Όλα τα άρθρα από

Πεμπτουσία

Χριστουγεννιάτικοι συνειρμοί (Αρχιμ. Χριστόδουλος, Καθηγούμενος της Ιεράς Μονής Οσίου Συμεών του Νέου Θεολόγου)

Κατηγορίες: Πεμπτουσία· Ορθοδοξία-Πολιτισμός-Επιστήμες

Τίκτεται σαρκί ο Λόγος και εν φάτνη των άλογων γεννηθείς ανακλίνεται ·  τούτο συγκατάβασις η άκρα, τούτο η φρικτή οικονομία! (Ο Υιός και Λόγος του Θεού γεννιέται με σάρκα και ανακλίνεται στη φάτνη των άλογων· αυτό είναι η άκρα συγκατάβασή του, αυτό είναι η φρικτή του οικονομία, για τη δική μας σωτηρία!) Φίλτατοι αδελφοί εν Χριστώ, τω δι' ημάς τους ανθρώπους και διά την ημετέραν σωτηρίαν κατελθόντι εκ των ουρανών και σαρκωθέντι εκ Πνεύματος Αγίου και Μαρίας της Παρθένου και ενανθρωπήσαντι· φρονώ ταπεινώς ότι δεν ήταν τόσο δυσάρεστη για τον Σωτήρα και Λυτρωτή μας, τον Κύριο του παντός, η κατά σάρκα γέννησή του μέσα στη φάτνη των αλόγων - διότι ουκ ην αυτοίς τόπος εν τω καταλύματι - αφού άλλωστε την επέλεξε ο ίδιος. Πιο ...

Περισσότερα

Ο δίκαιος Ιωσήφ στην υμνολογία των Χριστουγέννων (Γεώργιος Ζαραβέλας, Θεολόγος)

Κατηγορίες: Πεμπτουσία· Ορθοδοξία-Πολιτισμός-Επιστήμες

Ο Ιωσήφ ο Δίκαιος, μνήστορας της Θεοτόκου, συνιστά ένα από τα δραματικά πρόσωπα της Γέννησης του Χριστού. Υπήρξε γνήσιος υπηρέτης του μυστηρίου της Θείας Οικονομίας, το οποίο ξεκίνησε με την ενανθρώπηση του Σωτήρα Χριστού. Η διακριτική παρουσία του στο πλευρό της Θεομήτορος είναι δηλωτική του χαρακτήρα του. Οι αρχικές αμφιβολίες του για την άσπορη σύλληψη του τόκου της Μαριάμ περιγράφουν άριστα την αδυναμία της ανθρώπινης λογικής να κατανοήσει το μυστήριο του Θεού και την παντοδυναμία Του να άρει τους νόμους της φύσης, που ο Ίδιος δημιούργησε. Η υμνογραφία των Χριστουγέννων αναφέρεται σε πολλά σημεία στο πρόσωπο, τη δράση και τη στάση του Ιωσήφ. Ιδιαίτερες αναφορές για εκείνον υπάρχουν σε ορισμένα από τα ιδιόμελα τροπάρια των Μεγάλων και Βασιλικών Ωρών της παραμονής ...

Περισσότερα

Η Ορθοδοξία σήμερα και οι Πατέρες της Εκκλησίας (Ηρακλής Αθ. Φίλιος, Βαλκανιολόγος-θεολόγος)

Κατηγορίες: Πεμπτουσία· Ορθοδοξία-Πολιτισμός-Επιστήμες

(Προηγούμενη δημοσίευση: http://www.pemptousia.gr/?p=179488) ΗΡΑΚΛΗΣ ΦΙΛΙΟΣ: Ποιο είναι το πλεονέκτημα της θεολογίας της Ορθόδοξης Ανατολής στη σύγχρονη εποχή έναντι άλλων θρησκειών; Είναι ελκυστική; Π. ΙΩΑΝΝΗΣ ΧΡΥΣΑΥΓΗΣ: Νομίζω ότι η Ορθοδοξία είναι οπωσδήποτε θελκτική και πάντα ελκυστική, κι αυτό είναι κάτι για το οποίο είχα απόλυτη εμπειρία στην Αυστραλία καθώς και στις Ηνωμένες Πολιτείες. Απ᾽ ότι γνωρίζω το ίδιο ισχύει στην Δυτική Ευρώπη, όπως επίσης στην Ασία και στην Αφρική. Fr. John Chryssavgis, Spokesperson of the Ecumenical Patriarchate, addresses questions during the Press Briefing. PHOTOS: © DIMITRIOS PANAGOS Υπάρχουν ασφαλώς πολλοί που είναι πολύ περισσότερο εξειδικευμένοι στο να μιλήσουν για την ιεραποστολική εργασία που επιτελεί η Ορθόδοξη Εκκλησία στην Ασία και στην Αφρική. Αλλά ομολογώ πως κάποτε ανησυχώ σχετικά με το ερώτημα για το αν ...

