Πεμπτουσία

Εισήγηση των Ιωάννη Σαραντάκη και Φώτιου Λαμπίρη στο Η΄ Διεθνές Συνέδριο «Οι μεγάλες Προσωπικότητες της Ελληνικής Επαναστάσεως. Ομοψυχία και διχόνοια κατά την Επανάσταση» που πραγματοποίησε η Ιερά Σύνοδος της Εκκλησίας της Ελλάδος στις 18 και 19 Οκτωβρίου 2019, στο πλαίσιο των Επιστημονικών Συνεδρίων για τα 200 χρόνια από την Ελληνική Επανάσταση.

Εισήγηση του Ιωάννη Παναγιωτόπουλου, Επίκουρου Καθηγητή Θεολογικής Σχολής ΕΚΠΑ με θέμα: «Αλείπτες Νεομαρτύρων: η προσφορά του Αγίου Όρους στη σωτηρία του Γένους» στο Επιστημονικό Συνέδριο «Άγιος Κοσμάς ο Αιτωλός: 240 χρόνια από το μαρτύριο του (1779 – 2019)» που διοργάνωσε η Θεολογική Σχολή του Πανεπιστημίου Αθηνών στην Αθήνα από τις 10 έως τις 12 Δεκεμβρίου 2019.

Όσοι ζουν τις ακολουθίες στο ναό και ιδιαίτερα τη Θεία Λειτουργία, σίγουρα δεν είναι ευχαριστημένοι με την απαγόρευση που επιβλήθηκε, έστω κι αν η αναγκαιότητα για δραστικά μέτρα είναι δεδομένη, και οι λόγοι κατανοητοί και επιστημονικά ενδεικνυόμενοι για την υγεία όλων μας. Γιατί, η συμμετοχή αυτή δεν είναι «δίκην θεάτρου», αλλά απόρροια της καρδιακής σχέσης με το Χριστό, ο οποίος είναι η  πηγή της όντως Ζωής.  Άρα η στέρηση της Θείας Λειτουργίας και ιδιαίτερα της Θείας Κοινωνίας είναι για τους πιστούς στέρηση Ζωής, με ό,τι αυτό συνεπάγεται. Επειδή η εμπειρία κατανοείται μόνο με την εμπειρία, δεν είναι παράξενο που δεν καταλαβαίνουν τα πιο πάνω όσοι δεν έχουν τέτοια εμπειρία και οι οποίοι, με καλή διάθεση ενδεχομένως, επιτίθενται λεκτικά σ’ όσους εκφράζουν ...

Η δύναμη της Εκκλησίας τούτες τις δύσκολες και απρόσμενες μέρες και ώρες που περνά η ανθρωπότητα από τον αόρατο εχθρό του κορωνοϊού δεν βρίσκεται στους παληκαρισμούς μερικών, που θεωρούν ότι δεν κινδυνεύουν οι ίδιοι ούτε γίνονται κίνδυνος για τους άλλους όταν συνωστίζονται στους ναούς. Ο Χριστός δεν ενέδωσε στον δεύτερο πειρασμό για να δείξει την δύναμή Του πέφτοντας κάτω από το πιο ψηλό μέρος του ναού του Σολομώντος, αλλά του απάντησε: «Οὐκ ἐκπειράσεις Κύριον τὸν Θεόν σου». Η δύναμη της Εκκλησίας θα φανεί εάν τα παιδιά της από ευθύνη για την υγεία του κόσμου δεν εκκλησιάζονται αυτή την κρίσιμη περίοδο αλλά κάθονται προσευχόμενοι στο σπίτι τους. Υπάρχει συγκλονιστικότερη εικόνα από το να δεις τα μέλη μιας ολόκληρης οικογένειας να προσεύχονται μαζί γονατιστοί υπέρ της ...

Μετά το βάπτισμα των προσερχόμενων στην αρχαία Εκκλησία, διαπότιζε ολόκληρη τη ζωή τους ο ιερός πόθος της Θείας Κοινωνίας. Σύμβολα αλληγορικά της ουράνιας τροφής των πιστών ήταν γεμάτοι οι τόποι της λατρείας, ιδιαίτερα οι Κατακόμβες. Εικόνες της αληθινής αμπέλου, της διψασμένης ελάφου, που τρέχει «επί τας πηγάς των υδάτων». Στην κρύπτη της Λουκίνης παριστάνονται ιχθείς και κάνιστρα με άρτους για την Θεία Κοινωνία. «Αγάπη, κέρασόν μοι οίνον» λέει μια λατινική επιγραφή. Στο ελληνικό παρεκκλήσι της Κατακόμβης της Πρίσκιλλας τοιχογραφία του β΄ αι. παριστάνει την «κλάσιν του άρτου». Ο ιερέας τεμαχίζει τον άρτο. Μπροστά του είναι και το ποτήρι και γύρω του έξι άλλα άτομα κάθονται σε τραπέζι, στο οποίο βρίσκονται άρτοι και ιχθείς. Αλλού βλέπουμε πάνω σε τρίποδο τα άγια ...

