Πεμπτουσία· Ορθοδοξία-Πολιτισμός-Επιστήμες

Η αφίσα της συναυλίας στο Ηρώδειο Μία μουσική παράσταση – αφιέρωμα στα τραγούδια του Μάριου Τόκα και την αγάπη του για "τη δική του την πατρίδα, που έχει μοιραστεί στα δυο", θα πραγματοποιηθεί την Παρασκευή, 3 Οκτωβρίου 2014 στο Ηρώδειο. Ο Μάριος Τόκας Η εκδήλωση αποτελεί την αρχή ενός μεγάλου κύκλου παραστάσεων με τον τίτλο «Σ' αναζητώ», στην Ελλάδα, στην Κύπρο και σε άλλες χώρες του κόσμου και θα ολοκληρωθεί, μετά από δυο χρόνια, στη γενέτειρα του Μάριου, τη Λεμεσό. Γλυκερία Στην παράσταση συμμετέχουν η Γλυκερία, ο Γιάννης Κότσιρας, ο Μίλτος Πασχαλίδης, ο Δώρος Δημοσθένους και η Δήμητρα Σταθοπούλου και τιμητικά ο Γιώργος Νταλάρας στα τραγούδια που έγραψε ο συνθέτης για την ιδιαίτερη πατρίδα του, με τη συνοδεία δεκαμελούς λαϊκής ορχήστρας που ...

Δεν πρόκειται να ασχοληθούμε με τις ενστάσεις που έχουν διατυπωθεί κατά της αγιότητος του εθνομάρτυρα και ιερομάρτυρα αγίου Χρυσοστόμου Σμύρνης. Ασφαλώς αυτοί που τις διατυπώνουν κάποιους λόγους επικαλούνται μέσα στην καλοπροαίρετη αναμφίβολα διάθεσή τους να διαφυλάξουν τον τρόπο που η Ορθόδοξη Εκκλησία μας διακηρύσσει την αγιότητα των εξαιρέτων μελών της. Για εμάς και για τους περισσοτέρους χριστιανούς, και μάλιστα τους έχοντες σχέση με τα αγιασμένα χώματα της Μικρασιατικής γης, δεν τίθεται τέτοιο θέμα. Για εμάς ο άγιος Χρυσόστομος αποτελεί σύμβολο αγάπης προς τον Θεό και χρέους προς την πατρίδα, δεδομένου μάλιστα ότι εκπροσωπεί όλους τους πεσόντες και αναιρεθέντες ποικιλοτρόπως κατά τη Μικρασιατική καταστροφή, κάτι που αποδεικνύεται περίτρανα από την ιδιαίτερη αγάπη που τρέφουν προς αυτόν όλοι οι Μικρασιάτες, έκφραση της οποίας ...

Το άγαλμα του Λεωνίδα στις Θερμοπύλες (φωτ. Ν. Λουπάκης) Η έκθεση και η απόθεση αρτιγενών ή μη παιδιών (επί της ουσίας δηλαδή η θανάτωσή τους) αποτελούσε συνηθισμένη πρακτική όλων των πόλεων του αρχαίου κόσμου, συμπεριλαμβανομένης και της Αθήνας, και είχε καταλήξει ένας ευρύτατα διαδεδομένος θεσμός. Ωστόσο, στα συγγράμματα των σύγχρονων μελετητών εμφανίζεται η εξής παραδοξότητα: η Σπάρτη φορτίζεται με μια ιδιαίτερη εικόνα-παράσταση και περνά στην ιστορία και στο θρύλο ως η μοναδική άστοργη και βάρβαρη πόλη της αρχαίας Ελλάδας. Η Σπάρτη, λοιπόν, κατηγορήθηκε ως η κατεξοχήν βρεφοκτόνος πόλη, και μάλιστα ερήμην των γονέων. Ο Καιάδας, λόγου χάρη, χρησιμοποιείται στη γλώσσας μας, όπως και σε πολλές άλλες γλώσσες, για να δηλώσει τη μοίρα αυτού που δεν είναι γενικά αποδεκτός είτε στα στενά ...