Περισσότερα

«Πώς είναι δυνατόν να προχωρήση αυτός ο κόσμος χωρίς τον σαρκί φανέντα Θεό;» (Μητροπολίτης Πατρών Χρυσόστομος)

Κατηγορίες: Πεμπτουσία· Ορθοδοξία-Πολιτισμός-Επιστήμες

Αδελφοί μου, Ο ουρανός και πάλι ανοίγει και κατέρχεται ο Κύριός μας, γενόμενος άνθρωπος για να θεραπεύση το πρόσλημα, δηλαδή την ανθρώπινη φύση και να λυτρώση, με αυτή Του την κένωση, το ανθρώπινο γένος. Ο Ιερός Χρυσόστομος ονομάζει την εορτή των Χριστουγέννων Μητρόπολη των Εορτών, επειδή είναι το κέντρο όλων των εορτασμών, η αιτία και η απαρχή όλων των πανηγυρισμών. Η ιστορία υφαίνεται. με το υφάδι της άκρας ταπεινώσεως και συγκαταβάσεως του Θεού, ο Οποίος «αγάπη εστί» κατά τον Ιερώτατον Ευαγγελιστήν Ιωάννη και αγαπητικά προσφέρεται. και θυσιαστικά χαρίζεται, «ίνα οι άνθρωποι ζωήν έχωσι και περισσόν έχωσι». Άραγε, θα κατανοήση ο άνθρωπος, ότι η μόνη πύλη σωτηρίας, η μόνη ελπίδα, η μόνη οδός για την υπέρβαση της φθαρτότητος και την απόλαυση της αιωνίου μακαριότητος είναι ο ενανθρωπήσας Θεός; Αλήθεια, ...

Περισσότερα

Περί εκκλησιασμού – Β΄ μέρος (Ιερομόναχος Μύρων Σιμωνοπετρίτης)

Κατηγορίες: Πεμπτουσία· Ορθοδοξία-Πολιτισμός-Επιστήμες

Ομιλία του Ιερομονάχου Μύρωνος Σιμωνοπετρίτη για την σημασία του εκκλησιασμού στη ζωή του χριστιανού. Η ομιλία έγινε στο Ιερό Μετόχι της Αναλήψεως της Ι.Μ. Σίμωνος Πέτρας στο Βύρωνα Αττικής. %audio%

Περισσότερα

Κοιτώντας την εικόνα της Γεννήσεως (Παναγιώτης Αγγελόπουλος, Εισαγγελέας Εφετών Αθηνών)

Κατηγορίες: Πεμπτουσία· Ορθοδοξία-Πολιτισμός-Επιστήμες

Στο πλούσιο υμνολόγιο της Εκκλησίας μας, την παραμονή των Χριστουγέννων, ψάλλεται ένα πολύ ωραίο ιδιόμελο, στη διάρκεια της Α΄ Ὥρας, των Βασιλικών Μεγάλων Ωρών.: «Βηθλεέμ ετοιμάζου· ευτρεπιζέσθω η φάτνη· το Σπήλαιον δεχέσθω, η αλήθεια ήλθεν· η σκιά παρέδραμε· και Θεός ανθρώποις, εκ Παρθένου πεφανέρωται, μορφωθείς το καθ᾿ ημάς, και θεώσας το πρόσλημμα. Διο Αδὰμ ανανεούται συν τη Εύα, κράζοντες· Επί γης ευδοκία επεφάνη, σώσαι το γένος ημών».  Είναι ποίημα, του Πατριάρχου της Αγίας Πόλεως των Ιεροσολύμων Σωφρονίου, και ψάλλεται σε ήχο πλ. του Δ΄. Η Βηθλεέμ, απέχει περί τα 20 λεπτά με το αυτοκίνητο, από την Ιερουσαλήμ και σήμερα, είναι υπό Παλαιστινιακό έλεγχο. Στα Εβραϊκά, Βηθλεέμ σημαίνει ψωμόπολη, δηλ. πόλη του ψωμιού. Τότε η Βηθλεέμ, ήταν ένα μικρό ασήμαντο χωριό. Την ύστερη ...

