Πεμπτουσία· Ορθοδοξία-Πολιτισμός-Επιστήμες

Αν προσπαθούσαμε να ορίσουμε τη γαστριμαργία θα λέγαμε ότι είναι η αναζήτηση της ηδονής στο φαγητό. Η γαστριμαργία είναι ένα πάθος, προϊόν εφεύρεσης του ανθρώπου και επακόλουθο του προπατορικού αμαρτήματος, το οποίο συγκαταλέγεται στα πνευματικά νοσήματα. Ο Jean Claude Larchet αναφέρει ότι εμφανίζει δύο κύριες μορφές. Η πρώτη αφορά την ποιότητα των τροφών και έχει ως ζητούμενο την ικανοποίηση του στόματος και της γεύσης και η δεύτερη την ποσότητα που στοχεύει στην ικανοποίηση της κοιλιάς. Το παράδοξο είναι ότι ενώ η γαστριμαργία δεν προέρχεται από κάποια σωματική ανάγκη, το σώμα έχει άμεση εμπλοκή. Το γεγονός ότι η επιθυμία υπερβαίνει την ανάγκη, μας οδηγεί στο συμπέρασμα ότι η γαστριμαργία είναι πάθος της ψυχής το οποίο εκδηλώνεται στο σώμα. Τη σημαντικότητα του συγκεκριμένου ...

Ο Χριστός μας είναι η αληθινή αγάπη, αυτή που διατηρείται αναλλοίωτη στο χρόνο, αυτή που βαστάζει τα βάρη, τις στενοχώριες, τις θλίψεις όλων μας, που του αναθέτουμε κάθε μέριμνα της ζωής μας κατά την προτροπή του λειτουργού της Εκκλησίας μας «εαυτούς και αλλήλους και πάσαν την ζωήν ημών Χριστώ τω Θεώ παραθώμεθα». Αυτή η προτροπή στηρίζεται στην άλλη σωτήρια και ειρηνοποιό προστροπή του προφητάνακτος Δαβίδ «επίρριψον επί Κύριον την μέριμνάν σου και αυτός σε διαθρέψει» (Ψαλμ. 54, 23). Για να κατανοήσουμε τι σημαίνει να αφήνουμε τον εαυτό μας στο Θεό, ας δούμε το διάλογο ενός θεολόγου με ένα ζητιάνο, τον οποίο συνάντησε κουρελιασμένο και με πληγωμένα γόνατα στη αυλή μιας Εκκλησίας, όπως τον περιγράφει ο σύγχρονος Άγιος Ιωάννης Μαξίμοβιτς: - «Καλό και ευτυχισμένο ...

Οι μάρτυρες Μήνας και Ερμογένης γεννήθηκαν στην Αθήνα. Ζούσαν στο Βυζάντιο, ως τιμώμενα πρόσωπα, τόσο από τον αυτοκράτορα όσο και από τους ανθρώπους. Ο Μηνάς διακρινόταν για τη ρητορική ευγλωττία του και, μολονότι εξωτερικά συμπεριφερόταν σαν ειδωλολάτρης, στην καρδιά του ήταν συνειδητός χριστιανός. Ο Ερμογένης ήταν έπαρχος του Βυζαντίου και συμπεριφερόταν σαν ειδωλολάτρης, τόσο εξωτερικά όσο και εσωτερικά· ήταν όμως συμπονετικός και έκανε πολλές αγαθοεργίες. Όταν επί, βασιλείας Μαξιμιανού ξέσπασε έντονα διαμάχη ανάμεσα στους χριστιανούς και τους ειδωλολάτρες στην Αλε­ξάνδρεια, ο αυτοκράτορας απέστειλε έναν έμπιστο άνθρωπό του, τον Μηνά, για να κατασιγάσει την κοινωνική αναταραχή και να εκδιώξει τους χριστιανούς από την πρωτεύουσα της Αιγύπτου. Ο Μηνάς πήγε πράγματι στην Αλεξάνδρεια και αποκατέστησε την ειρήνη. Όμως εκεί του δόθηκε η ευκαιρία ...

