Πεμπτουσία· Ορθοδοξία-Πολιτισμός-Επιστήμες

 Συνεχίζουμε την τμηματική δημοσίευση της μελέτης της κας Νίκης Νικολάου για τη σχέση μεταξύ της χριστιανικής ανθρωπολογίας και της σύγχρονης Βιοηθικής (προηγούμενη δημοσίευση:http://www.pemptousia.gr/?p=78484) και στο πλαίσιο της εξέτασης των κεντρικών θέσεων της Χριστιανικής Ανθρωπολογίας, πληροφορούμαστε τη βασική χριστιανική διδασκαλία για τη συγκρότηση του ανθρώπου ως ψυχοσωματικής ενότητας. 1.2 Η ψυχοσωματική συγκρότηση του ανθρώπου       Βασιζόμενοι στην ακόλουθη βιβλική διήγηση: «καὶ ἔπλασεν ὁ Θεὸς τὸν ἄνθρωπον, χοῦν ἀπὸ τῆς γῆς, καὶ ἐνεφύσησεν εἰς τὸ πρόσωπον αὐτοῦ πνοὴν ζωῆς, καὶ ἐγένετο ὁ ἄνθρωπος εἰς ψυχὴν ζῶσαν», παρατηρούμε ότι αποκαλύπτονται τα δύο συστατικά στοιχεία του ανθρώπου: η ψυχή και το σώμα. Το σώμα αποτελεί το υλικό στοιχείο και χαρακτηριστικά του είναι η φθαρτότητα και η θνητότητα, ενώ η ψυχή αποτελεί το πνευματικό στοιχείο και είναι άφθαρτη και αθάνατη.       Όσον αφορά ...

Ο άγιος Ισαάκ γεννήθηκε στη Συρία γύρω στο 375 και πιθανόν να ήταν μαθητής του αγ. Εφραίμ του Σύρου. Στην ιστορική έρευνα υπάρχει ένα ανοικτό ζήτημα σχετικά με την ταυτότητα 3 προσώπων που έχουν το ίδιο όνομα και από αυτούς ο ένας ήταν νεστοριανός και ο άλλος μονοφυσίτης. Σύμφωνα με το Γέρ. Παΐσιο τον Αγιορείτη, ο Ισαάκ που εορτάζουμε στις 28 Σεπτεμβρίου ήταν απολύτως Ορθόδοξος (πιθανώς ήταν ο "εξ Αμίδης πρεσβύτερος" που συναντούμε στις πηγές). Ο άγ. Ισαάκ ο Σύρος είναι γνωστός για τους σπουδαίους "Ασκητικούς λόγους" του. Παραθέτουμε στη συνέχεια ορισμένα αποσπάσματα απ' αυτούς: Βασανίζεσαι από κακά...είτε λόγω της ανόητης αντίληψής σου περί Θεού, είτε εξαιτίας της ιδέας ου έχεις για τον εαυτό σου, είτε λόγω των οποιωνδήποτε κατηγοριών που εκσφενδονίζεις ...

Ως τριδιάστατη εκτύπωση (3D printing) ορίζεται μία μέθοδος προσθετικής κατασκευής βάσει της οποίας κατασκευάζονται αντικείμενα με τη διαδοχική προσθήκη επάλληλων στρώσεων υλικού. Στην τριδιάστατη εκτύπωση μπορούν να χρησιμοποιηθούν διάφορα υλικά, κατά κύριο λόγο κεραμικά και πολυμερή. Σε σύγκριση με άλλες τεχνολογίες προσθετικής κατασκευής, οι τριδιάστατοι εκτυπωτές αποδεικνύονται φθηνότεροι, ταχύτεροι και ευκολότεροι στη χρήση. Οι τριδιάστατοι εκτυπωτές χρησιμοποιούνται κυρίως για την κατασκευή φυσικών μοντέλων και πρωτοτύπων από σχεδιαστές, μηχανικούς και ομάδες ανάπτυξης νέων προϊόντων, καθώς έχουν τη δυνατότητα να εκτυπώνουν μέρη και εξαρτήματα από διάφορα υλικά, με διαφορετικές μηχανικές και φυσικές ιδιότητες. Χρησιμοποιούνται επίσης για την κατασκευή εργαλείων στην διαδικασία παραγωγής αυτοκινήτων. Για παράδειγμα, η Ομάδα Μηχανικών Εικονικής Σχεδίασης της Opel αξιοποιεί τις δυνατότητες της τρισδιάστατης εκτύπωσης και τα εργαλεία συναρμολόγησης που παράγονται ...

