Πεμπτουσία· Ορθοδοξία-Πολιτισμός-Επιστήμες

15. Τότε λοιπόν ορισμένοι άρχοντες συκοφάντες κατηγορούν το Δημήτριο στο βασιλιά ως αίτιο της σφαγής του Λυαίου. Όταν το άκουσε ο ίδιος, έλεγε πώς δεν ήταν καλός οιωνός η συνάντησή του με τον άγιο στο στάδιο. Γι᾿ αυτό βράζοντας από το θυμό του εναντίον του μάρτυρα, διατάζει να τον σκοτώσουν με λόγχη, εκεί μέσα στις καμάρες, όπου τον φρουρούσαν, πράγμα που έκαναν αμέσως με πολλή γρηγοράδα οι δήμιοι χωρίς λύπηση στις 26 Οκτωβρίου. 16. Και το μαρτύριο του αθλητή ήταν σύντομο και χαλαρό, ο ίδιος όμως επιθυμούσε να υποστεί το μαρτύριο όχι μόνο σε σύντομο χρονικό διάστημα, αλλά για πολλές ημέρες και με περίπλοκα βάσανα για την αγάπη του στο Χριστό. Γι’ αυτό και ο καρδιογνώστης Θεός, επειδή δέχτηκε τη στιγμιαία ...

Κατ’ αρχάς ας ανατρέξουμε στις βασικές αρχές. Για ποιό λόγο επέλεξε ο Θεός να φτιάξει τον κόσμο; Αυτό είναι ένα ερώτημα στο οποίο δεν υπάρχει απάντηση κι όμως δεν μπορούμε να μην το θέσουμε. Έναν πιθανό τρόπο να απαντήσουμε σ’ αυτό το αναπάντητο ερώτημα βρίσκουμε στον άγιο Μάξιμο τον Ομολογητή, όταν στα «Κεφάλαια περί Αγάπης» μιλά για το θέμα αυτό με όρους αμοιβαίας χαράς: «Ο Θεός, πλήρης πέραν πάσης πληρότητος, δημιούργησε τα πλάσματά του, όχι επειδή Εκείνος χρειαζόταν κάτι, αλλά προκειμένου εκείνα τα ίδια να μπορέσουν να μετάσχουν στην Ύπαρξή Του αναλόγως προς τις ικανότητές τους· Εκείνος δε ο ίδιος να χαρεί με τα έργα του βλέποντάς τα ευτυχισμένα». Αυτό το οποίο εκφράζει εδώ ο Μάξιμος μιλώντας για αμοιβαία χαρά, ισχύει εξίσου ...

“ὁ φιλοικτίρμων  οὖτος καὶ σωσίπατρις Δημήτριος, διὰ τῶν πυλῶν καὶ τῶν τειχέων διοδεύων (...) τῆς πόλεως τὴν σωτηρίαν ἀπεργαζόμενος”   του διάβαζε η μητέρα τα βράδια τη συλλογή των θαυμάτων του πολιούχου, κι εκείνος ένιωθε ότι θα τον δει να καβαλά το άλογο και να τριγυρνά στην πόλη γαλαζώνοντας τον ουρανό της. Αγρυπνούσε, λοιπόν, κάθε βράδυ δίπλα στο θολό τζάμι του παραθύρου περιμένοντας κάποια λάμψη να ξεπροβάλει από τα τείχη. Κι όσο αγρυπνούσε μικρά πολύχρωμα μυστικά πετάριζαν στην ανεμελιά των βλεφάρων του. Θα με προσέχεις όταν θα μεγαλώνω;  -τον ρωτούσε επίμονα, ώσπου το βλέμμα καληνύχτα μεταμορφωμένη θύμιζε. Πάντοτε το πρωί ο κόσμος μοσχοβολούσε.     (εμείς, από παιδιά, έναν Μυροβλύτη είχαμε καρφιτσωμένο στο άσπρο μας φανελάκι, να ευωδιάζουν τα χρόνια που πάνω μας νυχτώνουν)

