Τα δικαιώματα του αγέννητου παιδιού και η μητρική αγάπη

Δρ. Βαρβάρα Καλογεροπούλου-Μεταλληνού

Πολύ λίγα χρόνια μας χωρίζουν από τότε, που οι Λαοί, οι οποίοι ανήκουν στα Ηνωμένα Έθνη, έσκυψαν με ανησυχία και ενδιαφέρον, για να αντιμετωπίσουν τα προβλήματα των παιδιών, τα οποία ιδιαιτέρως, μετά την λήξη του Β’ Παγκοσμίου Πολέμου, βρέθηκαν σε αθλιότατες συνθήκες διαβίωσης. Ψήφισε λοιπόν ο ΟΗΕ, το 1959 την Διακήρυξη για τα Δικαιώματα του Παιδιού, η δε σχετική Σύμβαση υπογράφτηκε το 1990. Έχει μάλιστα καθιερωθεί από τον ίδιο Οργανισμό και ως Παγκόσμια Ημέρα του Παιδιου η 11η Δεκεμβρίου. Μέσα από αυτήν την Σύμβαση, όπως και από άλλες παγκόσμιες Διακηρύξεις, στον όρο «παιδί» περιλαμβάνεται και το έμβρυο, αφού στις ευεργετικές ενέργειες και προστατευτικές πρακτικές για το παιδί περιλαμβάνεται και η εμβρυακή ηλικία.

Έτσι στην 4η Αρχή της Διακηρύξεως των Δικαιωμάτων του Παιδιού τονίζεται, ότι στην «φροντίδα και προστασία», που θα παρέχεται στο παιδί και στη μητέρα, «περιλαμβάνεται και η ικανοποιητική προγεννητική και μεταγεννητική μέριμνα». Στην δε 8η αρχή διακηρύσσεται, ότι «το παιδί θα είναι σε κάθε περίπτωση από τους πρώτους, που θα απολαμβάνουν προστασία και περίθαλψη».

Επίσης μερικές από τις αξίες και τις πρακτικές, που συνιστούν τον Πολιτισμό της Ειρήνης, σύμφωνα με την Διακήρυξη 2000 της Ουνέσκο, είναι οι εξής:

1ο: «Ο σεβασμός κάθε μορφής ζωής. Σεβασμός των δικαιωμάτων και της αξιοπρέπειας του κάθε ανθρώπου.

2ο: «Η μη βία. Απόρριψη της βίας σε όλες τις μορφές της και η επίτευξη δικαιοσύνης με την πειθώ και την κατανόηση».

Στην άμβλωση όμως δεν ασκείται βία στο πιο ανυπεράσπιστο ανθρώπινο πλάσμα και δεν στραγγαλίζεται το πλέον ιερό και ύψιστο ανθρώπινο δικαίωμα, το δικαίωμα στη ζωή;

Αλλά και η 4η Διεθνής Σύνοδος του ΟΗΕ για τις Γυναίκες (1995) με την Διακήρυξη του Πεκίνου και το σχέδιο δράσεως, που υπεγράφη από 180 Κράτη, προτείνει στρατηγικά μέτρα σε 12 τομείς-κλειδιά. Έτσι στον 4ο τομέα-κλειδί γράφεται: «Αντιμετώπιση και εξάλειψη κάθε είδους βίας κατά των γυναικών και κοριτσιών», ενώ στον 12ο υποστηρίζεται η «νομική προστασία των κοριτσιών από την εμβρυακή ηλικία μέχρι την πλήρη ενηλικίωση τους και κατάργηση επιβλαβών πρακτικών εις βάρος τους». Και σ’ αυτή την Διακήρυξη ομολογείται η αναγνώριση και προστασία της πρώτης ανθρώπινης φάσης ζωής, δηλαδή της εμβρυακής.

Το Δίκαιο επίσης της πατρίδας μας, όπως και άλλων Χωρών, αναγνωρίζει την προσωπικότητα του εμβρύου και το καθιστά υποκείμενο και φορέα αστικών δικαιωμάτων. Π.χ. κατά τον Αστικό Κώδικα (άρθρο 1711) το συλληφθέν έμβρυο, εάν γεννηθεί ζωντανό, μπορεί να κληρονομήσει. Ακόμη με το άρθρο 1594 του ίδιου Κώδικα, το οποίο όμως για λόγους ευνόητους καταργήθηκε, αναγνώριζε προστάτη του εμβρύου, τον λεγόμενο Εμβρυωρό, ο οποίος έπαιρνε μέτρα υπέρ των δικαιωμάτων του κυοφορούμενου.

