Επιστήμες, Τέχνες & Πολιτισμός

Τα ρομπότ αλλάζουν τη μεταποίηση στη Βόρειο Ελλάδα

20 Οκτωβρίου 2019

Τα ρομπότ αλλάζουν τη μεταποίηση στη Βόρειο Ελλάδα

Στην παραγωγή των προϊόντων που χρησιμοποιούμε καθημερινά η συμβολή της ρομποτικής και των εργοστασίων της Κίνας είναι απολύτως καθοριστική

Στη Θεσσαλονίκη -και την Κεντρική Μακεδονία γενικότερα- λειτουργούν πολλές μεταποιητικές επιχειρήσεις. Παρά το βαρύτατο πλήγμα που δέχθηκε η ελληνική οικονομία στα χρόνια της ύφεσης, που είχε ως συνέπεια να μπει λουκέτο σε πολλές επιχειρήσεις, ο δευτερογενής τομέας της οικονομίας εξακολουθεί να αποτελεί μία από τις βασικές πηγές πλούτου και απασχόλησης στην περιοχή. Γι’ αυτό η συγκεκριμένη παραγωγική δραστηριότητα επιβάλλεται όχι απλώς να διατηρηθεί, αλλά να αναπτυχθεί όσο γίνεται περισσότερο.

Στην εποχή της 4ης βιομηχανικής επανάστασης, την οποία διανύουμε, ο τρόπος παραγωγής αλλάζει, καθώς προσαρμόζεται στα ψηφιακά δεδομένα. Τα κομπιούτερ και τα ρομπότ αναλαμβάνουν, πλέον, κομβικό ρόλο, καθώς μπορούν να διασφαλίσουν αύξηση της αποδοτικότητα και της παραγωγικότητας και συγκράτηση του κόστους. Διασφαλίζουν δηλαδή την ανταγωνιστικότητα της επιχείρησης στη διεθνή αγορά, καθώς στα χρόνια της παγκοσμιοποίησης δεν υπάρχουν ούτε σύνορα, ούτε περιορισμοί στη διακίνηση των προϊόντων.

Ακόμη και ο εμπορικός πόλεμος που έχει πυροδοτήσει ο πρόεδρος των ΗΠΑ Ντόναλντ Τραμπ ή το προβληματικό από κάθε άποψη Brexit, παρά το ότι είναι εξαιρετικά σοβαρά γεγονότα, δεν θεωρούνται ικανά να αλλάξουν επί της ουσίας τη λειτουργία της παγκόσμιας οικονομίας, όπως έχει διαμορφωθεί από το 1990 και μετά. Γι’ αυτό φυσικά η αγωνία όλων –συμπεριλαμβανομένων και αυτών που ξεκίνησαν τον πόλεμο ή όσων ορκίζονται στην έξοδο της Μεγάλης Βρετανίας από την Ευρωπαϊκή Ένωση- είναι στο τέλος της ημέρας να υπάρξουν οι κατάλληλες συμφωνίες, ώστε οι εξελίξεις να είναι συντονισμένες και οργανωμένες.

Με αυτά τα δεδομένα σε ορισμένα εργοστάσια στη χώρα μας –και στη Βόρεια Ελλάδα- λειτουργούν ήδη ρομποτικά συστήματα και προγραμματίζεται η επέκταση και η αναβάθμισή τους. Σε άλλες περιπτώσεις βιομηχανίες που ακόμη δεν έχουν προχωρήσει σχεδιάζουν κινήσεις στο άμεσο μέλλον. Τα ρομπότ έχουν μπει στη ζωή μας, ακόμη κι αν μέχρι στιγμής δεν έχουμε στο σπίτι ή στο γραφείο τον προσωπικό μας βοηθό. Περίπου το ίδιο συμβαίνει εδώ και χρόνια με τους Κινέζους κι ας μην τους βλέπουμε. Στην παραγωγή των προϊόντων που χρησιμοποιούμε καθημερινά η συμβολή της ρομποτικής και των εργοστασίων της Κίνας είναι απολύτως καθοριστική, άρα τα ρομπότ και οι Κινέζοι κυκλοφορούν ανάμεσα μας.

Τρεις + μία διαστάσεις

Ειδικά για τα ρομπότ –αν προτιμάτε για τα ρομποτικά συστήματα, όπως λέγονται επίσημα- βρίσκονται ακόμη πιο κοντά μας, αφού αξιοποιούνται από ελληνικές επιχειρήσεις. Όπως είναι φυσικό, κάτι τέτοιο δημιουργεί ανησυχία, υπό την έννοια ότι αν τα ρομπότ κάνουν τη δουλειά των εργαζομένων, τότε –μοιραία- κάποιοι άνθρωποι χάνουν τις δουλειές τους.

Πρόκειται για μια λογική ακολουθία η οποία όμως αφορά μόνο την επιφάνεια των πραγμάτων. Το βάθος είναι πολύ διαφορετικό, καθώς έχει –μεταξύ άλλων- τις ακόλουθες τρεις διαστάσεις:

Πρώτον, τα κομπιούτερ τα προγραμματίζουν άνθρωποι. Όπως άνθρωποι παρακολουθούν τη λειτουργία των ρομπότ. Άρα οι άνθρωποι εξακολουθούν να είναι χρήσιμοι στην παραγωγή.

