Πεμπτουσία· Ορθοδοξία-Πολιτισμός-Επιστήμες

Άλλος ενάρετος και ευλαβής γέρων εις την Ιεράν αυτήν Σκήτιν ήτο ο γέρων Γαβριήλ, αντάξιος της θείας σκέπης και προνοίας. Ούτος έζησεν εις την πλησίον του Κυριάκου καλύβην του Αγίου Χαραλάμπους, επιμελητής ακριβέστατος της πνευματικής εργασίας της νήψεως. Τον μακάριον αυτόν γέροντα υποπτέφθη κάποιος κακοποιός ότι θα είχε χρήματα και παραμόνευε κάθε νύκτα κεκρυμμένος εις την αυλήν, διά να εξέλθη ο γέρων και να του επιτεθή απαιτών τον θησαυρόν. Όπως όμως εδιηγήθη ακολούθως ο κακοποιός, παρέμεινε παρακολουθών τον γέροντα επί επτά ημέρας και δεν αντελήφθη καμμίαν του κίνησιν, οπότε απελπισθείς ηθέλησε να διαπίστωση εάν όντως ο γέρων απουσίαζε. Έκρουσε τότε την θύραν της καλύβης. Ο γέρων αμέσως του ήνοιξε, τον εκάλεσε να εισέλθη και τον ηρώτησεν από πού είναι και τί ...

 Στο νοτιοανατολικό άκρο της Μικράς Ασίας, στη πόλη Πάταρα της Λυκίας γεννήθηκε ο άγιος Νικόλαος κατά τον 3ο αι. (χρόνοι διωγμών του Διοκλητιανού και Μαξιμιανού) από ευσεβείς και πλούσιους γονείς που για πολλά χρόνια ήσαν άτεκνοι. Από τη παιδική του ηλικία φάνηκε ότι ο Θεός τον προώριζε για την ζωή της αγιότητας και της αφιερώσεως σ’ αυτόν. Το ότι θα γινόταν «εγκρατείας διδάσκαλος» φανερώνει ότι Τετάρτη και Παρασκευή θήλαζε μόνο μια φορά την ημέρα. Οι γονείς του τον ανέτρεφαν στην ευσέβεια, την ευλάβεια και τον δίδασκαν τα ιερά γράμματα. Πολύ νωρίς οι χριστιανοί της πόλεως των Πατάρων θεώρησαν ότι θα ήταν άξιος ποιμένας και ζήτησαν από τον επίσκοπο των Μύρων της Λυκίας να τον χειροτονήσει ιερέα. Τα λόγια του επισκόπου ...

Ο Θάνατος και η ζωή μετά στην Αρχαία Ελλάδα παρουσιάζεται στην έκθεση "Επέκεινα" που φιλοξενεί το Μουσείο Κυκλαδικής Τέχνης από τις 11 Δεκεμβρίου ως τις 8 Φεβρουαρίου 2015.  Η τύχη της αθάνατης ψυχής μετά τον θάνατο του φθαρτού σώματος, ένα από τα μεγαλύτερα μυστήρια που απασχόλησαν και απασχολούν ακόμα την ανθρωπότητα που προσπαθεί να δώσει απαντήσεις, αναδεικνύεται μέσ από 120 αντικείμενα από 21 μουσεία της Ελλάδας και του εξωτερικού. Διαχρονικά ερωτήματα και αναζητήσεις έρχονται να ενώσουν το χθες με το σήμερα μέσα από παραλληλισμούς.   Ως αφετηρία επιλέχθηκαν οι επικές περιγραφές για τον Κάτω Κόσμο όπως αποτυπώθηκαν στα αρχαία έργα διαφορετικών περιόδων. Ως κατακλείδα, οι πλατωνικές αντιλήψεις που σηματοδοτούν τη μεταστροφή της αντίληψης για το θείο στοιχείο συνιστώντας εξέλιξη και αντίποδα της ομηρικής σκέψης. Η ...

Συναυλία βυζαντινής μουσικής έλαβε χώρα στον Ιερό Καθεδρικό Ναό της Του Θεού Σοφίας από το χορό ψαλτών «Ηδύμελον»  με αφορμή τη συμπλήρωση 200 ετών από τη νέα μέθοδο γραφής και τη μνήμη του αγ. Ιωάννη του Δαμασκηνού, ενός εκ των μεγάλων ποιητών και εφευρετών της βυζαντινής μουσικής. Παρευρέθηκαν στην εκδήλωση ο Υπουργός Μακεδονίας γιώργος Ορφανός. ο εκπρόσωπος του Παναγιωτάτου Μητροπολίτη Θεσσαλονίκης, Αρχιμ. Στέφανος Τόλιος, κληρικοί και φιλόμουσοι. Κεντρικός ομιλητής ήταν ο παγκοσμίως διακεκριμένος διεθνολόγος και πολιτειολόγος Νίκος Λυγερός ο οποίος αναφέρθηκε στο σημαντικό γεγονός της διατήρησής του βυζαντινού μέλους μετά την πτώση της Κωνσταντινούπολης, γιατί όπως ανέφερε χαρακτηριστικά: «το πνεύμα του Βυζαντίου είναι η βυζαντινή μουσική» ενώ αναφέρθηκε στη σημασία της προφορικής ερμηνείας, στην αδυναμία της κωδικοποίησης του ηχητικού μηνύματος στο ...