Πρέπει να προηγηθεί η δική μας θέληση, γιατί αυτό απαιτούν οι όροι με τους οποίους ο Σωτήρας καλεί αυτούς που έχουν διάθεση να Τον ακολουθήσουν. Χωρίς αυτήν τη διάθεση, θα ήταν αδύνατη η εκπλήρωση των προτεινόμενων όρων, όπως αδύνατη θα απέβαινε και η σωτηρία. Πα­ρέχεται μεν η Χάρη, αλλά απαιτούνται η θέληση και η συγκατάθεση ώστε να γίνει αποδεκτή. Πολύ περισσότερο, απαιτείται αυταπάρνηση, αυτοθυσία, σταθερό φρόνημα, που να μην αποκλίνει σε τίποτα άλλο, παρά να ακολου­θεί συνεχώς τη φωνή του Σωτήρα, ο οποίος προσκαλεί και είναι η φωνή της Χάριτος και της αλήθειας. Εάν η κατερχόμενη Χάρη του Θεού έσωζε τους ανθρώπους από μόνη της, θα ήταν εντελώς περιττή η πρόσκληση, εντελώς πε­ριττοί οι όροι και οι συνθήκες. Αλλά η Χάρη ...

Ένας Γερμανός hacker υποστηρίζει ότι παραβίασε ένα ασύρματο τοπικό δίκτυο, εντοπίζοντας τον κωδικό ασφάλειας του γείτονα του, μέσα σε 20 λεπτά, χρησιμοποιώντας το  Cloud Computing που διατίθεται από την Amazon. Ο σκοπός αυτής της ενέργειας ήταν να εφιστήσει την προσοχή των χρηστών και να τους ευαισθητοποιήσει σε ζητήματα που αφορούν την ασφάλεια. Ο Ethical Hacker όπως είναι καλύτερα να τον αποκαλούμε, δήλωσε σε περιοδικό ότι θα παρουσιάσει το πείραμά του στο συνέδριο για hacking  Black Hat DC 2011, που θα πραγματοποιηθεί στην Ουάσιγκτον. Τα συστήματα cloud που εκτός από την Amazon χρησιμοποιούνται επίσης από τη Google και τη Microsoft, οι οποίες τις διαθέτουν σε εταιρείες οι οποίες δεν έχουν την οικονομική δυνατότητα να δημιουργήσουν ισχυρά συστήματα υπολογιστών. Η χρήση των τεχνολογιών και της ...

Μία εβδομάδα πριν από την Παγκόσμιο Ύψωση του Τιμίου Σταυρού, η Ορθόδοξός μας Εκκλησία προετοιμάζει τους πιστούς με βιβλικά αναγνώσματα, προσευχές και καλές πράξεις για να γιορταστεί επάξια το γεγονός της εύρεσης του τιμίου και ζωοπαρόχου Σταυρού του Κυρίου μας Ιησού Χριστού. Ανάμεσα στα τόσα σύμβολα της Χριστιανικής Πίστεως ο Τίμιος Σταυρός θεωρείται το πιο σημαντικό.  Είναι το σύμβολο της Χριστιανοσύνης.  Είναι το σύμβολο της νίκης του Χριστού κατά του θανάτου.  Είναι το όπλο εναντίον όλων των δυνάμεων του σκότους.  Είναι το όπλο των αγίων.  Είναι η σημαία κάτω από την οποία οι δίκαιοι αγωνίζονται εναντίον του Διαβόλου.  Στην Παλαιά Διαθήκη έχομε προτυπώσεις για τον Τίμιο Σταυρό.  Στο Βιβλίο της Γένεσης, το Ξύλο της Ζωής προτυπώνει τον Τίμιο Σταυρό (Γεν. 2:9).  Όπως ...

  Η φιλοσοφία συναντά τις θετικές επιστήμες και την ηθική, το τελευταίο Σαββατοκύριακο του Οκτωβρίου, στο συνέδριο «ΦΙΛΟΣΟΦΙΑ, ΦΥΣΙΚΕΣ ΕΠΙΣΤΗΜΕΣ, ΒΙΟΗΘΙΚΗ» που διοργανώνουν η Διεθνής Επιστημονική Εταιρία Αρχαίας Ελληνικής Φιλοσοφίας και η Ένωση Ελλήνων Φυσικών. Διακεκριμένοι ομιλητές αναμένεται, μέσα από τις προσεγγίσεις τους, να δώσουν το στίγμα της εποχής όσον αφορά τη Γνωσιοθεωρία, την Ηθική των Επιστημών, την Τεχνολογία, τη Βιοηθική και την Ιστορία και Φιλοσοφία των Φυσικών Επιστημών. Στο σχετικό δελτίο τύπου επισημαίνονεται ότι: "Το φιλοσοφείν ως θεμελιώδες γνώρισμα του ανθρώπου, ως λογικού όντος και πολίτη αποτελεί το θεμέλιο και την αφετηρία κάθε επιστημονικής-ερευνητικής δραστηριότητας. Ήδη από την εποχή των Προσωκρατικών Φιλοσόφων η φύση, το φυσικό περιβάλλον και εν γένει το Σύμπαν αποτέλεσε το κύριο ενδιαφέρον των διανοητών. Οι Φυσικές Επιστήμες ...

