Πεμπτουσία· Ορθοδοξία-Πολιτισμός-Επιστήμες

Ο αρχιμανδρίτης Ιάκωβος Κανάκης, Δρ. Θεολογίας και πρωτοσύγκελλος της Ιεράς Μητροπόλεως Γόρτυνος και Μεγαλοπόλεως, στη σειρά «Ερευνάτε τας Γραφάς» κάνει αναφορά στο όγδοο βιβλίο της Παλαιάς Διαθήκης: «Ρούθ». Η Ρουθ η Μωαβίτισα υπήρξε πρώτα σύζυγος του Μααλών (Ρουθ 1,4) και μετά το θάνατό του, παντρεύτηκε το Βοόζ. Από το γάμο της με το Βοόζ απόκτησε τον Ωβήδ, που ήταν ο πατέρας του Ιεσσαί και παππούς του Δαβίδ (Ρουθ 4,21-22). Η ιστορία της Ρουθ διαδραματίζεται την εποχή των Κριτών και περιγράφεται στο ομώνυμο βιβλίο της Παλαιάς Διαθήκης. Η Ρουθ είναι μία από τις τέσσερις γυναίκες που αναφέρει ο ευαγγελιστής Ματθαίος στη γενεαλογία του Ιησού Χριστού (Ματθαίος 1,5).

Ας δούμε τις αντιθέσεις μιας παιδοκεντρικής από μια υγιή οικογένεια στον παρακάτω πίνακα: ΠΑΙΔΟΚΕΝΤΡΙΚΗ ΟΙΚΟΓΕΝΕΙΑ ΥΓΙΗΣ ΟΙΚΟΓΕΝΕΙΑ Έλλειψη χαράς Συναισθηματική πληρότητα Διακρίσεις μεταξύ των παιδιών (ο κάθε γονιός προσκολλάται σε ένα παιδί) Ο γάμος γίνεται υπόδειγμα για τα παιδιά (διαφημίζουμε το γάμο με την στάση μας) Οι σύζυγοι μένουν μετέωροι μετά την αναχώρηση των παιδιών Οι σύζυγοι εμβαθύνουν στο γάμο με το πέρασμα του χρόνου και προκύπτει βαθιά αγάπη και πληρότητα Αυξάνεται ο κίνδυνος εξωσυζυγικών σχέσεων   4. Τι μπορούμε να κάνουμε; Τι μπορεί να γίνει ώστε να έχουν οι σύζυγοι έναν υγιή γάμο, που θα τους δώσει πληρότητα και στα παιδιά υγιή ανεξαρτησία; 1. Να καλλιεργήσουν τον έρωτα ώστε να μετατραπεί σε αγάπη. Ο έρωτας είναι η «ώθηση» για να ενωθούν δυο άτομα, και να φθάσουν στο γάμο. Χωρίς έρωτα ίσως δεν ...

Όταν ο άνθρωπος λέγει ότι ο Θεός ενεργεί με ένα συγκεκριμένο τρόπο (π.χ. δημιουργεί, σκέφτεται, κλπ.) ή διατυπώνει θεωνυμίες, χρησιμοποιώντας πολλές φορές ανθρωπομορφικές εκφράσεις για τον Θεό ή ανθρώπινα χαρακτηριστικά προσπαθεί να συλλάβει και να διατυπώσει την αλήθεια, ποικιλοτρόπως και κατά συνέπεια, συμβατικά. Αν και  δεν  υπάρχει λέξη και έννοια που να  μπορεί να περιγράψει σωστά και να προσδιορίζει µε ακρίβεια την Ουσία του Θεού, όμως ο Θεός  επιτρέπει στον άνθρωπο να συλλάβει διάφορους περιγραφικούς όρους και ονοµασίες, µε βάση την πραγµατικότητα των αποκεκαλυµµένων ενεργειών Του, µέσω α) της Αγίας Γραφής, και β) αυτών που μπορεί ο άνθρωπος να κατανοήσει µε τη λογική του, µε βάση την εμπειρία της Θείας Οικονομίας. Οι θεωνυμίες αντιπροσωπεύουν το δικαίωµα του ανθρώπου να περιγράψει το ...

Εισήγηση του Κωνσταντίνου Λανάρα, Msc Μουσικολογίας, με θέμα: «Δοξαστάριο Αποστίχων – Πανηγυρική: η μελοποιητική δεινότητα του Ματθαίου Βατοπαιδινού» στην Επιστημονική Εσπερίδα «Ματθαίος Βατοπαιδινός: Βιογραφία – εργογραφία – Μουσικολογικά Σχόλια», την οποία διοργάνωσε η Ιερά Μεγίστη Μονή Βατοπαιδίου την Τρίτη 10 Δεκεμβρίου 2019 στην Αθήνα στο Θέατρο Παλλάς.

