Πεμπτουσία· Ορθοδοξία-Πολιτισμός-Επιστήμες

«Στην αρχή δημιούργησε ο Θεός τον ουρανό και τη γη». Αξίζει εδώ να απορήσει κανείς, για ποιο σκοπό ο μακάριος αυτός προφήτης, ο οποίος γεννήθηκε ύστερα από πολλές γενεές, μάς εξιστορεί αυτά. Ούτε απλώς, ούτε τυχαίως. Επειδή λοιπόν, όταν από την αρχή δημιούργησε ο Θεός τον άνθρωπο, συζητούσε με τους ανθρώπους, όπως ήταν δυ­νατόν να ακούσουν οι άνθρωποι. Έτσι πράγματι ήλθε προς τον Αδάμ· έτσι τιμώρησε τον Κάιν· έτσι μίλησε προς τον Νώε· έτσι φιλοξενήθηκε από τον Αβραάμ. Όταν όμως ολόκληρο το ανθρώπινο γένος παρεκτράπηκε σε μεγάλη κακία, ούτε τότε αποστράφηκε τελείως το ανθρώπινο γέ­νος ο Δημιουργός του σύμπαντος· αλλά επειδή είχαν γίνει εις το εξής ανάξιοι της ομιλίας του, επιθυμώντας να ανανεώσει πάλιν τη φιλική του διάθεση προς αυτούς, ...

Για ποιο λόγο; Διότι δεν έπρεπε να αναστηθούν και να αφθαρτωθούν τα ανθρώπινα σώματα, πριν από την ανακαίνιση των κτισμάτων, αλλά όπως ακριβώς πρώτα πλάστηκε η φύση άφθαρτη και έπειτα ο άνθρωπος, έτσι πάλι πρώτα η κτίση πρέπει να μεταποιηθεί από τη φθορά στην αφθαρσία και μετά μαζί μ' αυτήν ν' αλλάξουν και να ανακαινιστούν τα φθαρτά σώματα των ανθρώπων, ώστε ο άνθρωπος πνευματικός πια και αθάνατος να κατοικήσει σε τόπο άφθαρτο, αιώνιο και πνευματικό. Και ότι αυτό είναι αλήθεια, άκουσε τον Απ. Πέτρο που το βεβαιώνει: «Θα έρθει η ημέρα του Κυρίου σαν κλέπτης τη νύχτα και τότε οι ουρανοί θα διαλυθούν από τη φωτιά και τα στοιχεία της φύσεως θα καούν και θα λυώσουν» (Β' Πέτ. 3:10,12), όχι ...

Κάλαντα σήμερα λέμε τα τα ευχετικά και εγκωμιαστικά άσματα, που τραγουδιούνται τις παραμονές των μεγάλων χριστιανικών εορτών και ανήκουν λαογραφικά στα λεγόμενα ευετηριακά έθιμα. Τα κάλαντα του Δωδεκαημέρου διατηρούνται ακόμα ενώ κάλαντα άλλων εορτών του έτους έχουν σχεδόν λησμονηθεί. Μια καλή συνήθεια ήταν παλαιότερα το έθιμο να βγαίνουν οι καλαντιστές το βράδυ. Ορισμένοι κρατούσαν φαναράκια με χάρτινο περίβλημα και είχαν μικρά ραβδιά για να χτυπούν τις πόρτες των σπιτιών. Τα όργανα συνοδείας ήταν διάφορα ανάλογα την παράδοση της περιοχής. Στην Καστοριά υπάρχουν πολλά κάλαντα για τον οικοδεσπότη, την οικοδέσποινα, το μικρό παιδί, τον μορφωμένο, τον ξενιτεμένο, τον Μητροπολίτη, την ανύπαντρη κόρη. Από τη Νεανική και Παιδική Χορωδία του Αγίου Ιωάννου του Χρυσοστόμου ακούμε τα καστοριανά κάλαντα για την οικοδέσποινα και τον οικοδεσπότη: %kkkdfg%