Μεθαύριο είναι η γιορτή του αγίου Δημητρίου, μεγάλη γιορτή για όλη την Ελλάδα, πλην ιδιαίτερα για τη Θεσσαλονίκη, που είναι κ  ἡ πατρίδα του. Εκεί θα γίνει φέτος μεγαλύτερη πανήγυρη, επειδή γιορτάζουνε τα εγκαίνια της φημισμένης εκκλησιάς του, που κάηκε στα 1917 και τώρα είναι πάλι ξανακαινουργιευμένη από την υπηρεσία του υπουργείου της Παιδείας. Η πρώτη εκκλησιά ήτανε ένα χτίριο από τα πιο αρχαία της χριστιανοσύνης, χτισμένη εκατό χρόνια ύστερα από τα 303 μ.X., που μαρτύρησε ο άγιος Δημήτριος. Αλλά κάηκε ύστερα από 300 χρόνια και ξαναχτίσθηκε τον καιρό που βασίλευε ο Λέοντας ο Σοφός. Αυτά τα ιστορικά και κάθε άλλη πληροφορία για το χτίριο, για τα ψηφιδωτά που στολίζουνε τους τοίχους, για τις τοιχογραφίες, μπορεί κανένας να τα μελετήσει καταλεπτώς ...

Ο μεγάλος ποιητής της Εκκλησίας μας, ο προφήτης Δαβίδ, σ' ένα λυρικώτατον ψαλμό του έχει ονομάσει μύρο τον εν πνεύματι σύνδεσμο των αδελφών μας, πού έχουν, κάτω απ' την αγιασμένη σκέπη της Εκκλησίας, κοινούς τους πόθους, τις λαχτάρες, τον πόλεμο με τον δαίμονα τον πολυκέφαλο, τους ακατάπαυστους αγώνες για την προσέγγιση της αγιότητος, για την ένωση με το Θεό. Σήμερα αυτά τα μύρα του Προφητάνακτος, πού χύνονται με πλούσιαν ευωδία στα αδερφωμένα πνευματικά τέκνα της Εκκλησίας, ενισχύονται και δυναμώνουν από μία νέα «μυροθήκη» πού άνοιξε στην ένδοξη και πολύπαθη πόλη της Θεσσαλονίκης. Ολόκληρη η πόλη έγινε μια κρήνη και αναβλύζει μυροβόλα νάματα, πού τρέχουν σαν ποτάμια σ' όλη την οικουμένη, να στηρίζουν και να καθαρίζουν απ' τα πάθη και τις αρρώστιες ...

Η ιστορία και η θρησκευτική ζωή της Θεσσαλονίκης συνδέονται άρρηκτα με την τιμή προς τον άγιο Δημήτριο. Η Θεσσαλονίκη θα αποκτήσει, ως πάλαι η Βασιλεύουσα την υπέρμαχο στρατηγό της την Θεοτόκο, τον δικό της υπέρμαχο, τον άγιο Δημήτριο. Είναι χαρακτηριστικό ότι στο απολυτίκιο «Μέγαν εύρατο», έναν από τα αρχαιότερους ύμνους, η αρχική του μορφή διέσωζε αυτή την πολιουχική σχέση του αγίου Δημητρίου με την πόλη του: «Μέγαν εύρατο εν τοις κινδύνοις, Σε υπέρμαχον Θεσσαλονίκη». Hχογράφηση από τον Ιερό Ναό του Αγίου Δημητρίου Θεσσαλονίκης. %dikkmt% %dddmit%  

Με την επίμονη αναζήτησή του και την άρνηση του δικού μας θελήματος. Την αυταπάρνηση εφάρ­μοσε και ο Κύριός μας με την απόλυτη υπακοή προς τον Πατέρα. Ο Θεός δεν κινείται με πάθος ή λάθος ή υστεροβουλία ή αγνωσία ή αδυναμία. Επειδή «γνωρίζει τα πάντα πριν να γίνουν», αλάνθαστα εκφράζει το θέλημά του, για τη συνοχή και ασφά­λεια των όντων, είτε μερικά, είτε ολικά κατά την παρουσιαζόμενη ανάγκη. Τα κτίσματα, κάτω από την ατέλεια του πεπε­ρασμένου και τρεπτού της φύσεώς τους, έρχονται σε σύγκρουση με το θείο θέλημα, αφού πολλές φορές το τελευταίο δε συμφωνεί με τα δικά τους συμφέροντα και σκοπούς. Τα σύμπαντα, ως αιτιατά, δεν μπορούν από μόνα τους να προάγονται προς το κα­λύτερο, προς την τελειότητα, χωρίς τη συνεκτική ...

