια της επισκοπικής περιφέρειας Λεμεσού, καλύπτοντας ένα ευρύ υφολογικό και χρονολογικό φάσμα, που εκτείνεται από τον 12ο έως τον 19ο αιώνα. Το εικαστικό ταξίδι ολοκληρώνεται με έργα ...

Η εργασία του φιλολόγου κ. Ηρακλή Ψάλτη σχετικά με τα θέματα της αμαρτίας και της λύτρωσης στο έργο του Γ. Βιζυηνού, από την άποψη της Ορθόδοξης Θεολογίας (προηγούμενη δημοσίευση: http://www.pemptousia.gr/?p=91738) συνεχίζεται με την παρουσίαση της χριστιανικής διδασκαλίας για την εκ του μηδενός δημιουργία του κόσμου και την παρουσία του κακού μέσα του Ας πάρουμε όμως το νήμα της ιστορίας από την αρχή και ας ξεκινήσουμε από τη δημιουργία του κόσμου. 1.1  Η Δημιουργία «εκ του μηδενός» Στο πρώτο βιβλίο της Παλαιάς Διαθήκης, τη Γένεση, και μάλιστα στα δύο πρώτα της κεφάλαια από τα πενήντα, παρουσιάζεται με ένα λιτό, εύληπτο, αριστοτεχνικό και γοητευτικό τρόπο η εκ του μη όντος δημιουργία του κόσμου και του ανθρώπου από τον Τριαδικό Θεό, για να προσδιοριστεί εξ αρχής ότι ...

Σταυρός. Πόσα νοήματα κρύβει η λέξη αυτή! Το παράξενο είναι ότι, αν και η σωτηρία που μας προσφέρει ο Χριστός δεν είναι απλώς θεωρία αλλά βίωμα και ζωή, η ζωή αυτή εγκαινιάζεται μ ένα θάνατο, τη «νέκρωση» του αμαρτωλού εαυτού μας. Πεθαίνουμε για την αμαρτία και αναγεννιόμαστε για τον Θεό. Επειδή δε, όσο θα διαρκή η πρόσκαιρη αυτή ζωή, η ροπή προς το κακό δεν εξαλείφεται τελείως από μέσα μας, αυτό μας δίδει πολλαπλές ευκαιρίες ευγενών αγώνων κατά της αμαρτίας που θα διαρκούν σ όλη μας την επίγεια ζωή. Γι' αυτό ο αγώνας για τη νέκρωση του αμαρτωλού εαυτού μας θα συνεχίζεται και θα επαναλαμβάνεται ακατάπαυστα: η εκούσια «σταύρωσή» μας θα χαρακτηρίζει όλη τη ζωή μας σαν χριστιανών. Το βίωμα ...

Αντιμετώπιση εκκλησιαστικών θεμάτων - Γέροντα, ποια είναι η σωστή αντιμετώπιση, όταν προκύπτουν δύσκολα εκκλησιαστικά θέματα; - Να αποφεύγωνται τα άκρα· με τα άκρα δεν λύνονται τα θέματα. Βλέπαμε παλιά, ο μπακάλης έβαζε λίγο-λίγο με την σέσουλα στην ζυγαριά, και έτσι έβρισκε την ακρίβεια και ισορροπούσε και η ζυγαριά. Δηλαδή δεν έβαζε απότομα πολύ ούτε αφαιρούσε απότομα πολύ. Τα δύο άκρα πάντα ταλαιπωρούν την Μητέρα Εκκλησία και οι ίδιοι που τα κρατούν ταλαιπωρούνται, γιατί τα δύο άκρα συνήθως καρφώνουν… Είναι σαν να κρατάη το ένα άκρο δαιμονισμένος, όταν έχη αναίδεια πνευματική (περιφρόνηση για όλα), και το άλλο άκρο σαν να το κρατάη τρελλός, όταν έχη μωρό ζήλο με στενοκεφαλιά. Ένας πνευματικά αναιδής δηλαδή με έναν ζηλωτή, που έχει μωρό ζήλο, ποτέ δεν συμφωνούν, ...

Ο Σεβασμιότατος Μητροπολίτης Λεμεσού κ. Αθανάσιος μιλάει για την σταυρική πορεία που πρέπει να ακολουθεί η ζωή του χριστιανού κατά την περίοδο της Μεγάλης Σαρακοστής. Τη Δευτέρα 16 Μαρτίου στις 13:00, στην εκπομπή "Θεανθρώπινη Σοφία".