ΤΑ ΚΑΛΑΝΤΑ ΤΩΝ ΦΟΝΟΚΤΟΝΗΘΕΝΤΩΝ   Ἦρθαν Χριστούγεννα καὶ περιμένω νὰ μοῦ ποῦν τὰ Κάλαντα παιδιά, πολλὰ παιδιά, ἀπὸ τὸν ὄρθρο τῆς παραμονῆς ὥσμε τὸ βράδυ. Νἄρθουν στὴν πόρτα μου ἀγόρια καὶ κορίτσια, ξανθά, μελαχρινά, φρόνιμα ἤ σκανδαλιάρικα, καλλίφωνα ἤ παράφωνα, ἐντροπαλὰ ἤ παρρησιασμένα, γεμᾶτα φῶς στὸ πρόσωπο, μὲ τρίγωνα στὰ χέρια, φυσαρμόνικες, αὐλοὺς καὶ τουμπελέκια. Νὰ ἔχουνε καὶ καραβάκια ἄσπρα μὲ γαλάζια ὕφαλα, μὲ τὴν ἑλληνικὴ σημαία στὸ κατάρτι καὶ τοῦ Ἁγίου Νικολάου τ’ ὄνομα στὴν πλώρη, νὰ ρἰξω στὸ ἀμπάρι τους ἁπλόχερα τὸ φιλοδώρημα ποὺ τοὺς ἀξίζει. Ν’ ἀκούσω ἀπὸ τὸ στόμα τους τὴ θεία Γέννηση τοῦ Υἱοῦ τοῦ ἀρχαίου, τοῦ Παλαιοῦ τῶν Ἡμερῶν, τοῦ Τρισαγίου. Νὰ τραγουδήσουν γιὰ τὴ Βηθλεέμ, τὸ Σπήλαιο, τὴ Φάτνη τῶν ἀλόγων, γιὰ τοὺς Ποιμένες, γιὰ τοὺς Μάγους, γιὰ τὸ ἀστέρι τὸ λαμπρὸ ποὺ τοὺς ὡδήγησε χωρὶς νὰ λείψει ὥρα. Νὰ καταγγείλουν τοῦ Ἡρώδη τὴ μιαιφονία, ποὺ ζαλισμένος ἀπὸ τὴ δοτή, τὴν κακορίζική του δόξα κι ἐξουσία, διὰ ...

Όταν γεννήθηκε ο Ιησούς, φάνηκε στον ουρανό ένα εξαιρετικά λαμπρό άστρο. Το άστρο αυτό ακολούθησαν τρεις σοφοί από τα μέρη της Ανατολής κι έφτασαν ως τα Ιεροσόλυμα, όπου βασίλευε ο Ηρώδης. Όπως έλεγαν τα βιβλία τους, η εμφάνιση αυτού του λαμπρού αστεριού σήμαινε πως είχε γεννηθεί ένα σπουδαίο πρόσωπο, ίσως κάποιος βασιλιάς. Είχαν πάρει μαζί τους ακριβά δώρα, για να τα προσφέρουν σ’ αυτό το σπουδαίο νεογέννητο. Όταν μπήκαν στην πόλη, το αστέρι, που ως εκείνη την ώρα τους οδηγούσε, χάθηκε. Οι τρεις σοφοί ζήτησαν τη βοήθεια του βασιλιά Ηρώδη: «Πού είναι ο βασιλιάς, που γεννήθηκε πριν λίγο καιρό; Είδαμε στην ανατολή το αστέρι του και ήρθαμε να τον προσκυνήσουμε». Ο Ηρώδης ταράχτηκε πολύ. Αλίμονο αν είχε γεννηθεί κάποιος καινούριος ...