Βάπτισμα Κατά την ορθόδοξη πίστη η αναγέννηση του ανθρώπου πραγματοποιείται με το άγιο βάπτισμα. Δεν πρόκειται εδώ για το βάπτισμα του Ιωάννη, γιατί αυτό διακρίνεται από το Χριστιανικό  βάπτισμα (Πράξ. ιθ’ 3-5). Το Χριστιανικό βάπτισμα γίνεται εις το όνομα του Πατρός και του υιού και του Αγίου Πνεύματος (Ματθ. κη’ 19). Με το Χριστιανικό βάπτισμα ενδύεται κανείς τον Χριστό, λαμβάνει το Πνεύμα της υιοθεσίας και γίνεται κληρονόμος Θεού και συγκληρονόμος Ιησού Χριστού (Γαλ γ’ 26-29. Ρωμ. η’ 17). Η αγία Γραφή βεβαιώνει πώς δεν υπάρχουν δύο βαπτίσματα για τούς πιστούς το βάπτισμα με νερό, πού ακολουθείται από το άγιο Χρίσμα, είναι ή «άνωθεν αναγέννηση» του Ιω. γ’ 3-5. Το Χριστιανικό Λοιπόν βάπτισμα είναι απαραίτητο για τη σωτηρία (Μάρκ. ιστ’ 16. Α’ Πέτρ. γ’ ...

Μια γνωριμία με την ιστορία της τοπικής Εκκλησίας της Λεμεσού, παλαιότερης και σύγχρονης, μέσα από το βιβλίο του Ιερομονάχου Σωφρονίου Μιχαηλίδη. Η ηχογράφηση έγινε στον Ρ/Σ της Ιεράς Μητροπόλεως Λεμεσού. Διαβάζει ο Αρχιμανδρίτης Χρυσόστομος. Your browser does not support the audio element.

Σήμερα, 19 Ιανουαρίου, αγαπητοί μου, εορτάζει ο άγιος Μάρκος Εφέσου ο Ευγενικός. Στα εκκλησιαστικά βιβλία υπάρχουν και άλλοι Μάρκοι. Ένας είνε ο ευαγγελιστής, που έγραψε το δεύτερο Ευαγγέλιο. Άλλος Μάρκος είνε ο ασκητής που έζησε στην έρημο. Ο σημερινός λέγεται Μάρκος ο Ευγενικός, και ήταν μητροπολίτης Εφέσου.  * * * Πότε έζησε; Λίγο προτού να πέση η Πόλις. Η Πόλις έπεσε 29 Μαΐου 1453, ημέρα Τρίτη. Μερικά χρόνια πριν έζησε και έδρασε ο άγιος Μάρκος. Ήταν χρόνια δύσκολα για το γένος μας. Οι Τούρκοι είχαν κατορθώσει να κυριεύσουν όλη τη Μικρά Ασία. Κάψανε σπίτια, ατιμάσανε γυναίκες… Περάσανε τα Δαρδανέλλια, ήρθαν στη Θράκη, φτάσανε μέχρι την Κωνσταντινούπολι, και την πολιόρκησαν. Κινδύνευσε η Πόλις να πέση στα χέρια τους. Αυτοκράτωρ ήταν τότε ένας αδελφός του ...

 «Νεκρώσατε ουν τα μέλη υμών τα επί της γης». Περί θανάτου και ζω­ής ο λόγος στο σημε­ρι­νό αποστολικό ανά­γνω­­σμα. Όχι για τη ζωή και τον θάνατο κάποιου ανθρώπου, αλλά για τη ζωή του Χριστού και τον θάνατο του πα­λαιού ανθρώπου. Με αφετηρία τον λόγο του Χριστού ότι ο ίδιος είναι η ζωή των αν­θρώ­­πων, εξηγεί ο από­στολος Παύλος στους χρι­στιανούς της Εκ­κλη­­­σίας των Κολοσσών και δι᾽ αυτών στους χρι­στια­νούς όλων των ε­πο­χών, πως μπορούν να γίνουν μέτοχοι της ζωής του Χριστού, πως μπορούν να λάβουν τη ζωή του Χριστού. «Νεκρώσατε τα μέλη υμών τα επί της γης». Ιδού ο τρόπος, αδελφοί μου, που μας υποδει­κνύει ο απόστολος. «Νε­κρώστε», λέει, «τα μεέλη σας τα επίγεια». Αυτός είναι ο τρόπος για τον από­στο­λο Παύ­λος. Αυτή ...

