Πεμπτουσία· Ορθοδοξία-Πολιτισμός-Επιστήμες

Η θεματική του έργου εκτιμήθηκε ιδιαίτερα από τους εκφραστές της Μεταρρύθμισης αφού την εξέλαβαν ως αναπαράσταση κάθαρσης στην Εκκλησία. Στο έργο αποτυπώνονται τρεις γυναικείες μορφές που διακρίνονται από λαμπρότητα και αισθησιασμό, με αναγεννησιακά χαρακτηριστικά (λευκό δέρμα, ξανθά μαλλιά), καμπύλες, έντονο μπούστο και αποκαλυπτικό ένδυμα το οποίο αφήνει έκθετο το γυναικείο μηρό. Φανερή είναι εδώ η επίδραση της ιταλικής τέχνης στον Δομήνικο Θεοτοκόπουλο. Οι τρεις γυναικείες μορφές στο έργο συμβολίζουν την αμαρτία, είναι τοποθετημένες αντιθετικά προς το κέντρο της σύνθεσης που βρίσκεται ο Χριστός, διακρίνονται από παθητικότητα, στατικότητα ή «συγκρατημένη κίνηση» καταδεικνύοντας έμμεσα ο καλλιτέχνης την περιορισμένη θέση της γυναίκας από το κοινωνικό γίγνεσθαι. Rosa Giorgi, El Greco, επιμ. Κατερίνα Πρεβόλη, Ημερησία, 2006, σ. 48. Α. Χ. Μπιτσάνη, Οι γυναίκες του Γκρέκο-Πάθος, ...

Ο άγιος Τύχων είχε ευσεβείς και φιλόχριστους γο­νείς, οι οποίοι και τον αφιέρωσαν στο Θεό. Σπούδασε τα ιερά γράμματα και μελέτησε σε βάθος την Αγία Γραφή, Παλαιά και Καινή Διαθήκη. Έτσι λοιπόν έγινε πρώτα αναγνώστης και διάβαζε στην εκκλησία, στο λαό του Θεού, τα ιερά λόγια και διδάγματα. Έπειτα όμως, λόγω της αξιωσύνης του σε όλα και του καθαρού και ανεπίληπτου βίου του, χειροτονήθηκε διάκονος από τον αγιώτατο επίσκοπο Αμαθούντος Μνημόνιο. Όταν δε ο Μνημόνιος εξεδήμησε προς Κύριον, εκλέχτηκε ως διάδοχός του στον επισκοπική θρόνο και χειροτονήθηκε από τον μεγάλο Επιφάνιο, επίσκοπο Αμαθούντος. Πηγή:http://noctoc-noctoc.blogspot.gr/ Ο άγιος Τύχων ανέπτυξε αξιολογότατη ποιμαντική δράση. Με τα θεία κηρύγματά του έκαμε πολλούς ειδωλολάτρες να εγκαταλείπουν την πλάνη και την ματαιότητα των ειδώλων και να προσχωρήσουν ...

Οι δυνατότητες της αγροτικής βιοτεχνολογίας στην παραγωγή και εκμετάλλευση γενετικώς τροποποιημένων φυτών είναι πράγματι πάρα πολλές και εντυπωσιακές.  Η διάδοση των τροφίμων που προέρχονται από γενετικώς τροποποιημένα φυτά διευρύνεται, συνοδευόμενη από τη σχετική διαφήμιση.  Σύμφωνα με τις εταιρείες που δραστηριοποιούνται στον χώρο της αγροτικής βιοτεχνολογίας, στο στάδιο της έρευνας ή/και παραγωγής ευρίσκονται πολλές καλλιέργειες πού: α) Θα βελτιώσουν τα ποιοτικά χαρακτηριστικά της τροφής μας, όπως μπανάνες με ιδιότητες βελτιωμένης συντήρησης, ελαιούχα φυτά (π.χ. ελαιοκράμβη) με πολύ χαμηλή περιεκτικότητα σε επιβλαβή και πολύ υψηλή περιεκτικότητα σε ωφέλιμα λιπαρά οξέα, τομάτες με υψηλά επίπεδα φλαβονοειδών και υψηλό επίπεδο λυκοπενίου, αραβόσιτο με βελτιωμένη ισορροπία βιταμίνης Ε και σόγια με βελτιωμένη πρωτεΐνη. β) Θα ωφελούν το περιβάλλον, όπως αραβόσιτο με βελτιωμένη διαθεσιμότητα φωσφόρου, φυτά ανθεκτικά στην ξηρασία και ...

