Πεμπτουσία· Ορθοδοξία-Πολιτισμός-Επιστήμες

Όσιος Σωφρόνιος o Αγιορείτης και του Έσσεξ (1896-1993). (Επιμέλεια Στέλιος Κούκος) Συνέχεια από: http://www.pemptousia.gr/?p=306192 Το Θείο Φως θεωρείται άσχετα από συνθήκες, και στο σκοτάδι της νύχτας και στο φως της μέρας. Η ευδοκία του Θεού κατεβαίνει μερικές φορές με τέτοιο τρόπο, ώστε να διατηρήται η αντίληψη και του σώματος και του γύρω κόσμου. Τότε ο άνθρωπος μπορεί να μένη με τα μάτια ανοιχτά και να βλέπη ταυτόχρονα δύο φώτα, και το φυσικό φως και το Θείο φως. Αυτή την όραση οι άγιοι Πατέρες την ονομάζουν όραση με τους φυσικούς οφθαλμούς. Αυτό όμως δεν σημαίνει πως η πράξη της οράσεως του Θείου φωτός είναι ανάλογη σ’ όλα με τη συνήθη ψυχοφυσιολογική πορεία της φυσικής οράσεως. Δεν σημαίνει δηλαδή πως το Θείο φως είναι όμοιο με το φυσικό, το οποίο ...

«Θα γεμίσουν οι δρόμοι προσκυνητάρια. Έξω τα λεωφορεία θα έχουν εικόνες… Θα σε τραβάν, για να τους πεις για το Χριστό» είχε πει σε μια αποστροφή του θεόπνευστου Λόγου Του ο Πατέρας Παΐσιος, αποδίδοντας σημαντική αξία στα προσκυνητάρια ανάλογη με αυτή των εικόνων. Πράγματι, τα εικονοστάσια έχουν και αυτά τη δική τους θέση στο τελετουργικό του Πιστού όταν ασπάζεται τις Άγιες Εικόνες του Ιησού και της Θεοτόκου ή όταν τιμά έναν Άγιο την Ημέρα της Εορτής του. Διαβάστε την συνέχεια εδώ

Τα Κεκραγάρια σε μέλος Ιακώβου Πρωτοψάλτου και η Στιχολογία σε ήχο α΄είναι συνηθισμένο άκουσμα των αγιορειτικών αγρυπνιών. Οι χοροί των Δανηιηαλαίων και Θωμάδων με την εμπειρία που τους διακρίνει είναι λαμπρό υπόδειγμα ψαλτικής ερμηνείας με την απόλυτα συνεκτική, ανεπιτήδευτη και εκφραστική απόδοση των μουσικών μαθημάτων Your browser does not support the audio element.

Το κοντάκιο, ειδικά του 6ου και 7ου αιώνα, είναι μια έμμετρη ομιλία με στόχο τη διαπαιδαγώγηση των πιστών. Τα πρώτα κοντάκια ήταν δογματικού περιεχομένου και πρέπει να ψάλλονταν μετά την ανάγνωση της ευαγγελικής περικοπής αντί ομιλίας. Φτάνει στην ακμή του τον 6ο αιώνα με τον Ρωμανό τον Μελωδό. Προέλευση και εξέλιξη του κοντακίου Προδρομικές μορφές του κοντακίου πιστοποιούνται ήδη τον 4ο αιώνα, όμως κατά το 2ο μισό του 5ο αιώνα το κοντάκιο φαίνεται να παίρνει μια πιο πολύπλοκη μορφή, για να φτάσει στην ακμή του τον 6ο αιώνα με τον Ρωμανό τον Μελωδό. Οι κυριότερες θεωρίες για τη γένεση του κοντακίου είναι οι εξής: Α. Ευρετής του είδους ήταν ο Ρωμανός ο Μελωδός. Β. Μια δεύτερη άποψη, κατά βάση ελληνικής προελεύσεως, Γ. Μια τρίτη ...

Πολύτιμες πνευματικές διδαχές Πατέρων της ερήμου καταγεγραμμένες από τον Αββά Κασσιανό. Με τον Πρωτοπρεσβύτερο Ματθαίο Χάλαρη.

