Πεμπτουσία· Ορθοδοξία-Πολιτισμός-Επιστήμες

Ανάγνωση του βιβλίου της Ελένης Καριτά «Η μορφή ενός αγίου – Ιωάννης ο Ρώσος», που αφηγείται τον βίο του αγίου. Η ηχογράφηση έγινε στον ραδιοφωνικό σταθμό της Ιεράς Μητροπόλεως Λεμεσού. Διαβάζει ο Πρωτοσύγκελλος της Ι.Μ. Λεμεσού Αρχιμανδρίτης Ισαάκ. Your browser does not support the audio element.

Ο πρωτοπρεσβύτερος π. Σπυρίδων Βασιλάκος, Θεολόγος, Διευθυντής του Ραδιοφωνικού Σταθμού της Ι. Μ. Θηβών & Λεβαδείας, μιλάει στην Πεμπτουσία για το παραμύθι ως παραμυθία και επιστροφή στην παιδικότητα.

Πήγαμε ήδη ένα βήμα παραπέρα από το «Μάντευε τι θέλω και τρέχα να το ικανοποιήσεις!». Σε μια κουβέντα η οποία λέγεται, με διαφορετικό ευτυχώς νόημα, σε δύο διαφορετικές τυπικές καταστάσεις: Στην πρώτη περίπτωση, λέγεται σε συνθήκες έντασης, εκνευρισμού, ίσως και σύγκρουσης. Που ενίοτε επίσης τροφοδοτείται από τη (λίγο πολύ ναρκισσοκινούμενη) επιμονή σου να λες και να δείχνεις και να επικρίνεις συνεχώς τα λάθη και τα στραβά του άλλου (άλλοτε υπαρκτά, άλλοτε «κατά τη γνώμη σου» -μόνο που δεν το βλέπεις πάντα έτσι). Σ’ αυτή την περίπτωση, το «Εγώ έτσι είμαι και σ’ όποιον αρέσω!» αντιπροσωπεύει συνήθως στοιχειώδη, αναγκαία άμυνα (=ζωοδότης ναρκισσισμός) του άλλου, που εύλογα θέλει να υπερασπίσει τον εαυτό του από χωρίς μέτρο πλήγματα που δέχεται (έστω και «για το ...

Εισήγηση του π. Δημητρίου Χάρπερ, στο 2ο Διεθνές Συνέδριο Ψηφιακών Μέσων και Ορθόδοξης Ποιμαντικής, που πραγματοποιήθηκε από τις 18 εως τις 21 Ιουνίου 2018 στην Ορθόδοξη Ακαδημία Κρήτης υπό την αιγίδα του Παναγιωτάτου Οικουμενικού Πατριάρχου κ.κ. Βαρθολομαίου.

Η εργασία αυτή αναφέρεται στον ήρωα Μιχαήλ Ζένιου, που έπεσε μαχόμενος κατά την Τουρκική εισβολή του 1974. Το ενδιαφέρον μου για το θέμα αυτό οφείλεται στους ακόλουθους λόγους: Πρώτον, ο ήρωας αυτός είναι θείος μου, αδελφός του πατέρα μου, και αισθάνομαι υποχρέωση να ασχοληθώ μαζί του για να μάθω και εγώ περισσότερα αλλά και για να γίνει γνωστός και σε άλλους. Δεύτερο γιατί όλα όσα έχω ακούσει μέχρι σήμερα γι’ αυτόν με πείθουν ότι ο Μιχαήλ Ζένιου ήταν ένας πολύ ξεχωριστός άνθρωπος και μου κεντρίζουν το ενδιαφέρον να μάθω όσο το δυνατόν περισσότερες λεπτομέρειες από τη ζωή του αλλά και από τη δράση του κατά την Τουρκική εισβολή και τέλος τις περιπέτειες που έζησε ο ίδιος αλλά και τα λείψανά ...

Πώς μπορεί να απαλλαγεί ο πιστός από τον παλαιό πτωτικό άνθρωπο; Όλοι αισθανόμαστε ότι φέρουμε τα ίχνη του παλαιού ανθρώπου. Κύριο χαρακτηριστικό του είναι η φιλαυτία, δηλαδή η αρρωστημένη εγωκεντρική «αγάπη» του εαυτού μας. Η φιλαυτία δεν μας αφήνει να αγαπήσουμε αληθινά και ανιδιοτελώς το Θεό και τον άνθρωπο. Από τη φιλαυτία γεννιούνται τα πάθη. Εμπαθείς καθώς είμαστε δεν μπορούμε να συνδεθούμε απαθώς με τα άλλα ανθρώπινα πρόσωπα και τα πράγματα. Οι σχέσεις μας γίνονται εμπαθείς και εγωιστικές και μας εμποδίζουν να χαρούμε αληθινά τους συνανθρώπους μας και τα άλλα αγαθά του κόσμου. Αυτό τελικά μας οδηγεί στη μοναξιά, το κενό, το αδιέξοδο. Όταν λοιπόν λέμε παλαιό άνθρωπο, εννοούμε τον αρρωστημένο εγωκεντρισμό, από τον οποίο όλοι μας, άλλος λιγότερο και άλλος περισσότερο, ...