Ερευνητές ασφάλειας προειδοποιούν για ευπάθειες SSL σε android εφαρμογές, οι οποίες μπορούν να επιτρέψουν την πραγματοποίηση επιθέσεων man-in-the-middle, και την παρακολούθηση των επικοινωνιών μεταξύ των clients και των διακομιστών των εφαρμογών. Έπειτα από ανάλυση των 1.000 πιο διαδεδομένων, δωρεάν, εφαρμογών στο Google Play, οι ερευνητές ασφαλείας της FireEye διαπίστωσαν ότι οι 674 από αυτές περιέχουν ευπάθειες που αφορούν την υλοποίηση/επαλήθευση των συνδέσεων SSL, και οι οποίες θα μπορούσαν να αξιοποιηθούν από επιτιθέμενους για την υποκλοπή ευαίσθητων πληροφοριών. Κάτι τέτοιο θα μπορούσε να επιτευχθεί με τη βοήθεια επιθέσεων man-in-the-middle, οι οποίες αποσκοπούν στην παρακολούθηση του traffic αλλά και των δεδομένων που ανταλλάσσονται μεταξύ των android συσκευών και των διακομιστών των εφαρμογών. Η FireEye Mobile Security Team ανακάλυψε ότι σχεδόν το 73% από τις 614 ...

Τα τελευταία δεκαπέντε περίπου χρόνια,στην επιστημονική κοινότητα και όχι μόνο,βρίσκεται σε εξέλιξη και μάλιστα στα αρχικά της στάδια, μια από τις σημαντικότερες επαναστάσεις στον χώρο τωνεπιστημών και της τεχνολογίας, πουακούει στο όνομα “Νανοτεχνολογία”. Με τον όρο νανοτεχνολογία αναφέρονται οι τεχνικές καθώς και η επιστημονική τους θεμελίωση, που αφορούν την μελέτη των ιδιοτήτων των υλικών στην κλίμακα των ατόμων και των μορίων (νανοκλίμακα). Η κλίμακα αυτή, αφορά διαστάσεις τηςτάξης μεγέθους του ενός δισεκατομμυριοστού του μέτρου (10-9m), που επιστημονικά αναφέρεται ως νανόμετρο (nanometer, σύμβολο nm) και προέρχεται από την ελληνική λέξη νάνος, δηλαδή πολύ μικρός. Αν θέλουμε να αντιληφθούμε καλύτερα για το τι μεγέθη αντιπροσωπεύουν αυτές οι διαστάσεις, αξίζεινα αναφερθεί ότι μια ανθρώπινη τρίχα έχει περίπου πλάτος ίσο με 80.000 nm ενώ ένα ...

Η αναζήτηση ηθικής λύσης στα προβλήματα που έχουν σχέση με τα θέματα υγείας, είναι μια διαδικασία περίπλοκη. Ανάμεσα στο ηθικό και μη ηθικό υπάρχει μια δυσδιάκριτη κλίμακα αντιθέσεων. Το γεγονός αυτό συμβαίνει γιατί υπάρχουν πολλές βιοηθικές θέσεις που γέννησε ο ιδεολογικός πλουραλισμός του δυτικού κόσμου. Η σύγχρονη ιατρική τεχνολογία και βιολογία έχουν συντελέσει στην αντιμετώπιση ποικίλλων ασθενειών. Ταυτόχρονα όμως έχουν καταστήσει την ιατρική έντονα παρεμβατική με αποτέλεσμα να δημιουργούνται ηθικά διλήμματα. Με την επίλυση αυτών ασχολείται η Βιοηθική. Ο όρος Βιοηθική1 χρησιμοποιήθηκε για πρώτη φορά το 1971 από τον Αμερικανό βιοχημικό Potter van Rensselaer. Η Βιοηθική2 σχετίζεται με τις ηθικές προεκτάσεις των διαφορετικών επιστημονικών πεδίων της Γενετικής, Βιοτεχνολογίας και Βιοϊατρικής και ανάλογα με την οπτική γωνία του ερευνητή πραγματεύεται από φιλοσοφική, κοινωνιολογική, ...