Αγαπητοί μου ενορίτες, αγαπητά μου παιδιά, Η ανθρωπότητα δοκιμάζεται και πάλι. Ένας ιός καταφέρνει να συντρίψει τη μηδαμινότητα του ανθρώπου υπενθυμίζοντας του πόσο μικρός είναι. Του ανθρώπου που σημείωσε με τη χρήση του νου τεχνολογικές εκρήξεις στην παγκόσμια ιστορία, αλλά και πρωτόγνορες ιατρικές ανακαλύψεις. Αυτός ο άνθρωπος δεν είναι ένας ακόμη υπεράνθρωπος, όπως τον φαντάστηκε ο φιλόσοφος Νίτσε, αλλά μία ταλαιπωρημένη ύπαρξη που φαίνεται πως έβαλε στην άκρη τον Θεό, καταδικάζοντας Τον σε μόνιμη εξορία και αγνοώντας, παράλληλα, την παρουσία Του στην κτίστη, στον άνθρωπο, στην ιστορία. Αυτές τις ημέρες η πίστη σας δοκιμάζεται. Ο Χριστός ξανά ενώπιον των δικαστών, με ένα κατηγορητήριο να απαιτεί επιτακτικά την παράδοση του θαύματος, που έγινε τροφή στα χέρια εκείνων που ποτέ δεν γεύτηκαν το Σώμα ...

Τι όμορφο, τι δύσκολο, τι επώδυνο, τι ηρωικό! Μονάζοντες ως στρουθία εντός των τειχών, εντός των τεσσάρων τοίχων ενός διαμερίσματος, χωρίς δυνατότητα δικαιολογίας για απαραίτητα τρεχάματα, για δουλειές που δεν παίρνουν αναβολή, για διεκπεραιώσεις κάθε είδους, που επιβάλλει η ένταξη μας σε μία κοινωνία και τον γραφειοκρατικό μηχανισμό της, βιώνουμε έναν εγκλεισμό, που είναι διάπλατα ανοικτός, από την απόλυτη κατάθλιψη μέχρι την υψηλότερη νοηματοδότηση. Αχ, παντοδύναμο μυαλό του ανθρώπου, με την τρομερή σου ευθύνη να μπορείς να δίνεις τον ευγενέστερο σκοπό στα ευτελέστερα και να μπορείς να τον στερείς ακόμη και από τα επουράνια! Αν κάποια στιγμή σου είχε περάσει η υποψία μήπως η καλογερική ήταν ο δρόμος σου, ιδού η μεγάλη ευκαιρία να διαπιστώσεις τις δυνάμεις και τις κλίσεις σου. Όσα ...

«Ευθέως δε ο Ιησούς εκτείνας την χείρα επελάβετο αυτού και λέγει αυτώ· ολιγόπιστε! εις τι εδίστασας»; Επιστρέφω, τις μέρες αυτές του τρόμου και του φόβου και του πανικού, στο Ευαγγέλιο του Ματθαίου, με τον Κύριο περιπατούντα επί των υδάτων και εκείνο το πλοίο με τους μαθητές Του, το οποίον «ήδη μέσον της θαλάσσης ην, βασανιζόμενον υπό των κυμάτων· ην γαρ εναντίος ο άνεμος». Και τον Πέτρο, που επιχειρεί να περιπατήσει επί των κυμάτων, για να φτάσει στον Κύριο, που όμως, ως ολιγόπιστος, βυθίζεται εξαίφνης στο κύμα. Για να τον πάρει από το χέρι ο Κύριος, λέγοντάς του εκείνο το μοναδικό και επαναλαμβανόμενο στην ιστορία: «ολιγόπιστε! εις τι εδίστασας»; Σκέφτομαι, λοιπόν, εκείνο το παράπονο του Κυρίου, έτσι όπως απευθύνεται στον Πέτρο, που βουλιάζει στην ...

Λειτουργές ενημερώσεις www.porphyrios.gr Μπορείτε να εγγραφείτε δωρεάν και να σας αποστέλλονται εβδομαδιαίως οι αναρτώμενες λειτουργικές ενημερώσεις  (ανεπτυγμένα κείμενα ακολουθιών Κυριακής και εορτών). Στον ίδιο ιστοχώρο, μπορείτε να έχετε πρόσβαση σε πλούσιο πολυμεσικό υλικό (κείμενα, εικόνες, ήχους κλπ).