Περισσότερα

Φυσικό Περιβάλλον: Γιατί εξαντλούμε αυτό που μας τρέφει; (Πολυξένη Δημοσθένους)

Κατηγορίες: Πεμπτουσία· Ορθοδοξία-Πολιτισμός-Επιστήμες

Η καύση (αρχικά ξυλείας και στη συνέχεια ορυκτών καυσίμων), που είναι μία από τις πλέον στοιχειώδεις και αρχαιότερες δραστηριότητες του οργανωμένου σε ομάδες/ κοινωνίες ανθρώπου, αποτελεί σήμερα τη πηγή/αιτία του μεγαλύτερου υδρογειακού προβλήματος της εποχής μας, που είναι το «φαινόμενο του θερμοκηπίου». Το φαινόμενο αυτό οφείλεται στα αέρια του θερμοκηπίου και κυρίως το διοξείδιο του άνθρακα, το οποίο είναι προϊόν καύσης, κυρίως ξυλείας και ορυκτών καυσίμων (π.χ. άνθρακας, πετρέλαιο κ.ά.). Το «φαινόμενο του θερμοκηπίου» είναι ένα φυσικό φαινόμενο και απαραίτητο για τη διατήρηση και εξέλιξη της ζωής στον πλανήτη γη. Χωρίς το στρώμα των αερίων του θερμοκηπίου (διοξείδιο του άνθρακα, μεθάνιο, υδρατμοί κ.ά.) στα ψηλότερα στρώματα της ατμόσφαιρας, η θερμότητα στην επιφάνεια της γης που οφείλεται κατεξοχήν στις ηλιακές ακτίνες ...

Περισσότερα

Χριστούγεννα: αποδοχή της ανθρώπινης ετερότητας ή πρόσληψη θέωσης; [2ο μέρος] (Κώστας Νούσης, Θεολόγος – Φιλόλογος)

Κατηγορίες: Πεμπτουσία· Ορθοδοξία-Πολιτισμός-Επιστήμες

Η ταπείνωση του Θεού τον έφερε ανάμεσά μας όχι σαν απλό επισκέπτη και περιστασιακό κατασκηνωτή (Ιω. 1:14), αλλά ως έναν εξ ημών. Τα γλωσσικά σημαίνοντα και σημαινόμενα αδυνατούν να αποδώσουν το μέγεθος της υψοποιού για εμάς και όλη την κτίση τούτης (συγ)κατάβασης. Το ζήτημα είναι πλέον η αντίστροφη πορεία μας, η άνοδός μας στον ουρανό, η ένωση με τον Κύριο, η θεοποίηση των όντων. Έτυχε πέρυσι τέτοιον καιρό να παρίσταμαι σε μια σχετική ομιλία ενός διαπρεπούς θεολόγου, ο οποίος μίλησε για το μήνυμα που γεννάται εκ της θείας Γέννας: πιο συγκεκριμένα περί της αποδοχής (υπό Θεού) της ανθρωπότητας σε όλες τις διαστάσεις της. Το σημείο εδώ είναι και κομβικό, αλλά και κάπως επικίνδυνο: ποιες διαστάσεις ακριβώς καταφάσκει ο Κύριος «γενόμενος σάρκα»; ...

Περισσότερα

Η τρίτη γέννηση του Χριστού (μέρος Α) (Στέργιος Ν. Σάκκος, Ομότιμος Καθηγητής Εισαγωγής & Ερμηνείας Καινής Διαθήκης Α.Π.Θ. († 2012))

