Πεμπτουσία· Ορθοδοξία-Πολιτισμός-Επιστήμες

Μαρτυρική επέτειος σήμερα! Κρανίου τόπος ο Πόντος! Τρόπος γενοκτόνος! Πόντος Νεομαρτύρων χώμα! Χώρα αγίων μαρτύρων! Νέφος νεομαρτύρων! Οι γκιαούρηδες, άπιστοι, έπρεπε να αφανιστούν! Να εξαφανιστούν! Εν προκειμένω, και σήμερον -19 Μαΐου- κρεμάται επί ξύλου ο ποντιακός ελληνισμός! Δοκιμασία ανθρωπισμού! Απανθρωπισμού δοκιμή! Ολοκαυτώματος και τελικής λύσης πρόβα! Έτσι τελειώνουν οι λαοί, οι μειονότητες, οι θρησκευτικώς αλλιώς φρονούντες στην Τουρκία! Φρικτό τέλος και εξαφανισμός για τις χριστιανικές τους πεποιθήσεις! Και βεβαίως σύμπαντος του γένους! Της μακραίωνης ιστορίας τους! Του τόπου τους που πότισαν αιώνες και αιώνες με τον πόνο και τον κόπο τους! Από τα χώματα που άνθησαν και εξελίχθησαν: γλώσσες, φιλοσοφίες, μουσικές, χοροί, εικαστικά, αρχιτεκτονικές, κάθε έργο πολιτισμού… Πάσης φύσεως μνημεία! Μνήμη περισσής, τέχνης και ζωής! Ιστορία! Αρχαίων Ελλήνων, Ελληνορωμαίων-Ρωμιών, υποδούλων τουρκοπατημένης Ρωμανίας τόπος! Μια πολιτισμική γενοκτονία! Αγίων τόπος! Ορθοδοξίας ο τρόπος! Μοναστήρια, ασκηταριά, εκκλησίες λαμπρές με περίτεχνες τοιχογραφίες, ...

Εντελώς τυχαία τα μάτια μου έπεσαν πάνω του, δε δυσκολεύτηκα καθόλου να τον αναγνωρίσω. Θαρρώ πως πάνε δυο ή μήπως είναι τέσσερα, τα χρόνια που είχα να τον συναντήσω. Μεσημέρι στην άκρη του πιο θλιβερού Πειραιά. Μα τι ειρωνεία, μόλις λίγα μέτρα από το Εργατικό Κέντρο, εκεί που άθλια κουφάρια πέτρινων κτηρίων είναι ντυμένα με μουσαμαδένιες χρωματιστές εικόνες, τα αγριόχορτα καταπίνουν τις πλάκες των πεζοδρομίων κι περαστικοί τρέχουν, σα να θέλουν κάτι να ξορκίσουν. Εκεί λοιπόν τον πέτυχα, ήταν καθισμένος σε κάτι ξασπρισμένες κοτρόνες. Κρατούσε ένα μπουκάλι μπύρας και κοίταζε μέσα του, σα να συλλογιζόταν χαμένους θησαυρούς, παραδίπλα ένας ταλαίπωρος γάτος σε χρώμα βρωμιάς, με την πείνα να φανερώνει κάτι από τα παΐδια της νόθας του πλευράς. Ήταν και κείνη η ζέστη ...

Για την θαυμαστή ίδρυση της Εκκλησίας της Μεγάλης Αντιοχείας, σε περίοδο σκληρών διωγμών, μας πληροφορεί η περικοπή των Πράξεων των Αποστόλων της Κυριακής της Σαμαρείτιδας. Το μίσος των Ιουδαίων προς τον Ιησού, μετά την σταύρωση Του, στράφηκε πλέον, εναντίον των Αποστόλων και όλων όσων πίστευαν στον Χριστό. Ο πιο μεγάλος διωγμός, που οργάνωσαν οι άρχοντες των Ιουδαίων εναντίον της Εκκλησίας των Ιεροσολύμων, και όχι μόνον, έγινε το έτος 36. Ο γενικός αυτός διωγμός ξεκίνησε με τον άγριο λιθοβολισμό του Αρχιδιακόνου και Πρωτομάρτυρα Στεφάνου και γενικεύθηκε και πέραν της Ιερουσαλήμ. Τότε πολλοί χριστιανοί έφυγαν από τα Ιεροσὀλυμα και κατέφυγαν σε διάφορα μέρη, και κάποιοι Κύπριοι και Κυρηναίοι (από τη σημερινή Λιβύη) έφθασαν μέχρι την Αντιόχεια της Συρίας (σημερινή Αντάκυα της Τουρκίας). Όλοι ...