H ιατρική επιστήμη είναι δώρο του Θεού στον άνθρωπο μετά από την πτώση. Είναι μέρος της κατάστασης των δερματίνων χιτώνων και ως σκοπό της έχει να διευκολύνει την επιβίωση του ανθρώπου στις δύσκολες καταστάσεις που ακολούθησαν το δραματικό γεγονός της πτώσεως Σύμφωνα με τον καθηγητή της Χριστιανικής Ηθικής κ. Γεώργιο Μαντζαρίδη, στον οποίον οφείλει πολλά και η ανάπτυξη της βιοηθικής εντός του χώρου της ορθόδοξης ακαδημαϊκής θεολογίας, ο σύγχρονος δυτικός πολιτισμός στηρίχθηκε στην καθαρή λογοκρατία και  αποστασιοποιήθηκε από την αλήθεια του Προσώπου. Και όπου δεν αποστασιοποιήθηκε, την παραχάραξε εκκοσμικεύοντάς την προβάλλοντας πολλά από τα χριστιανικά ιδεώδη που απορρέουν από αυτήν ως ιδανικά του, αφού πρώτα τους αφαίρεσε κάθε υπερβατική αναφορά. Ιδιαίτερα προέβαλε την ισότητα, την αξία και την ιδιαιτερότητα του ατόμου, τον ...

Από έναν τόπο της Φρυγίας πέρασε, λένε, στα πολύ παλιά τα χρόνια ο αρχιστράτηγος των αγγελικών δυνάμεων, ο αρχάγγελος Μιχαήλ. Στον τόπο εκείνο ανάβλυσε νερό. Και το νερό τούτο ήτανε πολύ θαυματουργό. Έτσι, όποιος άρρωστος έφτανε εκεί και πλυνόταν και έπινε, γιατρευότανε αμέσως. Φαντάσου κόσμος που ΄τρεχε στη θαυματουργή πηγή του αρχαγγέλου Μιχαήλ! Ένας απ΄ αυτούς, που είχε γιατρευτεί η κόρη του από κακιά αρρώστια, έμεινε στον τόπο εκείνον και με τα χέρια του έχτισε ναό στ΄ όνομα του Αρχιστράτηγου από ευγνωμοσύνη για το θαύμα. Ακόμα σκέπασε μ΄ όμορφο τρουλωτό κτίσμα το αγίασμα κι άναβε νύχτα μέρα το καντήλι του Ταξιάρχη. Στα μέρη εκείνα, ύστερα από χρόνια, ήρθε να υπηρετήσει στον ναό άνθρωπος ευλαβής, ο Άρχιππος. Με τα χρόνια, με τις νηστείες ...

Κοντά στην Ιεράπολη, στη Φρυγία, υπήρχε ένας τόπος ονόματι «Χώναι» και στο μέρος αυτό υπήρχε μια πηγή με νερό που θεράπευε ασθένειες. Για τον τόπο αυτό είχε προφητεύσει ο Από­στολος και Ευαγγελιστής Ιωάννης ο Θεολόγος, όταν κήρυττε το Ευαγγέλιο στην Ιεράπολη της Φρυγίας, συνοδευόμενος από τον Φίλιππο. Τότε λοιπόν είχε πει ότι εκεί θα ανέβλυζε θαυματουργικά μια πηγή, που το νερό της θα θεράπευε πολλούς και επίσης ότι ο μέγας Αρχάγγελος του Θεού Μιχαήλ θα επισκεπτόταν αυτό το μέρος. Η προφητεία του Ευαγγελιστή, επιβεβαιώθηκε λίγα χρόνια αργότερα, όταν ανέβλυσε μέσα από τη γη μια πηγή και το νερό της έγινε πασίγνωστο για τη θαυματουργική δύναμή του. Κάποιος ειδωλολάτρης στη Λαοδίκεια είχε μία κόρη μουγγή, γεγονός που του προξενούσε μεγάλη θλίψη. Σ’ ...