Στις 12 Νοεμβρίου 2014 ετέθη σε κυκλοφορία από τις εκδόσεις Pegasus με έδρα τη Νέα Υόρκη, το βιβλίο των Simcha Jacobovici και Barrie Wilson με τίτλο «The Lost Gospel». το βιβλίο αυτό των 544 σελίδων είχε αναγγελθεί εδώ και μήνες ως το βιβλίο που θα ανέτρεπε τη γνώση μας για τον Χριστό και, επιτέλους, θα έδειχνε ξεκάθαρα σε όλους μας ότι ο Κύριος ημών Ιησούς Χριστός και η Μαρία Μαγδαληνή, η Αγία Μαρία Μαγδαληνή για την ορθόδοξη Εκκλησία, είχαν συνάψει γάμο. Βέβαια, το βιβλίο αυτό των Simcha Jacobovici και Barrie Wilson δεν είναι το πρώτο που ασχολείται με αυτό το θέμα. Πολλά έχουν προσεγγίσει το πεδίο του βίου του Χριστού προσπαθώντας να πουν κάτι διαφορετικό από αυτά που διδάσκει η Εκκλησία ...

Προχωρώντας στη δημοσίευση της  μελέτης της κας Νίκης Νικολάου για τη σχέση της θεολογικής ανθρωπολογίας με τη Βιοηθική (προηγούμενη δημοσίευση: www.pemptousia.gr/?p=83889), φτάνουμε στο κεφαλαιώδες βιοηθικό ερώτημα της αναζήτησης νοήματος του ανθρώπινου πόνου. Η χριστιανική νοηματοδότηση του πόνου Από τη φράση της Παλαιάς Διαθήκης «ἐποίησεν ὁ Θεὸς σὺν τὸν ἄνθρωπον εὐθῆ», παρατηρούμε ότι ο άνθρωπος πλάστηκε υγιείς, χωρίς προβλήματα, ασθένεια και πόνο. Ο πόνος είναι προϊόν της πτώσεως και της κακής χρήσης της ελευθερίας του ανθρώπου. «Πιστοποιεί τη φθαρτότητα και την απώλεια του παραδείσιου κάλλους». Είναι από τα πιο χαρακτηριστικά γνωρίσματα της ζωής. Αντιμετωπίζεται με διάφορους τρόπους. Ο άνθρωπος είτε τον βλέπει ως αναπότρεπτη μοίρα, είτε ως σκιερή πλευρά της κατά τα άλλα ευχάριστης ζωής, είτε ως ανερμήνευτο μυστήριο. Όποιος και αν είναι ο ...

Μια άκρως ενδιαφέρουσα και πρωτότυπη ομιλία θα λάβει χώρα την Κυριακή 14 Δεκεμβρίου και ώρα 6 μ.μ. στη νήσο των δύο Αλεξάνδρων στη Σκιάθο. Στο πνευματικό κέντρο των ενοριών Σκιάθου ο Κωνσταντίνος Κουτούμπας θα μιλήσει με θέμα: «Η Μεγάλη Εβδομάς των Χριστουγέννων» και θα ακουστούν επίκαιροι ύμνοι και κάλαντα των εορτών του Δωδεκαημέρου. Κατά την ομιλία θα γίνει αναφορά στους ύμνους των Χριστουγέννων και κυρίως στον μυσταγωγικό χαρακτήρα τους. Θα εξεταστεί ο τρόπος αναγωγής των πιστών μέσα από την επιτυχή επιλογή των μουσικών τρόπων-ήχων, που διακονούν τη φανέρωση του λόγου των ύμνων αλλά και του Θεού Λόγου στον κόσμο. Εν συνεχεία ο ομιλητής θα καταδείξει την επίδραση που άσκησε η υμνολογία της Μεγάλης Εβδομάδος στη διαμόρφωση των ύμνων που καλύπτουν το διάστημα ...

  Νέα δεδομένα στην αποθεραπεία των αθλητικών κακώσεων δημιουργεί η χρήση βλαστοκυττάρων, καθώς μειώνεται σημαντικά ο χρόνος επιστροφής των αθλητών στην ενεργό δράση. Μάλιστα στην περίπτωση της ρήξης του προσθίου χιαστού συνδέσμου, της πιο συχνής αθλητικής κάκωσης, οι αθλητές επιστρέφουν στην ενεργό δράση μέσα σε μόλις δύο μήνες μετά το χειρουργείο. Τα πρώτα εντυπωσιακά αποτελέσματα της χρήσης βλαστοκυττάρων στη θεραπεία της ρήξης του προσθίου χιαστού συνδέσμου παρουσιάστηκαν στο διεθνές Συνέδριο International Cartilage Repair Society – Stem Cells and Scaffolds, το οποίο διεξήχθη στη Μπολόνια της Ιταλίας, στις 5-6 Δεκεμβρίου 2014, υπό την αιγίδα της ICRS. Η νέα μέθοδος χαρακτηρίστηκε ως επανάσταση στη χειρουργική των χιαστών συνδέσμων, καθώς μέχρι σήμερα εφαρμόζονται πάνω από 540 τεχνικές αποκατάστασης, ωστόσο το μεγάλο πρόβλημα ήταν ο χρόνος επιστροφής ...