Τι είναι όμως το έμβρυο; Η επιστήμη της Εμβρυολογίας μας δίνει το δικαίωμα αμέσως μετά τον «χορό της ζωής» να μη θεωρήσουμε το γονιμοποιημένο ωάριο και το ασχημάτιστο ακόμη έμβρυο Άνθρωπο; Ασφαλώς όχι! Πόσο μάλλον που ήδη με τον δεύτερο μήνα της κύησης όλα το όργανα του εμβρύου έχουν σχηματισθεί, σταματά η «οργανογένεση» και απλώς συνεχίζεται η αύξηση του. Έτσι η εμβρυακή ηλικία, από τη στιγμή της σύλληψης, αποτελεί την πρώτη και πιο δυναμική φάση της ζωής του ανθρώπου, αφού μάλιστα, εκτός πολλών άλλων στοιχείων, άπ’ τη στιγμή της σύλληψης, έχει ήδη παραλάβει ο,τι συνιστά αυτό που λέμε κληρονομικότητα. Γι’ αυτό η Νομική Επιστήμη αναγνωρίζει δικαιώματα και παίρνει μέτρα υπέρ του κυοφορούμενου, η Ιατρική επίσης Επιστήμη όλο και πλουτίζει τις δυνατότητες της για θεραπευτικές παρεμβάσεις στο κυοφορούμενο, ενώ η Ορθοδοξία διακηρύσσει αιώνες πριν, ότι ο άνθρωπος υφίσταται ως «εικόνα Θεού» από την στιγμή της σύλληψης, «εξ άκρας συλλήψεως».

Γράφει κάπου όμως ο Τζώρζ Όργουελ, ότι «η πολιτική γλώσσα έχει σχεδιαστεί για να κάνει τα ψέμματα να μοιάζουν με αλήθεια και το έγκλημα να παρουσιάζεται άξιο σεβασμού». Και η αλήθεια των λόγων τούτων του Όργουελ, διαπιστώνεται περίτρανα στην πρακτική, που εφαρμόζουν οι «ισχυροί της γης», ως προς τα δικαιώματα του αγέννητου παιδιού. Γιατί ενώ αναγνωρίζεται το έμβρυο ως πρόσωπο με δικαιώματα, ως αυταξία, εν τούτοις ψηφίζονται νόμοι, με τους οποίους καταπατείται το πλέον ύψιστο και ιερό δικαίωμα του εμβρύου, το δικαίωμα στη ζωή. Έτσι οι περισσότερες χώρες όχι μόνο δεν επιδεικνύουν «ικανοποιητική προγεννητική μέριμνα», σύμφωνα με την διακήρυξη του ΟΗΕ, δεν σέβονται την εμβρυακή μορφή ζωής και δεν σταματούν την άσκηση βίας, σύμφωνα με την Διακήρυξη της Ουνέσκο για χιλιάδες παιδιά, αλλά αντίθετα, μέσω της απόλυτης ελευθερίας, των επιδοτούμενων μάλιστα αμβλώσεων, καταπατούν απόλυτα τα δικαιώματα του πιο ανυπεράσπιστου ανθρώπου, του εμβρύου.

Μέσα λοιπόν από την ωραιολογία του πολιτικου-φαρισαϊκού λόγου, αποκαλύπτεται η πνευματική και αγιοπνευματική γυμνότητα όλων εκείνων των ισχυρών, που για ποικίλες σκοπιμότητες, νομοθετούν για την θανάτωση εκατομμυρίων ανθρώπων, πριν ακόμη αντικρύσουν το φως του ήλιου.

