Πεμπτουσία· Ορθοδοξία-Πολιτισμός-Επιστήμες

Αγαπητά μου παιδιά, Αυτό είναι το τελευταίο μάθημα που σας στέλνω πριν το Πάσχα. Μετά, θα τα ξαναλέμε. Σκέφτηκα, λοιπόν, να σας αποχαιρετήσω, μιλώντας σας για το μεγάλο γεγονός της Σταυρώσεως του Χριστού μας. Βέβαια είναι τόσα αυτά που κρύβονται πίσω από το μεγάλο αυτό γεγονός, που οπωσδήποτε κάτι θα παραλείψω. Απλά, να σας υπενθυμίσω πως ο Χριστός είχε ήδη συλληφθεί, όπως είδαμε στην περασμένη φορά. Σήμερα θα ακολουθήσει η δίκη Του, το μαρτύριο Του και το τέλος Του πάνω στον Σταυρό. Ας δούμε όμως πώς περιγράφει το Ευαγγέλιο αυτές τις τραγικές στιγμές:   Ο Ιησούς παραδίνεται στον Πιλάτο Όταν ξημέρωσε, συνεδρίασαν όλοι οι αρχιερείς και οι πρεσβύτεροι του συνεδρίου κι αποφάσισαν να καταδικάσουν σε θάνατο τον Ιησού. Αφού λοιπόν τον έδεσαν, τον πήγαν και τον ...

Εξομολόγηση επί Χριστού κρεμάμενου, Σήμερον Χριστέ σε ευχαριστούμε, για την δοκιμασία να μη σε δούμε κρεμάμενον επί ξύλου. Σήμερον Χριστέ σε ευχαριστούμε, γιατί  καταλάβαμε ότι δεν είσαι  δεδομένος στην ελλειμματικότητα των επιθυμιών μας. Σήμερον Χριστέ σε ευχαριστούμε, γιατί λάβαμε μάθημα μέγα για να καθηλώσουμε τον άκρατο εγωισμό μας. Σήμερον Χριστέ σε ευχαριστούμε, γιατί πάντα προσεγγίζαμε το Σταυρό σου τον Άγιο πλούσιοι σε συναισθήματα και φτωχοί σε λογικές. Σήμερον Χριστέ σε ευχαριστούμε, γιατί  δεν θα σκεπάσουμε την ωραιότητα του προσώπου σου με επιτηδευμένα λουλούδια  ώστε να μην το βλέπουμε. Σήμερον Χριστέ σε ευχαριστούμε, γιατί νιώθουμε όπως οι δέκα μαθητές σου που κρύφθηκαν για να μην ακούν τις κραυγές του πόνου σου. Σήμερον Χριστέ σε ευχαριστούμε, γιατί καταλάβαμε ότι δεν είμαστε άξιοι για να στρέψουμε τα μάτια μας ώστε ...

ΤΑ ΠΑΘΗ ΣΤΗΝ ΔΥΤΙΚΗ ΜΟΥΣΙΚΗ Η Χριστιανική ταυτότητα του Ευρωπαϊκού πολιτισμού σε Ανατολή και Δύση επαληθεύεται με τον πλέον εμφατικό τρόπο στην τέχνη. Όλοι οι ιστορικοί της τέχνης συμφωνούν πως, αν αφαιρεθεί από τον Ευρωπαϊκό πολιτιστικό οικοδόμημα το θρησκευτικό στοιχείο, η καλλιτεχνική δημιουργία της Ευρώπης στερείται περιεχομένου, ταυτότητας και οπωσδήποτε ενός ασύλληπτου όγκου έργων τέχνης. Στο επίπεδο της λατρείας, είναι σαφές πως, μεταξύ Ανατολικής και Δυτικής Χριστιανοσύνης, υπάρχει μία διαφοροποίηση ως προς τις προτιμήσεις: Στη Δύση, κυρίως στα Προτεσταντικά περιβάλλοντα, στο κέντρο τοποθετείται η περίοδος των Χριστουγέννων ενώ στην Ανατολή, αδιαμφισβήτητη προτεραιότητα έχει η περίοδος του Τριωδίου, με αποκορύφωμα τη Μεγάλη Εβδομάδα και την Κυριακή του Πάσχα. Στο επίπεδο της καλλιτεχνικής δημιουργίας όμως, αδιαμφισβήτητη προτεραιότητα ως προς την έμπνευση σ΄ Ανατολή και Δύση, ...