Ένα από τα πλέον δραματικά γεγονότα στην ιστορία της Παλαιάς Διαθήκης ήταν αναμφισβήτητα η βαβυλώνια αιχμαλωσία. Ο θάνατος του βασιλιά Σολομώντα σήμανε τη διάσπαση του ενιαίου βασιλείου (922 π.Χ.), σε βόρειο  και σε νότιο βασίλειο  με πρωτεύουσα την Ιερουσαλήμ. Η ασύνετη πολιτική των περισσοτέρων βασιλέων ενεθάρρυνε επιθέσεις γειτονικών λαών και μαζί με την ηθική κατάπτωση οδήγησε γενικά σε αποσταθεροποίηση και αποδυνάμωση των βασιλείων. Έτσι το βόρειο βασίλειο καταλύθηκε από τους Ασσυρίους το 722 π.Χ. ενώ το 586 π.Χ. ο βασιλιάς της Βαβυλώνας Ναβουχοδονόσορ ήρθε με όλο το στρατό του στην Ιερουσαλήμ και την κατέλαβε. Οι Βαβυλώνιοι έκαψαν το Ναό του Θεού και γκρέμισαν το τείχος της Ιερουσαλήμ. Έβαλαν φωτιά σε όλα τα ανάκτορά της και κατέστρεψαν εντελώς όλα τα πολύτιμα αντικείμενα της πόλης. Εκείνους που σώθηκαν από τη σφαγή, ...

Η Πεμπτουσία έχει την μεγάλη χαρά να φιλοξενεί σε ηχητικό ψηφιακό αρχείο (audiobook) την έκδοση της Ιεράς Μεγίστης Μονής του Βατοπαιδίου, με επιστολές και χειρόγραφα του Οσίου Γέροντος Ιωσήφ του Ησυχαστού. Η ανάγνωση γίνεται από την κυρία Όλγα Κοκκίνου και η εκπομπή μεταδόθηκε για πρώτη φορά από τον Ραδιοφωνικό Σταθμό της Ι.Μ. Λεμεσού. Το ηχητικό αρχείο θα αναρτάται στην ιστοσελίδα κάθε Τρίτη. Η ευχή του Οσίου Γέροντος Ιωσήφ του Ησυχαστού ας συνοδεύει κάθε ευλαβή αναγνώστη-ακροατή! Your browser does not support the audio element.

Η δεύτερη ταινία η οποία μελετάται είναι το ιταλικό «IlVangeloSecondoMatteo» ή επί τον γνωστότερο ως προς το ελληνικό κοινό «Το Κατά Ματθαίον Ευαγγέλιο». Γυρίστηκε το 1964, για λογαριασμό της AlfredoBini – ArcoFilm / Lux –C. C. F., σε σκηνοθεσία και σενάριο τουPier-PaoloPasolini (1922-1975). Βέβαια το σενάριο βασίστηκε όπως γίνεται αντιληπτό και από τον τίτλο, σε ένα από τα τέσσερα Ευαγγέλια, το Κατά Ματθαίον, το οποίο και θεωρείται ως το δεύτερο πρωϊμότερο από τα τέσσερα κανονικά Ευαγγέλια. Ως προς την διανομή, τον κεντρικό ρόλο ερμήνευσε ο 19χρονος, τότε,EnriqueIrazoqui, ενώ από το cast των ηθοποιών, ενδεικτικά αναφέρουμε τους Settimio Di  Porto ως Πέτρος, Giacomo Morante ως Ιωάννης, Francesco Leonettiστο ρόλο του Ηρώδη Αντύπα, Juan Rodolfo Wilcock στο ρόλο του Καϊάφα, Otello Sestiliως ...

Παρακολουθήστε το Α΄ Μέρος από το 3 Ψηφιακό Αρχονταρίκι με την ομιλία του Γέροντα Εφραίμ Βατοπαιδινού. Ανταποκρινόμενος στα μηνύματα πολλών φίλων της Πεμπτουσίας, ο Καθηγούμενος της Ι.Μ.Μ. Βατοπαιδίου Γέρων Εφραίμ, αποδέχθηκε την πρόσκληση να απευθύνει λόγο πνευματικό σε μία 3η Διαδικτυακή Σύναξη, η οποία πραγματοποιήθηκε το Σάββατο 16/05/20 και να συνομιλήσει με τους συμμετέχοντες. Θέμα της 3ης Διαδικτυακής Συνάντησης ήταν το μυστήριο της εξομολογήσεως και η αρετή της μετανοίας.

