Στην Ορθόδοξη Εκκλησία η ανάμνηση δεν είναι μία ψυχολογική ενέργεια

«Τούτο ποιείτε εις την εμήν ανάμνησιν»

Όταν παραδίδει το μυστήριο της θείας Ευχαριστίας ο Κύριος στους μαθητές του που θα αποτελέσουν τους στύλους της Εκκλησίας λέει· «Τούτο ποιεί­τε εις την εμήν ανάμνησιν» (Λκ 22,19). Οι αιρετικοί «Ευαγγελικοί» εκλαμβάνουν την ανάμνηση με την έννοια της ενθυμήσεως του γεγονότος. Αλλά έτσι και το μυστήριο καταργούν κι αυτό το ίδιο το γεγονός διαστρεβλώνουν και βλασφημούν. Η σημασία της λέξεως «ανάμνησις» είναι ρυθμιστική για την κατανόηση του μυστηρίου και γενικότερα για τη βίωση των δύο βασικών μέσων με τα οποία μας προσφέρεται ο Ιησούς Χριστός στην Εκκλησία του, δηλαδή για το θείο λόγο και για τη θεία Ευχαριστία. Στην Ορθόδοξη Εκκλησία η ανάμνηση δεν είναι μία ψυχολογική ενέργεια. Έχει σημασία πνευματική, λειτουργική θα έλεγα. Όταν δηλαδή ο χριστιανός μελετά την αγία Γραφή, δεν θυμάται απλώς τα λόγια που είπε κάποτε ο Ιησούς Χριστός. Επειδή στις σελίδες αυτού του βιβλίου είναι παρών ο ίδιος ο Χριστός, ο «χθες και σήμερον ο αυτός και εις τους αιώνας» (Εβρ. 13,8), ο πιστός αισθάνεται ότι ακούει το θείο λόγο από το στόμα του Κυρίου και δεσμεύεται να τον εφαρμόσει στη ζωή του. Πολύ περισσότερο στο μυστήριο της θείας Ευχαριστίας δεν θυμόμαστε απλά τη θυσία του Ιησού Χριστού που συντελέσθηκε στο παρελθόν στο Γολγοθά, αλλά ζούμε «εν μυστηρίω» το γεγονός που έγινε τότε να επαναλαμβάνεται τώρα ενώπιον μας. Πριν 2.000 χρόνια, στο λόφο του Γολγοθά άνοιξαν οι αρτηρίες του θεανθρώπου και έρρευσε το αίμα του ως ύδωρ της ζωής, για να προσφέρει σ’ όσους το κοινωνούν σωτηρία και αγιασμό. Η πράξη αυτή συνεχίζεται μέσα στην Εκκλησία από τότε μέχρι σήμερα και θα συνεχίζεται «εις το διηνεκές» (Εβρ. 10,12), για πάντα.

Από πλευράς του Θεού δηλαδή η προσφορά παραμένει πλούσια και αδαπάνητη. Το βάρος και η ευθύνη για την αξιοποίησή της πέφτει εξ ολοκλήρου στον άνθρωπο. Σ’ εκείνον που θα αρνηθεί αυτή τη μέθεξη, έστω κι αν είναι τίμιος, εργατικός, φιλάνθρωπος, ο Κύριος αρνείται τη λύτρωση. Ο λόγος του είναι σαφής και κατηγορηματικός· «αμήν, α­μήν λέγω υμίν, εάν μη φάγητε την σάρκα του υιού του ανθρώπου και πίητε αυτού το αίμα, ουκ έχετε ζωήν εν εαυτοίς»(Ιω.6,53). Δεν πρόκειται να ζήσετε, τους λέει, αν δεν φάτε τη σάρκα μου και δεν πιείτε το αίμα μου. Και για να μην παρεισφρήσει σε κανέναν ο διαλογισμός πως ίσως είναι συμβολικό το νόημα του χωρίου, αποσαφηνίζει παρακάτω· «η γαρ σαρξ μου αληθώς έστι βρώσις, και το αίμα μου αληθώς έστι πόσις». Είναι πράγματι τροφή η σάρκα μου και ποτό το αίμα μου.

(Στεργίου Ν. Σάκκου, Ομότιμου Καθηγητού Πανεπιστημίου)