Αγαπητά μου παιδιά, Η Ευρώπη δημιούργησε έναν πολιτισμό, που έχει στη ρίζα του τον Χριστιανισμό. Τι σημαίνει αυτό; Σημαίνει πως, όλα εκείνα που η Ευρώπη θεωρεί σημαντικά, δηλαδή όλα αυτά που ονομάζουμε ΑΡΧΕΣ ΚΑΙ ΑΞΙΕΣ στηρίχτηκαν πάνω στο Ευαγγέλιο του Χριστού. Κάποιες τέτοιες αρχές και αξίες είναι η ελευθερία της έκφρασης, ο σεβασμός σε κάθε άνθρωπο, ανεξάρτητα από την καταγωγή και τις απόψεις του, η λογική σκέψη απελευθερωμένη από προλήψεις. Το πόσο επηρέασε ο Χριστιανισμός τους λαούς της Ευρώπης, φαίνεται και από την Τέχνη. Ιδιαίτερα η  μουσική είναι γεμάτη Χριστιανικά έργα. Οι μέρες της Μεγάλης Εβδομάδας, που αποτελούν  την πιο σημαντική περίοδο της ζωής του Χριστού, αποτέλεσαν πηγή έμπνευση για όλους τους συνθέτες της Ευρώπης, εδώ και χίλια σχεδόν χρόνια, που έχουμε τα έργα ...

Στον ολάνθιστο κήπο της Μεγαλοβδόμαδας, ανοίγω με δισταγμό το πορτάκι του ξύλινου φράχτη και κάνω δυο τρία δειλά βήματα. Από πίσω σου βοή. Πολέμων ακοές. Παρανοϊκοί εκτελεστές. Δραπέτες. Καταρρεύσεις. Ένοχοι που ψάχνουν άλλους ενόχους να ρίξουν το κρίμα και τη ντροπή τους. Εικόνες χωρίς νόημα. Ηλιακά συστήματα χωρίς ήλιο. Τον ντρέπομαι τον κήπο. Μοιάζω παράταιρος. Χωρίς γοερές υπερβολές κοιτάζω κατάματα τα γεγονότα και καταλήγω νηφάλια: «Ένδυμα ουκ έχω». Πιστεύω όμως στη δύναμη τού κήπου να κρατιέται αμόλευτος κι απ΄ τον πιο αμαρτωλό. Μα και σε μια ακόμη δύναμή του πιστεύω: Να λαμπρύνει στολές ψυχής. Και λέω: «Θ΄ αντέξει κι εμένα». Μονοπάτια μικρά ανάμεσα στα παρτέρια. Στοές από βουκαμβίλιες και γιασεμιά, λιγάκι σκοτεινές, όπου ο ήλιος δε βρίσκει εύκολα δρόμο. Σιωπή! Πίσω μου, το φως των προβολέων μού ...

Στο σημερινό μου κήρυγμα, αδελφοί χριστιανοί, επιθυμώ να σας ερμηνεύσω μία προφητεία του προφήτου Ησαίου στο κεφ. 53 του βιβλίου του, που αναφέρεται στο πάθος του Κυρίου ημών Ιησού Χριστού. Είναι πολύ σπουδαία τα όσα μας λέγει η προφητεία αυτή για τον πάσχοντα Μεσσία, σπουδαία και εξαίσια, γι᾽ αυτό προτού να αρχίσει να τα κηρύττει, λέει προλογικά ο προφήτης: «Ποιος θα πιστεύσει σ᾽ αυτά που θα πω, και η θαυμαστή δύναμη του Θεού σε ποιο άλλο γεγονός εκδηλώθηκε θαυμαστότερα;». Το κείμενο λέγει: «Τις επίστευσε τη ακοή ημών και ο βραχίων Κυρίου τίνι απεκαλύφθη;» (στιχ. 1). Με αυτά τα λίγα λόγια ο προφήτης εξαίρει αυτά που πρόκειται να πεί. Στην συνέχεια λέγει μόνο δυό λόγια, για να χαρακτηρίσει την παιδική ηλικία ...