Ο Παντελής Πάσχος, που διετέλεσε καθηγητής Αγιολογίας – Υμνολογίας στο Πανεπιστήμιο Αθηνών, συγγραφέας και ποιητής, στο κλασσικό πλέον έργο του «Έρως Ορθοδοξίας», γράφει «με μεγάλον πόθο και πολλήν αγάπη προς την αγία Ορθοδοξία μας», κείμενα που «είναι καρπός αναστροφής με του αγίους Πατέρες της Ορθοδόξου Εκκλησίας». Επιλέξαμε αποσπάσματα που αναφέρονται στον Σταυρό του Χριστού, από τα κεφάλαια «Η Θύρα του Παραδείσου» και «Το Ζωοποιόν Ξύλον». «Προσκυνήσεως ημέρα του τιμίου Σταυρού, Δεύτε προς τούτον πάντες». φωτο Στράτου Καλαφάτη, από τη φωτοθήκη της Πεμπτουσίας  «Η Κυριακή της Σταυροπροσκυνήσεως, παρ’ όλον ότι βρίσκεται μέσα στην περίοδο του Τριωδίου, ανοίγει ένα παράθυρο για να μπει το φως της Αναστάσεως μέσα μας.  Κι αυτό δεν είναι απλός λόγος για το χριστιανό, που πίσω από το Σταυρό βλέπει το βέβαιο ...

Μεγάλο μέρος της ελληνικής παράδοσης είναι η μουσική της και τα τραγούδια της. Κάποιες φορές μάλιστα οι ρίζες αυτών των τραγουδιών είναι τόσο βαθιές και μας πάνε τόσο πίσω στον χρόνο, που δυστυχώς δεν μπορούμε να γνωρίζουμε τους δημιουργούς τους. Αυτά είναι τα ελληνικά παραδοσιακά δημοτικά τραγούδια. Τα δημοτικά τραγούδια χωρίζονται σε πολλές κατηγορίες: γάμου, ξενιτιάς, νανουρίσματα κ.α. Όμως υπάρχει και μια κατηγορία τραγουδιών που αναφέρεται στην περίοδο της Μεγάλης Επανάστασης του 1821: τα κλέφτικα τραγούδια. Αυτά τραγουδούν την αγωνία και τις κακουχίες του ελληνισμού στα χρόνια της σκλαβιάς από τους Τούρκους. Οι κλέφτες ήταν ένοπλες ομάδες των βουνών, οι οποίες αποτέλεσαν «τη μαγιά της λευτεριάς», όπως έγραψε ο στρατηγός Γιάννης Μακρυγιάννης. Οι συνθήκες διαβίωσης ήταν πολύ σκληρές, γιατί έπρεπε να ...

Η εργασία μας αυτή αντικειμενικό σκοπό έχει να καταγράψει και να παρουσιάσει τις εκκλησίες και τις Μονές που είναι αφιερωμένες...

Ιμμάνουελ Καντ Συνεχίζουμε την αναφορά μας στο φιλοσοφικό υπόβαθρο της στάσης της κοινωνίας απέναντι στην ευθανασία με την παρουσίαση των θέσεων δύο μεγάλων φιλοσόφων του 18ου και του 19ου αιώνα. Ο Καντ57 (1724-1804) θεωρεί ότι αν δεν υπάρχουν αντικείμενα που μπορούν να γίνουν αντιληπτά από τη νόηση όλες οι προτάσεις σχετικά με αυτά δεν έχουν νόημα όπως η ύπαρξη του Θεού, η αθανασία της ψυχής και άλλες. Μπορούμε να τα σκεφτόμαστε αλλά όχι και να γνωρίζουμε την ύπαρξή τους. Αφετηρία του είναι το έλλογο υποκείμενο και όχι μια εκ των προτέρων άλογη πίστη στο Θεό. Στο έργο του «Κριτική του καθαρού λόγου»58 ο Καντ γράφει «…δεν υπάρχει ουτ’ ένα μεταφυσικό πρόβλημα που να μη βρίσκει εδώ (στο λόγο) το κλειδί της λύσεώς ...