Αλλαγές προς το χειρότερο στους τομείς της ατομικής και δημόσιας υγιεινής παρατηρούνται κατά το Μεσαίωνα, αλλά και την Αναγέννηση. Η δημιουργία μεγάλων πόλεων επιτείνει τα προβλήματα, για να έρθει η ανακάλυψη του εμβολίου της ευλογιάς και να δώσει ελπίδες για τη βελτίωση της κατάστασης.  Η ΠΕΜΠΤΟΥΣΙΑ συνεχίζει την παρουσίαση – υπό τη μορφή σειράς άρθρων – της διπλωματικής εργασίας που εκπόνησε η θεολόγος Δήμητρα Μπότσαρη υπό την επίβλεψη του καθηγητή π. Βασίλειου Καλλιακμάνη, στη θεολογική σχολή του Αριστοτελείου Πανεπιστημίου Θεσσαλονίκης. δ. Μεσαίωνας Στο μεσαίωνα η κατάσταση στην ατομική και δημόσια υγιεινή αλλάζει. Οι περιγραφές που έχουμε από εκείνη την εποχή κάνουν λόγο για πόλεις με πυκνοκατοικημένα σπίτια, έλλειψη αποχετεύσεων και μολυσμένο  πόσιμο νερό. Μετά από αντίδραση του κόσμου αναδιοργανώθηκαν οι ιατρικές σχολές στην Ευρώπη, ...

  Αν και τόσο ο τίτλος όσο και ο συγγραφέας παραπέμπουν σαφώς στην επιστήμη της μετεωρολογίας, το βιβλίο «Μετεωρολογική Περιπλάνηση: Η ιστορία μιας πεταλούδας» προχωράει ακόμα παραπέρα συνδέοντας την εξέλιξη της ανθρώπινης κοινωνίας και την εξέλιξη της επιστήμης με τα καιρικά φαινόμενα. Συγγραφέας, ο γνωστός μετεωρολόγος Θοδωρής Κολυδάς, που θα δει το έργο του να παρουσιάζεται από τη Βιβλιοθήκη του Ιδρύματος Ευγενίδου τη Δευτέρα 16 Ιουνίου 2014 και ώρα 19:30*. Είναι φαινόμενο της σύγχρονης εποχής η «κλιματική αλλαγή» ή πρόκειται για φαινόμενο έκανε την εμφάνισή του και σε παλαιότερες εποχές, κατά τις οποίες μάλιστα οι μεταβολές αυτές ήταν εντονότερες; Γιατί οι επιστήμες οδηγήθηκαν σε στασιμότητα κατά το Μεσαίωνα; Γιατί η Μετεωρολογία ως επιστήμη, αναπτύχθηκε στην Αρχαία Ελλάδα και όχι σε κάποιους άλλους προγενέστερους ...

To μουσικολογικό και ψαλτικό ενδιαφέρον είναι στραμμένο στο Βόλο και στο Συνέδριο που θα πραγματοποιηθεί στο Συνεδριακό Κέντρο Θεσσαλίας, της Ιεράς Μητροπόλεως Δημητριάδος, από 29 Ιουνίου έως 3 Ιουλίου 2014 με θέμα: «Η Ψαλτική Τέχνη ως Αυτόνομη Επιστήμη». Το Συνέδριο, το οποίο είναι διεθνές και διεπιστημονικό, με συμμετοχή ερευνητών από πολλούς διαφορετικούς κλάδους, οργανώνεται από τον Τομέα Ψαλτικής Τέχνης και Μουσικολογίας της Ακαδημίας Θεολογικών Σπουδών Βόλου, που συστάθηκε επίσημα τον περασμένο Σεπτέμβριο. Ο τίτλος του συνεδρίου είναι «Η Ψαλτική Τέχνη ως Αυτόνομη Επιστήμη» και ως βασικό του στόχο έχει να προωθήσει μια αυτοδύναμη προσέγγιση της Ψαλτικής, ανεξάρτητη από τους κλάδους της δυτικοευρωπαϊκής Μουσικολογίας, αλλά και να προσφέρει μια πολυδιάστατη προσέγγιση της Ψαλτικής, όχι μόνο από την πλευρά της Μουσικολογίας, που αποτελεί βέβαια τον βασικό ...

