Όλα τα άρθρα από

Πεμπτουσία

Ναυμαχία της Σαλαμίνας

Κατηγορίες: Πεμπτουσία· Ορθοδοξία-Πολιτισμός-Επιστήμες

Μετά την κατάληψη του στενού των Θερμοπυλών απ’ τους Πέρσες και την λήξη της Ναυμαχίας του Αρτεμισίου χωρίς αποφασιστικό αποτέλεσμα, ο Ελληνικός στόλος εγκατέλειψε την θαλάσσια περιοχή στα Βόρεια της Εύβοιας κατευθυνόμενος προς τις ακτές της Αττικής και έτσι άνοιξε ο δρόμος για την κατάκτηση ολόκληρης της Κεντρικής Ελλάδας από τον στρατό του Ξέρξη. Σ’ αυτή την περίσταση ο ρόλος του Θεμιστοκλή υπήρξε οπωσδήποτε αποφασιστικός. Kατόρθωσε να πείσει τους Αθηναίους να εκκενώσουν την Αττική με την προστασία του Ελληνικού στόλου, ο οποίος αγκυροβόλησε στη Σαλαμίνα για να προστατεύσει αυτήν την επιχείρηση. Οι δυνάμεις των Αντιπάλων Για τη δύναμη του Περσικού στόλου οι πηγές μας δίνουν διάφορες πληροφορίες, ασφαλώς υπερβολικές στο σύνολο τους, όχι όμως και τελείως αντιφατικές. Ο Αισχύλος στους «Πέρσες» αναφέρει ...

Περισσότερα

Ο ποιητής και ο όσιος. Το οδοιπορικό του Νικόλα Κάλας στον Άθω και η συνάντησή του με τον γέροντα Δανιήλ Κατουνακιώτη (Βασιλική Χατζηγεωργίου, Φωτογραφικό Αρχείο ΕΛΙΑ-ΜΙΕΤ)

Κατηγορίες: Πεμπτουσία· Ορθοδοξία-Πολιτισμός-Επιστήμες

 …στου Όρους τις σταυρόφυτες πλαγιές,* φθάνουν τρεις νέοι κατά το τέλος της Άνοιξης του 1929. Ο ένας από αυτούς, 22 ετών, είναι φοιτητής της Νομικής στην Αθήνα και τελευταίος γόνος μιας αρχοντικής οικογένειας με μακρά παράδοση: ο Νίκος Καλαμάρης. Ο πατέρας του, ο Ιωάννης Καλαμάρης, είναι επιχειρηματίας και πολιτεύεται στη Σύρο με το κόμμα των Φιλελευθέρων. Η μητέρα του, Ρόζα, είναι η μοναχοκόρη του στρατηγού Αλέξανδρου Καρατζά και πήρε το όνομά της από τη γιαγιά της, Ρόζα Μπότσαρη, κόρη του ήρωα της Επανάστασης Μάρκου Μπότσαρη που με την καλλονή της εντυπωσίασε τις βασιλικές αυλές της Ευρώπης. Ο Νίκης, όπως τον φωνάζουν οι φίλοι του, το 1929 είναι ένας νέος με ομορφιά, πνεύμα, σπάνια καλλιέργεια, πλούτο και μαρξιστική ιδεολογία. Πηγαίνει όμως ταπεινός προσκυνητής στο ...

Περισσότερα

Όσιος Παΐσιος: Προσπάθησε όσο μπορείς να βγεις από τον χώρον της ψευτιάς, και να κινείσαι στον χώρον της αληθείας!

Κατηγορίες: Πεμπτουσία· Ορθοδοξία-Πολιτισμός-Επιστήμες

Ι. Σκήτη Ιβήρων, τη 22-6-67 Εν Χριστώ αδελφέ Β. χαίρε εν Κυρίω πάντοτε και αγάλλου εν Αυτώ. Αδελφέ Β. ένα πράγμα έχω διαπιστώσει εκ πείρας. Όταν παρακαλούμεν τον Θεό με όλην την καρδιά μας διά να μας βοηθήσει να απαλλαχτούμε από ένα πάθος, και δεν μας ακούει και συνεχίζει το πάθος, πρέπει αμέσως να καταλάβομε ότι πίσω από αυτό το πάθος που θεωρούμε μεγάλο, κρύβεται άλλο μεγαλύτερο από αυτό που βλέπουμε, το οποίο είναι η υπερηφάνεια. Επειδή δεν την βλέπομε, συνεχίζει ένα πάθος που βλέπομε. Πολλές φορές έχω χτυπήσει την σάρκα και αδιάκριτα διά να απαλλαγώ από έναν πόλεμον. Χωρίς να είναι αιτία η σάρκα, αλλά ένας ψιλός λογισμός υπερηφανείας. Επόμενον είναι σε έναν μορφωμένον, ο οποίος ζει κάθε ημέρα στην κοσμική ατμόσφαιρα της ...

Περισσότερα

Ο π. Ιωακείμ απορούσε αν υπάρχουν ιερείς οι οποίοι φέρονται στον αέρα και εξηγεί πώς το έζησε στη συνέχεια!