Ο θάνατος είναι το πιο βέβαιο γεγονός, που όλοι όσοι ζούμε θα δοκιμάσουμε.  Κανένας δεν μπόρεσε να διαφύγει. Όλοι μας πηγαίνουμε να τον συναντήσουμε  και να πορευτούμε  στην αιωνιότητα. Η ώρα όμως της συνάντησης είναι άγνωστη. Βέβαιο γεγονός ο θάνα­τος, αλλά αβέβαιη η ώρα του. Ο θάνατος έρχεται αιφνιδιαστικά, χωρίς να προειδοποιεί. Η Αγία Γραφή μας λέει ότι «ως κλέπτης, έρχεται εν νυκτί». Όπως ο κλέπτης έρχεται το βράδυ την ώρα που όλοι κοιμούνται έτσι θα έλθει και η ώρα του θανάτου. Θα έλεγε κάποιος ότι μερικές φορές έχουμε κάποια προειδοποίηση για την ώρα του. Ο Θεός δίνει σε ορισμένους ανθρώπους μερικά προειδοποιητικά σημεία όπως μια ασθένεια που ξέρουμε ότι προκαλεί τον θάνατο.  Τότε ο άνθρωπος καταβάλλει προσπάθειες να παρατείνει τον ...

«Καινοτομία και Παράδοση» είναι ο τίτλος του βιβλίου του Ομότιμου Καθηγητή της Θεολογικής Σχολής ΑΠΘ Γεώργιου Μαντζαρίδη το οποίο κυκλοφορεί από τις εκδόσεις της Ιεράς Μεγίστης Μονής Βατοπαιδίου. Όπως αναφέρεται στον πρόλογο της έκδοσης του βιβλίου: «Όσο και αν αλλάζουν κοινωνικά, οικονομικά και πολιτισμικά οι καιροί, ο άνθρωπος παραμένει ουσιαστικά ο ίδιος με αμαυρωμένο το κατ’ εικόνα. Ο άνθρωπος που δεν έχει αυτοπροσδιορισθεί θετικά ενώπιον του δημιουργού και σωτήρα Θεού χάνει την γραμμή πλεύσης, αποπροσανατολίζεται και βαδίζει αλλότριες και επικίνδυνες οδούς. Και για αυτόν ισχύει τελικά αυτό που αναφέρει ο Ψαλμωδός, «άνθρωπος εν τιμή ων ου συνήκεν παρασυνεβλήθη τοις κτήνεσιν τοις ανοήτοις και ωμοιώθη αυτοίς» (Ψαλ. 48,13).» Για παραγγελίες πατήστε εδώ Η έκδοση είναι επίσης διαθέσιμη στο iTune  και στο Amazon

Μέγας Βασίλειος. (Επιμέλεια Στέλιος Κούκος) Μεγάλου Βασιλείου «Ομιλία περί ταπεινοφροσύνης» (απόσπασμα) 1. Θα έπρεπεν ο άνθρωπος να είχε μείνει κοντά εις την θείαν δόξαν και θα είχεν έτσι όχι πλαστόν αλλ’ αληθινόν μεγαλείον. Διότι θα εμεγαλύνετο με την δύναμιν του Θεού, θα ελαμπρύνετο με την θείαν σοφίαν και θα ηυφραίνετο με την αιώνιον ζωήν και τα αγαθά της. Επειδή όμως μετέθεσεν από την θείαν δόξαν την επιθυμίαν και με το να ελπίση ανώτερα πράγματα και με το να σπεύση να λάβη αυτό που δεν ημπορούσεν, έχασε και αυτό που ημπορούσε να έχη, δι’ αυτό είναι μεγίστη σωτηρία και συνάμα θεραπεία της αρρώστιας και επιστροφή εις την αρχικήν κατάστασιν η ταπεινοφροσύνη και το να μη φαντάζεται ότι από μόνος του θα περιβληθή κάποιαν δόξαν, αλλά να ...