  Βλέπω σχεδόν παντού, στα πάρκα, στα καφενεία, στις πλατείες, στο μετρό και στο δρόμο πρόσωπα αγέλαστα, σιωπηλά και πένθιμα. Μια σιωπή που περισσότερο βρυχάται υπόγεια, αρθρώνει βουβά, θέλει να μαρτυρήσει ένα ασαφές παράπονο του οποίου η οξύτητα χαρακώνει τις ψυχές: τα χρόνια της "ανεμελιάς" παρήλθαν, λένε οι πολλοί. Ποιας όμως ανεμελιάς, αναρωτιέμαι; Δεν χρειάζεται να είσαι ψυχολόγος για να αντιληφθείς πως εδώ και πολλά χρόνια -τόσα όσα χρειάζεται για να αρχίσει να απελπίζεται η ψυχή- ζούμε, στην πλειοψηφία μας, αναβάλλοντας καθημερινά την αληθινή ζωή!... Απολαμβάνουμε μια δάνεια ευδαιμονία, τόσο πληθωρική όσο και απατηλή. Απατηλή, γιατί σκόπευε -και το πέτυχε- να αποσύρει απ΄την συνειδητότητά μας την όποια μνήμη του ζωντανού & ζωοδότη πόνου, σαν να είναι ένα συστατικό της ζωής, όχι μόνο άχρηστο, ...

Όπως ήδη έχουμε δημοσιεύσει, το Τμήμα Θεολογίας του Αριστοτελείου Πανεπιστημίου Θεσσαλονίκης διοργανώνει μαζί με τον Ευρωπαϊκό Οργανισμό Πυρηνικών Ερευνών (CERN) διήμερο διεπιστημονικό Συνέδριο στη Θεσσαλονίκη, στις 9 και 10 Οκτωβρίου 2014.  Ο τίτλος του Συνεδρίου είναι "Θεολογία και Σύγχρονη Φυσική: Ο άνθρωπος ανάμεσα στο μυστήριο του Θεού και το μυστήριο του Σύμπαντος". Το Πρόγραμμα του Συνεδρίου αναλυτικά παρατίθεται ως εξής: Πέμπτη 9 Οκτωβρίου 2014       ΚΤΙΡΙΟ ΚΕΔΕΑ (3ης Σεπτεμβρίου, δίπλα στην Πανεπιστημιακή Λέσχη)                                                                     Αμφιθέατρο Ι   18:00 Έναρξη            Προσφωνήσεις – Χαιρετισμοί 18:30 ΕΝΑΡΚΤΗΡΙΑ ΣΥΝΕΔΡΙΑ, Προεδρείο: Εmmanuel Tsesmelis, Διευθυντής Διεθνών Σχέσεων CERN – Παναγιώτης Χαρίτος,Φυσικός, Δρ Θεολογίας, ...

Ο Δράκος της Ρόδου: μια μουσική ιστορία που παρουσιάστηκε στο νησί των Ιπποτών τον περασμένο Αύγουστο. Τη μουσική σύνθεση υπογράφει ο Σωτήρης Δεσπότης,  ο οποίος μέσα από μια σειρά συνθετικών πρακτικών πραγματοποίησε ένα μουσικό ταξίδι από τη μουσική γλώσσα του 21ου αιώνα στο μουσικό πολιτισμό του Μεσαίωνα. Ο Ιππότης κατάφερε να σκοτώσει τον Δράκο της Ρόδου αποκαθιστώντας την ηρεμία στο νησί. Η ιστορία είναι δημιούργημα του Friedrich Schiller και παρουσιάστηκε για πρώτη φορά στις 24 Αυγούστου του 2014, στο παλάτι του Μεγάλου Μαγίστρου στη Ρόδο. Την ερμηνεία υπογράφει η δυο φορές Χρυσή Ολυμπιονίκης Χορωδία (Graz 2008 και Ρiga 2014) Rosarte υπό τη διεύθυνση της Ρόζη Μαστροσάββα και ένα οργανικό σύνολο με ιδιαίτερα καταξιωμένους μουσικούς: Έλλη Γιαννάκη, Ματίνα Μακέσσα, Δέσποινα Σπανού, Σαπφώ Σταυρίδη, ...