Ο Σεβασμιότατος Μητροπολίτης Παροναξίας κ. Καλλίνικος μιλάει με θέμα "Από τους Πρωτομάρτυρες στους Νεομάρτυρες". Η ομιλία έγινε κατά τη διάρκεια Αγρυπνίας στον Ιερό Ναό Αγίας Βαρβάρας στην Αργυρούπολη στα εόρτια της Αγίας το 2005. %audio%

Μία από τις πλέον σημαντικές προσωπικότητες τιμά η Εκκλησία μας σήμερα: τον επίσκοπο Ιππώνος άγ. Αυγουστίνο. Ο ιερός Αυγουστίνος έζησε ζωή πολυκύμαντη και με το βαρυσήμαντο έργο του δίδαξε τους πιστούς, ιδιαίτερα αυτούς που ανήκαν στη δυτική Χριστιανοσύνη. Γεννήθηκε το 354 στη Νουμιδία της Β. Αφρικής (σημερινή Αλγερία). Από μικρός διακρίθηκε για την οξύνοια και τη φιλομάθειά του. Σπούδασε ρητορική και φιλοσοφία στην Καρχηδόνα. Όντας δυναμική και αδέσμευτη προσωπικότητα, έζησε κατά τα φοιτητικά του χρόνια έκλυτο βίο και μάλιστα απέκτησε σε μικρή ηλικία (18 ετών) ένα γιο (τον Αδεοδάτο) από μία παλλακίδα του. Την ίδια περίοδο ακολούθησε το αιρετικό ρεύμα του Μανιχαϊσμού. Αργότερα (383) μετέβη στη Ρώμη και τα Μεδιόλανα (σημερινό Μιλάνο) για να εργαστεί διδάσκοντας. Εκεί τον έθελξε μία άλλη μεγάλη ...

Ο προφήτης Αμώς καταγόταν από τη Θεκοέ που βρισκόταν 8χλμ νότια της Βηθλεέμ. Καλλιεργούσε συκομουριές (Αμ. 7,14), ασκούσε παράλληλα το επάγγελμα του ποιμένος (Αμ. 7,14-15) και εμφανίστηκε ως προφήτης του Γιαχβέ (Αμ. 7,15) επί βασιλείας Ιεροβοάμ Β' ώστε να ελέγξει τον Ισραήλ στη Βαιθήλ, ίσως και στη Γιλγάλ και τη Σαμάρεια. Η προφητική του δράση θα πρέπει να τοποθετηθεί κατά τη βασιλεία των Ουζίου βασιλέως Ιούδα και Ιεροβοάμ Β' βασιλέως Ισραήλ, δηλ. μεταξύ των ετών 760 - 750 π.Χ. Πηγή:http://agiografikesmeletes.blogspot.gr/ Στο βόρειο βασίλειο όπου προφήτευσε ο προφήτης Αμώς η κατάσταση που επικρατούσε στην κοινωνία ήταν άδικη και καταδικαστέα. Ο λαός είχε χωριστεί σε δυο κατηγορίες του πτωχούς και τους πλουσίους, όπου οι δεύτεροι καταπίεζαν τους πρώτους αγοράζοντας τις περιουσίες τους έναντι ...

Πράγματι τους μάρτυρες τους οδηγούσαν γυμνούς, τους είχαν δεμένα πίσω τα χέρια και από παντού τους χτυπούσαν και τους ξέσκιζαν, και έτσι νικούνταν,  αυτοί όμως, αν και δέχονταν τα τραύματα, έστησαν το τρόπαιο της νίκης εναντίον του διαβόλου. Και όπως το διαμάντι όταν χτυπιέται, αυτό δεν υποχωρεί, ούτε μαλακώνει, αλλά διαλύει το σίδερο που το χτυπά, έτσι ακριβώς και οι ψυχές των αγίων, ενώ βασανίζονταν τόσο πολύ, οι ίδιες δεν πάθαιναν κανένα κακό, αλλά διέλυαν τη δύναμη εκείνων που τους κτυπούσαν, με τρόπο αισχρό και καταγέλαστο τους έδιωχναν  νικημένους από τους αγώνες ύστερα από πολλά και αβάστακτα κτυπήματα. Γιατί και στο ξύλο έδεσαν τους μάρτυρες και τα πλευρά τους τρυπούσαν, ανοίγοντας βαθιά αυλάκια, σαν να όργωναν τη γη, αλλά χωρίς ...