Είναι βράδυ της Μεγάλης Πέμπτης και ο Χριστός βρίσκεται μπροστά μας πάνω στον Σταύρο. Και εμείς διακατεχόμαστε από μία αγωνία, άλλοι στην αρχή, άλλοι στη μέση, άλλοι στη δύση του βίου, φοβισμένοι από τον θάνατο, τις αρρώστιες, πνιγμένοι στα συναισθηματικά μας, στα επαγγελματικά μας, στις οικονομικές μας δυσκολίες. Άλλοι άρρωστοι στα νοσοκομεία, ετοιμοθάνατοι, βασανισμένοι από ανίατες ασθένειες, άλλοι κλεισμένοι σε υπαρξιακές κρίσεις, στενοχώριες, καταθλίψεις. Γάμοι διαλυμένοι, οικογενειακές σχέσεις δύσκολες, συγγενείς, που μισούν ο ένας τον άλλον, παιδιά,,,, που δεν θέλουν να δουν τους γονείς τους, μανάδες πικραμένες από τα σπλάχνα τους, κοινωνικά αδιέξοδα, εγκληματικότητα πόλεμοι μολυσμένη η ατμόσφαιρα γύρω από τον πλανήτη. Εν δυνάμει καταστροφή κάθε ώρα και κάθε στιγμή, πυρηνικά εργοστάσια, βόμβες. Αν μπορούσαμε αυτή τη στιγμή να μετρήσουμε ...

Η διδασκαλία της Ορθοδόξου Εκκλησίας για την ματαιότητα των εγκοσμίων και την συνεχή αναφορά στην αληθινή αιώνια ζωή, τη μοναδική ατελεύτητο, ουδέποτε εκμηδένησε τον πόνο, ούτε απέτρεψε το θρήνο, ο οποίος τα παλαιότερα χρόνια συνηθιζόταν στα χωριά κατά την πρόθεση του νεκρού και τη στιγμή του ενταφιασμού του. Ιδιαιτέρως δε, τη νύχτα που το νεκρό τον μοιρολογούσαν στην πατρική οικία του.  Τα μοιρολόγια αυτά διαρκούσαν για ένα χρόνο ή και περισσότερο σε διάφορα μέρη του ελληνισμού. Εάν κάποιος πέθαινε στην ξενιτιά, οι μοιρολογίστρες στο σπίτι του τοποθετούσαν σ’ ένα κάθισμα τα ρούχα του,  φωτογραφία του και καθετί προσωπικό του αντικείμενο απευθύνοντάς του το θρήνο. Ο λαός μας πιστεύει στη μετά θάνατο ύπαρξη της ψυχής από αρχαιοτάτων χρόνων, όμως αντιμετωπίζει πάντοτε ...

Η επιστολή του Ιερομονάχου Ευθυμίου δημοσιεύθηκε από ό,τι είδα στις 14 Απριλίου σε ‘’Πεμπτουσία’’ και ‘’Ρομφαία’’ ως ανοικτή επιστολή, και μία μέρα πριν στο ‘’Βήμα Ορθοδοξίας’’ ως περίπου …διάγγελμα αφού απευθύνεται ‘’προς τον λαό’’. Επί του κειμένου αυτού θα ήθελα να κάμω τα παρακάτω σχόλια: 1.Αρχικά διαμαρτύρεται, διότι χρησιμοποιήθηκε το όνομά του για λόγια που δεν είπε ή για λόγια του που διαστρέβλωσαν. Δεν είναι ο μόνος. Όργιο γίνεται στο διαδίκτυο με τέτοια φαινόμενα. Εμφανίσεις Αγίων, διαβεβαιώσεις των για θαύματα, παραγγελίες των και δεν συμμαζεύεται! Η προέλευσή τους βέβαια μέσα στο σκοτάδι της ανωνυμίας. Και επειδή ο ίδιος επικαλείται τον Άγιο Παΐσιο τον οποίο έζησε, θα θυμάται που έλεγε ότι υπάρχουν και ‘’ευλαβείς με βλάβη’’! Το ανέφερε και ο άγιος Αργολίδος κ. ...

Παρακολουθήστε ζωντανά την Ακολουθία των Αχράντων Παθών (Όρθρος Μ. Παρασκευής) από το Βατοπαιδινό Μετόχι του Αγίου Νικολάου στο Πόρτο Λάγος.

Your browser does not support the audio element.  

