Πεμπτουσία· Ορθοδοξία-Πολιτισμός-Επιστήμες

Ο Πρωτοπρεσβύτερος και Ομότιμος Καθηγητής της Θεολογικής Σχολής του Πανεπιστημίου Αθηνών, π. Γεώργιος Μεταλληνός, μιλάει για την ευχή του Ιησού, την καθημερινή και διαρκή προσευχή του Ορθοδόξου Χριστιανού.   %audio%

Οι πρόσφατες ανακαλύψεις στην Αμφίπολη που προκάλεσαν το ενδιαφέρον όχι μόνον του επιστημονικού κόσμου, αλλά και του κοινού, καθώς και ο δημόσιος διάλογος που ξεκίνησε, οδήγησαν το Μουσείο Κυκλαδικής Τέχνης και το Ιρλανδικό Ινστιτούτο Ελληνικών Σπουδών, να διοργανώσουν ένα κύκλο συζητήσεων και επικοινωνίας με το κοινό με θέμα «Κοινωνία και παρελθόν: προσλήψεις της αρχαιότητας στη σύγχρονη Ελλάδα». Μόνιμη έκθεση του Μουσείου Κυκλαδικής Τέχνης Πώς ορίζεται η έννοια της αρχαιότητας; Τι επίδραση έχει στη σύγχρονη σκέψη; Γιατί πάμε σε μουσεία; Ποιος είναι ο ρόλος των μνημείων στη ζωή μιας πόλης; Πώς διαμορφώνεται η «συλλογική μνήμη»; Αυτά είναι μερικά μόνο από τα ερωτήματα, που θα επιχειρήσουν να απαντήσουν οι επιστήμονες που έχουν προσκληθεί να συμμετάσχουν στις δημόσιες συζητήσεις και διαλέξεις. Οι συζητήσεις και ...

Ενώ οι Τούρκοι κι οι Βούλγαροι είναι ανάστατοι εξαιτίας της καταστροφής στο Μπότζες, ο Νικηφόρος στέλνει τον Αποστόλη μαζί με τον Γιωβάν, τον Περικλή και τον Μάγκα, για να δουν πού βρίσκεται ένας άλλος μακεδονομάχος, ο καπετάν Ματαπάς. Σύμφωνα με πληροφορίες, πιθανόν να τον έχουν συλλάβει, μια και τον κυνηγούν εδώ και πολύ καιρό. Τελικά τον βρίσκουν. Κι εκεί είδαν τρεις άντρες που σηκώθηκαν από πίσω από ένα βάτο και προχωρούσαν προς το μέρος τους. Γύρω τους χαρούμενος πηδούσε ο Μάγκας. Ο Περικλής σηκώθηκε αμέσως. - Φίλοι είναι, είπε, πάμε να τους ανταμώσουμε. Ήταν ο Βασίλης με τον καπετάν Ακρίτα, κι έναν παπά, όλοι οπλισμένοι. - Πώς βρέθηκες εδώ, κύριε Περικλή, τουρκοντυμένος τέτοιαν ώρα; ρώτησε ο Βασίλης. Ήταν τυχερό που δε σου άναψε ...

«Είναι δε εις θέσιν οι Πόντιοι να αποτελέσουν τους φρουρούς του Ελληνισμού. Έν πρώτοις, είναι έργον εις το οποίον έχουν συνηθίσει από αιώνων. Περιβαλλόμενοι εν τη απομακρύνσει των από ξένα φύλα, παλαίοντες διαρκώς προς αυτά, αφομοιούντες παρά αφομοιούμενοι, αποτελούσι τον ισχυρότερον τύπον της ελληνικής φυλής»* *(Στρατηγός Καθενιώτης, σύμβουλος του Ελευθερίου Βενιζέλου). Ήταν Μάιος του 1453, όταν έπεφτε στην πύλη του Ρωμανού, «ο τελευταίος Έλληνας». Ένα μοιραίο, κατά Καβάφη, πουλί, έφερε στην Τραπεζούντα των Μεγάλων Κομνηνών την ζοφερή είδηση: «Η Ρωμανία πάρθεν». Μετά από 8 χρόνια ο Πορθητής κυριεύει και την αυτοκρατορία του Πόντου. Αρχίζει η μακρά περίοδος της αιχμαλωσίας. Μία-μία οι ελληνικές αυτοκρατορίες, που συστάθηκαν μετά την άλωση της Πόλης από τους Φράγκους, θυσιάζονται για να σωθεί η Δύση. Η Δύση που αφού ...