Πολλοί σπουδαίοι και δυνατοί διδάσκαλοι πολλές φορές περίγραψαν και δίδαξαν διάφορες υποθέσεις και διηγήσεις, με τις οποίες φανέρωσαν και απέδειξαν το μάταιο και φθαρτό αυτού του κόσμου και παρουσίασαν την μεγάλη αθλιότητά του. Αλλά και σήμερα, επειδή έχουμε την υπόθεση περί θανάτου, τολμώ και εγώ να αναφέρω στην αγάπη σας για την ματαιότητα πάλι αυτού του φθαρτού κόσμου και τον αναπόφευκτο για όλους θάνατο.   Τον κόσμο αυτό, χριστιανοί μου, που όλοι τον αγαπούμε και τον χαιρόμαστε, θα τον παρομοιάσω με ένα πολυσύχναστο δρόμο που όλοι τον περπατάμε  ή σαν ένα ονομαστό πανηγύρι ή σαν ένα βασιλικό θέατρο, στα οποία βλέπουμε και σήμερα να βρίσκονται ή να περνούν πολλοί και διάφοροι άνθρω­ποι με διάφορους τρόπους. Άλλοι έρχονται, άλ­λοι πηγαίνουν και άλλοι στέκονται. ...

«Διαδρομές Ιστορίας και Τέχνης στη Λευκάδα» Διεπιστημονικό σεμινάριο γνωριμίας με τον τόπο μας – περίοδος δεύτερη Η τοπική Εκκλησία της Λευκάδας, επιθυμώντας να συμβάλει στην ολόπλευρη καλλιέργεια των νέων ανθρώπων και να παράσχει δημιουργικές διεξόδους, αναδεικνύοντας τον πλούτο της πολιτισμικής μας κληρονομιάς, διοργανώνει για δεύτερη συνεχή χρονιά ένα διεπιστημονικό σεμινάριο, με τίτλο: «Διαδρομές Ιστορίας και Τέχνης στη Λευκάδα» και προσκαλεί εκπαιδευτικούς, φοιτητές, μαθητές, νέους επιστήμονες και γενικά κάθε ενδιαφερόμενο να συμμετάσχουν σε αυτό. Σκοπός της διοργάνωσης είναι η γνωριμία με τον τόπο μας εις βάθος, η κατανόηση επιμέρους πτυχών της ιστορικής και κοινωνικής του διαδρομής, η ανάδειξη και εκτίμηση του πλούσιου πολιτισμικού αποθέματος και των φυσικών του χαρίτων, αλλά και η αναζήτηση τρόπων για την περαιτέρω μετάδοση της γνώσης και της εμπειρίας που ...

Στις 19 Ιανουαρίου, η Εκκλησία μας εορτάζει την μνήμη του Οσίου και Θεοφόρου Πάτρός ημών Μακαρίου του Αιγυπτίου. Αυτή την ημέρα εόρταζε τα σεπτά του ονομαστήρια ο αλήστου μνήμης Αρχιεπίσκοπος Κύπρου και Εθνάρχης Μακάριος ο Γ’. Γεννήθηκε στις 13 Αυγούστου 1913, στο χωριό Παναγιά της επαρχίας Πάφου. Άριστος μαθητής στο δημοτικό σχολείο. Ενετάχθη ως δόκιμος μοναχός στην Βασιλική και Σταυροπηγιακή Μονή Κύκκου, όπου η Μονή ένεκα της ευφυΐας του τον έστειλε στο Παγκύπριο Γυμνάσιο. Εξαιρετική επιτυχία είχε με αποτέλεσμα το 1936 να γίνει διευθυντής της Ελληνικής Σχολής. Το 1938 κατακτά υποτροφία για να σπουδάσει την Ιερά επιστήμη της θεολογίας στο Πανεπιστήμιο Αθηνών. Προτού αναχωρήσει για τις σπουδές, στις 7 Αυγούστου 1938 χειροτονείται Διάκονος και μετονομάζεται από Μιχαήλ σε Μακάριο. Τελειώνει με άριστα ...