1. Ο ένδοξος Δημήτριος και συμμέτοχος στην ουράνια δόξα, μας χάρισε σήμερα την πανήγυρή του ως υπέρτατο δώρο. Εμπρός λοιπόν και εμείς, που αποτελούμε το θίασο εκείνων που αγαπούν το μάρτυρα, ας τον τιμήσουμε με θεόπνευστους ύμνους και εγκώμια, για να μας ωφελήσει ο φίλος και μάρτυρας ως μεσολαβητής στο βασιλέα Χριστό. Ας τονίσουμε λοιπόν και το θεϊκό του ζήλο και την αγάπη του για το Χριστό και τα ενάρετα προτερήματα του ανθρώπου και ας γεμίσουμε με θεϊκή χαρά όπως έχει γραφεί, γιατί αναφέρεται ότι, όταν εγκωμιάζεται ο δίκαιος, γεμίζουν με ευφροσύνη οι λαοί. Μακάρι όμως να μην γεμίσουμε μόνο με αγαλλίαση, αλλά να ωφεληθούμε από τις ομιλίες και τις τιμητικές εκδηλώσεις στη μνήμη του, σύμφωνα με το θέλημα του ...

Ο Egon Sendler καθολικός ιερέας, γεννήθηκε στην Σιλεσία της Πολωνίας του 1923. Σπούδασε στο Μόναχο, τη Ρώμη και το Παρίσι, Ιστορία της Βυζαντινής Τέχνης. Δημιουργική, πνευματική προσωπικότητα, μιλούσε Γαλλικά, Ρωσικά, Γερμανικά, Ιταλικά και Πολωνικά, συγγραφέας, δάσκαλος, θεολόγος και καλλιτέχνης με ειδικότητα στην Αγιογραφία της Ανατολικής Εκκλησίας. Το 1981 συνέγραψε το βιβλίο «Το Εικόνισμα. Εικών του Αοράτου. Στοιχεία Θεολογίας, Αισθητικής και Τεχνικής». Τακτικός επισκέπτης-προσκυνητής στο Άγιον Όρος διέθεσε τα δικαιώματα μετάφρασης και έκδοσης του έργου του αυτού στα Ελληνικά στην Ιερά Σκήτη, η οποία και το εξέδωσε το 2014 λίγους μήνες πριν την αποδημία του σε μετάφραση από τα Αγγλικά του Αθανασίου Οικονόμου. Πρόκειται ασφαλώς για μία από τις πλέον σημαντικές εργασίες γύρω από την Βυζαντινή Τέχνη και την Εικόνα, από ένα εξαίρετο μελετητή και ...

Η πρώτη μου επίσκεψη στο Άγιον Όρος, ως δικαιούχου της κοινής υποτροφίας Doug Patterson/RCA/Αγιορειτικής Εστίας, πραγματοποιήθηκε την άνοιξη του 2013. Ως το τέλος του χρόνου πραγματοποίησα τρία ταξίδια, στη διάρκεια των οποίων επισκέφθηκα και τις είκοσι μονές του Αγίου Όρους. «Η υποτροφία μου παρέσχε μια μοναδική ευκαιρία να γνωρίσω αυτόν τον συναρπαστικό τόπο, καθώς και τους πατέρες που ζουν εκεί, μακριά από τα βλέμματα του κόσμου. Η αρχιτεκτονική και το τοπίο κόβουν την ανάσα. Από τη στιγμή που πατά κανείς το πόδι του στη Δάφνη αισθάνεται γύρω του τη δύναμη της παράδοσης και της προσευχής και τη μοναδική πνευματικότητα αυτού του ιερού τόπου», Ημερολόγιο αριθ. 1, Απρίλιος 2013.   Η συμμετοχή μου στη μοναστική ζωή μου επέτρεψε να παρακολουθήσω εκ του σύνεγγυς το αυστηρό ...