Από αύτη την θανατηφόρο πρακτική δεν έμεινε έξω και η Πατρίδα μας. Για λόγους καθαρά ψηφοθηρικούς, για να ικανοποιήσουν μια μικρή μερίδα ανθρώπων, κυρίως γυναικών, παρά τις πολλές αντιδράσεις, στις 3 Ιουλίου 1986, νομιμοποίησαν απόλυτα τις αμβλώσεις, συμπληρώνοντας την προϋπάρχουσα νομοθεσία, που επέτρεπε την άμβλωση για λόγους α) ιατρικούς, β) ευγονικής, γ) ηθικής (αιμομιξίας, βιασμού), δ) ψυχολογικούς. Μόνο δηλ. την οικονομικοκοινωνική πλευρά δεν κάλυπτε. Έτσι στη «χώρα των γερόντων», την πατρίδα μας, χιλιάδες ελληνόπουλα σκοτώνονται κάθε χρόνο μέσω της άμβλωσης.

Ο νόμος 1609/86, όπως είναι φυσικό αμβλύνει ακόμη περισσότερο τις ελαστικές μας συνειδήσεις. Η έλλειψη δε της αντικειμενικής-επιστημονικής ενημέρωσης, οδηγεί στην ημιμάθεια, που αποδεικνύεται ο χειρότερος σύμβουλος για αποφάσεις τόσο σημαντικές, αλλά και το «καλύτερο άλλοθι» στην εγωπάθεια και τον ατομισμό μας.

Ο νόμος 1609/86 της Ελληνικής Πολιτείας αναφέρει με γλώσσα απόλυτα ωραιοποιημένη-φαρισαϊκή, τα εξής: «Τεχνητή διακοπή της εγκυμοσύνης και προστασία της υγείας της γυναίκας…», η οποία απολύτως νόμιμα μπορεί να πραγματωθεί μέσα στις πρώτες δώδεκα εβδομάδες της κύησης. Από τον τίτλο ήδη ο νόμος αυτός, αρνούμενος κάθε δικαίωμα στο έμβρυο, και μάλιστα σ’ αυτή την ίδια τη ζωή του, το πολυτιμότερο δηλαδή αγαθό του, αναφέρεται και προστατεύει, με τέλεια μονομέρεια, στην δήθεν υγεία της μητέρας. Είναι όμως επιστημονικά εξακριβωμένο, ότι η άμβλωση εξασφαλίζει την υγεία της γυναίκας; Οι μη στρατευμένοι ειδικοί επιστήμονες-γυναικολόγοι, μαιευτήρες, ψυχίατροι, ψυχολόγοι κ.α., δεν μας διαβεβαιώνουν για κάτι τέτοιο. Αντίθετα η ίδια η άμβλωση περιέχει σημαντικότατο ποσοστό κινδύνου, ενώ μακροπρόθεσμα πολλά σωματικά, όπως η στειρότητα, και ψυχολογικά προβλήματα αναδύονται στη γυναίκα μετά από μια άμβλωση. Ήδη επιστημονικά ερευνάται και διαπιστώνεται το «μετεκτρωτικό σύνδρομο».

Άλλ’ η φαρισαϊκή γλώσσα προσφέροντας την μισή αλήθεια, χρησιμοποιεί και άλλη, κατ’ ευφημισμό, έκφραση: «διακοπή της κύησης». Η λέξη «διακοπή» όμως λειτουργεί ελπιδοφόρα, γιατί περιμένει κανείς την επαναλειτουργία, αυτού, που διακόπηκε, όπως π.χ. η διακοπή του ηλεκτρικού ρεύματος η του νερου. Η άμβλωση όμως είναι τελεσίδικη καταστροφή του πιο ανυπεράσπιστου ανθρώπινου πλάσματος, του οποίου δεν ακούγεται ούτε το κλάμα του, για να εμποδίσει τις εναντίον του θανατηφόρες ενέργειες.

Με ποια λογική λοιπόν, ο νομοθέτης κάνει μια τέτοια μονομερή διάκριση μεταξύ των δύο προσώπων, του αγέννητου παιδιού και της γυναίκας, ώστε η δήθεν κινδυνεύουσα υγεία της μιας -της γυναίκας- να περιφρουρείται με την εξαφάνιση της ζωής του άλλου, του εμβρύου δηλαδή; Έτσι αντί να ενισχύεται ηθικά και υλικά η ελληνική οικογένεια για να φέρει και διατηρήσει την ζωή, τα παιδιά, επίσημα το ίδιο το Κράτος, πληρώνει για να επέλθει ο θάνατος στο παιδί και να «τραυματιστεί» ψυχικά και σωματικά η ίδια η γυναίκα.