Περί βιοτικών μεριμνών και ανεξικακίας θα μιλήσει ο Σεβασμιότατος Μητροπολίτης Λεμεσού κ. Αθανάσιος. Την Τετάρτη 10 Δεκεμβρίου στις 13:00, στην εκπομπή "Θεανθρώπινη Σοφία".

Η μελέτη της ζωγραφικής του Αγίου Όρους αναπτύσσεται ολοένα και περισσότερο τις τελευταίες δεκαετίες. Νέα εικονογραφικά σύνολα δημοσιεύονται, συστηματοποιούνται οι γνώσεις μας για τα ήδη γνωστά σύνολα και επιχειρούνται εκ νέου ερμηνείες των παλαιότερων ερευνητικών δεδομένων(1). Ιδιαίτερα ενθαρρυντικές είναι οι μελέτες που ερευνούν τη διαχρονική εξέλιξη της αγιορείτικης ζωγραφικής διευρύνοντας τα συνήθη όρια, τα οποία φτάνουν πια μέχρι και το πρώτο ήμισυ του 20ου αι. Η μελέτη του αρχαιολόγου Γ. Δ. Τσιμπούκη σχετικά με τους εικονογραφικούς κύκλους της Αποκάλυψης στο Άγιο Όρος αποτελεί ένα εξαιρετικό παράδειγμα των νέων αυτών ερευνητικών προσπαθειών. Το βιβλίο κυκλοφόρησε πρόσφατα (Αθήνα 2013) και αποτελεί έκδοση της διδακτορικής διατριβής του συγγραφέα που υποστηρίχθηκε στο Καποδιστριακό Πανεπιστήμιο της Αθήνας το 2012. Η βασική συμβολή της μελέτης είναι ...

Ο Τομέας Παραδοσιακής Μουσικής του Ωδείου Φίλιππος Νάκας διοργανώνει μια συναυλία την Τετάρτη 10 Δεκεμβρίου, που επιχειρεί να αναδείξει τη δύναμη της γνώσης της μουσικής γραφής και ανάγνωσης στη μουσική παιδεία και είναι αφιερωμένη στη μνήμη του μεγάλου δασκάλου της ελληνικής μουσικής Λυκούργου Αγγελόπουλου. Σε μια προσπάθεια διείσδυσης στο εκκλησιαστικό και κοσμικό (λόγιο και λαϊκό) μέλος και ανάδειξής τους μέσα από τις καταγραφές στην παρασημαντική γραφή και το πεντάγραμμο σημαντικοί συντελεστές της μουσικής του τόπου μας, καταγραφείς και μελετητές της μουσικής παράδοσης δίνουν το δικό τους στίγμα στη συναυλία της οποίας την καλλιτεχνική επιμέλεια έχει ο Γιώργος Κωτσίνης. Η Ελληνική Βυζαντινή Χορωδία με χοράρχη τον Γιώργο Κωνσταντίνου θα ψάλλει μεταξύ άλλων τις Προεόρτιες Καταβασίες Χριστουγέννων σε αργό ειρμολογικό μέλος και Κράτημα, Μέλος ...