Κατηγορίες: Θαυμαστές διηγήσεις

Ο Γέροντας, Αρχιμανδρίτης, π. Ιωακείμ Σπετσιέρης (1858-1943). Φωτογραφία Αγιορειτική Φωτοθήκη. (Γλωσσική διασκευή, επιμέλεια Στέλιος Κούκος) : Όταν χειροτονήθηκα ιερέας, είπα μια μέρα στον πατέρα Γερμανό : – Παπά Γερμανέ, διάβασα σε διάφορα ιερά βιβλία, ότι πολλοί ιερείς παλαιότερα, όταν τελούσαν την Μεγάλη Είσοδο κρατώντας τα Τίμια Δώρα, δεν πατούσαν στην γη, αλλά εφέροντο στον αέρα. Υπάρχουν και σήμερα τέτοιοι ιερείς; – Μην αμφιβάλλεις, μου είπε, μήπως πάθεις και συ κάτι τέτοιο. Και πράγματι, την επομένη Κυριακή ήμουν εφημέριος και ελειτουργούσα στο καθολικό της Μονής . Όταν βγήκα στην Μεγάλη Είσοδο κρατώντας επί της κεφαλής μου το Άγιον Δισκάριο, στο οποίο υπήρχε ο Άγιος Άρτος και στο δεξιό μου χέρι το Άγιον Ποτήριον με το Άγιον Αίμα, σήκωνα τα πόδια μου επάνω, διότι δεν έβρισκα στέρεο έδαφος να ...

Περισσότερα

Η ελληνική λαϊκή ζωγραφική (Ηλίας Λιαμής, Σύμβουλος Ενότητας Πολιτισμού)

Κατηγορίες: Πεμπτουσία· Ορθοδοξία-Πολιτισμός-Επιστήμες

Το πιο κοινό στοιχείο της λαϊκής τέχνης όλων των λαών είναι η έκφραση της συλλογικής ζωής και των συλλογικών βιωμάτων. Δεν είναι τυχαίο πως οι περισσότεροι άνθρωποι γνωρίζουν ως βασικό χαρακτηριστικό της λαϊκής τέχνης την ανωνυμία. Αυτό δεν έχει να κάνει τόσο με την μετριοφροσύνη ενός καλλιτέχνη δημιουργού που είχε μία μεγαλύτερη ικανότητα να χρησιμοποιήσει τον χρωστήρα ή τα άλλα εργαλεία της κεραμικής, της ραπτικής ή της μεταλλοτεχνίας, όσο με την συνείδηση ότι απλώς καταγράφει αυτό που ήδη ξέρουν όλοι και το έχουν μέσα τους. Ο λαϊκός καλλιτέχνης έχει απόλυτη συνείδηση πως θα κριθεί από την κοινότητα και ουσιαστικά, πριν δημιουργήσει, αισθάνεται την ανάγκη να αφουγκραστεί την ψυχή, τα οράματα, τις πεποιθήσεις αλλά και τους φόβους εκείνων που τελικώς θα ...

Περισσότερα

Το πολιτικό και θρησκευτικό πλαίσιο που προετοίμασε την βυζαντινή οικουμενικότητα (Μιχάλης Κ. Αθανασίου, υπ. Διδάκτωρ Ποιμαντικής και Κοινωνικής Θεολογίας Α.Π.Θ.)

Κατηγορίες: Πεμπτουσία· Ορθοδοξία-Πολιτισμός-Επιστήμες

Η βυζαντινή αυτοκρατορία, ή ρωμαϊκή, ως θα έπρεπε να την καλούμε προς το ορθόν, υπήρξε μία μοναδική περίπτωση στην παγκόσμια ιστορία, όπου για πρώτη φορά διάφοροι λαοί συνυπήρχαν υπό το σκήπτρο ενός βασιλέως-αυτοκράτορος και λάτρευαν τον ίδιο Θεό στα πλαίσια της μίας οργανωμένης χριστιανικής Εκκλησίας. Αυτό το επίπεδο συνυπάρξεως ήταν πέραν από την απλή οικουμενικότητα μίας αναγκαστικής υποταγής των λαών στην αλεξανδρινή ή στην ρωμαϊκή εξουσία, και δεν ήλθε ξαφνικά. Αλλά ας πάρουμε όμως τα πράγματα με την σειρά. Ο αρχαίος κόσμος ήταν διηρημένος και γεμάτος διαφορές και αντιθέσεις σε όλους τους τομείς. Η Ελλάδα ήταν χωρισμένη σε πόλεις-κράτη, με αυτόνομη εξουσία, είχε διάφορες γλωσσικές διαλέκτους, διάφορες θρησκευτικές τάσεις και ποικίλες φιλοσοφικές κατευθύνσεις. Γύρω από την ελληνική επικράτεια η διαφορετικότητα συνεχίζονταν ...