Φυσικά ο ανθρώπινος-πολιτειακός νόμος δίνει την ελευθερία της άμβλωσης, χωρίς όμως να υποχρεώνει, θα μπορούσε να αντιτάξει κάποιος. Λόγω όμως της έλλειψης πληροφόρησης, αλλά και της πίστης πολλών, ότι ο πολιτειακός νόμος περιέχει το ορθό και αληθινό, επαναπαυόμενοι οι πολλοί τον ακολουθούν, με αποτέλεσμα την άμβλυση των συνειδήσεων, μπροστά στη βίαιη αφαίρεση της ζωής του πλέον ανυπεράσπιστου και φυσιολογικά του πλέον αγαπημένου προσώπου, που θάπρεπε να είναι το έμβρυο.

Κάθε υπεύθυνος άνθρωπος όμως, και ιδιαίτερα κάθε χριστιανός, γνωρίζει, ότι στον ανθρώπινο νόμο, παρεισφρύει η σκοπιμότητα, αδυναμία και προσωρινότητα, γι’ αυτό και αντιτάσσει τον θείο νόμο, σύμφωνα και με την αξιωματική θεολογική αρχή: «πειθαρχείν δει Θεώ μάλλον η ανθρώποις». Γι’ αυτό διακηρύσσει, ότι το έμβρυο είναι άνθρωπος «εξ άκρας συλλήψεως», και στην πολιτική-φαρισαϊκή γλώσσα, που κατορθώνει, κατά τον G.Orwell, «το ψέμμα να μοιάζει με αλήθεια και το έγκλημα να παρουσιάζεται άξιο σεβασμού», αντιπαραθέτει τη γλώσσα της αλήθειας, ώστε να μη παρασύρεται ο κόσμος. Αυτό βέβαια γίνεται από αγάπη και μόνο, γιατί η αλήθεια δεν δημιουργεί ενοχές, αλλά απελευθερώνει πραγματικά: «γνώσεσθε την αλήθειαν και η αλήθεια ελευθερώσει υμάς» (Ίω. 8, 32).

‘Αλλ’ εδώ ως αντίδοτο στις σχιζοφρενικές νομοθετικές αποφάσεις και στις διχασμένες ανθρώπινες πρακτικές, που καταστρέφουν την ΖΩΗ σε επίπεδο προσωπικό, κοινωνικό και εθνικό -ο μεγάλος εχθρός και κίνδυνος της πατρίδας μας δεν είναι άλλος από την τρομακτική υπογεννητικότητα της- οφείλουν οι διάφοροι φορείς, η Εκκλησία, αλλά και οι συνειδητοποιημένοι Πολιτικοί, κατ’ αρχάς να αγωνιστούν για την κατάργηση του νόμου 1609/86, να προβάλλονται τα επιστημονικά δεδομένα και η πρόοδος της Εμβρυολογίας, και προπάντων να ενισχύεται ηθικά και υλικά η φιλοτεκνία, τονώνοντας το πατρικό και ιδιαίτερα το μητρικό αίσθημα.

Η Μητρότητα, όπως και η πατρότητα, είναι θεϊκό δώρο προς τον άνθρωπο, αφού οι σύζυγοι καλούνται να συνεχίσουν το δημιουργικό έργο του Θεού και γινόμενοι συνδημιουργοί να χαρίσουν το υψηλότερο δώρο, τη ζωή και σε άλλους ανθρώπους. Η μητέρα μάλιστα περισσότερο από τον πατέρα, νοιώθει αυτή την δυναμική σύμπραξη της στη δημιουργία και συνέχιση της ζωής. Αισθάνεται, ότι το να είναι μητέρα δεν είναι μόνο προσωπική της υπόθεση, αλλά γίνεται η ελπίδα της ανθρωπότητας. Γιατί η Μάνα φιλοξενεί στα σπλάγχνα της το έμβρυο και του μεταδίδει τη ζωή. Η μητέρα είναι η ζεστασιά, η μητέρα είναι η τροφή, η μητέρα είναι η ευχάριστη κατάσταση της ικανοποίησης των αναγκών και της ασφάλειας του. Φυσικά η μητρική αγάπη είναι ένα δύσκολο καθήκον, γιατί απαιτεί ανιδιοτέλεια και ικανότητα να δίνεις το πάν και να μη θέλεις τίποτε άλλο, παρά μόνο την ευτυχία του αγαπημένου. Η μητρική αγάπη είναι μία χωρίς όρους επιβεβαίωση του παιδιού και των αναγκών του, για τις οποίες είναι έτοιμη να προσφέρει τα πάντα, ακόμη και τη ζωή της.