«Εγένετο εν τω υπάγειν αυτούς εκαθαρίσθησαν» Όλες οι διατάξεις της Παλαιάς Διαθήκης «τυπικά ην και συμβολικά και σκιώδη», δηλαδή ήταν συμβολικές και είχαν τη σημασία τους (Γρηγόριος ο Παλαμάς). Π.χ. η λέπρα ήταν αρρώστια φρικτή και αποτρόπαιη, γι’αυτό και διέταζε ο Μωσαικός νόμος όσοι έχουν προσβληθεί στην πόλη απ’ αυτήν να μην κατοικούν μέσα σ΄αυτήν, όπως επίσης δεν επιτρεπόταν να πλησιάσει ένας υγιής τους λεπρούς. Το ίδιο συνέβαινε και με εκείνους που είχαν πυορροούσες πληγές η ακόμη και με τους νεκρούς. Προκειμένου να αποτινάξουν το μίασμα όσοι είχαν έλθει σε επαφή με όλους αυτούς, έπρεπε να υποστούν καθαρμούς η να κάνουν εξιλαστήριες θυσίες και προσευχές. Στο σημερινό Ευαγγέλιο βλέπουμε τον Κύριο να θεραπεύει δέκα λεπρούς και να τους αποδίδει υγιείς στο ...

Εναρκτήρια ομιλία του Παν. Αρχιμανδρίτου Μεθοδίου, Καθηγουμένου της Ιεράς Μονής Χιλανδαρίου στις εργασίες της Επιστημονικής Ημερίδας με τίτλο: «Ο Αγιορείτης Άγιος Σάββας ο Χιλανδαρινός», που πραγματοποιήθηκε στην αίθουσα Στέφανος Δραγούμης του Μουσείου Βυζαντινού Πολιτισμού Θεσσαλονίκης, την Δευτέρα 9 Δεκεμβρίου 2019. Η Ημερίδα πραγματοποιήθηκε από την Αγιορειτική Εστία και το Ίδρυμα της Μονής Χιλανδαρίου (Βελιγράδι) και ήταν ενταγμένη στο πρόγραμμα δράσεων των δύο φορέων για τη συμπλήρωση 800 ετών από την χειροτονία του Αγίου Σάββα, ως πρώτου Αρχιεπισκόπου της εκκλησίας της Σερβίας (1219 – 2019).

Ιησούς Χριστός ο Αρχιπάρθενος, έργον αγιογραφείου Ι.Μ.Μ. Βατοπαιδίου 2015 Σειρά κηρυγμάτων με ομιλητή τον Αρχιμανδρίτη π. Επιφάνιο Χατζηγιάγκου με θέμα την ερμηνεία του Συμβόλου της Πίστεως. Οι ομιλίες έγιναν στον Ιερό Μητροπολιτικό Ναό Αγίου Παντελεήμονος Φλώρινας. Your browser does not support the audio element.

Ομιλία του Δικαίου της Σκήτης του Αγίου Ανδρέα (Σεράι), Γέροντα Εφραίμ, σε προσκυνητές με αφορμή την ευαγγελική περικοπή της Κυριακής ΙΒ΄ Λουκά (Λουκ. 17, 12-19). Your browser does not support the audio element.

Στις 19 Ιανουαρίου εορτάζει η Εκκλησίας μας την ιερή μνήμη ενός από τους μεγαλύτερους ομολογητές της πίστεώς μας, του αγίου Μάρκου του Ευγενικού. Μιας μεγάλης μορφής, την οποία η Θεία Πρόνοια πρόβαλλε στη συγκεκριμένη και κρίσιμη εκείνη εποχή, προκειμένου να υπερασπισθεί και να σώσει την Ορθοδοξία. Γεννήθηκε το 1392 στην Κωνσταντινούπολη από ευγενείς και ευσεβείς γονείς, οι οποίοι τον μεγάλωσαν και τον ανάθρεψαν με παιδεία και νουθεσία Κυρίου. Το βαφτιστικό του όνομα ήταν Εμμανουήλ. Φρόντισαν οι γονείς του να του δώσουν σπουδαία μόρφωση. Η Ιδιωτική σχολή του πατέρα του υπήρξε καθοριστική για την πνευματική του πορεία. Δυστυχώς έμεινε ορφανός με τον αδελφό του Ιωάννη, πατέρας τους πέθανε όταν ήταν ακόμη παιδί. Η μητέρα του φρόντισε να μαθητεύσει κοντά σε φημισμένους δασκάλους ...