Ήταν από τις πρώτες μονές που επισκέφθηκα αρχές Μαρτίου 1997. Ενθουσιάστηκα! Πιότερο καστρομονάστηρο θύμιζε. Επιβλητικοί πύργοι, χαλύβδινοι εξώστες με βασιλική αξιοπρέπεια, βυζαντινές ¨Κόρδες¨ (οι πτέρυγες των Κελιών των μοναχών), που εδραιωμένες ¨ασφυκτικά¨ η μία σιμά στην άλλη ομονοιούν και αναπαύουν, έστω και πρόσκαιρα, από τούδε και εσαεί, λαμπροφόρους αγίους του Ουρανού! Ένας  καστρόσχημος Πυλώνας, αμέτρητα παρεκκλήσια διανθίζουν ολούθε την αγιότητα. Και αν πεις και για την εσωτερική αυλή! Από τις μεγαλύτερες του Όρους! Ιερά και Μεγίστη η Μονή του Βατοπεδίου μια και τριανταπέντε χιλιάδες τετραγωνικά μέτρα είναι οικοδομημένα! Κάπου εκεί, λίγο τα λόγια, λίγο οι εικόνες που αναμοχλεύω από τότε! Ιερά Μονή του Βατοπεδίου, καύχημα και σέμνωμα του Όρους και του Ορθόδοξου Ανατολικού Μοναχισμού. Κτίτορες και ιδρυτές της Μονής θεωρούνται τρεις ...

ΙΙ. Η ΠΝΕΥΜΑΤΙΚΗ  ΠΑΤΡΟΤΗΤΑ  ΚΑΤΑ ΤΟ  ΓΕΡΟΝΤΑ  ΑΙΜΙΛΙΑΝΟ Α.  Το χάρισμα  της   πνευματικής  πατρότητος Η  Εκκλησία  μας  παραμένει  μέσα  στο  εύρος  της  ιστορίας  ο  ακραιφνής θεματοφύλακας  του  λυτρωτικού έργου  του  Κυρίου  μας  Ιησού  Χριστού. Στα  πλαίσια της επίγειας  παρουσίας  του  Κυρίου, ο  Οποίος « διήλθεν ευεργετών  και  ιώμενος», έγινε  βιωματικά  γνωστό  στην  ανθρωπότητα  το  καταλλακτικό -μεσιτευτικό  έργο  του Θεανθρώπου. Χάρη  στο  έργο  αυτό  αποκαταστάθηκε  η  κοινωνία  της  αγάπης  και  της  ενότητος Θεού  και  ανθρώπου  που  είχε  τρωθεί  με  την  εισβολή  της  αμαρτίας  στην  ανθρώπινη  ζωη .  Η διαθήκη  της  καταλλαγής   κληροδοτήθηκε  στούς  διαδόχους  του  σωτηριώδους  έργου  του  Χριστοῡ  ως  εντολή  του  δεσμείν  και  λύειν επί  γης  και  εν  ουρανοίς  παράλληλα  με  την  διδαχή  και  τη  μαθητεία  των  εθνών  στο  μυστήριο  της  εν  ...

Η γιορτή της Σταυροπροσκυνήσεως είναι αναμφισβήτητα μια από τις μεγαλύτερες γιορτές της Ορθοδοξίας, την οποία ιδιαιτέρως ευλαβείται και τιμά το χριστεπώνυμό της πλήρωμα. Κατ’ αυτήν προβάλλεται -και καλούνται oι πιστοί να προσκυνήσουν- τον τίμιο Σταυρό, πάνω στον οποίο ο Χριστός, αφού άπλωσε τις άγιες πα­λάμες του, “ήνωσε τα το πριν διεστώτα”, απέθανε κατά τη σάρκα του ο Θεός και με την υπέρτατη θυσία του, την αγάπη του και την υπακοή του, στις οποίες κορυφώθηκε το μυστήριο της θείας του κενώσεως, εξιλέωσε τον αμαρτωλό άνθρωπο ενώπιον του αγίου Θεού, ικανοποίησε τη θεία δικαιοσύνη για τις αμαρτίες και την ενοχή ολοκλήρου του κόσμου, εξαγόρασε το πλάσμα του από την κακότητα του διαβόλου και την αρπάγη(δίκτυ) του θανάτου, καταβάλοντας ως λύτρο το πανάγιο αίμα ...