Ο Άγιος Βίτων ανήκει στο χορό των Μαρτύρων και είναι άγνωστος στους συναξαριστές της Ανατολικής Ορθόδοξης Εκκλησίας. Καταγόταν από πλούσια και σπουδαία οικογένεια της Σικελίας. Ο πατέρας του ονομαζόταν Χυλάς και ήταν ειδωλολάτρης. Ο Βίτων όμως είχε την ευτυχία να έχει ένα χριστιανό παιδαγωγό τον Μόδεστο και την χριστιανή Κρησκεντία, που ανέλαβε την ανατροφή του. Έτσι  μεγάλωνε μέσα σε ατμόσφαιρα τέλειας αποστροφής των ειδώλων και αγάπης για τον Χριστό. Χωρίς να το ξέρει ο πατέρας του βαπτίστηκε και με τη χάρη και το ζήλο που είχε, ξεχώριζε μεταξύ των απίστων και κέρδιζε πολλές ψυχές για τον Κύριο. Με το χάρισμα της θαυματουργίας και με τις προσευχές του τυφλοί αποκτούσαν το φως τους, οι άρρωστοι την υγεία τους και δαιμονισμένοι την ελευθερία ...

Σύμφωνα με μία μελέτη το γενετικώς τροποποιημένο γλυκό καλαμπόκι είναι καλύτερο για το περιβάλλον και πιο ασφαλές για τους αγρότες. Ένα τέτοιο καλαμπόκι, το οποίο περιέχει ένα γονίδιο που του επιτρέπει να δημιουργήσει μια πρωτεΐνη που είναι τοξική για ορισμένα έντομα, αλλά αβλαβής για τον άνθρωπο, έχει αναπτυχθεί στις Ηνωμένες Πολιτείες. Ωστόσο, το μεγαλύτερο μέρος της παραγωγής αυτού "Bt καλαμποκιού" χρησιμοποιείται για ζωοτροφές ή μετατρέπεται σε άλευρα αραβοσίτου ή άλλα προϊόντα. (Πηγή: http://agrodaily.com/) Η εξέλιξη της επιστήμης και της τεχνολογίας, έδωσε στον άνθρωπο τη δυνατότητα ευρύτατης παρέμβασης στο γενετικό υλικό των φυτών. Καθώς η παρέμβαση αυτή υπερβαίνει τα όρια που θέτει η φύση, δημιουργούνται ερωτήματα σχετικά με τη σκοπιμότητα των σχετικών διαδικασιών. Ενώ στις προηγούμενες αναφερθείσες διαδικασίες δημιουργίας ποικιλιών γίνεται αξιοποίηση της ...

Η Ιερά μητρόπολης Βεροίας Ναούσης και Καμπανίας έχει αφιερώσει τα φετινά Παύλεια στον πολιτισμός και τελεί τις εκδηλώσεις με τον γενικό τίτλο «Κ΄ Παύλεια και Πολιτισμός». Στα πλαίσια αυτά παρουσιάστηκε χθες το βιβλίο του Εμμανουήλ Ξυνάδα  υπό τον τίτλο: “Ο Μητροπολίτης Κοσμάς Ευμορφόπουλος (1860-1901)”  και ακολούθησε συναυλία ψαλτικής. Την εκδήλωση προλόγισε ο Σεβασμιώτατος Μητροπολίτης Βεροίας, Ναούσης και Καμπανίας κ. Παντελεήμων και εν συνεχεία έλαβαν τον λόγο ο Βασίλειος Κουκουσάς Αναπληρωτής Καθηγητής  της Εκκλησιαστικής Ιστορίας του Α.Π.Θ.) για το: “Ιστορικό πλαίσιο δράσης του Μητροπολίτη Κοσμά Ευμορφόπουλου. Η συμβολή του στη διατήρηση του Ελληνισμού στην Ήπειρο και τη Μακεδονία” , ο Ιωάννης Λιάκος Επίκουρος Καθηγητής Α.Ε.Α.Β. με θέμα “Η προσφορά του κλήρου στην Ψαλτική Τέχνη του 19ου αιώνα. Η περίπτωση του Μητροπολίτη Κοσμά Ευμορφόπουλου” και τέλος  ο συγγραφέας  ο ...

Ολοκληρώθηκαν με επιτυχία στο χρονικό διάστημα από 10/5 έως 10/6 οι ποικίλες προγραμματισμένες εκδηλώσεις των δύο Εφορειών Αρχαιοτήτων στο πλαίσιο του εορτασμού της Διεθνούς Ημέρας Μουσείων. Διαλέξεις, εκθέσεις εκπαιδευτικά προγράμματα και ξεναγήσεις κέρδισαν το ενδιαφέρον του κοινού και των σχολικών ομάδων που συμμετείχαν ενεργά σε όλες τις δράσεις στα Μουσεία της Φθιώτιδας και για πρώτη φορά σε επιλεγμένα βυζαντινά μνημεία στη Φθιώτιδα και στην Ευρυτανία. Στο Αρχαιολογικό Μουσείο Λαμίας, αθρόα υπήρξε η προσέλευση των μικρών μαθητών των δημόσιων και ιδιωτικών νηπιαγωγείων για την εφαρμογή του εκπαιδευτικού προγράμματος «Στο λόφο με τα κρυμμένα μυστικά». Ανάλογο πρόγραμμα με τίτλο «Στον κήπο με τα κρυμμένα μυστικά» εφαρμόστηκε και στο Αρχαιολογικό Μουσείο Αταλάντης με τη συμμετοχή των μαθητών του 1ου Ολοήμερου Νηπιαγωγείου, ενώ στην Αρχαιολογική ...