Η Α. Θ. Παναγιότης, ο Πατριάρχης, το Σάββατο, 18ην Ιανουαρίου, παρέθεσε γεύμα εις την Πατριαρχικήν εόρτιον Τράπεζαν προς τούς Μουσικολ. Ιεροψάλτας της Αγιωτάτης Αρχιεπισκοπής Κωνσταντινουπόλεως και των παρακειμένων Ι. Μητροπόλεων, ενώ επίσης ευλόγησε την Αγιοβασιλόπιτταν του Συνδέσμου Μουσικοφίλων Πέραν, του νομίσματος λαχόντος του Μουσικολ. κ. Σταματίου – Νικολάου Κίσσα, Άρχοντος Πρωτομαίστορος, Προέδρου τού εν Αθήναις Συλλόγου Μουσικοφίλων Κωνσταντινουπόλεως. Κατά την επακολουθήσασα ακρόαση, την Α. Θ. Παναγιότητα προσεφώνησε ο Πρόεδρος τού Συνδέσμου Μουσικολ. κ. Γεώργιος Μπακόπουλος, Άρχων Β’ Δομέστικος τής Μ.τ.Χ.Ε., αναπτύξας τις αναδιαρθρωτικές αλλαγές εις την λειτουργίαν του Συνδέσμου και απαριθμήσας τας προγραμματιζομένας δραστηριότητας αυτού κατά το αρξάμενον έτος, απήντησε δέ ο Παναγιώτατος, απευθύνας πατρικάς παραινέσεις, επιδαψιλεύσα την ευλογίαν Του επ᾿αυτούς καί διανέμοντας την Επετηρίδα-Τυπικόν τού έτους 2020.    

Ελάχιστοι άνθρωποι αξιώθηκαν να λάβουν τον τίτλο του «Μεγάλου» στην ιστορία της ανθρωπότητας, διότι αυτό προϋποθέτει να υπάρξει κάποιος υπέρμετρα σπουδαίος και να προσφέρει υπέρτατες και μοναδικές υπηρεσίες σε αυτή. Ένας από αυτούς είναι και ο Μέγας Αθανάσιος, ο οποίος εκτός από τον τίτλου του «Μεγάλου» του αποδόθηκε και ο μοναδικός τίτλος «Στύλος της Ορθοδοξίας». Μελετώντας κάποιος την προσωπικότητα και το τιτάνιο έργο του, δε μπορεί παρά να συμφωνήσει με την επιλογή αυτή της Εκκλησίας μας. Γεννήθηκε περί το 298 στην Αλεξάνδρεια της Αιγύπτου από ευσεβείς Έλληνες γονείς και ανατράφηκε με παιδεία και νουθεσία Κυρίου. Οι ευκατάστατοι γονείς του φρόντισαν να λάβει μια σπάνια κλασική παιδεία, η οποία άκμαζε ακόμα στην Αλεξάνδρεια. Παράλληλα φοίτησε στην περίφημη Κατηχητική Σχολή θεολογία, αναδεικνυόμενος ως ...

Οι αλεξανδρινοί Πατέρες έβαλαν και εκείνοι τη δική τους σφραγίδα στην ανάπτυξη της Θεολογίας της Εκκλησίας μας. Με κέντρο ανάπτυξης των θεολογικών σπουδών την περίφημη Κατηχητική Σχολή, η Εκκλησία της Αλεξάνδρειας ανέδειξε μεγάλες μορφές. Μια από αυτές είναι και ο άγιος Κύριλλος αρχιεπίσκοπος Αλεξανδρείας, ο κορυφαίος δογματικός θεολόγος και υπερασπιστής της Ορθοδοξίας. Αλλά και ένας από τους πλέον συκοφαντημένους Πατέρες και αγίους της Εκκλησίας μας. Γεννήθηκε στην Αλεξάνδρεια περί το 378 από εύπορους γονείς και ήταν ανεψιός του πατριάρχη Θεοφίλου. Οι γονείς του φρόντισαν να του δώσουν σοβαρή μόρφωση. Σπούδασε γραμματική, ρητορική και φιλοσοφία στις ονομαστές εθνικές σχολές της Αλεξάνδρειας και τέλος σπούδασε θεολογία και βιβλικές σπουδές στην ονομαστή Κατηχητική Σχολή. Περί το 400 χειροτονήθηκε από το θείο του Θεόφιλο αναγνώστης ...

Ο Επίσκοπος Αρούσας και Κεντρικής Τανζανίας κ. Αγαθόνικος μιλάει για τα βιώματά του και τις εμπειρίες του από τις σύγχρονες οσιακές μορφές Γέρ. Εφραίμ Κατουνακιώτη και Γέρ. Ιωσήφ τον Ησυχαστή.