<iframe title=”vimeo-player” src=”https://player.vimeo.com/video/419589106″ width=”836″ height=”470″ frameborder=”0″ allowfullscreen></iframe>

Υπάρχουν δύο είδη «αφορισμών» ο μικρός και ο μεγάλος. Ο μικρός αφορισμός είναι η προσωρινή απαγόρευση συμμετοχής στη Θ. Κοινω­νία, ο δε μεγάλος αφορισμός ή το ανάθεμα είναι η παντελής αποκοπή του παρεκτραπέντος από την εκκλησιαστική κοινωνία και η στέρηση της ιδιότητας του μέλους της με απόφαση του εκκλησιαστικού δικα­στηρίου ή της συνόδου. Επιβάλλεται δε στους βαριά αμαρτωλούς (αποστάτες, αιρετικούς κ.ά.). Ανάθεμα ή ανάθημα αρχικώς σήμαινε το πράγμα ή και το πρόσω­πο που χωριζόταν από τα άλλα και αφιερωνόταν («ανετίθετο»-ανάθεμα) στο Θεό σαν τάμα (ευχή). Ύστερα όμως η ιδέα αυτή του χωρισμέ­νου κατά μέρος, του ξέχωρου, συνετέλεσε, ώστε να πάρει η λέξη ανά­θεμα την κακή σημασία του απόβλητου, του αφορισμένου, του κατα­ραμένου. Με την πρώτη, με την καλή σημασία, έμεινε ή ...

Έξι χρόνια σωματικής απουσίας συμπληρώνονται φέτος από την κοίμησή σου Δάσκαλε. Γιατί ψυχικά-πνευματικά είσαι πάντα μαζί μας όταν ερμηνεύουμε, όταν διδάσκουμε, όταν μελοποιούμε. Βλέπεις, μας μιλούσες για τον ήχο ο οποίος φώλιασε στον νου και στην καρδιά καταστρατηγώντας κάθε μορφής λησμονιά. Ο Δάσκαλος υπήρξε ο μουσικός των ήχων και της σιωπής. Οργάνωνε τη μουσική πληροφορία με τρόπο που η κίνηση του χεριού του, στην απόλυτη σιωπή του λεβάρε, μετέδιδε τον ήχο που ο ίδιος είχε φανταστεί για τη χορωδία. Διάλεξη του Λ. Αγγελόπουλου στο Ινστιτούτο Βυζαντινολογίας του Πανεπιστημίου Βιέννης 10.2.2003 (Φωταρχείο Δεσπότη Σωτήρη). Η διεύθυνση του χορού, η μελοποιΐα, η ερμηνεία και η διδακτική του μέθοδος πραγματώνονταν με σημεία αναφοράς τη χειρόγραφη και προφορική παράδοση της μουσικής μας πατριδογνωσίας. Η μουσική του ταυτότητα ...

Δεν είναι η κοινωνία μας «αγγελικά πλασμένη», ούτε όμως και ζούγκλα άγριων θηρίων. Μέσα σ’ αυτήν ζουν ατελείς, αμαρτωλοί και ασθενείς. Άλλοι παλεύουν για καλυτέρευση και άλλοι παραδίδονται στη μοίρα τους. Άλλοι θέλουν να ζουν με αρμονία και άλλοι ποθούν τη σύγκρουση, την αντιπαλότητα. Άλλοι αρέσκονται στη δικαιοσύνη και άλλοι στην αδικία. Η δυνατότητα που μας δίνεται από την τεχνολογία να μπορούμε να γνωρίζουμε εύκολα την πίστη, την κουλτούρα και τον πολιτισμό άλλων ανθρώπων, μας βοηθά να διευρύνουμε τις αντιλήψεις μας για τον κόσμο, να σπάσουμε την «κλειστή μας κοινωνία» και να ανακαλύψουμε και άλλες ομορφιές. Μας βοηθά να καταλάβουμε τη μεγάλη αγκαλιά του Θεού, την ευρύτητα της αγάπης Του, τη «σπερματική» αποκάλυψή Του, δηλαδή τη μικρή, έστω, γνώση Του που ...