Ακούστε ζωντανά σήμερα στις 17:00 στο διαδικτυακό ραδιόφωνο της Πεμπτουσίας, την Ακολουθία του Μεγάλου Κανόνος, από την Ιερά Μονή Παμμεγίστων Ταξιαρχών Πηλίου.

Ο Ρουμάνος Γέροντας, Ιερομόναχος, π. Κλεόπας Ηλίε (1912-1998). (Επιμέλεια Στέλιος Κούκος) Όσοι ασχολούνται με τα μάγια ή τρέχουν στις μαγείες, διαπράττουν μεγάλη αμαρτία ενώπιον του Θεού και εναντίον του Αγίου Πνεύματος, διότι αφήνουν το Θεό και ζητούν βοήθεια από το διάβολο. Αρνούνται τις προσευχές της Εκκλησίας και μπαίνουν στα σπίτια των μάγων. Εγκαταλείπουν τους λειτουργούς του Χριστού και πηγαίνουν στους υπηρέτες του σατανά. Δηλαδή, αφήνουν το ζων ύδωρ, τον ιερέα και τη σωτήρια χάρη της Εκκλησίας και για τα εμπαθή και ανθρώπινα ενδιαφέροντά τους ζητούν τη συμπαράσταση των μάγων, που είναι εχθροί του Χριστού. Αρνούνται την αλήθεια και δέχονται το ψεύδος, διότι όλα τα μαγικά λόγια και επικλήσεις είναι ψεύδη και δαιμονικές απάτες. Μια τέτοια μεγάλη αμαρτία δε συγχωρείται στους ενόχους ούτε στον παρόντα αιώνα ούτε στο ...

Τα γενετικά δεδομένα Τα γενετικά δεδομένα, μολονότι δεν αναφέρονται με σαφήνεια στο ν. 2472/1997, συμπεριλαμβάνονται ωστόσο στην έννοια των δεδομένων υγείας. Προστατεύονται από το άρθρο 5 § 5 του Συντάγματος και από την Ευρωπαϊκή Σύμβαση Ανθρωπίνων Δικαιωμάτων και Βιοϊατρικής. Η υπ’ αριθ. 15/2001 Γνωμοδότηση της Αρχής Προστασίας Δεδομένων Προσωπικού Χαρακτήρα με θέμα «Ανάλυση γενετικού υλικού για σκοπούς εξιχνίασης εγκλημάτων και ποινικής δίωξης», ορίζει ως γενετικά δεδομένα «όλα τα δεδομένα, οποιουδήποτε τύπου, τα οποία αφορούν τα κληρονομικά χαρακτηριστικά ή τα πρότυπα κληρονομικότητας αυτών των χαρακτηριστικών σε μία ομάδα ατόμων, καθώς και όλα τα δεδομένα για τους φορείς γενετικής πληροφορίας σε μία ατομική ή γενική γραμμή που σχετίζονται με οποιαδήποτε άποψη της υγείας ή της ασθένειας, είτε πρόκειται για προσδιορίσιμα/αναγνωρίσιμα χαρακτηριστικά είτε όχι». ...

Αγαπητοί μου Αναγνώστες το σημερινό άρθρο έχει τίτλο ένα θεμελιώδης ερώτημα. Ένα βασικό και καίριο ερώτημα που από την απάντησή του εξαρτάται όχι μόνο η ποιότητα της πνευματική μας ζωής, αλλά έχει να κάνει με όλη την ύπαρξή μας και τον οντολογικό τρόπο βίωση της ζωής μας. Είναι γεγονός ότι πολλές φορές η οπτική γωνία που βλέπουμε τα πράγματα στηρίζεται σε κατακτήσεις και βεβαιότητες που μας φέρνει η διαμόρφωση του χαρακτήρα μας και η πείρα (είτε θετική είτε αρνητική) που αποκτούμε στο διάβα της ζωής. Όταν όμως έρχονται μερικά διεισδυτικά ερωτήματα είναι ικανά και να μας αφυπνίσουν και να γίνουν η αφορμή για να μας αλλάξουν προς το καλύτερο. Αυτή η αλλαγή πορείας ύστερα από την απαραίτητη αυτοκριτική μας στην ...