Απόσπασμα από την Ακολουθία του Όρθρου της Μεγάλης Παρασκευής από τον πάνσεπτο Καθεδρικό Ναό της Αγίας Σοφίας Θεσσαλονίκης, όπου ψάλλουν στον μεν δεξιό χορό ο Χαρίλαος Ταλιαδώρος, Άρχων Πρωτοψάλτης της Μ. τ. Χ.Ε. και στον αριστερό χορό ο Χρήστος Τογκαρίδης. (Αρχείο Χρήστου Τογκαρίδη)

Το δόγμα της Καθόδου στον άδη διδάσκεται με λίγα χωρία στην Αγία Γραφή όπως στα επόμενα: α) Στον Ψαλμ. 15,9-10: «Γι’ αυτό ευφράνθηκε η καρδιά μου και αγαλλίασε η γλώσσα μου, ακόμα δε και το σώμα μου θα αναπαυθεί με ελπίδα, γιατί δεν θα εγκαταλείψεις την ψυχή μου στον άδη, ούτε θα επιτρέψεις να δει ο όσιος σου φθορά», β) Στο Πράξ. 2,31, στο οποίο ο Απ. Πέτρος, αναφέρεται στο πιο πάνω ψαλμικό χωρίο λέγοντας στους Ιουδαίους, κατά την ημέρα της Πεντηκοστής: «Προφητικά μίλησε (ο Δαβίδ) για την ανάσταση του Χριστού, ότι δηλαδή δεν εγκαταλείφθηκε στον άδη ούτε το σώμα του γνώρισε φθορά», γ) Στο Α’ Πέτρ. 3,18-19: « Γιατί και ο Χριστός μια φορά υπέμεινε το πάθος για τις αμαρτίες μας, ...

Παρακολουθήστε ζωντανά τον Εσπερινό και την Θεία Λειτουργία του Μεγάλου Βασιλείου από το Βατοπαιδινό Μετόχι Αγίου Νικολάου στο Πόρτο Λάγος. Η Ιερά Μονή Αγίου Νικολάου (Πόρτο Λάγος) βρίσκεται στη νησίδα της λιμνοθάλασσας Βιστωνίδας και είναι ένα από τα μετόχια της Ιεράς Μεγίστης Μονής Βατοπαιδίου με σπουδαία πνευματική και ιστορική σημασία, και στο οποίο αποτυπώνεται η πλούσια παράδοση και κληρονομιά του Αγίου Όρους, ενώ συγχρόνως η φυσική ομορφιά που το περιβάλλει το καθιστά ένα κόσμημα και πόλο έλξης πολλών προσκυνητών. Οι ναοί του Μετοχίου αυτού είναι αφιερωμένοι στην άγιο Νικόλαο, την Παναγία την Παντάνασσα, τον Άγιο Γεώργιο τον Τροπαιοφόρο και τον Άγιο Νεκτάριο Αιγίνης. Κάθε χρόνο τόσο στις πανηγύρεις όσο και σε άλλες περιόδους χιλιάδες προσκυνητές προσέρχονται αναζητώντας λίγες στιγμές πνευματικής ανάπαυλας και ηρεμίας που ενισχύουν ...

Το ιδιόμελο «Ἐξέδυσάν με τά ἱμάτιά μου» είναι το δοξαστικό των αίνων της Ακολουθίας των Αχράντων Παθών, η οποία τελείται την Μεγάλη Πέμπτη εσπέρας.  Το τροπάριο ανάγεται κατά τον 6ο και  7ο αι. και ποιητής του θεωρείται ο Σωφρόνιος Ιεροσολύμων. Έτυχε πολλών μελοποιήσεων στην χειρόγραφη και έντυπη παράδοση της ψαλτικής. Ωστόσο οι ερμηνείες που του έδωσαν οι Πρωτοψάλτες τα τελευταία χρόνια δημιούργησαν μιαν ακόμα πλούσια προφορική παράδοση δίπλα στη γραπτή. Ο Χρύσανθος Θεοδοσόπουλος, ο αλησμόνητος Πρωτοψάλτης του αγ. Δημητρίου Θεσσαλονίκης ερμηνεύει με στιβαρή και βιωματική εκτέλεση το εν λόγω δοξαστικό. Your browser does not support the audio element.

Εδώ ζωγραφίζουμε….  Παρέα με την Κυρά Παράδοση….