Η Αγία Ακυλίνα γεννήθηκε το 1745 μ.Χ. στο Ζαγκλιβέρι της Θεσσαλονίκης. Το σπίτι της σώζεται μέχρι και σήμερα, όχι βέβαια σε καλή κατάσταση. Εδώ ζούσε μαζί με τους χριστιανούς γονείς της τον πατέρα της το Γιώργη και τη Μητέρα της που δυστυχώς δε διασώθηκε το όνομα της. Μια μέρα ο πατέρας της Ακυλίνας μάλωσε με ένα τούρκο και πάνω στο θυμό του μαχαίρωσε τον τούρκο και τον άφησε νεκρό. Όλο το χωριό αναστατώθηκε και όλοι οι Χριστιανοί τρομαγμένοι έτρεχαν να κρυφτούν για να γλυτώσουν απ’ την μανία των τούρκων για εκδίκηση. Ο Γιώργης καταδικάζεται σε θάνατο, οι τούρκοι θα τον κρεμάσουν. Αν όμως θέλει να γλυτώσει τη ζωή του, υπάρχει λύση, αρκεί να τουρκέψει. Ο Γιώργης δειλιάζει μπρος στην κρεμάλα, προδίδει ...

* Κάποτε που ευρισκόταν στην Αθήνα, στο μετόχι του Παναγίου Τάφου, αντιμετώπισε επιτυχώς μια δύσκολη περίπτωση: Μια κοπέλλα, κόρη γραμματέως της πρεσβείας, ήλθε σε παράνομες σχέσεις με ένα μανάβη, και πήρε την απόφαση να αυτοκτονήση. Σκεπτόταν να πέση μέσα στο πηγάδι που είχαν στο σπίτι, αλλά δίσταζε. Αποφάσισε τελικά να πάη στο Φάληρο και εκεί να πνιγή. Καθ' οδόν θυμήθηκε τον π. Ιωακείμ, και σκέφτηκε να περάση να τον δη και κατόπιν να πραγματοποιήση το σχέδιο της. Πράγματι πήγε, βρήκε – κατ' οικονομίαν Θεού – τον π. Ιωακείμ και του είπε την απόφασή της. Της λέει ο π. Ιωακείμ: —Κάθισε εκεί και θα γυρίσω. Τρέχει γρήγορα στο ναό των Αγίων Αναργύρων και έκανε πύρινη προσευχή για την ψυχή που κινδύνευε. ...

Ο ιερέας της φύσεως θαυμάζει και αγαπά το κάλλος της δημιουργίας αλλά γνωρίζει ότι οι μεγαλύτεροι θησαυροί του κόσμου κρύβονται επιμελώς στα αθέατα από τα μάτια μας βάθη των φιλόθεων ψυχών. Ο ιερέας της φύσεως, γίνεται δούλος όλων, τίθεται «υποκάτω πάσης της κτίσεως». Πόσοι άγιοι γέροντες δεν βίωσαν μιαν πέρα από τους φυσικούς νόμους σχέση με τη φύση, όπως ο Άγιος Σεραφείμ του Σάρωφ με την αρκούδα, ο γέροντας Παΐσιος με τα άγρια πουλιά, ο γέροντας Χατζηγεώργης με τον αγριόχοιρο, ο όσιος Παύλος της Ομπνόρας και ο γέροντας Θεοφύλακτος της σκήτης του Αγίου Βασιλείου με την παραδείσια σχέση τους με το φυσικό περιβάλλον αλλά και τόσοι άλλοι άγιοι πατέρες. Η φύση μέσα από τη δική μας αγιότητα, ανακαινίζεται, εξαγιάζεται. Η ...