Οι ανάγκες του παιδιού αρχίζουν τουλάχιστον από την στιγμή της σύλληψης. Και παρ’ ότι έχουν επέλθει σημαντικότατες κοινωνικές αλλαγές και οι οικογενειακές συνθήκες και συνήθειες έχουν υποστεί αλλοιώσεις, εν τούτοις οι γονείς παραμένουν ο πιο σίγουρος προμαχώνας για μια ομαλή ανάπτυξη του παιδιού ήδη από την εμβρυακή ηλικία. Πάνω άπ’ όλα το αγέννητο παιδί χρειάζεται τη μητρική αγάπη, που σημαίνει ότι ήδη από την εγκυμοσύνη αρχίζουν οι θυσίες της και η προσφορά της απεριόριστης στοργής της. Επί εννέα μήνες το έμβρυο θα εξαρτάται αποκλειστικά από εκείνη, γιατί από τη μητέρα του αναπνέει, άπ’ αυτήν τρέφεται, οι πνευματικές της δυνάμεις και η ψυχική της κατάσταση το επηρεάζουν. Κάθε εντύπωση της μητέρας δεν έχει επίδραση μόνον σ’ αυτήν, αλλά και στο παιδί.

Η ευχαρίστησή της είναι και δική του, όπως και ο πόνος της είναι και δικός του. Ευχάριστα βιβλία, επομένως, απαλή μουσική, ευφορία ψυχική, χαρούμενες στιγμές, προσευχητική διάθεση αντανακλούν θετικά στο έμβρυο. Όλες οι ψυχικές και εγκεφαλικές μεταβολές της και κάθε ουσία, που χρησιμοποιεί, επηρεάζουν θετικά η αρνητικά το κυοφορούμενο παιδί. Γνωρίζοντας όλα αυτά η γνήσια μητρική αγάπη θα αρνηθεί τα θεωρούμενα ως δικαιώματα της σύγχρονης γυναίκας, δικαιώματα καθαρώς ατομοκρατικά, όπως η ηδονική απόλαυση και η απόρριψη κάθε ευθύνης. Γι’ αυτό και δεν θυσιάζει την ανθρωπιά και την αγάπη στον ατομισμό και την φιλαυτία και δεν παρασύρεται να αφαιρέσει τη ζωή του παιδιου της. Η γνήσια μάνα δεν θα παρασυρθεί από συνθήματα του τύπου: «σώμα μου είναι το κάνω ο,τι θέλω», ούτε ότι «οι γυναίκες δεν θα ανεχθούν τον περιορισμό των δικαιωμάτων τους». Γιατί γνωρίζει, ότι το έμβρυο δεν είναι σώμα της, και μάλιστα αρρωστημένο για να το απορρίψει, και δεύτερο, ότι διεκδικώντας τα ατομοκρατικά της δικαιώματα στραγγαλίζει το αναφαίρετο δικαίωμα του ίδιου της του παιδιου να’ ρθεί στην ζωή. Άλλωστε το να γίνεις η να είσαι μητέρα δεν είναι προσωπική υπόθεση, αλλά κοινωνική, εθνική, πανανθρώπινη.

Οι καιροί μας προσκαλούν και προκαλούν να υπηρετήσουμε το μυστήριο της ζωής από την στιγμή της σύλληψης. Η Μητρότητα είναι θείο δώρο, που αληθινά καταξιώνει την γυναίκα και είναι συνυφασμένη με τη γυναικεία φύση. Οι σειρήνες του ευδαιμονισμού και ατομισμού καλούν τη γυναίκα να αρνηθεί την κύρια αποστολή της, τη Μητρότητα. Διάφορα φεμινιστικά κινήματα την καλούν «να πει ναι στην παραγωγή, όχι στην αναπαραγωγή». Όλοι εμείς ας βοηθήσουμε τη Γυναίκα να υπηρετήσει τη Μητρότητα και να επιθυμεί να βιώσει τη Μητρότητα. 

Πηγή: Εκτρώσεις, Ορθόδοξος Κυψέλη