Εκδόθηκε και κυκλοφορεί από τις εκδόσεις «Μπαρμπουνάκη» ένα νέο επιστημονικό πόνημα με τίτλο «Το κήρυγμα της Εκκλησίας και η διαμόρφωσή του. Ομιλία-Λόγος», το οποίο υπογράφει η έγκριτη και καταξιωμένη ακαδημαϊκός κ. Δήμητρα Κούκουρα. Πρόκειται για εμπεριστατωμένη μελέτη με την οποία οι αναγνώστες, κληρικοί και λαϊκοί, θα έχουν την  ευκαιρία να ταξιδεύσουν μέσα στον χώρο και τον χρόνο και να  παρακολουθήσουν τη διαμόρφωση του Χριστιανικού κηρύγματος από την εποχή των Αποστόλων και εξής. Παράλληλα μπορούν να γνωρίσουν τις  επιδράσεις που δέχτηκε από το πολιτιστικό περιβάλλον όπου εξαπλώθηκε  και το κριτήριο των φωτισμένων Μεγάλων Διδασκάλων του 4ου αι. για τη μεταφορά του μηνύματος της εν Χριστώ σωτηρίας σε απαιτητικούς κύκλους  φιλοσόφων, ρητόρων και σοφιστών.  Επίσης τη σταθερή πορεία της  χριστιανικής ομιλίας στην ελληνόφωνη Ανατολή, την ...

Μια γνωριμία με την ιστορία της τοπικής Εκκλησίας της Λεμεσού, παλαιότερης και σύγχρονης, μέσα από το βιβλίο του Ιερομονάχου Σωφρονίου Μιχαηλίδη. Η ηχογράφηση έγινε στον Ρ/Σ της Ιεράς Μητροπόλεως Λεμεσού. Διαβάζει ο Αρχιμανδρίτης Χρυσόστομος. Your browser does not support the audio element.

Χριστιανική Βιοηθική Η βιοηθική αποτελεί πλέον έναν αυτόνομο επιστημονικό κλάδο. Για την ορθόδοξη θεολογία όμως δεν υπάρχει μια αυτόνομη βιοηθική, αλλά αυτή εντάσσεται μέσα στα πλαίσια της προσωπικής ποιμαντικής προσέγγισης κάθε ανθρώπου ιδιαιτέρως. Με αυτήν την έννοια προσεγγίζει η Ορθόδοξη θεολογία τη διεπιστημονικότητα της βιοηθικής και οι διαφορές που υπάρχουν μεταξύ τους δεν αποτελούν εμπόδιο αλλά τόπο συνάντησης για γόνιμο διάλογο. Έτσι το πεδίο της βιοηθικής αποτελεί ένα ενδιαφέροντα τόπο συνάντησης μεταξύ Ορθόδοξης θεολογίας και άλλων επιστημονικών πεδίων. Τα βιοηθικά ζητήματα έχουν προκαλέσει έντονη κοινωνική ανησυχία και κοινωνικό διάλογο. Με δεδομένο ότι η Εκκλησία δεν αποτελεί ένα εξωκόσμιο μέγεθος αλλά μια θεανθρώπινη κοινωνία, ο διάλογος με τη βιοηθική έχει κοινωνικές προεκτάσεις. Εξάλλου ο θεολογικός λόγος είναι κοινωνικός και αφορά την κοινωνία ...

Με την εμφάνιση των κρουσμάτων λόγω του λεγομένου κορονοιού (covid-19) εμφανίσθηκαν μερικοί άλλοι ιοί, όπως ο ιός του πανικού, ο ιός της φοβίας, των ασθενειών, και θα μπορούσα να προσθέσω ο ιός και ο φόβος του θανάτου. Στην ουσία ο φόβος του θανάτου είναι εκείνος που προκαλεί και τον γενικότερο φόβο και τον πανικό. Ο άνθρωπος πλάσθηκε για να ζη αιώνια, αλλά η αμαρτία προξένησε τον θάνατο. Δεν είναι αίτιος του θανάτου ο Θεός, αλλά ο άνθρωπος με τις ελεύθερες επιλογές του. Από τότε ο θάνατος είναι μια πραγματικότητα που μαστίζει τον άνθρωπο και από εκεί προκαλείται τόσο ο φόβος του θανάτου, όσο και ο πανικός του θανάτου. Έτσι, ο θάνατος είναι μια αδήριτη πραγματικότητα, ο μεγαλύτερος δημοκράτης, όπως έλεγε ο Γέροντάς ...