Για να διαβάσετε το νέο τεύχος των Αναλέκτων κάνετε κλικ στην εικόνα Ένα από τα πιο σημαντικά πρόσωπα της χριστιανικής παράδοσης είναι ο Πρόδρομος του Κυρίου. Στο μεταίχμιο μεταξύ Παλαιάς και Καινής Διαθήκης, ο μέγιστος των Προφητών, ήταν εκείνος που ετοίμασε την «οδόν Κυρίου». Η μορφή του τιμήθηκε από τον ίδιο τον Ιησού και ο βίος, η διδασκαλία και το μαρτύριό του αποτέλεσαν πρότυπο για τους πιστούς, από την πρώτη κιόλας περίοδο της ζωής της Εκκλησίας. Στο Άγιον Όρος μάλιστα, αλλά και σε ολόκληρη την μοναστική παράδοση της Ορθοδοξίας ο Τίμιος Πρόδρομος θεωρείται ως η κεφαλή του τάγματος των μοναχών, ως το πρότυπο της ασκητικής ζωής. Το καθολικό της πέμπτης στην ιεραρχία Μονής του Αγίου Όρους, αυτής του Αγίου Διονυσίου, ...

 ΑΡΙΣΤΑΡΧΟΣ, συνεργάτης του Αποστόλου Παύλου 27 Σεπτεμβρίου και 14 Απριλίου   Στις πηγές μας συναντούμε για πρώτη φορά τον Αρίσταρχο στο 19ο κεφ. των Πράξεων, όπου ο Λουκάς περιγράφει με εξαιρετική ζωηρότητα τα επεισόδια της Εφέσου. Ο αργυροκόπος Δημήτριος είχε χολωθεί από τη μεταστροφή των κατοίκων της Εφέσου προς τη νέα θρησκεία, την απώλεια της πελατείας του, και γι’ αυτό ξεσήκωσε το λαό εναντίον του Παύλου και των συνεργατών του Αριστάρχου και Γαΐου. Πηγή:nzekios.blogspot.com Τον Αρίσταρχο μνημονεύει ο Παύλος στις επιστολές του προς Κολοσσαείς (4, 10) και Φιλήμονα (στ. 23). Η έρευνα έχει δείξει ότι ο Αρίσταρχος που αναφέρεται στις Πράξεις είναι ένα και το αυτό πρόσωπο με τον Αρίσταρχο των Επιστολών. Επίσης οι ερμηνευτές δε δέχονται την άποψη του Δωρόθεου Τύρου, ότι ο Αρίσταρχος ...

Κατά τον Αριστοτέλη, οι πολίτες επιτυγχάνουν τον μέγιστο βαθμό της αυτάρκειας εντός της πόλεως, εφόσον πληρούνται δύο προϋποθέσεις· πρώτον, να υφίσταται ο κατάλληλος αριθμός των πολιτών, ειδάλλως δημιουργούνται προβλήματα στην κάλυψη των αγαθών και δεύτερον, να μην υπάρχει απόλυτη ενότητα μεταξύ των πολιτών και της πόλεως. Η πόλη δεν αφήνει ανεξέλεγκτους τους πολίτες να συσσωρεύουν πλούτο προφασιζόμενοι ότι απαιτείται για την κάλυψη των αναγκαίων, εξάλλου, ο κάθε άνθρωπος αντιλαμβάνεται με διαφορετικό τρόπο τις ανάγκες του, καθώς και την ποσότητα των αγαθών, που χρειάζεται. Ο πολίτης αρκείται στην ικανοποίηση των στοιχειωδών αναγκών βάσει των περιορισμών, που ορίζονται από την πόλη, ούτως ώστε να επιτευχθεί η ευδαιμονία: «καὶ ἔοικεν ὅ γ’ ἀληθινὸς πλοῦτος ἐκ τούτων εἶναι. ἡ γὰρ τῆς τοιαύτης κτήσεως αὐτάρκεια πρὸς ...

Η αγιορείτικη ψαλτική είναι συνυφασμένη με όλο το λειτουργικό αθωνικό τυπικό που τελείται στο Καθολικό της Μονής. Εκεί χτυπάει η ζωή του μοναστηριού, είναι η αρχή και το τέλος του ημερονυκτίου προγράμματος της μοναστικής ζωής. Πρωτοψάλτες, δομέστικοι, ψάλτες για τα «δεύτερα» των ακολουθιών, αναγνώστες, όλοι μαζί, παίρνουν μέρος στη κοινή προσευχή και ο καθένας διακονεί το μυστήριο της λατρείας και της προσωπικής σωτηρίας. Δεν είναι τυχαίο,  που δεν μνημονεύονται μουσικοδιδασκαλεία και μουσικές σχολές στην εκμάθηση της ψαλτικής στο Άγιον Όρος. Οι χοροί των ψαλτών είναι το καλύτερο διδασκαλείο και η αλάνθαστη μέθοδος της υπερχιλιόχρονης ψαλτικής παράδοσης.  Ακολουθεί η στιχολογία σε ήχο α΄από ηχογράφηση στην Ιερά Μονή Σίμωνος Πέτρα. %filth%  