  Η blogging πλατφόρμα Tumblr, η οποία ανήκει στη Yahoo Inc, έχει προσθέσει νέους  όρους στην αναζήτηση της, όπως torrent στη λίστα φίλτρων του δικτύου της. Το Tumblr διατηρούσε μια λίστα φίλτρων για κάποιο χρονικό διάστημα, ώστε να μπλοκάρει όρους αναζήτησης ενηλίκων, σχετικούς με πορνογραφικό περιεχόμενο, για να μην εμφανίζονται στα αποτελέσματα αναζήτησης, και μάλιστα παγκοσμίως. Όλοι οι χρήστες, ανεξάρτητα από το εάν κάνουν log in ή όχι, μπορούν να κάνουν αναζητήσεις στην κύρια ιστοσελίδα του Tumblr. Τα φίλτρα της λίστας μπλοκάρουν κάποια αποτελέσματα από το να εμφανίζονται σε όλους τους επισκέπτες και στους χρήστες του blog που δεν έχουν απενεργοποιήσει το NSFW φίλτρο στις ρυθμίσεις του λογαριασμού τους. Ενώ ορισμένοι χρήστες μπορεί ακόμα να βρουν φιλτραρισμένο blogs στα αποτελέσματα αναζήτησης (αν δεν απενεργοποιήσουν το φίλτρο), οι επισκέπτες και ...

  Από την Α΄ μέχρι και την Ε΄ Κυριακή των Νηστειών τελείται στους ιερούς ναούς η Θεία Λειτουργία του Μεγάλου Βασιλείου και ψάλλεται αντί του "Άξιον εστίν", ο ύμνος "Επί σοι χαίρει Κεχαριτωμένη". Ψάλλει ο Άρχων Μαΐστωρ της Μεγάλης του Χριστού Εκκλησίας Γρηγόριος Νταραβάνογλου. Μέλος παλαιόν σε ήχο πλ.α΄.   %bnamkajhgraewa%

Εκτός από τη Βυζαντινή Προηγιασμένη στη λειτουργική μας παράδοση μαρτυρείται και αυτή των Ιεροσολύμων «ην τινες μεν Ιακώβου είναι φασί του ονομασθέντος αδελφού Κυρίου» (Θεόδωρος Ανδίδων,PG 87, 3981D). Σίγουρα δεν είναι έργο του πρώτου Επισκόπου των Ιεροσολύμων, διότι την εποχή εκείνη δεν υπήρχε η πράξη της Προηγιασμένης και σε κάθε περίπτωση τα λειτουργικά κείμενα γράφονται από τον 4ο και εντεύθεν αιώνα. Η σύνδεσή της όμως με το όνομα του Αποστόλου Ιακώβου δείχνει την παλαιότητα και την αναφορά της στη λειτουργική πράξη της Εκκλησίας των Ιεροσολύμων. Η εν λόγω Ακολουθία έχει τη δομή της βυζαντινής Προηγιασμένης με διαφορετικές βεβαίως ευχές. Είναι προϊόν μακράς εξελίξεως και σύμφωνα με τις πηγές ετελείτο στα Ιεροσόλυμα και το Σινά κατά τη Μεγάλη Τεσσαρακοστή και τις πρώτες ...

Το Goethe-Institut Thessaloniki και το Μουσείο Φωτογραφίας Θεσσαλονίκης, παρουσιάζουν στο Μουσείο Φωτογραφίας Θεσσαλονίκης / Αποθήκες & Γραφεία Στρατού (Α’ Προβλήτα, Λιμάνι), την έκθεση «Recorded Memories – Καταγεγραμμένη Μνήμη», την Παρασκευή, 20 Μαρτίου 2015. Andreas Tsonidis  Όπως αναφέρει η Constanze Wicke, επιμελήτρια της έκθεσης: «Ο τίτλος της έκθεσης παραπέμπει στην ιδέα ότι υπάρχει ένα μέσον το οποίο καταγράφει ή καταχωρεί τη μνήμη. Το φωτογραφικό φιλμ είναι πράγματι ένα «σφουγγάρι» που καταγράφει το ορατό και το αποθηκεύει ως παρελθόν. Ωστόσο, η ανάμνηση είναι μια οργανική διεργασία, υποκειμενική και ανορθολογική, πολύ πιο σύνθετη απ’ ό,τι θα μπορούσε να είναι η απλή ανάκληση αποθηκευμένων δεδομένων του παρελθόντος, πιο σύνθετη απ’ ό,τι το απλό πάτημα του κουμπιού της μηχανής. Η καταγραφή!». Saso Stanojkovik  Στην έκθεση παρουσιάζονται τα ...