Στην 26η Δεκεμβρίου η Εκκλησία μας εορτάζει τη Σύναξη της Υπεραγίας Θεοτόκου. Είναι σύνηθες, με τη γέννηση ενός παιδιού, κατά τις πρώτες μέρες η μητέρα να δέχεται συγχαρητήρια και ευχές από συγγενείς και φίλους. Όλοι οι δικοί της σπεύδουν να εκφράσουν την αγάπη και τη χαρά τους στη μητέρα και να ατενίσουν το νεογέννητο, καλωσορίζοντάς το στη ζωή. Αυτό το νόημα έχει εν πολλοίς και η εορτή της Σύναξης της Θεοτόκου. Ως τέλειος άνθρωπος ο Χριστός μετέχει σε όλες τις ανθρώπινες εκδηλώσεις της ζωής. Αν και εμπερίστατος ο τόπος και ο τρόπος της γεννήσεως, η Μαριάμ είναι η φυσική κατά την ανθρωπότητα μητέρα του Ιησού. Χαίρεται και δέχεται ευχές και επισκέψεις από πιστούς και υμνητές της θείας Γέννησης. Έτσι και η ...

Το δόγμα περί Χριστού είναι εξ ίσου σημαντικό, όσο και το δόγμα περί Αγίας Τριάδος. Είναι δόγμα πίστεως κορυφαίο, στο οποίο ανακλάται η οικονομική Τριάδα. Λέ­γοντας αυτό εννοούμε τον Τριαδικό Θεό στις εξωτερικές του ενέργειες, στη δημιουργία του κόσμου και την απολύ­τρωση. Ο Λόγος του Θεού που στη μεταφυσική Τριάδα (στο Θεό καθ’ εαυτόν) σχετίζεται με την ουσία και τις άλ­λες δύο Τριαδικές υποστάσεις της θεότητας, αφήνει τους ουρανούς —χωρίς να χάσει το θεοπρεπές του αξίωμα — και κατεβαίνει στη γη, γίνεται άνθρωπος ιστορικός για να σώσει τον πεσμένο άνθρωπο από την αμαρτία. Η είσοδος αυτή στο πεδίο της ζωής και η ανάληψη της κακοπάθειας της ιστορικής στιγμής είναι γνωστή ως «κένωσις» του Λό­γου. Ο Λόγος γίνεται άνθρωπος για να ...

Η προσοχή μας ας στραφεί εφέτος ιδιαιτέρως σ’ ένα από τα ωραιότατα ιδιόμελα του εσπερινού των Χριστουγέννων. «Τί σοι προσενέγκωμεν, Χριστέ· ότι ώφθης επί γης ως άνθρωπος δι’ ημάς; Έκαστον γαρ των υπό σου γενομένων κτισμάτων την ευχαριστίαν σοι προσάγει· οι άγγελοι τον ύμνον, οι ουρανοί τον αστέρα, οι μάγοι τα δώρα, οι ποιμένες το θαύμα, η γη το σπήλαιον, η έρημος την φάτνην, ημείς δε μητέρα Παρθένον. Ο προ αιώνων Θεός, ελέησον ημάς». Δηλαδή: Τί να σου προσφέρουμε Χριστέ, που φανερώθηκες στη γη ως άνθρωπος για μας; Γιατί κάθε ένα από τα κτίσματα που έγιναν από σένα, σου προσφέρει την ευχαριστία· οι άγγελοι (προσφέρουν) τον ύμνο· οι ουρανοί το άστρο· οι μάγοι τα δώρα· οι ποιμένες το θαύμα· η γη το ...