Το ποιοι άνθρωποι και με ποιες δεξιότητες είναι ένα άλλο θέμα, αλλά πάντα η εξέλιξη της τεχνολογίας –η χρήση του ατμού στην αρχή, του ηλεκτρισμού στη συνέχεια και της πληροφορικής και των κομπιούτερ σήμερα- επιφέρει αλλαγές ειδικοτήτων, ώστε να εξυπηρετούνται οι νέες ανάγκες.

Δεύτερον, το να μειώσει μια επιχείρηση τον αριθμό των εργαζομένων της λόγω των αυτοματοποιημένων συστημάτων που χρησιμοποιεί –για παράδειγμα από 200 σε 70- είναι ένα κακό νέο τόσο για τους 130 που θα μείνουν χωρίς δουλειά, όσο και για την κοινωνία που επιθυμεί εργασία για το 100% των μελών της. Ταυτόχρονα, όμως, είναι όρος επιβίωσης για την επιχείρηση. Διότι εάν η επιχείρηση δεν εγκαταστήσει ρομπότ και διατηρήσει τις 200 θέσεις εργασίας, σε ένα σχετικά μικρό διάστημα ενός ή δύο ετών πιθανότατα θα κλείσει λόγω ανταγωνισμού και θα βγουν στην ανεργία και οι 200 εργαζόμενοι. Ταυτόχρονα θα σταματήσει τη λειτουργία του ένα παραγωγικό σύστημα ικανό στο μέλλον να αυξήσει τις ανάγκες του σε εργαζομένους.

Τρίτον, εάν –θεωρητικά- ολόκληρη η χώρα «απέχει» από την 4η βιομηχανική επανάσταση, σε λίγα χρόνια δεν θα παράγει τίποτα που να μπορεί να πουληθεί στο εξωτερικό. Ούτε καν μέσα στην Ελλάδα, λόγω παρωχημένης τεχνολογίας και υψηλού κόστους. Επομένως η χώρα, που σήμερα είναι εισαγωγική κατά 70%, θα γίνει εισαγωγική κατά 90% και βάλε. Μπορεί κανείς να φανταστεί στον 21ο αιώνα μια οικονομία χωρίς δευτερογενή τομέα της οικονομίας;

Σιωπή στη Θεσσαλονίκη

Όλα αυτά είναι θέματα, τα οποία στη Θεσσαλονίκη έχουν συζητηθεί ελάχιστα. Την ερχόμενη Τετάρτη 30 Οκτωβρίου το ΕΒΕΘ οργανώνει μια εκδήλωση με το συγκεκριμένο θέμα, αλλά πέραν τούτου… σιωπή. Κι όμως ενδιαφέρον υπάρχει. Όπως υπάρχει ανησυχία. Έρευνα του Συνδέσμου Επιχειρήσεων και Βιομηχανιών που δημοσιοποιήθηκε πριν από λίγες ημέρες δείχνει ότι στην Ελλάδα είναι υψηλότερος ο κίνδυνος απώλειας θέσεων εργασίας από την αξιοποίηση της ρομποτικής, ωστόσο η απώλεια θέσεων εργασίας θα αντισταθμιστεί σε μεγάλο βαθμό από τη δημιουργία νέων θέσεων, είτε στην ίδια αλυσίδα αξίας, είτε σε άλλους κλάδους και τομείς της οικονομίας ως αποτέλεσμα της αυξημένης παραγωγικότητας και των εισοδημάτων. Με βάση την έρευνα το ποσοστό των θέσεων εργασίας στη χώρα μας που αντιμετωπίζουν πολύ υψηλή πιθανότητα αυτοματοποίησης ανέρχεται σε 23,4%, (έναντι 14% κατά μέσο όρο στις χώρες – μέλη του ΟΟΣΑ), ενώ άλλο ένα 35,3% αντιμετωπίζει πιθανότητα σημαντικής αλλαγής.
Στο σύνολο, πάντως, των χωρών του ΟΟΣΑ η Ελλάδα καταλαμβάνει την τέταρτη θέση όσον αφορά το ποσοστό θέσεων που έχουν πιθανότητα άνω του 50% να αυτοματοποιηθούν, πίσω από Σλοβενία, Λιθουανία και Τουρκία. Τονίζεται, ωστόσο, ότι η αξιοποίηση των ευκαιριών της ρομποτικής δεν αποτελεί επιλογή αλλά αναγκαιότητα για τις επιχειρήσεις και όσοι μείνουν πίσω θα αντιμετωπίσουν σημαντικές πιέσεις παραγωγικότητας και κόστους. Επίσης, ο ΣΕΒ υπογραμμίζει ότι μέχρι σήμερα είναι σχετικά μικρή η διείσδυση των ρομποτικών συστημάτων στην εγχώρια βιομηχανία, κάτι που σημαίνει-όπως μπορεί να κατανοήσει κανείς- ότι το επόμενο διάστημα οι εξελίξεις θα είναι ραγδαίες.

 

Πηγή: Voria.gr