Από τότε που εορτάσαμε την ιερή πανήγυρη της Πεντηκοστής δεν πέρασαν ακόμη επτά ημέρες, και πάλι μας πρόφθασε χορός μαρτύρων ή καλύτερα στρατιά μαρτύρων και παράταξη, που δεν είναι καθόλου κατώτερη από τη στρατιά των αγγέλων, που είδε ο πατριάρχης Ιακώβ, αλλά ισάξια και ίση μ’ αυτήν. Γιατί μάρτυρες και άγγελοι διαφέρουν στα ονόματα μόνο, στα έργα τους όμως ενώνονται. Στον ουρανό κατοικούν οι άγγελοι, αλλά και οι μάρτυρες. Αιώνιοι και αθάνατοι είναι εκείνοι, το ίδιο θα γίνουν και οι μάρτυρες. Αλλ᾽ εκείνοι έλαβαν και ασώματη φύση; Και τι σημασία έχει αυτό; Γιατί οι μάρτυρες, αν και έχουν σώμα,  είναι όμως αθάνατο ή καλύτερα και πριν από την αθανασία ο θάνατος του Χριστού στολίζει τα σώματά τους περισσότερο από την αθανασία. ...

Στο Δεύτερο βιβλίο των Μακκαβαίων και καθώς φθάνουμε στα χρόνια του Χριστού, αναφέρονται περιστατικά που συμβαίνουν στην περιοχή της Μέσης Ανατολής, όπου κυριαρχούν και έχουν την εξουσία τους οι διάδοχοι του Μ.Αλεξάνδρου. Χαρακτηριστικό περιστατικό είναι αυτό του μαρτυρίου των επτά Μακκαβαίων. Η Παλαιά Διαθήκη δεν σώζει τα ονόματά τους αλλά η παράδοση τα αναφέρει μαζί με αυτό της μητέρας τους, της Σολομονής: Αβείμ, Αντώνιος, Γουρίας, Ελεάζαρος, Ευσέβωνας, Αχείμ, Μάρκελλος. Μετά τους Πέρσες όλη την Παλαιστίνη κατέλαβε ο Μέγας Αλέξανδρος με τους Μακεδόνες του. Μετά το θάνατό του ιδρύθηκαν μικρότερα βασίλεια. Ένα από αυτά ήταν το Βασίλειο της Συρίας ή των Σελευκιδών, όπου ανήκε και η Παλαιστίνη. Ένας βασιλιάς αυτού του κράτους, ο Αντίοχος, θέλησε με τη βία να εξελληνίσει τους Εβραίους, να ...

Το άγαλμα του Πλάτωνος εμπρός από την Ακαδημία Αθηνών (Φωτ.: Νίκος Λουπάκης) Η ειλικρινής και ορθή κρίσις οδηγεί εις την αληθή γνώσιν, η οποία πρέπει να τοποθετηθή υπεράνω του επιπέδου της αληθούς αισθήσεως η αντιλήψεως. Η διαλεκτική είναι συνοπτική και μεθοδική νοητική λειτουργία, δια της οποίας οδηγούμεθα εις την πλήρη γνώσιν, αφού προηγουμένως, μέσω της διαιρέσεως, διακρίνομεν το υπό γνώσιν αντικείμενον εις τα συναποτελούντα αυτό είδη, καθ’ όσον δι’ αυτής, διεισδύει ο νους εις την συγκεκριμένην ουσίαν και την πραγματικότητα του όντος Συνεχίζουμε τη δημοσίευση της μελέτης του καθηγητή Κωνσταντίνου Γ.- Α. Νιάρχου, ο οποίος με λόγο διεισδυτικό κατορθώνει στην μελέτη αυτή την ανατομία της πλατωνικής διαλεκτικής στον δρόμο της αναζήτησης της αλήθειας. Η γλώσσα στην οποία είναι γραμμένο το κείμενο είναι η απλή καθαρεύουσα, η ...