Διεθνές συνέδριο ψυχανάλυσης θα πραγματοποιηθεί στις 7,8 και 10 Νοεμβρίου στους χώρους του Γαλλικού Ινστιτούτου αλλά και του Πανεπιστημίου Αθηνών από το Τμήμα Ψυχαναλυτικών Σπουδών του Πανεπιστημίου Paris Diderot και τη Διδακτορική Σχολή Ερευνών στην Ψυχανάλυση και την Ψυχοπαθολογία-CRPMS. Οι ραγδαία εξελισσόμενες τεχνο-επιστημονικές πρακτικές στη μεταβαλλόμενη κοινωνία μας αυξάνουν την αποτελεσματικότητα των θεραπειών του σώματος,ενώ ταυτόχρονα κατακερματίζουν την ενότητά του.Το σώμα γίνεται έτσι αντικείμενο νέων προβληματισμών και νέων πρακτικών. Μπορεί η ψυχανάλυση στα πλαίσια ενός διαλόγου με την επιστημονική ιατρική να δώσει κάποιες απαντήσεις για το σώμα σε κρίση; Συμμετέχουν, μεταξύ άλλων, οι καθηγητές  και διδάσκοντες : Paul - Laurent Assoun, Fethi Benslama, Γιώργος Δημητριάδης, Λίσσυ Κανελλοπούλου, Ελισάβετ Κούκη, Christian Hoffmann, Sophie de Mijolla, Alain Vanier, Catherine Vanier, François Villa, Markos Zafiropoulos. 07.11.2014, 09.00’ – 18.00’ ...

Εισήγηση στο Συνέδριο με τίτλο: «Ο άνθρωπος ανάμεσα στο μυστήριο του Θεού και το μυστήριο του Σύμπαντος». Θεσσαλονίκη, 10 Οκτωβρίου 2014 Αξιότιμοι κ.κ. καθηγητές Αγαπητές/αγαπητοί  Κυρίες/Κύριοι,        Θερμές ευχαριστίες προς την οργανωτική αρχή για την πρόσκληση συμμετοχής σε ένα τόσο σημαντικό διάλογο που έχει αξία διαχρονική και παρουσιάζεται επίκαιρος όσο ποτέ άλλοτε λόγω και των νέων πρόσφατων ανακοινώσεων από το κέντρο πυρηνικών ερευνών σωματιδιακής φυσικής, γνωστό από τα ακρωνύμια του, ως CERN (Conseil Européenne pour la Recherche Nucléaire). Χαιρετίζουμε και στηρίζουμε έμπρακτα κάθε αντίστοιχη προσπάθεια ανοίγματος, σε δημόσιο διάλογο, της  Θεολογίας (της διαλεγόμενης Θεολογίας) με τις Επιστήμες. Ευχόμαστε ομοθύμως στους διοργανωτές του, το φετινό συνέδριο να γίνει θεσμός  και να αποτελέσει την απαρχή μιας σειράς άκρως ενδιαφερόντων ‘’ευκαιριών’’ συνάντησης Θεολογίας-Επιστήμης.        Η παρούσα εισήγηση σκοπό της έχει ...

Στο ένατο κεφάλαιο των Πράξεων και στους στίχους 36-43 ο ευαγγ. Λουκάς αναφέρεται σε μία ξεχωριστή προσωπικότητα της χριστιανικής κοινότητας της Ιόππης, τη μνήμη της οποίας η Εκκλησία τιμά στις 25 Οκτωβρίου. Πρόκειται για μία μαθήτρια, η οποία έφερε το όνομα Ταβιθά. Το όνομα αυτό έχει αραμαϊκή προέλευση και στα ελληνικά πρέπει να αποδοθεί ως «Δορκάς», δηλαδή το γρήγορο ελαφάκι με τα μεγάλα μάτια (= το ζαρκάδι). Το όνομα προέρχεται από το ρήμα «δέρκομαι» που σημαίνει «βλέπω προσεκτικά», «κοιτάζω», «παρατηρώ». Η Ιόππη (σημερινή Γιάφα) ήταν το σημαντικότερο λιμάνι του αρχαίου Ισραήλ και επίνειο της Ιερουσαλήμ, η οποία ήταν κτισμένη στην ενδοχώρα και σε υψόμετρο 850 μέτρων. Η απόσταση ανάμεσα στις δύο πόλεις ήταν γύρω στα 55 χιλιόμετρα. Και σήμερα είναι σημαντικό λιμάνι. Ανήκει στο δήμο ...