Το Κυπριακό Κέντρο Συγγραφέων ΠΕΝ διοργανώνει Ημερίδα την Κυριακή, 7 Δεκεμβρίου 2014, 10:00 π.μ. - 13:30 στην Αίθουσα της Παλαιάς Αρχιεπισκοπής (έναντι Παγκυπρίου Γυμνασίου), στη Λευκωσία με θέμα: «Η θρησκεία ως πηγή δημιουργίας και πολιτισμού».  Αρχιτεκτονική, ζωγραφική, ποίηση και μουσική είναι μερικές από τις τέχνες που προσέλαβε η Εκκλησία και παρήγαγε μοναδικά επιτεύγματα τέχνης. Με σκοπό την εξύψωση του ανθρώπου, την πνευματική του προκοπή, πέρα από τη μονομέρεια ενός τεχνικού πολιτισμού, η Εκκλησίας σαν χώρος και χρόνος αποτελεί σημείο πολιτισμικής αναφοράς. Η Ημερίδα θα αναδείξει πτυχές της ιστορίας του χριστιανικού πολιτισμού και μάλιστα μέσα από εξαίρετα δείγματα της κυπριακής θρησκευτικής ζωής. Το πρόγραμμα έχει ως εξής: 10:00 – 10:15 Χαιρετισμός από τον Πρόεδρο του ΠΕΝ κ. Πάνο Ιωαννίδη 10:15 – 11:15 ΠΡΩΤΗ ΣΥΝΕΔΡΙΑ: Συντονιστής Ανδρέας ...

Στις 3 Δεκεμβρίου 2014 κηδεύτηκε στη Θεσσαλονίκη ο παγκοσμίου φήμης αγιογράφος Χριστοφάνης Βουτσινάς. Ο κυρός Φάνης άφησε την τελευταία του πνοή, μετά από πολύμηνη ασθένεια, τα ξημερώματα της 2ας Δεκεμβρίου. Η παροικία μας στο Μόναχο εκφάζει τη βαθεία θλίψη της για την κοίμηση του αγαπητού της αγιογράφου, που με το ευλογημένο χέρι του και με την συνδρομή και συνεργασία των δύο επίσης αγιογράφων θυγατέρων του, Ανδρομάχης και Ελένης, στόλισαν τον ιερό Ναό των Αγίων Πάντων Μονάχου.Ο ναός αυτός αποτελεί, σύμφωνα και με τις επίσημες δήλωσεις του βαυαρού πρωθυπουργού κ, Χορστ Σεεχόφερ, κόσμημα για τη Βαυαρία. Επίσης ο πρόεδρος της Συνέλευσης των Καθολικών Επσκόπων της Γερμανίας, Καρδινάλιος Ράινχαρντ Μαρξ και ο καρδινάλιος Μονάχου Φρίντριχ Βέτερ θαύμασαν τον αριστοτεχνικό τρόπο αγιογράφησης του Οίκου ...

Η παρεμβατική γονιμοποίηση για λόγους πρόνοιας για την υγεία των υποβαλλόμενων σ’ αυτή προσώπων διενεργείται υποχρεωτικά σε ειδικά οργανωμένες Μονάδες, που λειτουργούν σε νοσοκομεία, ιδιωτικές κλινικές ή άλλους φορείς κι ακόμη ως ιδιωτικοί φορείς με υποχρεωτική διασύνδεση με νοσοκομείο του Ε.Σ.Υ., Πανεπιστημιακό νοσοκομείο ή ιδιωτική κλινική, που βρίσκεται σε εύλογη χιλιομετρική απόσταση και διαθέτει τμήμα μαιευτικής – γυναικολογίας. Οι Μονάδες αυτές ιδρύονται και λειτουργούν με ελάχιστη στελέχωση, που περιλαμβάνει ένα γιατρό μαιευτήρα – γυναικολόγο, έναν επιστήμονα βιοϊατρικών επιστημών, μια μαία με διετή πείρα και έναν αναισθησιολόγο, υπό όρους και προϋποθέσεις που καθορίζονται με Προεδρικό Διάταγμα και με άδεια που εκδίδεται από τον αρμόδιο φορέα μετά από έλεγχο και σύμφωνη γνώμη της Αρχής Ι.Υ.Α., ανανεώνεται ανά τριετία και δύναται ν’ ανακαλείται ...