Περισσότερα

Σημεία του νεοελληνικού πνευματικού βίου (Επίσκοπος Φαναρίου Αγαθάγγελος)

Κατηγορίες: Πεμπτουσία· Ορθοδοξία-Πολιτισμός-Επιστήμες

«Που εισι τα ελέη σου τα αρχαία Κύριε, α έδειξας τη ψυχή ημών εν τη αληθεία σου; Μνήσθητι του ονειδισμού και του μόχθου των δούλων σου» ( Ψαλμ. πη´ 50-51). Τα παρόντα και τα μελλούμενα, τα διαδραματιζόμενα και τα προσδοκώμενα, οι εμπειρίες και τα βιώματα των λαών της γης, μου δίνουν την αφορμή να διατυπώσω, ως πρ-βληματισμό και συμμετοχή στην ζωή του κόσμου, κάποιες σκέψεις με σεβασμό και συναντίληψη προς όλα τα πρόσωπα που ε-χουν επιφορτισθεί με την βαρειά ευθύνη της κεντρικής πολιτικής διοικήσεως, της Πολιτείας, και της φροντίδας του βίου των Τοπικών Εκκλησιών, πρόσωπα που καλούνται να καλλιεργήσουν μια «πρωτοχριστιανική προσδοκία» για τα θέματα του βίου σε έναν κόσμο που συνειδητά, ασυνείδητα, απεγνωσμένα, εναγώνια, υπομονετικά, καρτερικά, εν μέσω καύματος και γη ...

Περισσότερα

Ο Παναγιώτης Ζωγράφος και η θέση του στη ελληνική λαϊκή ζωγραφική. (Κώστας Χριστόπουλος, εικαστικός καλλιτέχνης)

Κατηγορίες: Πεμπτουσία· Ορθοδοξία-Πολιτισμός-Επιστήμες

Το 1836, ο Μακρυγιάννης καλεί τον Παναγιώτη Ζωγράφο για να εικονογραφήσει τα Αποµνηµονεύµατά του. Το µόνο που ξέρει γι’ αυτόν ο στρατηγός είναι πως ο ζωγράφος υπήρξε αγωνιστής της ελληνικής επανάστασης. Και αυτά που ξέρουµε εµείς για τον Ζωγράφο περιορίζονται στα στοιχεία που µας δίνει ο ίδιος ο Μακρυγιάννης. Φαίνεται λοιπόν πως ο Παναγιώτης Ζωγράφος ήταν ένας λαϊκός, αυτοδίδακτος ζωγράφος και αγιογράφος από τη Λακωνία. Μια νεότερη εκδοχή θέλει τον Μακρυγιάννη να συγχέει τα ονόµατα και να καλεί στην πραγµατικότητα τον ∆ηµήτριο Ζωγράφο, του οποίου ο γιος Παναγιώτης σπουδάζει αργότερα στο Σχολείο των Τεχνών. Πράγµατι, κάποια από τα έργα που συµπληρώνουν τα Αποµνηµονεύµατα υπογράφονται από τον ∆ηµήτριο. Ο Ζωγράφος έρχεται µαζί µε τους δύο γιους του και αναλαµβάνει την αποτύπωση των αναµνήσεων του ...

Περισσότερα

Δοξολογία Γ. Βιολάκη ήχ. πλ. α΄ (Άρχ. Πρωτοψ. Παν. Νεοχωρίτης-Δ. Παπατζαλάκης)

Κατηγορίες: Πεμπτουσία· Ορθοδοξία-Πολιτισμός-Επιστήμες

Μια αριστοτεχνική εκτέλεση της πάντερπνης Δοξολογίας του Βιολάκη σε ήχ. πλ. α΄ εναρμόνιο από τον Άρχοντα Πρωτοψάλτη Παναγιώτη Νεοχωρίτη και στο αριστερό αναλόγιο τον Δήμο Παπατζαλάκη.

Περισσότερα

Η αληθινή επιτυχία (Ηλίας Λιαμής, Σύμβουλος Ενότητας Πολιτισμού)

Κατηγορίες: Πεμπτουσία· Ορθοδοξία-Πολιτισμός-Επιστήμες

Καθώς το Φθινόπωρο προχωρά και η χαρά πολλών υποψηφίων νέων μας για τα αποτελέσματα των Πανελληνίων καταλαγιάζουν, φτάνει η ώρα της αληθινής ζωής να κάνει την αποτίμηση της επιτυχίας και να παρουσιάσει χωρίς ωραιοποιήσεις τα αληθινά δεδομένα. Άλλες εποχές, η απομυθοποίηση του μεγάλου στόχου, δηλ. της πανεπιστημιακής ζωής πραγματοποιούνταν από τα πρώτα 4-5 βήματα μέσα στα κτίρια της πανεπιστημιούπολης στου Ζωγράφου ή στα κτίρια της Σόλωνος και της Ναβαρίνου ή όπου άλλου στην ελληνική επικράτεια. Εκεί, που τα τραπεζάκια των κομματικών νεολαιών θα «ψάρευαν» ήδη την φρέσκια πελατεία με κάθε λογής δολώματα και η συναίσθηση της μοναξιάς σε έναν χώρο απρόσωπο και αδιάφορο θα οδηγούσε βίαια από την μαθητική στη φοιτητική ζωή. Φέτος, ούτε καν αυτό! Η ακύρωση ήρθε από έναν μικροσκοπικό ...

Περισσότερα