«Εξαπέστειλαν Βαρνάβαν διελθείν έως Αντιοχείας. Ος παραγενόμενος και ιδών την χάριν του Θεού εχάρη, και παρεκάλει πάντας τη προθέσει της καρδίας προσμένειν τω Κυρίω» (Πράξ. 11, 22-23) «Η εκκλησία των Ιεροσολύμων έστειλε τον Βαρνάβα να πάει στην Αντιόχεια. Αυτός, όταν έφτασε εκεί και είδε το έργο της χάριτος του Θεού, χάρηκε και τους συμβούλευε όλους να μένουν αφοσιωμένοι στον Κύριο με όλη τους την καρδιά» Μία φράση με λεπτές αποχρώσεις καταγράφει το βιβλίο των Πράξεων των Αποστόλων. Ο απόστολος Βαρνάβας αποστέλλεται στην εκκλησία της Αντιόχειας, εκεί όπου οι χριστιανοί αρχίζουν να αυξάνουν και ως προς τον αριθμό και ως προς τον ζήλο, σε μια πόλη που θα μπορούσε κάποιος να την χαρακτηρίσει με σημερινούς όρους ως το Παρίσι της Ανατολής. Δεν ...

Στο νοτιοανατολικό τμήμα του ακριτικού αιγαιοπελαγίτικου νησιού της Σάμου με τις απαράμιλλες φυσικές ομορφιές και την πλούσια πολιτιστική κληρονομιά βρίσκεται το ιστορικό και γραφικό χωριό Μύλοι ανάμεσα σε φημισμένους πορτοκαλεώνες και πυκνούς ελαιώνες. Το μικρό αυτό χωριό της Σάμου, το οποίο κτίσθηκε κατά τον 16ο αιώνα στη διάρκεια του επαναποικισμού από τους πρώτους εποικιστές που ήρθαν από την Πάτμο μαζί με τον Νικόλαο Σαρακίνη και που για πενήντα χρόνια(1550-1600) ήταν η πρώτη πρωτεύουσα του νησιού, συνδέθηκε στη μακραίωνη ιστορική του πορεία και παράδοση με τον Άγιο Μακάριο τον Νοταρά Αρχιεπίσκοπο Κορίνθου (1731 – 1805), τον ακλινή και αμετακίνητο στην ορθόδοξη πίστη και την εκκλησιαστική παράδοση ευκλεή ιεράρχη και θεοφόρο ασκητή, ο οποίος αναδείχθηκε Γενάρχης του Φιλοκαλισμού, ένθερμος αλείπτης νεομαρτύρων, πολύτιμος ...

«Προσκυνήσουσι τω Πατρί εν πνεύματι και αληθεία» Υπήρχε μία διαμάχη μεταξύ Ιουδαίων και Σαμαρειτών. Δεν ήταν συγγενείς λαοί. Η Σαμάρεια ήταν εξ’ ολοκλήρου ξένη περιοχή με τον εθνικό βίο του Ισραήλ. Οι Σαμαρείτες πήραν το όνομά τους από το όρος Σομόρ. Τον αληθινό Θεό τον θεωρούσαν τοπικό θεό, ενώ παράλληλα πίστευαν και σε άλλους ειδωλολατρικούς θεούς. Οι Ισραηλίτες απέφευγαν με αποστροφή τους Σαμαρείτες και οι ραββινικές εντολές ήταν να μην έχουν οι Ιουδαίοι ουδεμία σχέση με τους κατοίκους της Σαμάρειας. Στην περιοχή αυτή σταμάτησε ο Χριστός να ξεκουρασθεί και πιο ειδικά στην πόλη Συχάρ κοντά στην πηγή του Ιακώβ. Στο χώρο έκανε διάλογο με μία γυναίκα Σαμαρείτιδα. Ο διάλογος του Χριστού με τη Σαμαρείτιδα Η Σαμαρείτιδα από τις ερωτήσεις και την έκπληξη που ...

Ιησούς Χριστός ο Αρχιπάρθενος, έργον αγιογραφείου Ι.Μ.Μ. Βατοπαιδίου 2015 Σειρά κηρυγμάτων με ομιλητή τον Αρχιμανδρίτη π. Επιφάνιο Χατζηγιάγκου με θέμα την ερμηνεία του Συμβόλου της Πίστεως. Οι ομιλίες έγιναν στον Ιερό Μητροπολιτικό Ναό Αγίου Παντελεήμονος Φλώρινας. Your browser does not support the audio element.