Το Ζαγόρι ως παγκόσμιο πολιτιστικό μνημείο

To Ζαγόρι είναι βουνό, είναι χαράδρα, είναι ποτάμι. Είναι ο ιστορικός τόπος της χώρας μας με φυσικό κάλλος, σημαντικό και άριστα διατηρημένο παραδοσιακό οικισμό. Με μοναδική μορφολογία εδάφους, υψομετρικές διαφορές, ύπαρξη ποταμιών αποτέλεσε τον ιδανικό τόπο για τη δημιουργία ενός δικτύου από δρόμους και γεφύρια. Λιθόστρωτοι δρόμοι ή καλντερίμια, πέτρινες σκάλες, μονοπάτια και πάνω από 100 γεφύρια είναι τα βασικά στολίδια του Ζαγορίου.

Αυτοί είναι κάποιοι από τους λόγους για τους οποίους το Ζαγόρι αποτελεί την επίσημη πρόταση του Υπουργείου Πολιτισμού για την ένταξη ενός ελληνικού πολιτιστικού τοπίου στον Κατάλογο Μνημείων Παγκόσμιας Κληρονομιάς της UNESCO. Η απόφαση αυτή αποτελεί προϋπόθεση και για την εγγραφή στον Κατάλογο Μνημείων Παγκόσμιας Κληρονομιάς.

Ωστόσο πολιτιστικά τοπία για να εγγραφούν στον Κατάλογο της Παγκόσμιας Κληρονομιάς της UNESCO πρέπει να πληρούν κάποιες προϋποθέσεις. Η  τεκμηρίωση της εξέχουσας οικουμενικής αξίας και διασφάλιση της αυθεντικότητας και της ακεραιότητας του εν λόγω πολιτιστικού αγαθού είναι το πρώτο ζητούμενο καθώς και η κατάρτιση συγκριτικής ανάλυσης του αγαθού σε σχέση με παρόμοια αγαθά, εγγεγραμμένα ή μη στον Κατάλογο. Είναι αναγκαίο να υπάρχει σαφής οριοθέτηση του Πολιτιστικού Τοπίου και της ζώνης προστασίας του. Η κατάρτιση γραπτού διαχειριστικού σχεδίου, είναι ένα ακόμα προαπαιτούμενο με εγγύηση γα την αποτελεσματική εφαρμογή του. Τέλος απαιτείται η καταγραφή των παραγόντων που επηρεάζουν ή ενδέχεται να επηρεάσουν θετικά ή αρνητικά το αγαθό. Η λήψη μέτρων για την προστασία του μνημείου σε καταστάσεις έκτακτης ανάγκης θεωρείται επίσης αναγκαία προϋπόθεση για την έναρξη της διαδικασίας.

Το άλπειο τοπίο του Ζαγορίου σε συνδυασμό με τα πέτρινα αρχοντικά,  τις ξακουστές  βιβλιοθήκες, την εντοίχια ζωγραφική θρησκευτική και μη, κατέχει ήδη ξεχωριστή θέση μεταξύ των διεθνών προορισμών πολιτισμικού και θρησκευτικού τουρισμού. Ευχόμαστε να λάβει και την ανάλογη θέση στο Κατάλογο των Μνημείων Πολιτισμικής Κληρονομιάς.