Στοιχείο της μεσογειακής διατροφής και ανά τους αιώνες βασικό προϊόν για την ενδιαίτηση του ανθρώπου αποτελεί ο σίτος, το ευλογημένο σιτάρι, η παραγωγή του οποίου καθόρισε την τύχη και την πορεία πολλών λαών, όπως του Βυζαντινού Κράτους μετά την αραβική εξάπλωση στην Αίγυπτο, τον βασικό σιτοβολώνα του Βυζαντίου. Ο σίτος τυγχάνει υψηλής αναγνώρισης από τον λαό και συνδέεται άμεσα με πολλές παραδόσεις, τις οποίες μελετά και διαφυλάσσει η επιστήμη της λαογραφίας. Οι προχριστιανικές θρησκείες χρησιμοποιούν τον σίτο στη λατρεία τους, είτε ως προσφορά στις θεότητες των εθνικών ή ανατολικών θρησκευμάτων, είτε ως άρτο στην πρόθεση των άρτων του Ναού των Ιεροσολύμων ή άζυμα προς βρώση στο πασχάλιο δείπνο της ιουδαϊκής θρησκείας.             Ο σίτος δεν είναι άγνωστος στην Ορθόδοξη Λατρεία. Ο ...

Η βιοηθική αποτελεί πλέον έναν αυτόνομο επιστημονικό κλάδο. Για την ορθόδοξη θεολογία όμως δεν υπάρχει μια αυτόνομη βιοηθική, αλλά αυτή εντάσσεται μέσα στα πλαίσια της προσωπικής ποιμαντικής προσέγγισης κάθε ανθρώπου ιδιαιτέρως. Με αυτήν την έννοια προσεγγίζει η Ορθόδοξη θεολογία τη διεπιστημονικότητα της βιοηθικής και οι διαφορές που υπάρχουν μεταξύ τους δεν αποτελούν εμπόδιο αλλά τόπο συνάντησης για γόνιμο διάλογο. Έτσι το πεδίο της βιοηθικής αποτελεί ένα ενδιαφέροντα τόπο συνάντησης μεταξύ Ορθόδοξης θεολογίας και άλλων επιστημονικών πεδίων. Τα βιοηθικά ζητήματα έχουν προκαλέσει έντονη κοινωνική ανησυχία και κοινωνικό διάλογο. Με δεδομένο ότι η Εκκλησία δεν αποτελεί ένα εξωκόσμιο μέγεθος αλλά μια θεανθρώπινη κοινωνία, ο διάλογος με τη βιοηθική έχει κοινωνικές προεκτάσεις. Εξάλλου ο θεολογικός λόγος είναι κοινωνικός και αφορά την κοινωνία του ...

Το ελικοβακτηρίδιο είναι μεταδοτικό. Μεταδίδεται από άνθρωπο σε άνθρωπο, με πιο συχνούς τρόπους το φιλί, τη χρήση κοινών οικιακών συσκευών, την κατανάλωση μολυσμένων τροφίμων ή νερού. Σύμφωνα με στατιστικά στοιχεία, τουλάχιστον το 30% του ανθρώπινου πληθυσμού έχει μολυνθεί από το ελικοβακτηρίδιο του πυλωρού, με αποτέλεσμα να θεωρείται μια από τις πιο διαδεδομένες μολύνσεις στον κόσμο. Το ελικοβακτηρίδιο του πυλωρού μπορεί και επιβιώνει στο στομάχι του ανθρώπου για χρόνια, χωρίς απαραίτητα να προκαλεί συμπτώματα. Ωστόσο, ανάλογα με τα γονίδια και τον τρόπο ζωής του ανθρώπου (κάπνισμα, στρες, γαστρική οξύτητα, αλμυρές τροφές, κακή διατροφή, εξασθενημένο ανοσοποιητικό, χρήση φαρμάκων), το μικρόβιο αυτό μπορεί να αποτελέσει την αιτία για: Πόνο, δυσφορία, «φούσκωμα» στην κοιλιά Δυσπεψία Γαστρίτιδες Έλκος Καρκίνο του στομάχου Λέμφωμα στομάχου (MALT) Αναιμία Πρόσφατες κλινικές μελέτες επιβεβαίωσαν ότι ο κίνδυνος ανάπτυξης καρκίνου του ...