i. Η αυτονομία μέσα στο πλαίσιο της χριστιανικής διδασκαλίας Όταν απέτυχε η πρώτη οικονομία του Θεού, η αδαμική, δεν άλλαξε η γνώμη του Θεού για τη τελειώση του κτιστού, για την ένωση του με Αυτόν . Η ένωση επιτεύχθηκε με την σάρκωση του Λόγου του Πατρός, ο οποίος διασώζει το κτιστό από τη φθορά. Ο άνθρωπος για να φτάσει στη ένωση του με τον Θεό χρειάζεται μια σταδιακή προετοιμασία, την οποία λαμβάνει από τον Χριστιανισμό (Γιαγκάζογλού,2001:200) Ο χριστιανισμός θεωρούμενος σαν θρησκεία από την οποία απορρέει μια ανάλογη ηθική παρουσιάζει δύο αντίθετες όψεις: την αυτόνομη και την ετερόνομη. Επειδή όμως η χριστιανική ηθική βασίζεται σε θεϊκούς νόμους μεν, εξωγενείς δε, θεωρήθηκε σαν η κατ’ εξοχήν ετερογενής θρησκεία. Και σαν τέτοια δέχθηκε το ...

Μια άκρως ενδιαφέρουσα συνέντευξη του αειμνήστου Άρχοντος Πρωτοψάλτου Λυκούργου Πετρίδη τόσο για θέματα ερμηνείας της ψαλτικής όσο και για το τρόπο μαθητείας και τη σημασία του ακούσματος για τους μαθητευόμενος ψάλτες.

Άγιος Ιωάννης Χρυσόστομος. “Στον Ευτρόπιο τον ευνούχο, πατρίκιο και ύπατο”, Ομιλία α’ 1. “Ματαιότης ματαιοτήτων…” Πάντοτε, βέβαια, αλλά τώρα κατεξοχήν είναι επίκαιρο να πούμε “ματαιότης ματαιοτήτων, τα πάντα ματαιότης” (Εκκλ. 1, 2). Πού είναι τώρα της υπατείας η αστραφτερή στολή; Πού οι πρόσχαρες λαμπάδες. Πού τα χειροκροτήματα και οι χοροί και ο πλούτος και τα πανηγύρια; Πού είναι τα στεφάνια και τα παραπετάσματα; Πού είναι ο θόρυβος της πόλης και οι ζητωκραυγές στις ιπποδρομίες και οι κολακείες των θεατών; Όλα αυτά χάθηκαν και καθώς φύσηξε δυνατός αέρας ξαφνικά τα μεν φύλλα τα έριξε κάτω, το δε δέντρο μάς το έδειξε γυμνό και να κλονίζεται πια από τη ρίζα του. Γιατί τόση ήταν η μανία του αέρα, ώστε να απειλεί να ξεριζώσει τελείως το δέντρο και να τραντάξει ...

Αγαπητοί μας φίλοι, Σας ενημερώνουμε ότι η Πεμπτουσία διοργανώνει το «1o Ψηφιακό Αρχονταρίκι με τον Σεβ. Μητροπολίτη Κερκύρας κ. Νεκτάριο» το Σάββατο 17 Απριλίου και ώρα 19:00 – 21:00.  Θέμα ομιλίας και συζήτησης: «ΠΡΟΕΤΟΙΜΑΣΙΑ ΓΙΑ ΤΗΝ ΜΕΓΑΛΗ ΕΒΔΟΜΑΔΑ» Για να εγγραφείτε παρακαλούμε κάντε κλίκ εδώ: https://zoom.us/meeting/register/tJYvcO-trj0tG9cgeGRugU5OSmpvdEus72wv Αφού εγγραφείτε θα λάβετε μήνυμα επιβεβαίωσης με τον προσωπικό σας σύνδεσμο συμμετοχής τον οποίο θα μπορείτε να χρησιμοποιήσετε προκειμένου να εισαχθείτε στην σύναξη. Για οποιαδήποτε διευκρίνηση στείλτε μήνυμα στο [email protected]   Εάν εγγραφείτε δηλώνετε ότι έχετε λάβει γνώση των Όρων Χρήσης και συμφωνείτε.