Για να είμαστε ειλικρινείς, ο αρειανισμός δεν έχει ακόμη πεθάνει, όπως πολλοί ίσως φαντάζονται· αντίθετα σήμερα είναι περισσότερο της «μόδας» παρά στο παρελθόν, μάλιστα δε με ευρύτερη διάδοση. Πού αλλού παρά στην μέσα στα κακά γερασμένη Ευρώπη; Αν κοιτάξουμε συνολικά τον ευρωπαϊκό πολιτισμό, θα δούμε ότι δεν είναι τίποτε άλλο, παρά ένας «ορθολογοουμανισμός». Εάν όλα τα ρυθμίζει μόνον η ανθρώπινη γνώση, πώς θα υπερβούμε τα περιορισμένα και θνητά ανθρώπινα όρια, για να φθάσουμε πέραν των ορίων της υπερθέου ενεργείας του Θεού Λόγου; «Κανείς ποτέ δεν είδε τον Θεό· μόνο ο μονογενής Υιός που είναι στην αγκαλιά του Πατέρα, εκείνος μας τον έκανε γνωστό»(Ιω. 1, 18). Η πλέον άστοχη ματαιοπονία, την οποίαν επιχείρησε ποτέ η ανθρώπινη διάνοια αυτή είναι· να περιγράφει και ...

Έχω την εντύπωση πως αυτή η αλλοίωση του χριστιανικού ήθους πηγάζει από την αρχαία ζωή της εκκλησίας και συγκεκριμένα από τις αιρέσεις. Έτσι λοιπόν με εμφανή τρόπο στη σημερινή εποχή, διαχέεται μία μονοφυσιτική αντιμετώπιση που προέρχεται από την αντίληψη του ενός, του μεμονωμένου, του αποκομμένου. Μία αντίληψη όχι απλά και αναγκαστικά μονόπλευρη. Αλλά ουσιαστικά και βαθύτερα διαβρωμένη δυναμική της συνεκτικής ταυτότητας που αποξενώνει τον άνθρωπο, τον μετατρέπει σε άτομο και εν τέλει απογυμνώνει τη συνειδησιακή του κατεύθυνση που χάνει τον προσανατολιστικό ορίζοντα της ομοίωσης με τον Θεό. Ένα από τα πιο έντονα και δυνατότερα καρκινώματα δεν παύει να είναι ο ηθικισμός. Και μεγάλοι ηθικιστές ήταν ο Άρειος, ο Νεστόριος και άλλοι που ανέτρεψαν διαβρωτικά τις περί του Θεού δογματικές αλήθειες ως ...

Συνεχίζεται ο κύκλος των «Συναντήσεων Κορυφής» στο βιβλιοπωλείο του Ιανού (Σταδίου 24). Τη Δευτέρα 16 Φεβρουαρίου στις 20.30, η «συνάντηση» με τον φωτισμένο ιεράρχη της ελληνικής Εκκλησίας, τον μητροπολίτη Σισανίου και Σιατίστης κ. κ. Παύλο με θέμα αν είναι δυνατός ο «εκσυγχρονισμός» της παράδοσης. Η Ορθοδοξία, ως βιωμένη παράδοση, μπορεί να συμβάλει στη διαμόρφωση μια σύγχρονης πρότασης για τον ελληνισμό, στον 21ο αιώνα; Μιας  πρότασης που να υπερβαίνει το δίπολο μιας παράδοσης που στρέφεται αποκλειστικά στο παρελθόν και μιας νεωτερικότητας,  αποκλειστικά εισαγόμενης , μιμητικής και παρασιτικής;  Μπορούμε να απαντήσουμε στην καθολική κρίση που μαστίζει τον τόπο μας και τον κόσμο, πατώντας στην παράδοσή και την ιδιοπροσωπία μας για να συναντήσουμε τον σύγχρονο κόσμο και να συγκροτήσουμε ένα νέο πρόταγμα;

Η πείνα στην φυλακή Αιούντ Η πείνα ήταν γενική και επιβεβλημένη με έναν ορισμένο σκοπό. Τα πειράματα των κομμουνιστών έδωσαν αποτελέσματα, τα οποία έκαναν τον άνθρωπο υπάνθρωπο. Σε κάθε κελλί υπήρχε ένα τυπικό για τη διανομή του φαγητού. Η ευτυχία εκείνων πού έπαιρναν μια πατάτα ή κάτι πιο θρεπτικό ήταν μια στιγμή χαράς ή μεγάλης ικανοποιήσεως, και ταυτόχρονα, αν τυχαία οι άλλοι έπαιρναν σκέτο ζουμί, αυτό γινόταν λόγος για συζήτηση. Κατηγορούσαν τον μάγειρα, γιατί δεν είχε ανακατώσει καλά το φαγητό στον κάδο. Έλεγαν ότι η σειρά της διανομής σούπας, χυλού, ψωμιού ή μπομπότας θα πρέπει να είναι δια κληρώσεως. Μερικοί έτρεμαν με την καραβάνα στο χέρι, κάτω από την κουτάλα που έχυνε ό,τι έπαιρνε τυχαία. Στην διανομή του χυλού - ένα ...