Κατά την αναφερθείσα επίσκεψη των Ενωτικών λατινοφρόνων έκτος των Βατοπαιδινών μαρτύρησαν μοναχοί των ιερών μονών Ιβήρων, Ζωγράφου και Ξενοφώντος. Κατά μία παράδοση ο ίδιος ο αυτοκράτορας Μιχαήλ Η΄ ο Παλαιολόγος ηγείτο στρατιωτικής ομάδος. «Κατέλαβε την των Καραιών κελλιωτικήν λαύραν, ένθα και το του Όρους πρωτείον ίδρυται· ο δε πρωτεύων και οι συν αυτώ αντέστησαν αυτώ γενναίως, τοις προλαβούσιν ομοίως ελέγχοντες· ο δε βασιλεύς εις οργήν κινηθείς, εκέλευσε πάντας αυτούς μαχαίρας έργον γενέσθαι, και ούτως ετελειώθησαν οι άγιοι ομολογηταί την δε εκκλησίαν αυτών πυρπολήσας, και τα των μοναχών σκηνώματα ληϊσάμενος…». 5632

του Ι.Π.Κ. Στο Μοναστήρι μας είχαμε την ιδιαίτερη ευλογία να γνωρίσαμε και να ζήσωμε από κοντά στα τελευταία χρόνια της ζωής του ένα ενάρετο και σεβάσμιο Γέροντα, τον ιερομόναχο Ματθαίο, ο οποίος μας έδίδαξε πολλά με την ενάρετη ζωή του. Στο κείμενο που ακολουθεί αναφερόμεθα σε ορισμένα χαρακτηριστικά της ζωής του, όπως τον εγνωρίσαμε εμείς οι νεώτεροι πατέρες μετά την εγκαταβίωσί μας στην Ιερά Μονή Καρακάλλου από την Ιερά Μονή Φιλόθεου, και σε ο,τι μας εδιηγήθησαν άλλοι παλαιότεροι πατέρες της Μονής. Ο παπά Ματθαίος, κατά κόσμον Ιωάννης Μητσόπουλος γεννήθηκε σ΄ένα χωριό της επαρχίας Γορτυνίας του νομού Αρκαδίας της Πελοποννήσου, Καρδαρίτσι ονομαζόμενο, το έτος 1905, από γονείς φτωχούς μέν αλλά ευσεβείς, τον Θεόδωρο και την Αικατερίνη. Ήταν το πρωτότοκο παιδί από τα επτά ...

Άγιος Σάββας ο Ηγιασμένος (5 Δεκεμβρίου) α. Ο πειρασμός του μήλου.  Κάποτε, που βρισκόταν στον κήπο του μοναστηριού, του ήλθε η επιθυμία να φάει ένα ωραίο και πολύ νόστιμο μήλο, πριν από την κανονική ώρα του φαγητού. Η επιθυμία που άναψε μέσα του τον οδήγησε να το κόψει, αλλά έπειτα σκέφθηκε καλλίτερα και κυριάρχησε στον εαυτόν του με δύναμη. Επιτιμούσε και μάλωνε τον εαυτό του με λογισμούς ευσεβείς λέγοντας· « Ήταν ωραίος στα μάτια και ευχάριστος στη γεύση και ο καρπός που έφαγε ο Αδάμ και με την παρακοή εκείνου οδηγήθηκα και εγώ στο θάνατο. Γιατί αντί του νοητού και πνευματικού κάλλους, προτίμησε εκείνο, που φαινόταν ωραίο κι ευχάριστο στα σωματικά μάτια· κι αντί για τις πνευματικές απολαύσεις, θεώρησε καλλίτερο το να ...

Η νηστεία αποτελεί έναν πανάρχαιο εκκλησιαστικό θεσμό. Δε συναντάται μόνο στους Ισραηλίτες αλλά και σε άλλους αρχαίους λαούς, κυρίως της ανατολής. Επίσης, υπάρχουν στοιχεία που αποδεικνύουν ότι και οι αρχαίοι Έλληνες και οι Ρωμαίοι νήστευαν. Κοινή αντίληψη όλων αυτών των λαών ήταν ότι με τη νηστεία εξευμένιζαν τους θεούς τους και εξαγνίζονταν πνευματικά και σωματικά. Όπως ήδη αναφέρθηκε σε προηγούμενη συνάφεια, η λέξη νηστεία είναι σύνθετη και προέρχεται από το αρνητικό μόριο νη και το ρήμα εσθίω που σημαίνει τρώω. Νήστις ήταν η πρώτη λέξη που δημιουργήθηκε και από εκεί προήλθε και το νηστεύω που αρχικά σήμαινε την πλήρη αποχή από τροφές και ποτά. Η νηστεία εμφανίστηκε στον κόσμο αμέσως μετά τη δημιουργία του ανθρώπου. Η απαγορευτική εντολή που έδωσε ο Θεός ...