… και να γυρεύεις λόγια ριζωμένα, σαν το πολύροζο λιόδεντρο…. Γιώργος Σεφέρης, Θερινό Ηλιοστάσι Αρχετυπικό σύμβολο ζωής, το δέντρο και ειδικότερα αυτό της ελιάς, αποτυπώνεται πάνω στον καμβά της Isabelle Vialle, ως ο κύριος θεματικός άξονας της απεικόνισης γύρω από τον οποίο δομεί στο εξής το εικονογραφικό της σύμπαν. Παραμένοντας πιστή σε όλα εκείνα τα εικαστικά γνωρίσματα που διέπουν το σύνολο του έργου της, όπως την έντονα χειρονομιακή γραφή, την μονοχρωματική της εμμονή στις επιλογές της παλέτας του φόντου, δουλεμένη άφοβα ώστε να δημιουργεί ένα οπτικό παιχνίδισμα ανάμεσα στη διαφάνεια και την αδιαφάνεια, καθώς και τις πολυμορφικές φιγούρες που ενώ αρχικά λειτουργούν ως ο πυρήνας της εικόνας, στη συνέχεια ξεδιπλώνονται απροσδόκητα ως δέσμες φωτός που ξεπηδούν από το κέντρο για να κατακλύσουν τον υπόλοιπο ...

Ηθική αξία στις τεχνικές της παρεμβατικής γονιμοποίησης  δίνουν τόσο η νεοπροτεσταντική Εκκλησία των Αντβεντιστών όσο και η νεοπροτεσταντική Εκκλησία των Μεθοδιστών, καθώς λειτουργούν βοηθητικά στην ανθρώπινη αναπαραγωγή, η οποία είναι δώρο Θεού και ικανοποιούν θεμελιώδεις ανθρώπινες ανάγκες χωρίς να έρχονται σε αντίθεση με τη Χριστιανική Ηθική. Η θεώρηση της ανθρώπινης αναπαραγωγής ως δώρο του Θεού και μέρος του θεϊκού σχεδίου, όπως ακριβώς παρουσιάζεται στο χωρίο της Γενέσεως «Αὐξάνεσθε καί πληθύνεσθε καί πληρώσατε τήν γῆν καί κατακυριεύσατε αὐτῆς» (Γεν. 1,28) και των παιδιών ως ευλογίας του Θεού, συντελεί στο ν’ αποδίδει η νεοπροτεσταντική Εκκλησία των Αντβεντιστών ηθική αξία στις τεχνικές της παρεμβατικής γονιμοποίησης και ν’ αναγνωρίζει τον επιβοηθητικό τους ρόλο στη διαδικασία της ανθρώπινης αναπαραγωγής, όταν αυτές ασκούνται σύμφωνα με τις βιβλικές αρχές μέσα στα όρια ...

Περί θνητοψυχισμού (με αφορμή μια κριτική ανάγνωση σε κείμενο του Χ. Γιανναρά) Προχθές η Εκκλησία γιόρτασε την αποτομή της κεφαλής του Τιμίου Προδρόμου. Με αφορμή τροπάρια ειλημμένα από την εν λόγω ακολουθία θα αναφερθούμε στο ζήτημα του θνητοψυχισμού και τη σχετική θέση της Ορθοδοξίας και ταυτόχρονα στην οριοθέτηση ανάμεσα σε θεολογία και φιλοσοφία, πράγμα ιδιαίτερα επίκαιρο στις μέρες μας, όπου η ευρεία διάδοση της πάσης φύσεως πληροφορίας διά του έντυπου και ηλεκτρονικού λόγου αφεύκτως προκαλεί και επιτείνει τις προκείμενες συγχύσεις. Ο θνητοψυχισμός είναι η αίρεση εκείνη που πρεσβεύει την ενεργή θνησιμότητα της ανθρώπινης ψυχής μετά τον σωματικό θάνατο της ανθρώπινης ολότητας. Η ψυχή του ανθρώπου, σύμφωνα με την ορθόδοξη θεολογική παράδοση, σε αντίθεση με εκείνη των άλογων ζώων, είναι έλλογος, νοερά, κατ’ εικόνα ...

Όλη η ζωή πλέκεται από δύο στοιχεία. Την ανθρώπινη αμαρτία και την παρέμβαση του Θεού για την σωτηρία του ανθρώπου. Και ενώ σε στιγμές αυτογνωσίας του ο άνθρωπος αποδέχεται οτι το κύριο πρόβλημά του είναι η αμαρτία, φαίνεται εντελώς απρόθυμος να μελετήσει και να ασκηθεί στο πως θα παλεύει τον αντίπαλό του διάβολο, έναν αντίπαλο που μπαίνει τόσο εύκολα στην ανθρώπινη ζωή και την καθορίζει. Ο τρόπος του είναι γνωστός. Οι πατέρες της εκκλησίας έχουν αναλώσει την ζωή τους στην πάλη με τον διάβολο και γι’ αυτό είναι οι δάσκαλοί μας. Και μας διδάσκουν το πως εισχωρεί το κακό μέσα στις σκέψεις μας και στα συναισθήματά μας, ελέγχοντας απόλυτα συμπεριφορές, κινήσεις, ομιλίες, πράξεις. Ο άνθρωπος, πολλές φορές, μετα την παρέμβαση του διαβόλου που ...