Κατηγορίες: Πεμπτουσία· Ορθοδοξία-Πολιτισμός-Επιστήμες

1. Η αναγέννηση  Η τρίτη γέννηση του Χριστού είναι η γέννησή του στη ζωή των ανθρώπων που τον πιστεύουν και τον δέχονται προσωπικό τους Θεό. Διότι αν και ο Χριστός ενανθρώπησε για να σώσει όλο το κόσμο, εν τούτοις, δεν σώζονται όλοι οι άνθρωποι. Βέβαια, ο Κύριος «θέλει πάντας ανθρώπους σωθήναι και εις επίγνωσιν αληθείας ελθείν» (Α’ Τι 2,4), και ασφαλώς είναι παντοδύναμος, σέβεται, όμως, και την ελευθερία του ανθρώπου και δεν μπορεί, δεν θέλει, να μας σώσει, αν εμείς δεν θέλουμε. Έτσι παρουσιάζεται στην Αποκάλυψη σαν ένας ζητιάνος οδοιπόρος, που γυρνά από πόρτα σε πόρτα, από ψυχή σε ψυχή, και χτυπά να του ανοίξουμε. «Ιδού έστηκα επί την θύραν και κρούω· εάν τις ακούση της φωνής μου και ανοίξη την θύραν, και ...

Περισσότερα

Γιατί γιορτάζουμε τη Σύναξη της Θεοτόκου (Μαρία Βλάχου, Θεολόγος)

Κατηγορίες: Πεμπτουσία· Ορθοδοξία-Πολιτισμός-Επιστήμες

Σύμφωνα με την παράδοση της Εκκλησίας, μετά από κάθε σημαντικό γεγονός που συνδέεται με την έλευση του Υιού του Θεού στον κόσμο για τη σωτηρία του, εορτάζεται η σύναξη προς τιμήν του προσώπου που έπαιξε πρωταγωνιστικό ρόλο σ’ αυτό. Για παράδειγμα, όπως μετά τη Βάπτιση του Χριστού έχουμε τη Σύναξη του Αγίου Ιωάννη του  Βαπτιστού, έτσι μετά  τη Γέννησή Του έχουμε τη Σύναξη της Θεοτόκου. Η κάθε Σύναξη  προεκτείνει την καθεαυτό γιορτή εμβαθύνοντας στο νόημά της και επαναλαμβάνοντας τους περισσότερους ύμνους της. Συνεπώς,  η Σύναξη της Θεοτόκου τονίζει μεν τη Γέννηση του Κυρίου δίνοντας  όμως έμφαση στην πραγματικότητα της  Σάρκωσής Του, πράγμα που μπορεί να λανθάνει της προσοχής μας σήμερα,  ενώ ήταν ζωτικής σημασίας  για την Εκκλησία κατά τους πρώτους αιώνες που είχε ...

Περισσότερα

Επιτυχείς και ατυχείς παπικές προσεγγίσεις στις σχέσεις πίστης-επιστήμης (Δρ. Πέτρος Παναγιωτόπουλος, Συντονιστής Περιεχομένου Ενότητας Επιστημών – Πεμπτουσία)

Κατηγορίες: Πεμπτουσία· Ορθοδοξία-Πολιτισμός-Επιστήμες

Μετά την έκθεση των αντιλήψεων για τη σχέση των επιστημονικών αντιλήψεων με τη θρησκεία, η ομιλία του Πίου ΧΙΙ στο κλείσιμό της προβαίνει σε αναφορά του λόγου τριών δημοφιλών επιστημόνων. Εδώ το θέμα γίνεται αποκτά ιδιαίτερο ενδιαφέρον. Οι τρεις επιστήμονες είναι οι Ludwig Plate (ζωολόγος), Svante Arrehnius (φυσικός/χημικός) και Edmund Whittaker, για τον οποίο έγινε λόγος προηγουμένως. Για τους δύο πρώτους γίνεται λόγος, ότι ισχυρίζονται πως η επιστήμη αρνείται την αξιοπιστία της θεολογικής ιδέας μιας δημιουργίας από το μηδέν. Ο Πίος ΧΙΙ δεν δείχνει πως θέλει να κρίνει αυτούς τους ισχυρισμούς, αλλά τους αναφέρει για ρητορικούς λόγους, προκειμένου βασικά να καταλήξει στον Whittaker. Ο τελευταίος είχε ασχοληθεί φιλοσοφικά με το σύμπαν στο κείμενό του "Space and Spirit" (Διάστημα και Πνεύμα, ...