ΟΜΙΛΙΑ ΣΤΟ ΑΠΟΣΤΟΛΙΚΟ ΑΝΑΓΝΩΣΜΑ ΤΗΣ ΚΥΡΙΑΚΗΣ (Ρωμ. 10,1-10) Στην σημερινή περικοπή από την προς Ρωμαίους Επιστολή του ο Απόστολος Παύλος παρουσιάζει δύο βασικές αλήθειες, που ιδιαίτερα ενδιαφέρουν κι εμάς σήμερα. 1ον. Την ανάγκη να επιθυμούμε και να επιδιώκουμε τη σωτηρία των Ομοεθνών μας και όχι μόνον και 2ον. Να γνωρίζουμε ότι η σωτηρία, που προσφέρει ο Χριστός, είναι προσιτή και εφικτή για όλους τους ανθρώπους, Είναι όντως εντυπωσιακό το μεγάλο ενδιαφέρον που δείχνει ο Απόστολος Παύλος για τη σωτηρία των ομοεθνών του Εβραίων. Ο Σαύλος (όπως ήταν το πρώτο του εβραϊκό όνομα του Παύλου) από την πρώτη μέρα που μεταστράφηκε στον Χριστό, αντιμετώπιζε σε όλη του τη ζωή την έχθρα των Εβραίων. Όπου και αν πήγαινε οι Εβραίοι τον εδίωκαν, φυλάκιζαν, λιθοβολούσαν, προσπαθούσαν να ...

Το ευαγγελικό Ανάγνωσμα της ημέρας αναφέρεται στο θαύμα της θεραπείας κάποιου δαιμονισμένου από τον Ιησού Χριστό. Το γεγονός αυτό ελκύει το ιδιαίτερο ενδιαφέρον τριών Ευαγγελιστών, του Ματθαίου, του Μάρκου και του Λουκά, πιθανώς εξαιτίας του μεγάλου εντυπωσιασμού που προκάλεσε η θεραπεία αυτή και οι συνέπειες που προκλήθηκαν από την εκδίωξη των δαιμόνων σε μια μεγάλη μερίδα ανθρώπων της περιοχής των Γεργεσηνών ή Γαδαρηνών… Η αλλοτρίωση του πνευματικού ανθρώπου Οι ευαγγελιστές Μάρκος και Λουκάς δεν παρουσιάζουν μια γενική και υποθετική εικόνα των τραγικών συνεπειών της δαιμονικής επίδρασης. Το θέμα το εξειδικεύουν και το προσωποποιούν. Ομιλούν για κάποιον συγκεκριμένο, που όχι μόνο εξωτερικά και κοινωνικά έχουμε έκδηλα τα σημεία της καταστροφής, αλλά και εσωτερικά και πνευματικά ο άνθρωπος αυτός έχει αλλοτριωθεί και έχει χάσει ...

Ιησούς Χριστός ο Αρχιπάρθενος, έργον αγιογραφείου Ι.Μ.Μ. Βατοπαιδίου 2015 Σειρά κηρυγμάτων με ομιλητή τον Αρχιμανδρίτη π. Επιφάνιο Χατζηγιάγκου με θέμα την ερμηνεία του Συμβόλου της Πίστεως. Οι ομιλίες έγιναν στον Ιερό Μητροπολιτικό Ναό Αγίου Παντελεήμονος Φλώρινας. Your browser does not support the audio element.

Ο λαός του Ισραήλ δέχθηκε κατά καιρούς την επίδραση των γειτονικών του λαών και ενσωμάτωσε στη λατρεία του ειδωλολατρικά στοιχεία. Η ισραηλιτική λατρεία όχι μόνο εμπλουτίστηκε με πλήθος ξένων λατρευτικών στοιχείων, αλλά τα στοιχεία αυτά προσέλαβαν πολλές φορές μόνιμη θέση στο τυπικό της λατρείας αλλοιώνοντας την πίστη και τη λατρεία του αληθινού Θεού. Ο προφήτης Ηλίας αγωνίστηκε με ζήλο για την κάθαρση της λατρείας του Θεού, καταπολέμησε την ειδωλολατρία και προσπάθησε να εξυγιάνει τον ηθικό βίο του Ισραήλ και να στηρίξει την πίστη στον αληθινό Θεό. Ο προφήτης θεώρησε ως υπεύθυνο για τα δεινά της πατρίδα του τον βασιλιά Αχαάβ, ο οποίος είχε εγκαταλείψει τον Κύριο και λάτρευε την χθόνια ειδωλολατρική θεότητα του Βάαλ, την λατρεία του οποίου είχε εισαγάγει η ...