Θωμάς Κωνσταντίνου Η Αλυσίδα Πολιτισμού IANOS υποδέχεται το 2015 με νέους κύκλους εκδηλώσεων, νέους συνεργάτες και πρωτοβουλίες λόγω της συμπλήρωσης 30 χρόνων δημιουργικής και επιτυχημένης δράσης του ΙΑΝΟΥ στο χώρο του βιβλίου και του πολιτισμού, αλλά και των 9 χρόνων του πολυχώρου του ΙΑΝΟΥ στην Αθήνα. "ΣΥΝΑΝΤΗΣΕΙΣ στο CAFE του ΙΑΝΟΥ" προγραμματίζουν οι νέοι συνεργάτες του ΙΑΝΟΥ, στις οποίες θα συνομιλήσουν με σημαντικά πρόσωπα του σύγχρονου ελληνικού -και όχι μόνο- πολιτισμού. Μουσικοί, συγγραφείς, διανοούμενοι, πολιτικοί καθώς και προσωπικότητες που καθόρισαν ποικιλοτρόπως την σύγχρονη Ελλάδα με το έργο τους, θα αποτελέσουν το επίκεντρο, αλλά και την αφορμή να ανοίξει ο δημόσιος διάλογος πάνω σε όλα τα θέματα της καθημερινότητάς. Οι θεματικές "ΣΥΝΑΝΤΗΣΕΙΣ στο CAFE του ΙΑΝΟΥ" και το πρόγραμμά τους μέχρι τον Μάρτιο ...

"Ακρίβεια συνειδήσεως και αγιότητα" είναι ο τίτλος της ομιλίας του Σεβασμιότατου Μητροπολίτη Λεμεσού κ. Αθανάσιου, που θα μεταδοθεί την Παρασκευή 5 Δεκεμβρίου στις 13:00, στην εκπομπή "Θεανθρώπινη Σοφία".

Συνεπής στην εκπαιδευτική της παράδοση, και την πολιτική της  διάδοση της κλασικής μουσικής στις νεότερες γενιές η Κρατική Ορχήστρα Θεσσαλονίκης σε συνεργασία με το Φεστιβάλ Πιάνου Θεσσαλονίκης παρουσιάζουν για πρώτη φορά στην πόλη τον κύκλο των 5 κοντσέρτων για πιάνο του L. v. Beethoven. Πρόκειται για την πρώτη συγκεντρωμένη εκτέλεση όλων των κονσέρτων για πιάνο του Μπετόβεν.  Για το σκοπό αυτό έφτασαν στην Θεσσαλονίκη καταξιωμένοι σολίστ υπό τη μουσική διεύθυνση του μαέστρου Βλαδίμηρου Συμεωνίδη. Ο Θοδωρής Τζοβανάκης θα παρουσιάσει το Κοντσέρτο για πιάνο και ορχήστρα αρ. 1 σε ντο μείζονα, έργο 15, ο Αναστάσιος Πάππας το Κοντσέρτο για πιάνο και ορχήστρα αρ. 2 σε σι ύφεση μείζονα, έργο 19, η Αλεξάνδρα Παπαστεφάνου το Κοντσέρτο για πιάνο και ορχήστρα αρ. 4 σε σολ μείζονα, έργο 58, ...

Οι εορτές από 4-6 Δεκεμβρίου ονομάζονται από τον λαό μας «νικολοβάρβαρα». Για το κρύο των ημερών αυτών λέγεται ότι «η Αγία Βαρβάρα βαρβαρώνει, ο Άη Σάββας σαβανώνει και ο Άη Νικόλας παραχώνει». Στην Κέρκυρα για τις εορτές αυτές λέγουν: «Βαρβαρίτσι-Νικολίτσι, Σάββα τι θέλεις εις την μέση;». Στην Κεφαλλονιά προσφέρονται στην εκκλησία Κόλλυβα της Αγίας να ευλογηθούν και να μοιρασθούν και λέγονται «σπερνά». Στην Καστοριά απαγορεύεται το σκούπισμα ολημερίς. Στην Θράκη έβραζαν στις 4 Δεκεμβρίου κουκιά και τα μοίραζαν από ένα σε κάθε οικογένεια για να τα βάζουν στο «σακούλι» τους (το πορτοφόλι) να το «βαρβατιάσει» (γεμίσει) η Αγία. Ένα σχετικό ποίημα με την γιορτή της Αγίας είναι το εξής: «Αγιά Βαρβάρα γέννησε και άη Σάββα το δέχτη Κι’άης Νικόλας έτρεξε και πάει να το βαφτίση. Αγιά Βαρβάρα γέννησε ...