Ξέρεις ότι…. Και μία Σπαζοκεφαλιά….   Για παιδιά της ε΄και στ΄ Δημοτικού Πληροφορίες: Χριστός ο παντοτινός μας φίλος Συγγραφέας Πηνελόπη Μωραΐτου Θρησκευτική επιμέλεια Ηλίας Λιαμής Εκδόσεις Ι.Μητρόπολη Δημητριάδος

ΓΕΝΙΚΑ Ποιός είναι ο λόγος όμως που για τον χριστιανικό κόσμο έχει τόση μεγάλη σημασία  ο Σταυρός του Κυρίου; Για την χριστιανική Θεολογία ο Σταυρός είναι  ένα μυστήριο, το οποίο  ενεργείται από καταβολής κόσμου. Ο ΣΤΑΥΡΟΣ ΣΤΗ Π.Δ. Ο Σταυρός του Κυρίου προενεργούσε και στην εποχή της Παλαιάς Διαθήκης. Μέσα στο θεόπνευστο αυτό βιβλίο της Αγίας Γραφής υπάρχουν καταγεγραμμένες πολλές θαυματουργές πράξεις που ετελειώθησαν με το σχήμα του Σταυρού. Χαρακτηριστικά, αναφέρονται περί τις είκοσι προτυπώσεις του Σταυρού με χαρακτηριστική εκείνη της χάραξης της Ερυθράς Θαλάσσης από το Μωϋσή και τη διάσωσι των Ισραηλιτών από την δουλεία των Αιγυπτίων. Υπήρξαν, επίσης, δίκαιοι άνθρωποι, που με το παράδειγμά τους προετύπωσαν τον Ιησού Χριστό, όπως ο Ισαάκ με την υπακοή στον πατέρα του. Ο Σταυρός ενεργούσε στον ...

Ο ΜΥΣΤΙΚΟΣ ΔΕΙΠΝΟΣ Αγαπητά μου παιδιά, Εύχομαι να είσαστε γεροί, εσείς και η οικογένειά σας. Συνεχίζουμε το ταξίδι μας στις Άγιες αυτές μέρες, για να καταλάβουμε λίγο καλύτερα πόσα υπέροχα πράγματα κρύβονται πίσω από τα γεγονότα. Δύο μέρες πριν το Πάσχα, ο Ιησούς βρίσκεται  μονός  με τους Μαθητές Του. Θα έχει μαζί τους το τελευταίο και αποχαιρετιστήριο δείπνο. Η ατμόσφαιρα είναι ιδιαίτερα συγκινητική, αλλά και δραματική. Ήδη ένας μαθητής  του είναι έτοιμος να Τον προδώσει. Μάλιστα θα φύγει πριν τελειώσει το Δείπνο. Για να δούμε όμως τις λεπτομέρειες μέσα από τη διήγηση του Ευαγγελίου, συνδυάζοντας τις διηγήσεις και των τεσσάρων Ευαγγελιστών: Το τελευταίο δείπνο Η ετοιμασία Την πρώτη μέρα της γιορτής των Αζύμων, τότε που θυσίαζαν τον αμνό του Πάσχα, λένε στον Ιησού οι μαθητές του: «Πού θέλεις ...

Οι πληροφορίες της Κ. Δια­θήκης και της πρώτης Χριστιανικής Γραμματείας για τη σταύρωση. Το δράμα του Γολγοθά, η άφθαστου ύψους εποποιία των αιώνων, η σταύρωση του Κυρίου Ιησού Χριστού, η μοναδική σε σημασία στην παγκόσμιο ιστορία, σε νόημα και σε συνέπειες δεν συγκίνησε μόνον τους συγχρόνους Του και δεν υπήρξε μόνον για εκείνους έμπνευση και πηγή εμπνεύσεως κηρύγματος, του περί του σταυρού του Χριστού και του Εσταυρωμένου Χριστού για την ανάπλαση του κόσμου. Η συγκίνηση του Γολγοθά υπήρξε και παραμένει αμείωτη συγκίνηση των αιώνων και των ανθρώπινων γενεών και μέχρι συντέλειας αυτών θ’ αναμοχλεύει ψυχές και θα συναρπάζει και θα σώζει ο «Υψωθείς εν τω σταυρώ εκουσίως». Αν και  πέρασαν τόσοι αιώνες από εκείνο το δράμα, όμως δεν ικανοποιήθηκε ούτε εξαντλήθηκε το ...