Εκλεκτός καλεσμένος του Μουσικολογικού και Ψαλτικού Συνεδρίου που θα λάβει χώρα στη Θεσσαλονίκη από 30 Οκτωβρίου έως 1 Νοεμβρίου είναι ο ρουμανικός βυζαντινός χορός «Θρόνος» του Πατριαρχείου Ρουμανίας υπό την διεύθυνση του αρχιδιακόνου Mihail Bucă. Η συναυλία της χορωδίας αναμένεται να αποτελέσει ιδιαίτερη στιγμή των εορταστικών εκδηλώσεων για τα 200 χρόνια της Νέας Μεθόδου μουσικής σημειογραφίας της βυζαντινής μουσικής. Η χορωδία «Θρόνος» κοσμεί τα αναλόγια του Καθεδρικού ναού του Πατριαρχείου της Ρουμανίας με Πρωτοψάλτη τον π. Mihail Bucăκαι μέλη της είναι κυρίως θεολόγοι φοιτητές. Συμμετείχε σε διάφορες εκκλησιαστικὲς εκδηλώσεις, συναυλίες και ηχογραφήσεις με αποτέλεσμα να είναι το πρότυπο για τις χορωδίες ψαλτικής σε όλες τις πόλεις της Ρουμανίας συμβάλλοντας έτσι αποφασιστικά στη συνέχιση της μουσικής παράδοσης της Εκκλησίας της Ρουμανίας. Ειδικότερα, τα τελευταία επτά χρόνια η Χορωδία «Θρόνος» του ...

Το Γαλλικό Ινστιτούτο Eλλάδος και το γραφείο Campus France διοργανώνουν την Ημερίδα "Σπουδές στη Γαλλία" το Σάββατο 25 Οκτωβρίου 2014 στους χώρους του Γαλλικού Ινστιτούτου Αθηνών, Σίνα 31. Η ημερίδα θα είναι αφιερωμένη στις καλλιτεχνικές σπουδές (Ζωγραφική, Design, animation, σχέδιο μόδας, γραφικές τέχνες …) Είναι μια μοναδική ευκαιρία για τους Έλληνες φοιτητές να συναντήσουν εκπροσώπους γαλλικών σχολών , να συζητήσουν τα σχέδια τους σχετικά με τις σπουδές τους και να βρουν όλες τις απαντήσεις στα ερωτήματά τους που αφορούν τις διαδικασίες εγγραφής  και τα προγράμματα καλλιτεχνικών  σπουδών . Παράλληλα, οι επισκέπτες θα έχουν τη δυνατότητα να παρακολουθούν θεματικές παρουσιάσεις στο auditorium του Γαλλικού Ινστιτούτου  : 11.30 -13.00 : -          Γενική παρουσίαση των σπουδών στη Γαλλία (συνολική παρουσίαση της Ανώτατης γαλλικής  εκπαίδευσης, διαδικασίες εισαγωγής, η φοιτητική ...

Η αναβίωση της εκκλησιαστικής υφαντουργίας και κεντητικής στη σύγχρονη Ελλάδα αποτελεί ένα φαινόμενο που άρχισε να συντελείται σιγά-σιγά στη διάρκεια κυρίως του τελευταίου τετάρτου του 20ου αιώνα, μέσα σε μοναστικές, κυρίως, κοινότητες, ως αποτέλεσμα της ακμής του μοναχισμού, αλλά και από μεμονωμένους ιδιώτες καλλιτέχνες. Λεπτομέρεια- Επιτάφιος του αυτικράτορα Ιωάννη Καντακουζηνού, περί τα 1354 Σκοπός της μελέτης αυτής είναι, ως μια πρώτη προσέγγιση, να αναδείξει τις σύγχρονες μεθόδους εκτέλεσης των καλλιτεχνημάτων αυτών, σε σύγκριση με τις παλαιές, ώστε να γίνουν καλύτερα κατανοητές οι διαφορές του σήμερα και του χθες, αλλά και τα κοινά μεταξύ τους σημεία. Και τούτο, διότι, παρά, τη μεγάλη παραγωγή έργων, ελάχιστα έχουν γραφτεί γι’ αυτό1, καθώς η έρευνα βρίσκεται σε αρχικό στάδιο, ακόμη και για τα βυζαντινά και ...