Ο Γέροντας Αιμιλιανός Σιμωνοπετρίτης μιλάει για τον ρόλο του Μοναχισμού ως φύλακα και υπερασπιστή των εικόνων. Τη Δευτέρα 16 Φεβρουαρίου στις 13:00, στην εκπομπή "Θεανθρώπινη Σοφία".

Ο κατά κόσμον Αργύριος Βαγιάνος εγεννήθη την 1η Ιουλίου 1869 στην ενορία του Αγίου Λουκά Λιβαδίων Χίου. Υπήρξεν ο μικρότερος από τα τρία τέκνα των πτωχών μα εναρέτων Κωνσταντίνου καί Αγγεριώς. Από παιδί διεκρίθη για τον ένθεο ζήλο, την ευλάβεια, την αγάπη για τον Χριστό καί την Εκκλησία. Λόγω της δυσχερούς οικονομικής καταστάσεως της οικογενείας του, έλαβε γνώσεις μόνο του δημοτικού σχολείου και μετήρχετο το επάγγελμα του υποδηματοποιού διά να εξασφαλίζη τον επιούσιο. Στις 23 Αυγούστου του 1889 επεσκέφθη την Ιεράν Σκήτην των Αγίων Πατέρων Νικήτα, Ιωάννου και Ιωσήφ στό Προβάτειον Όρος προκειμένου οι εκεί ασκούμενοι αγιογράφοι μοναχοί να του επιδιορθώσουν την οικογενειακή εικόνα της Παναγίας της Βοηθείας πού κληρονόμησε από τη μητέρα του. «Είδα εκεί τη ζωή τών μακαρίων εκείνων ...

Με αφορμή τον εορτασμό της παγκόσμιας ημέρας κατά του παιδικού καρκίνου, η "Πεμπτουσία" υπενθυμίζει ορισμένους σχετικούς λόγους του Οσίου Παϊσίου του Αγιορείτου, ως αφορμή για προβληματισμό και ανακούφιση των οικογενειών που υποφέρουν από τον πειρασμό της παιδικής ασθένειας. - Γέροντα, αυτό το άρρωστο παιδάκι, που έφεραν σήμερα οι γονείς του, πολύ ταλαιπωρείται. - Ε, σιγά-σιγά θα ξεπεράση την αρρώστια του, αλλά θα του μείνη μια ευαισθησία, για να θυμάται την αρρώστια του, και αυτή η ευαισθησία θα το βοηθάη πνευματικά. - Και τα παιδάκια, Γέροντα, που έχουν λευχαιμία πολύ υποφέρουν. -Αυτά πολύ τα βοηθάει η Θεία Κοινωνία. Πολλά παιδάκια ξεπέρασαν την αρρώστια τους με την Θεία Κοινωνία. Όταν διαβάζουμε τον 145ο Ψαλμό, με τον οποίο παρακαλούμε τον Θεό να σταματήσουν οι αιμορραγίες, να προσευχώμαστε ...

Το θεματικό πάρκο Λειβήθρων, αψιδωτό κτίριο που αποκαλύφθηκε στον Πλαταμώνα Πιερίας σε ανασκαφή Μυκηναϊκού νεκροταφείου και οικισμού, μεταφέρθηκε τις προηγούμενες ημέρες προκειμένου να αναδειχθεί. Νεκροταφείο και οικισμός της Ύστερης Εποχής Χαλκού (μέσα 2ης χιλιετίας π.Χ.) με πληθώρα ευρημάτων μυκηναϊκού τύπου και ρυθμού, που αποκαλύφθηκαν στη θέση «Ρέμα Ξυδιάς» στην περιοχή του Πλαταμώνα Πιερίας, εμπλουτίζουν τις πληροφορίες μας για τη ζωή και το θάνατο κατά την Ύστερη Εποχή Χαλκού στην περιοχή, οι οποίες είχαν πρόσφατα αποκτηθεί από τις ανασκαφές κυρίως νεκροταφείων, στο πλαίσιο των μεγάλων εθνικών έργων της σιδηροδρομικής γραμμής και του αυτοκινητόδρομου. Δεδομένης της σπουδαιότητας των ευρημάτων, η Εφορεία Αρχαιοτήτων Πιερίας σε σύμπραξη με το Υπουργείο Υποδομών, Μεταφορών και Δικτύων που είναι ο κύριος του έργου, με την Αυτοκινητόδρομος Αιγαίου Α.Ε., καθώς ...