Ο Ηλίας ο Θεσβίτης ήταν ένας εξέχων Ισραηλίτης προφήτης του Θεού. Ήταν γιος του Σωβάκ και καταγόταν από ένα χωριό της ευρύτερης περιοχής της Γαλαάδ που πιθανόν ονομαζόταν Θέσβη. Κατοικούσε στη γη Γαλαάδ και έδρασε στα χρόνια του βασιλιά Αχαάβ, κατά τον 9ο-10ο αιώνα ΠΚΧ. Το όνομα Ηλίας αποτελεί ελληνική μεταφορά του αντίστοιχου εβραϊκού ονόματος Ελιγιαχού (אליהו‎), το οποίο σημαίνει «Ο Θεός μου είναι ο Ιεχωβά» ή «Ο Ιεχωβά Είναι Θεός». Αναφορές στον Ηλία περιέχονται και στο Κοράνιο. Ο ερειπωμένος Ναός του Προφήτη Ηλία στη Σμύρνη (φωτο Andrew Simes) Ο Ηλίας υπήρξε εξαιρετικά δραστήριος, δυναμικός και θαρραλέος προφήτης, ενεργώντας ως αντιπρόσωπος του Θεού. Όλα αυτά δείχνουν με πόσο ζήλο υπηρέτησε ο προφήτης Ηλίας το θέλημα του Θεού. Ο προφήτης Ηλίας, είχε βοηθό, ...

Κάθε λόγος περί μυστικής θεολογίας και κάθε αναφορά σε βιώματα και καταστάσεις αγιοπνευματικής εμπειρίας, που αποτελούν περιεχόμενα της θεολογίας αυτής, μας προκαλεί συχνά την αίσθηση μιας ασύλληπτης αποστάσεώς μας από τους ανθρώπους εκείνους του Θεού, που φαίνεται να είναι ιδιαίτερα ευνοημένοι και προικισμένοι για τέτοιες πνευματικές αναβάσεις και χαρισματικές εκστατικές ανυψώσεις στους μυστικούς πνευματικούς λειμώνες της νοητικής θεωρίας.     Ίσως η αιτία για μια τέτοια αίσθηση δεν θα πρέπει να είναι μόνο το είδος της αυτοσυνειδησίας μας για το πνευματικό μας επίπεδο και γενικά για τις δυνατότητές μας για μια δική μας μέθεξη στις ιερές και μυστικές αυτές αναβάσεις αλλά και η δικαιολογημένη πάντως σκέψη, ότι η μυστική θεολογία φαίνεται να γεννάται και να προοδεύει σε συνθήκες και όρους μιας απόλυτα ...

Αν όμως εμπιστευόμαστε τη διαίσθηση μας για πράγματα υπέρτατης σημασίας, τότε το κάθε λάθος μπορεί να απειλήσει τον άνθρωπο ακόμη και με απώλεια. Με την έννοια λοιπόν αυτή να υπακούς στην πείρα των αρχαίων ασκητών, που δεν επιτρέπει να εμπιστευόμαστε σε τέτοιο βαθμό τη διαίσθηση μας. Δυστυχώς στον κόσμο γίνεται διαρκώς αυτό το λάθος. Πρέπει αναπόφευκτα να χειραγωγούμαστε με το «όργανο» εκείνο που έχουμε. Είτε βέβαιοι είτε όχι, δεν μπορούμε να παραβλέψουμε το καρδιακό μας ραντάρ. Οπωσδήποτε όμως οφείλουμε να υπερνικήσουμε την αυτοπεποίθησή μας με δύσκολο αγώνα, ψυχικό και διανοητικό. Η διαίσθηση μας θα ήταν απολύτως ορθή, αλάθητη, αν ήμασταν ολότελα άγιοι. Αν όμως δεν έχουμε φθάσει σε αυτή την αγιότητα, τότε και η διαίσθηση μας, όπως και η λογική μας, ...

Είναι ένα θέμα που απασχολεί όχι μόνο τούς χριστιανούς αλλά και κάθε σκεπτόμενο άνθρωπο που δεν αρκείται στην καθημερινή ρουτίνα επιβίωσης αλλά ανησυχεί για το αύριο και την προσωπική του πρόοδο. Και ακόμη περισσότερο, η ζωή του δεν είναι μόνο ό,τι βλέπουμε, ό,τι ακούμε και ό,τι φοράμε, αλλά ενδιαφέρεται για το τι γίνεται και μετά το θάνατο, στην άλλη ζωή. Ωστόσο εδώ θα μιλήσουμε κυρίως από τη σκοπιά της ψυχολογίας και δεν θα υποκύψουμε στον πειρασμό να επεκταθούμε σε μεταφυσικά θέματα. Ποιά σχέση έχει η ψυχιατρική με την ψυχή και τη θρησκεία; Πρέπει εξ αρχής να πω, μιας και έχω διπλή ιδιότητα (εκείνη του ψυχιάτρου αλλά και του ιερέα – πνευματικού), ότι η καθεμιά έχει εξ ορισμού διαφορετικό αντικείμενο. Αυτό δεν σημαίνει ...

Ο Καθηγητής Φυσικής του Πανεπιστημίου Αθηνών κ. Ιωάννης Γραμματικάκης, στο πρώτο μέρος της συνεντεύξεώς του στην Πεμπτουσία, αναφέρεται στην δημιουργία του κόσμου και στην συνάντηση επιστήμης και θεολογίας.