Τα συμπεράσματα και μαζί το σύνολο της μελέτης του κ. Χρυσόστομου Χατζηλάμπρου για τη διαλεκτική σχέση ανάμεσα στην Απεργία Πείνας και τη Νηστεία ολοκληρώνονται σήμερα (προηγούμενο άρθρο: www.pemptousia.gr/?p=76753), με την παράθεση ακολούθως της βιβλιογραφίας που χρησιμοποιήθηκε. Η ευχαριστιακή και «εν χάριτι» θεώρηση του κόσμου και της κοινωνίας αποκλείει την αυτονομία της χριστιανικής ηθικής από την εμπειρική και ασκητική ζωή του πιστού. Η εκούσια άρνηση τροφής, που επιτελείται στο ευχαριστιακό πνεύμα του Χριστιανισμού, με τον εκκλησιαστικό θεσμό της νηστείας, χωρίς ο ίδιος να γίνεται αυτοσκοπός, αλλά μέσο σωτηρίας, αποτελεί ελεύθερη κίνηση αναζήτησης και εκζήτησης του σκοπού και προορισμού της ύπαρξης. Συνοδεύεται με την προσευχή και τη φιλανθρωπία, ενέργειες ελεύθερης βούλησης που νοηματοδοτούν την ανθρώπινη ύπαρξη και αναδεικνύουν την «κατ’εικόνα» και «καθ'ομοίωσιν» δημιουργία του από το Δημιουργό του. ...

Το Οικουμενικό Πατριαρχείο Κωνσταντινουπόλεως παρενέβη στη γνωστή υπόθεση της λίμνης Βιστωνίδας κατά του Δημοσίου και υπέρ της ισχύος των Χρυσοβούλλων Λόγων και των Πατριαρχικών Σιγγιλίων της Ιεράς Μονής Βατοπαιδίου. Συγκεκριμένα, το σεπτό Κέντρο της Ορθοδοξίας την περασμένη Δευτέρα, 1η Σεπτεμβρίου, κατέθεσε ειδική παρέμβαση στο Εφετείο Θράκης σχετικά με την ισχύ των τίτλων που κατέχει η Ι.Μ. Βατοπαιδίου. Υπενθυμίζεται ότι στο δικαστήριο αυτό δικάζεται τον Οκτώβριο η έφεση της Ιεράς Μονής κατά της πρωτόβαθμης απόφασης, η οποία είχε αποφανθεί κατά πλειοψηφία το 2008 ότι οι τίτλοι της Μονής, δηλαδή οι Αυτοκρατορικοί Χρυσόβουλλοι Λόγοι, αλλά και τα Πατριαρχικά Συγγίλλια, που τους ερμηνεύουν και εφαρμόζουν, δεν προσπορίζουν κυριότητα, πριν συμπληρωθούν οι προϋποθέσεις της νομής. Σύμφωνα με την παρέμβασή του, το Οικουμενικό Πατριαρχείο έχει έννομο συμφέρον να μην ...

Η Περιφέρεια Νοτίου Αιγαίου διοργανώνει φέτος στη Νάξο την «4η Μουσική Συνάντηση Λαϊκών Πνευστών Νοτίου Αιγαίου» στις 26,27 και 28 Σεπτεμβρίου.Στην καρδιά της μουσικής παράδοσης του Αιγαίου, τη Νάξο, ολοκληρώνεται τον φετινό Σεπτέμβρη ένας πλούσιος σε έμπνευση και απήχηση κύκλος πολιτιστικής παρουσίας, που αγκάλιασε την τελευταία 12ετία τα νησιά του Αρχιπελάγους. Στη δυναμική αυτού του κύκλου, οφείλεται η ανάδυση από τη λήθη και την αφάνεια του λαϊκού πνευστού οργάνου, αυθεντικού συνεχιστή μιας προαιώνιας μουσικής δημιουργίας του αιγαιακού κόσμου. Η δευτεροβάθμια αυτοδιοίκηση του τόπου κατάφερε να συνενώσει και να συναδελφώσει σε ένα ιδιότυπο σχήμα τους αιγαιοπελαγίτες μουσικούς και όχι μόνο, αναδεικνύοντας το όλο εγχείρημα σε κορυφαίο πολιτιστικό θεσμό για τον τόπο. Το δρώμενο αυτό βίωσαν ιδιαίτερα οι Κυκλάδες, αφού σε όλα σχεδόν τα ...