Η παρούσα ανακοίνωση παρουσιάζει μια ακόμα προσπάθεια αντιπαραβολής του«Εγκλήματος και Τιμωρίας» του Ντοστογιέβσκι και της «Φόνισσας» του Παπαδιαμάντη. Σκοπεύουμε να αποδείξουμε ότι παρ’ όλες τις επιφανειακές συμπτώσεις υπάρχει μια ουσιώδης διαφορά στην κοσμοθεωρία και αφηγηματικές στρατηγικές των δύο συγγραφέων. Το μυθιστόρημα του Ντοστογιέβσκι «Έγκλημα και τιμωρία» έγινε σημείο αναφοράς για την ανάπτυξη της κοινωνικής θεωρίας και της φιλοσοφικής σκέψης εν μέρει χάρη στην επιρροή του μεγάλου Ρώσου στοχαστή Μιχαήλ Μαχτίν. Το μυθιστόρημα για τον Μπαχτίν νοείται ως αλληλεπίδραση των ισάξιων φωνών ενώ η ηθική αντιμετωπίζεται ως ένα είδος πρωταρχικού ενδιαφέροντος για το έτερο. Τον όρο πολυφωνία ο Μπαχτίν δανείζεται από την θεωρία της μουσικής, η οποία τον ενδιέφερε από πολύ πρώιμη εποχή. Η αντιπαραβολή του «Εγκλήματος και Τιμωρίας» και της «Φόνισσας» από ...

Ο Κήπος του Μεγάρου φιλοξενεί τον Μίλτο Πασχαλίδη, για μία συναυλία με τίτλο «Αυτοί… μου λείπουν πιο πολύ», το Σάββατο 27 Σεπτεμβρίου 2014. Ο ανήσυχος αλλά εξαιρετικός ερμηνευτής και τραγουδοποιός , ο Μίλτος Πασχαλίδης για πρώτη φορά στον Κήπο του Μεγάρου, σε μια συναυλία που φέρει τη δική της συγκινητική ιστορία και επιφυλάσσει σε όλους μας ανέλπιστες συναντήσεις.Μια βραδιά αφιερωμένη σ’ αυτούς που λείπουν πιο πολύ…Από τους στίχους του Άλκη Αλκαίου στο Ιπτάμενο χαλί: «Τώρα χαμένος στων ονείρων μου το χάρτη / όλο ρωτάω πως τα’ φερε έτσι η ζωή / Αυτοί που φύγανε να με καλούν σε πάρτι / κι αυτοί που ζούνε, να μου λείπουν πιο πολύ»  ξεπήδησαν φίλοι πολλοί. Ο Μήτσος, ο Μάριος, ο Μάνος…Κι ύστερα ήρθε η ιδέα για μια γιορτή για τους ...

Όλοι σας ξέρετε ότι τα χελιδόνια και κάποια άλλα πουλιά τα συναντούμε στη χώρα μας μόνο τους καλοκαιρινούς μήνες. Πού βρίσκονται το φθινόπωρο και τον χειμώνα, πριν τα ξαναδούμε την άνοιξη; Τα χελιδόνια και άλλα πουλιά μετακινούνται σε πιο ζεστά κλίματα. Αυτή η μετακίνηση ονομάζεται αποδημία. Αλλά αυτό μη νομίζετε ότι συμβαίνει μόνο με τα πουλιά. Πολλά ζώα που αποδημούν πηγαίνουν πολύ μακριά. Μετακινούνται εκατοντάδες ή χιλιάδες χιλιόμετρα. Χρειάζεται πολύς χρόνος γι΄ αυτά τα ταξίδια. Τα ζώα φαίνεται να ξέρουν πού πηγαίνουν. Όμως εμείς, παρά την επιστημονική πρόοδο, δεν έχουμε ανακαλύψει πώς ακριβώς βρίσκουν τον δρόμο τους. Μερικά ζώα αποδημούν επειδή αλλάζει ο καιρός. Πηγαίνουν σε μέρη όπου βρίσκουν ευκολότερα την τροφή τους. Άλλα αποδημούν για να γεννήσουν τα μικρά τους σε ...