Πανάγαθε Πάτερ και Κύριε, ο Θεός ημών, ο ιατρός των ψυχών και των σωμάτων ημών, ο απαύστως το γένος ημών «ευεργετών και ιώμενος» (Πραξ. ι΄ 38), ο σπεύδων παρασχείν φάρμακα κουφισμού του άλγους ως και ολοσχερούς θεραπείας και σωτηρίας τοις αλγεινώς και δυσιάτως νοσούσιν, ο μόνος δυνάμενος θεραπεύειν πάσαν νόσον ψυχικήν τε και σωματικήν, ο και διά των ασθενειών παιδαγωγών ημάς, τους εν τρίβοις αμαρτίας πορευομένους, ο θλιβόμενος ορών, ότι «εψύγη η αγάπη των πολλών» (Ματθ. κδ΄ 12), των ασυμπαθώς, οίμοι, πολιτευομένων, ο φιλάνθρωπος και ελεήμων, ο αεί και διά παντός κηδόμενος της σωτηρίας των ανθρώπων και προς το συμφέρον πάντα λυσιτελώς οικονομών και προνοούμενος και αυτό πάσιν απονέμων κατά το μέγα και πλούσιόν Σου έλεος, ο επιτρέψας και την ...

Εκεί που στις τάπιες ηχούσαν κανόνια πουλιά κελαηδούνε για την λευτεριά. Στο χώμα σπαρμένο με κόκαλα ηρώων λουλούδια ανθίζουν και βλέπουν ψηλά σε ουράνια ανοιγμένα, που η δόξα προβάλλει κρατώντας στεφάνια για Ελλήνων παιδιά που ζουν μέχρι τώρα στα όπλα ζωσμένα φυλάγοντας τείχη με βάγια στρωμένα και κήπους ηρώων με δάφνης κλαδιά. Καλώντας τα τέκνα να ζουν για την νίκη Να κάνουν εξόδους για την λευτεριά Να ζουν με ανδρεία, θυσίες και αίμα. Να γράφουν σελίδες με άχραντα χέρια που η κάθε τους λέξη να δίνη φτερά. Τα χέρια που δυό καρυοφύλλια κρατούσαν Να τα έχουν γεμάτα με κλάδους ελιάς. Τα χείλη να ψάλουν τους ύμνους ηρώων που να ΄ναι η αιώνια τροφή της καρδιάς. Ο Ήλιος της Δόξης το νου να φωτίζη Το κάθε τους βήμα στη γη να ευλογή Και η φλόγα της πίστης που όρη κλονίζει πυρά ως ...

Εις το όνομα του Πατρός και του Υιού και του Αγίου Πνεύματος. Αμήν. Πάτερ ημών ο εν τοις ουρανοίς αγιασθήτω το Όνομά Σου… Άγιε, Δίκαιε, Τετραήμερε Λάζαρε, Φίλε του Κυρίου ημών Ιησού Χριστού. Αγίων Μάρθας και Μαρίας φιλεύσπλαχνε αδελφέ. Βηθανίας γέννημα, Κύπρου καύχημα, Λάρνακος Ιεράρχα. Λέων ο Σοφός, ευσεβέστατος Βυζαντίου Βασιλεύς, υπό της σης Χάριτος φωτισθείς, τα Άγια και Σεπτά Σου Λείψανα εκ Κύπρου εις Βασιλεύουσαν εκόμισεν, ένθα περικαλλή Μονήν τε και Ναόν εις Άγιον όνομά Σου κτίσας, ταύτα εν δόξη και τιμή εναπέθεσεν. Πόλιν Πόλεων προστάτευε αεί και στήριγμα Βυζαντίου ίσθι πάντοτε. Ιεράρχα Θεοδόξαστε, Ισαπόστολε και Φίλε Ιησού του Χριστού, πρέσβευε υπέρ ημών τω Ζωοδότη Κυρίω, άμα τε τη Υπεραγία Θεοτόκω. Γενού ελπίς αεί και στήριγμα υπέρ ημών. Άγιε και Θαυματουργέ Λάζαρε, ...

Εφόσον η λέξη κοινωνία σημαίνει τη βαθύτερη σχέση, την ένωση με άλλο άνθρωπο, η χρησιμοποίηση από την Εκκλησία του όρου «Θεία Κοινωνία» φανερώνει το μυστήριο εκείνο που μας ενώνει υπαρξιακά με το Χριστό. Ο ίδιος, άλλωστε, είπε «ο τρώγων μου την σάρκα και πίνων μου το αίμα εν εμοί μένει, καγώ εν αυτώ» (Ιω.6,56). Κοινωνώντας, δηλαδή, ενωνόμαστε σε τέτοιο σημείο ώστε είμαστε μέσα στο Χριστό κι Αυτός μέσα μας. Σίγουρα η λογική δεν μπορεί να βοηθήσει τον άνθρωπο για να το καταλάβει. Η εμπειρία, όμως, των πιστών βεβαιώνει ότι είναι αλήθεια από τα αποτελέσματα. Γιατί όποιος κοινωνά με συναίσθηση της αναξιότητάς του κι άρα μετανοεί, και στηριγμένος στην αγάπη του Μεγάλου Θεού κι όχι στον εαυτό του, βιώνει τη μεταμόρφωση της ...