Γέρoντας Ιωσήφ Βατοπαιδινός, (1921-2009). (Επιμέλεια Στέλιος Κούκος) Αδελφοί και πατέρες, ας επανέλθουμε στο σκοπό του αγώνα, για τον οποίο μας κάλεσε ο Κύριός μας. Μιλήσαμε για τις αρετές και για την πίστη. Πράγματι η πίστη είναι κορυφαία αρετή, γιατί μας στηρίζει στο ξεκίνημά μας, όταν είμαστε αδαείς, αλλά και στη συνέχεια γίνεται το στήριγμα και το εξάρτημα της μετάνοιας. Όλες τις ελλείψεις μας τις συμπληρώνουμε με την πίστη, αφού ο Κύριός μας μάς υπόσχεται, ότι «ουκ αφήσω υμάς ορφανούς» (Ιω. Ιδ’, 18). Όλες οι αρετές είναι αλληλένδετες και αλληλοεξαρτώμενες και το ίδιο συμβαίνει και με την πίστη. «Έργον άπιστον και πίστις άεργος», είναι και τα δυο στον ίδιο βαθμό νεκρά. Η αφηρημένη πίστη είναι νεκρή, κατά το λόγο τον Κυρίου: «Ου πας ο λέγων μοι Κύριε Κύριε, ...

ᾨδή α’, Ἦχος δ’, Ὁ Εἱρμός Καταβασίας Ἀνοίξω τό στόμα μου καί πληρωθήσεται πνεύματος  καί λόγον ἐρεύξομαι, τῇ βασιλίδι Μητρί, καί ὀφθήσομαι, φαιδρῶς πανηγυρίζων  καί ᾄσω γηθόμενος  ταύτης τά θαύματα (δίς) .   Μετάφραση «Θα ανοίξω το στόμα (της ψυχής) μου και θα γεμίσει από Άγιο Πνεύμα και θα βγάλω από τα βάθη της καρδιάς μου ένα λόγο πανηγυρικό για την Βασιλομήτορα και τότε θα φανώ πως πανηγυρίζω με λαμπρότητα  και θα ψάλλω όλος χαρά τη Θεία της Σύλληψη». Σχόλια Ο υμνογράφος δανείζεται από δύο στίχους  του  Δαυίδ:  «Το στόμα μου ήνοιξα και ήλκυσα πνεύμα» και  «εξηρεύξατο η καρδία μου λόγον αγαθόν». Εδώ ο υμνογράφος όταν λέγει στόμα δεν εννοεί το στόμα του σώματος αλλά το στόμα της νόησης της ψυχής. «Δύναται είναι της ψυχής στόμα η διανοητική δύναμις» υποστηρίζει ο Γρηγόριος Νύσσης. ...

Ο τρόπος που μαθαίνουμε την ιστορία στο σχολείο, αλλά και στο Πανεπιστήμιο, απέχει από αυτό που γνωρίζαμε. Δεν δίνεται έμφαση στα πρόσωπα και στα γεγονότα, αλλά σε στοιχεία που έχουν να κάνουν με ιδεολογικές προσεγγίσεις, πολιτικές όψεις και, κυρίως, φόρμες που οδηγούν σε θεωρίες αγαπητές από το μοντέρνο. Για παράδειγμα, στον αγώνα του 1821 υπερτονίζεται η σφαγή στην Τριπολιτσά, για να οδηγηθούμε στο συμπέρασμα ότι είμαστε κι εμείς ως Έλληνες υπεύθυνοι για βιαιότητες που έγιναν και η καλλιέργεια ενός παλαιού τύπου πατριωτισμού απέχει από την ιστορική αλήθεια. Είναι βεβαίως χρέος του ιστορικού να μελετήσει τις πηγές. Να καταγράψει τα γεγονότα από όλες τις πλευρές. Να μην βάλει πάνω από την αλήθεια ιδεολογικές προτιμήσεις και άλλους στόχους. Είναι χρέος όμως του ιστορικού ...