Περισσότερα

«Ο Χριστός γεννάται κάθε μέρα, κάθε ώρα, κάθε λεπτό και περιμένει από εμάς να τον πάρουμε στην ζεστή αγκάλη μας» (Μητροπολίτης Ισπανίας και Πορτογαλίας Πολύκαρπος)

Κατηγορίες: Πεμπτουσία· Ορθοδοξία-Πολιτισμός-Επιστήμες

Χθές τό ἀπόγευμα ἒλαβα, μέσω WhatsApp, ἀπό κληρικό τῆς Ἱερᾶς Μητροπόλεώς μας ἓνα πολύ ὡραῖο καί συγκινητικό, ἀλλά καί συγκλονιστικό θά ἒλεγα, μικρό ἰταλικό χριστουγεννιάτικο βίντεο, τό κείμενο τοῦ ὁποίου μεταγλωτισμένο στήν ἑλληνική θεωρῶ ὃτι ἀποτελεῖ ἓνα πολύ καλό μήνυμα. Τό διδακτικό καί ἐπίκαιρο αὐτό κείμενο, στό ὁποῖο μιλάει ὁ ἲδιος ὁ Κύριος, ἒχει ὡς ἑξῆς: "Πλησιάζουμε στήν ἡμερομηνία τῶν γενεθλίων μου. Ὃλα τά χρόνια γίνεται μία μεγάλη γιορτή πρός τιμήν μου. Καί πιστεύω ὃτι καί φέτος θά συμβεῖ τό ἲδιο. Αὐτές τίς μέρες ὁ κόσμος κάνει πολλά ψώνια. Ὑπάρχουν ἀγγελίες στό ραδιόφωνο, στήν τηλεόραση καί παντοῦ δέν γίνεται λόγος γιά ἂλλο πρᾶγμα. Εἶναι ἀλήθεια! Εἶναι εὐχάριστο νά ξέρεις ὃτι τουλάχιστον μία ἡμέρα τόν χρόνο ὑπάρχει κάποιος πού μέ σκέπτεται λίγο. ...

Περισσότερα

Γέρ. Εφραίμ Φιλοθεΐτης: Ο Γέροντάς μου Ιωσήφ ο Ησυχαστής σε ηχητική απόδοση (μέρος 37ο) (Γέροντας Εφραίμ, Προηγούμενος Ι.Μ. Φιλοθέου)

Κατηγορίες: Πεμπτουσία· Ορθοδοξία-Πολιτισμός-Επιστήμες

Ο Γέροντάς μου Ιωσήφ ο Ησυχαστής και Σπηλαιώτης, μέρος 37ο. Ανάγνωση από το ομώνυμο βιβλίο του Γέροντος Εφραίμ Φιλοθεΐτου, εκδόσεως Ι.Μ. Αγίου Αντωνίου Αριζόνας. Η ηχογράφηση έγινε στον ραδιοφωνικό σταθμό της Ι.Μ. Λεμεσού. Διαβάζει η κυρία Όλγα Κοκκίνου. %audio%

Περισσότερα

Ο Πρωτομάρτυρας Στέφανος

Κατηγορίες: Πεμπτουσία· Ορθοδοξία-Πολιτισμός-Επιστήμες

Ο Άγιος Στέφανος ονομάζεται Πρωτομάρτυρας, γιατί ήταν ο πρώτος που μαρτύρησε για τον Χριστό, αν εξαιρέσουμε βέβαια τα 14.000 νήπια που θανάτωσε ο Ηρώδης. Ο Άγιος Στέφανος είναι ο πρώτος, από τους επτά διακόνους (αρχιδιάκονος), τους οποίους εξέλεξαν οι Απόστολοι, για να διακονούν, να υπηρετούν δηλαδή στα τραπέζια, τα κοινά δείπνα που είχαν τότε οι πρώτοι χριστιανοί, ώστε οι Απόστολοι να μπορούν απερίσπαστοι να αφοσιωθούν στο κύριο έργο τους, που ήταν η διδαχή, η διδασκαλία δηλαδή του Λόγου του Θεού, η επικοινωνία με τους πιστούς, η προσευχή και η τέλεση του μυστηρίου της Θείας Ευχαριστίας. Και ο Πρωτοδιάκονος Στέφανος όμως, με πολύ θάρρος, κήρυττε στους συμπατριώτες του για τον Χριστό κι έλεγε ότι αυτός ο Χριστός, που είχε έρθει κι έζησε ανάμεσα ...

Περισσότερα