Η Ακολουθία των Μεγάλων Ωρών τελείται το πρωί της 24ης Δεκεμβρίου μετά τον Όρθρο. Στη σύγχρονη πράξη όλες Ακολουθίες της Παραμονής των Χριστουγέννων (Όρθρος - Ώρες – Εσπερινός) αποτελούν ένα σώμα στο τέλος του οποίου τελείται και Θεία Λειτουργία του Μεγάλου Βασιλείου. Για αυτό και οι Εκκλησίες την Παραμονή ξεκινούν αρκετά πρωί προκειμένου να καλυφθεί το χρονικό διάστημα που απαιτείται. Εξαίρεση αποτελεί η Ακολουθία όταν τα Χριστούγεννα πέσουν Κυριακή η Δευτέρα, οπότε και μετατίθεται η Ακολουθία των Ωρών την Παρασκευή, χωρίς όμως Θεία Λειτουργία, καθώς γίνεται συσχετισμός με την Μεγάλη Παρασκευή κατά την οποία δεν τελείται Θεία Λειτουργία. Εύλογα θα πει κανείς πώς γίνεται να τελεστεί Θεία Λειτουργία την Παραμονή των Χριστουγέννωνενώ είναι ημέρα νηστείας. Απαντώντας θα λέγαμε ότι είναι μεν ...

Η  πλειονότητα των ορθοδόξων θεολόγων, επικεντρωνόμενοι στην ουσία της ευαγγελικής αφήγησης περί του αστέρος της Βηθλεέμ διατυπώνουν την άποψη ότι ο ευαγγελιστής Ματθαίος θέλησε να παρουσιάσει ένα γεγονός απόλυτα θαυματουργό και υπερφυσικό, το οποίο δεν είναι δυνατόν να συνταυτιστεί με ένα φυσικό φαινόμενο. Κοινή είναι η διαπίστωση ότι κανείς δεν μπορεί εύκολα να ξεπεράσει την υπερβατικότητα του φερόμενου ως «άστρου» της Γέννησης και να το εντάξει στους καθορισμένους αστρονομικούς νόμους οι οποίοι διέπουν την εμφάνιση ενός ουρανίου φαινομένου ή σώματος, έστω και εξαιρετικά σπάνιου. Ο ιερός Ιωάννης ο Χρυσόστομος, μετά τις απόψεις τις οποίες διετύπωσαν ο Ιγνάτιος ο Θεοφόρος και ο Ωριγένης, έχοντας σπουδάσει την Αστρονομική επιστήμη στην Αθήνα, μελέτησε διεξοδικά το θέμα του άστρου της Βηθλεέμ. Η επιστημονική έρευνα με βάση ...

Ομιλία του μακαριστού Γέροντα Γεωργίου Καψάνη, ανήμερα της εορτής των Χριστουγέννων το 2004, με τίτλο "Εις την Γέννησιν του Κυρίου".   %audio%

Καί πάλι Χριστούγεννα! Το άστρο της Βηθλεέμ ξεπροβάλλει μέσα απο το ζοφώδη και ομιχλώδη ορίζοντα της σημερινής πραγματικότητος, της οικονομικής υφέσεως και κρίσεως, της πολιτικής αστάθειας, της ανεργίας και της πτωχεύσεως, των συρράξεων και των πολέμων. Ανατέλλει για να μας γεμίσει χαρά. Με τη χαρά των Μάγων, αυτή που αισθάνθηκαν οι σοφοί της Περσίας που χρόνια καρτερούσαν να το δούν, να ανατείλει. Είχαν διαβάσει στα βιβλία τους και το πρόσμεναν από χρόνια. Γι’ αυτό και η χαρά τους ήταν ανείπωτη. Πως προσμένουμε όλοι μας τον ερχομό ενός αγαπημένου μας προσώπου; Πως προσμένουμε τη γέννηση ενός παιδιού μας; Πως προσμένουμε τις μεγάλες γιορτές μας; Η αγωνία της προσμονής αυξάνει τη χαρά μας, γι’ αυτό και τις μεγάλες στιγμές της ζωής μας ...