Τι μανία, τι λύσσα τον έπιασε τον τρελοβοριά τη νύχτα εκείνη! Φυσούσε, θαρρείς και το  ΄χε βάλει σκοπό να μετακινήσει τα όρη. Σφύριζε, λες και το κακό όλο στοιβάχτηκε στα σπλάγχνα του. Ψυχή Θεού δε βρισκότανε στον δρόμο. Όλους μας μάντρωσε στο σπίτι, και μεγάλους και παιδιά. Σούρουπο παραμονής Χριστουγέννων! Το σπίτι, είναι αλήθεια, μοσχομύριζε γλυκά και πάστρα και δε μας πολυκακοφαινόταν που μπλεκόμαστε ολημερίς στα πόδια της μάνας μας. Ούτε κει κείνης, μου φαίνεται, της κακοφαινότανε. Έδειχνε ευτυχισμένη, καθώς μας άκουγε να λέμε και να ξαναλέμε τα ποιήματα που είπαμε στο σχολείο. «Να  ΄μουν του στάβλου ένα άχυρο, ένα φτωχό κομμάτι», φώναζε ο ένας. «Στη γωνιά μας κόκκινο τ΄ αναμμένο τζάκι», έλεγε ο άλλος. Κι  εκείνη παρατούσε κάθε φορά τη ...

  Οι αδενοειδείς εκβλαστήσεις «κρεατάκια» αποτελούν τη βασική αιτία για κακή αναπνοή από τη μύτη στα παιδιά. Πρόκειται για μάζα αδενικού ιστού που βρίσκεται στο πίσω μέρος της μύτης, πίσω και πάνω από τον ουρανίσκο. Τα λεγόμενα «κρεατάκια» από τη γέννηση σε κάθε παιδί, υπερτρέφονται μεταξύ 2 και 5 χρονών, μετά προοδευτικά υποστρέφουν και στην εφηβεία συνήθως ατροφούν και εξαφανίζονται.Πολλές φορές όμως λόγω  του αυξημένου μεγέθους τους φράζουν το πίσω μέρος της μύτης με αποτέλεσμα το παιδί να αναγκάζεται να αναπνέει μόνο με το στόμα. Το γεγονός αυτό μπορεί να  οδηγήσει σε: Kακής ποιότητας ύπνο με επεισόδια άπνοιας και ροχαλητό Εκνευρισμό και εύκολη κόπωση στη διάρκεια της ημέρας Δυσκολία στη σίτιση με συνοδό απώλεια βάρους και ύψους Συχνά επεισόδια μικροβιακής ωτίτιδας Βαρηκοΐα λόγω συλλογής υγρού πίσω από ...

Επιστροφή στο Μέλλον ή στο Παρελθόν; Ερώτημα που θα μπορούσε άνετα να αφορά την χθεσινή δοκιμαστική πτήση του νέου επανδρωμένου διαστημικού οχήματος του Αμερικανικού Διαστημικού Προγράμματος της NASA, γιατί μοιάζει πάρα πολύ με το διαστημόπλοιο του προγράμματος Απόλλων της δεκαετίας του 1960-1970, και γιατί με το διαστημόπλοιο αυτό θα γίνει η επιστροφή του ανθρώπου στη Σελήνη. Αυτή τη φορά όμως θα είναι μια επιστροφή για πάντα και το εφαλτήριο για την επέκταση των ανθρώπινων δραστηριοτήτων στο Ηλιακό Σύστημα με την πρώτη επίσκεψη του ανθρώπου στον Άρη μέχρι τα μέσα του αιώνα. Η δοκιμαστική μη επανδρωμένη δοκιμή του διαστημοπλοίου «Ωρίων», που στέφθηκε με επιτυχία, θα επιτρέψει στην Αμερική να επιστρέψει στον γειτονικό μας δορυφόρο με μια νέα γενιά εξερευνητών, μισό περίπου αιώνα ...

Σαν αντίτυπα του προτύπου αντιγράφουν τον αρχηγό τους, που τους λέει: «μέσα στον κόσμο θα έχετε διωγμό» (Ιω. 16,33) και «θα σας μισούν όλοι εξαιτίας του ονόματός μου»(Ματθ. 10,22) και «εάν εδίωξαν εμένα και εσάς θα σας διώξουν» (Ιω. 15,20)· και πάλι: «εσείς είστε αυτοί που μείνατε κοντά μου στις δοκιμασίες μου»(Λουκ. 22,28). Και στην αρχιερατική του προσευχή αναφέρει: «Πατέρα, εγώ τους έδωσα το δικό σου μήνυμα, ο κόσμος όμως τους μίσησε» (Ιω. 17,14).

Ο Γέροντας Εφραίμ Φιλοθεΐτης μιλάει για τη διδασκαλία των Πατέρων της Εκκλησίας μας. Την Τρίτη 9 Δεκεμβρίου στις 13:00, στην εκπομπή "Θεανθρώπινη Σοφία".